Πρόσφυγες, οικονομία & νομοθεσία κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία: Ο επίμαχος Νόμος 2870/1922 (προδημοσίευση)


Σημ. Φιλίστωρος: Από τους πρώτους μήνες που δημιούργησα το ιστολόγιο και προσπάθησα να προβάλλω μια εναλλακτική οπτική για τις ευθύνες της αντιβενιζελικής παράταξης για τη Μικρασιατική Καταστροφή, βρισκόμουν πάντοτε ενώπιον του ζητήματος για τον αντιπροσφυγικό νόμο 2870 /1922 που υποτίθεται ότι φτιάχτηκε προφητικά ώστε να αποκλειστούν οι Μικρασιάτες από την Ελλάδα και να σφαγούν από τους τσέτες του Κεμάλ. Από την πρώτη στιγμή δεν πίστεψα ότι υπήρχε περίπτωση υπεύθυνοι κυβερνήτες της Ελλάδας που προέρχονται από οποιαδήποτε παράταξη να λάμβαναν μια τόσο απάνθρωπη απόφαση. Ασχέτως του εκατέρωθεν πολιτικού φανατισμού της εποχής, δεν ταίριαζε και στην προσωπικότητα των μετανοεμβριανών αντιβενιζελικών πολιτικών να λάβουν μια τέτοια απόφαση. Αλλά και εξετάζοντας αντικειμενικά τα τεκμήρια που αφορούσαν το ζήτημα, γινόταν αντιληπτό ότι αυτά δεν ήταν επαρκή για να στηριχθεί μια τόσο αδυσώπητη κατηγορία, καθώς δεν παρουσιαζόταν κάποιο απτό στοιχείο που να στοιχειοθετεί βάσιμα την κατηγορία, παρά μόνο μια υπόθεση που παρουσιαζόταν ως δεδομένη πραγματικότητα.

Από την άλλη βέβαια ο αινιγματικός νόμος υπήρχε, αλλά οι δευτερογενείς πηγές της εποχής σιωπούσαν εκνευριστικά για τον λόγο που τελικά αυτός δημιουργήθηκε. Σταδιακά το ζήτημα εργαλειοποιήθηκε και χρησιμοποιήθηκε ευρέως προς πολιτική εκμετάλλευση, όπως άλλωστε έχει γίνει και με τόσα άλλα ιστορικά ζητήματα. Γινόταν όμως αντιληπτό σε όλους όσους έχουμε ασχοληθεί κάπως σοβαρά με τα ζητήματα αυτά, ότι η εικόνα που έχουμε για το ζήτημα του νόμου ήταν τουλάχιστον ελλιπής, αν όχι παραπλανητική. Το σχετικό ιστοριογραφικό κενό έρχεται να καλύψει η πρωτοποριακή μονογραφία του γνωστού ιστορικού Κωνσταντίνου Βλάσση "Πρόσφυγες, οικονομία & νομοθεσία κατά την Μικρασιατική Εκστρατεία: Ο επίμαχος Νόμος 2870/1922" που θα κυκλοφορήσει στο προσεχές διάστημα από τις εκδόσεις Δούρειος Ίππος. Σε μια σχετική συζήτηση που είχα με τον συγγραφέα για το περιεχόμενο του βιβλίου πραγματικά εντυπωσιάστηκα από το βάθος της έρευνας που έκανε, αλλά και τα ευρήματά της.

Περιμένουμε λοιπόν με αγωνία την έκδοση του βιβλίου και ως τότε φιλοξενούμε κάποιες πληροφορίες που δίνει ο ίδιος ο συγγραφέας ως προδημοσίευση στην ιστοσελίδα του εκδοτικού οίκου Δούρειος Ίππος.

Ακολούθως παρατίθεται ο Πρόλογος του βιβλίου από τον συγγραφέα Κωνσταντίνο Δ. Βλάσση:

“Αν και το πεδίο του ερευνητικού μου ενδιαφέροντος επικεντρώνεται στην στρατιωτική ιστορία του α΄ μισού του 20ού αιώνα, η διασύνδεση και εξάρτηση αυτής με πολιτικά, διπλωματικά, οικονομικά και άλλα ζητήματα, οδήγησε αναπόφευκτα στην μεταξύ άλλων μελέτη της νομοθεσίας και των πεπραγμένων του Κοινοβουλίου, προς εύρεση περισσοτέρων στοιχείων. Όπως ήταν αναμενόμενο, η έρευνα με έφερε ενώπιον του γνωστού ΦΕΚ υπ’ αριθμόν 119 του 1922, όπου δημοσιεύεται ο επίμαχος Νόμος 2870. Ο εν λόγω νόμος, δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ένα μήνα πριν την Μικρασιατική Καταστροφή. Η κύρια διάταξη αυτού, όπως αναφερόταν στο Άρθρο 1, έχει ως εξής:

«Απαγορεύεται η εν Ελλάδι αποβίβασις προσώπων ομαδόν αφικνουμένων εξ αλλοδαπής, εφ’ όσον ούτοι δεν είναι εφωδιασμένοι διά τακτικών διαβατηρίων νομίμως τεθεωρημένων ή διά των εγγράφων των εκάστοτε οριζομένων διά Β. διαταγμάτων, εκδιδομένων προτάσει των επί των Εσωτερικών, Εθνικής Οικονομίας και Περιθάλψεως Υπουργών».

Δεδομένης της χρονικής συγκυρίας, ο νόμος ερμηνεύθηκε εκ των υστέρων από ορισμένους, ως προληπτικό μέτρο από την τότε κυβέρνηση για γενικότερη απαγόρευση εισόδου στην Ελλάδα των Μικρασιατών προσφύγων που ήλθαν ως αποτέλεσμα της κεμαλικής στρατιωτικής επικράτησης και της συνεπακόλουθης εκκένωσης των μικρασιατικών εδαφών από το ελληνικό Στράτευμα.

Προσωπικά, αποφάσισα να προβώ σε μια σύντομη διερεύνηση του θέματος και την 1η Ιανουαρίου 2020 άρχισα να μελετώ πιο συστηματικά το θέμα. Έως τα τέλη Φεβρουαρίου, η συλλογή υλικού –κυρίως αρχειακού– είχε παρουσιάσει μια απίστευτη διάσταση στο όλο ζήτημα. Η αναγκαστική εν συνεχεία κατ’ οίκον απομόνωση, λόγω της παγκόσμιας πανδημίας που ενέσκηψε, ανέστειλε το ερευνητικό έργο, συνέβαλλε όμως, στην ταχεία σύνταξη της παρούσας μελέτης, της οποίας το κύριο σώμα ολοκληρώθηκε με την εκπνοή του Απριλίου.

Ως προς το θέμα της έρευνας, αμέσως προέκυψε η φυσιολογική πρόκληση για τον εντοπισμό της εισηγητικής έκθεσης, βάσει της οποίας εισήχθη προς ψήφιση ο Νόμος 2870 στην Γ΄ Συντακτική Συνέλευση. Σε σχετική ερώτηση που απηύθυνα στον νομικό και βαθύ γνώστη της Ιστορίας Νικόλαο Σταματόπουλο, έμαθα ότι υφίστανται εκδόσεις συλλογών των ψηφισθέντων νόμων που αποτελούν προϊόν ιδιωτικής πρωτοβουλίας, αλλά σύντομα, σε έρευνα στην Βιβλιοθήκη της Βουλής διαπίστωσα, πως οι εισηγητικές εκθέσεις αφορούσαν νομοθετικό έργο μετά το 1923! Η επιμονή όμως και γνωστοποίηση του θέματος που με προβλημάτιζε στον πρόθυμο υπάλληλο της Βιβλιοθήκης της Βουλής απέδωσε, αφού μετά από ενδοϋπηρεσιακές συνεννοήσεις, με ενημέρωσε ότι μπορούσα να επικοινωνήσω με συγκεκριμένο γραφείο και να αποστείλω αίτημα με τον αριθμό του νόμου για τον οποίον ενδιαφερόμουν. Πράγματι, την επόμενη ημέρα, παρελάμβανα έκπληκτος την πολυπόθητη εισηγητική έκθεση.

Το επόμενο στάδιο, αφορούσε τον εντοπισμό στην Εφημερίδα Συζητήσεων της Βουλής και στα Πρακτικά Συνεδριάσεων της Βουλής, των σχετικών εργασιών, ώστε να διαπιστωθεί πότε ψηφίσθηκε ο νόμος. Παρενθετικά, σημειώνεται ότι ως γνωστόν, η δημοσίευση ενός νόμου σε ΦΕΚ, απέχει χρονικά από την πραγματική εισαγωγή προς συζήτηση στο κοινοβούλιο, την ψήφιση και εν τέλει έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο. Ατυχώς, προς μεγάλη απογοήτευσή μου, η έρευνα αποκάλυψε ότι η Βουλή δεν διέθετε τον τόμο της περιόδου που ενδιέφερε στην Εφημερίδα Συζητήσεων της Βουλής, η οποία για το έτος 1922 σταματά στις 29 Απριλίου. Εναλλακτικά, η έρευνα στο Εθνικό Τυπογραφείο αποκάλυψε ότι αυτό δεν διέθετε βιβλιοθήκη και προφανώς δεν τηρούσε ιστορικότητα των εκδιδομένων από αυτό έργων! Ωστόσο, όπως έγινε αντιληπτό τελικά, ουδέποτε είχε εκδοθεί ο σχετικός τόμος! Αλλά νέα έκπληξη προκάλεσε η πληροφόρηση ενός υπαλλήλου στην Βιβλιοθήκη της Βουλής, ότι το υλικό του συγκεκριμένου τόμου στην Εφημερίδα Συζητήσεων είχε εντοπισθεί το 1973 και επρόκειτο να εκδοθεί, αλλά έκτοτε δεν υπήρξε καμμία εξέλιξη στο θέμα! Σε ερώτηση αν τουλάχιστον το υλικό αυτό υπάρχει άδετο, ώστε να μελετηθεί, η απάντηση υπήρξε αρνητική, υπονοουμένου ότι πέρασε ξανά στην λήθη. Δεν επέμεινα –εσφαλμένα ίσως.

Οποιαδήποτε έλλειψη στην Εφημερίδα Συζητήσεων της Βουλής, αποτελεί σοβαρό κενό τεκμηριωμένων ιστορικών πηγών, δεδομένου ότι σε αυτήν καταγράφονται λεπτομερέστερα οι διάλογοι και αγορεύσεις εντός της αίθουσας του Κοινοβουλίου, σε σύγκριση με τα Πρακτικά Συνεδριάσεων, όπου απλά η καταχώρηση είναι περιληπτική. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί, ότι σε κάποιες περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί πως τα Πρακτικά Συνεδριάσεων είναι περισσότερο λεπτομερή σε σχέση με την Εφημερίδα Συζητήσεων της Βουλής(!) ενώ δεν πρέπει να αγνοείται και το γεγονός, ότι ο ημερήσιος Τύπος καταχωρούσε στις στήλες του περικοπές από τις συνεδριάσεις, οι οποίες κατά κανόνα συμπίπτουν με τα Πρακτικά Συνεδριάσεων. Εν τούτοις, επειδή ορισμένες εφημερίδες είχαν την πολυτέλεια απασχόλησης κοινοβουλευτικών συντακτών, που κρατούσαν προσωπικές σημειώσεις, σε αυτές τις περιπτώσεις εντοπίζονται κατά καιρούς στις στήλες του Τύπου λεπτομέρειες, που δεν έχουν “διασωθεί” στα Πρακτικά Συνεδριάσεων ή την Εφημερίδα Συζητήσεων της Βουλής! Πράγματι, η έρευνα στον Τύπο απέδωσε, αφού εκεί έχουν καταγραφεί κάποια επιπλέον στοιχεία για ορισμένα δεδομένα της υπόθεσης που ερευνούσα.

Η ανάγνωση της Εισηγητικής Έκθεσης του Νόμου 2870, επιβεβαίωσε τις υποψίες, ότι το νομοθέτημα ήταν απλού ρυθμιστικού χαρακτήρα. Το ενδιαφέρον προσέλκυσε η ημερομηνία υποβολής της Εισηγητικής Έκθεσης και η υπόνοια ύπαρξης συγκεκριμένου προβλήματος που ήθελε να αντιμετωπισθεί, στοιχεία τα οποία σε συνδυασμό με την μελέτη των Πρακτικών Συνεδριάσεων της Γ΄ Συντακτικής Συνέλευσης, αποκάλυψαν και την πραγματική αφορμή που κινητοποίησε την κυβέρνηση στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή, προκειμένου να λάβει εκείνη την νομοθετική πρωτοβουλία. Η ανάγνωση των πρακτικών αυτών, μου αποκάλυψε το γενικότερο πλαίσιο που είχε διαμορφωθεί την εποχή εκείνη, κάτι το οποίο δεν έχει διερευνηθεί εις βάθος ιστοριογραφικά. Το ψηφιδωτό συμπληρώθηκε από την έρευνα στον Τύπο για την περίοδο Μαΐου–Αυγούστου 1922, προς εύρεση συμπληρωματικών δεδομένων. Με το πέρας της έρευνας –δίχως καθημερινή και εντατική εργασία εξαιτίας των εργασιακών βαρών– κατέστη εφικτή η ακτινογράφηση και κατανόηση των λόγων που ώθησαν την τότε κυβέρνηση Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη, στην υιοθέτηση των μέτρων που ενσωμάτωνε ο νόμος. Τα αποτελέσματα θεωρώ ότι υπήρξαν τουλάχιστον ενδιαφέροντα.

Τελευταίο σκέλος του εγχειρήματος, ήταν η ευρύτερη –αλλά σε κάθε περίπτωση σύντομη– έρευνα στο αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών και στα Γενικά Αρχεία του Κράτους, όπου καθοριστική στάθηκε η προ 10ετίας επίσκεψη και σε ανύποπτο χρόνο συλλογή τεκμηρίων. Το στάδιο αυτό ήταν αναγκαίο, ακριβώς για την σε βάθος εξέταση του πλαισίου –αγνώστου εν πολλοίς– που δεν ήταν άλλο από την εξέλιξη του προσφυγικού προβλήματος το οποίο αντιμετώπιζαν οι ελληνικές κυβερνήσεις την περίοδο 1919–1922.

Σκόπιμο επίσης έκρινα, να καταγραφεί συνοπτικά η συγγραφική πορεία που αφορά την εξιστόρηση της Μικρασιατικής Εκστρατείας/Καταστροφής στην Ελλάδα έως την λήξη του 20ού αιώνα, προκειμένου να επιτραπεί στον αναγνώστη, να αντιληφθεί την ιδιαίτερη κομματική/πολιτική σχέση πολλών συγγραφέων, συγκριτικά με τους κατ’ εξοχήν Ιστορικούς και αμερολήπτους ερευνητές. Αυτό διότι, με την παράθεση και των εκδόσεων που αναφέρονται στον Νόμο 2870, θα καταστεί φανερή η βαθιά πολιτική χροιά που έλαβε στην ιστοριογραφία”.

Σχόλια

  1. Περιμένω με μεγάλο ενδιαφέρον το βιβλίο !! Ευχαριστώ για όσα πολύτιμα και καλογραμμένα άρθρα μας προσφέρετε !!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ευγε!! Το περιμεναμε χρονια αυτο και απ'οτι φαινεται, αλλος ενας φιλοβενιζελικος μυθος θα καταριφθει συντομα! Μακαρι να διαδοθει η εργασια του κυριου Βλασση οσο περισσοτερο γινεται, για να τελειωνουμε επιτελους με κατι αντιπαθεστατους και ταυτοχρονα εμπαθεστατους προσφυγοπατερες "ιστορικους"!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευσεβείς πόθοι!! Δεν είναι μύθος, αλλά ο Νόμος 2870/ 1922 του ελλαδικού κράτους που πρόδωσε το Ελληνικό Έθνος!! ΝΤΡΟΠΗ!!

      Διαγραφή
    2. Τοσο καθυστερημενος και εμμονικος εισαι κυριε βενιζελολαγνε...υπομονη μεχρι να βγει το βιβλιο και δεν θα εχετε που να κρυφτειτε εσυ και οι ομοιοι σου!

      Διαγραφή
    3. Όπως έγραψα και σε άλλο άρθρο, κι εδώ θέλω να πω, συμπληρώνοντας τον hellenicwarrior84, πως υβριστικά σχόλια σαν το "Ανώνυμος11 Αυγ 2020, 1:50:00 π.μ."- γιατί ουσιαστικά υβρίζει και απαξιώνει την ουσία του βιβλίου του κ. Βλάσση, πριν καν το διαβάσει - απαιτούμε από τον διαχειριστή του σάιτ να τα διαγράφει πάραυτα!!! Όντως είναι ΝΤΡΟΠΗ που δεν έχει σβηστεί το σχόλιο αυτού του γελοίου σχολιαστή, ο οποίος σίγουρα δεν έχει κάνει έρευνα για να μπορεί να αντικρούσει τον Βλάσση και, βέβαια, δεν έχει και την διανοητική ικανότητα αλλά ούτε το ήθος για να συμμετάσχει με αξιοπρέπεια σε διάλογο με θέμα την Ιστορία! Άλλος ένας τραμπούκος που θέλει να το παίξει επίδοξος λογοκριτής του istorikathemata.com (βενιζελικός εν προκειμένω - θα τον έβριζα αν είχε την ίδια συμπεριφορά και με αντιβενιζελικές απόψεις!) Επαναλαμβάνω: ο Φιλίστωρ ΟΦΕΙΛΕΙ να σβήσει το σχόλιό του!!!

      Διαγραφή
    4. Κύριοι ψυχραιμία. Διάλογο κάνουμε. Νομίζω ότι οι αντιδράσεις έχουν λογική καθώς η μελέτη πάει να αναιρέσει βεβαιότητες που για κάποιους είναι ιερές.

      Διαγραφή
    5. Αν κάποιος θέλει "ιερότητα", έχουμε τόσα ωραία θρησκευτικά σάιτ στην Ελλάδα και το εξωτερικό! Μπορεί να βγάζει εκεί το άχτι του κι όχι να σε κατηγορεί με θέσφατα επειδή του θίγεις τον "Μεγάλο Μανιτού"-Μωάμεθ-Βασιλιά-Βενιζέλο-Ζαχαριάδη του. Εμείς εδώ μπαίνουμε για να μάθουμε και να συζητήσουμε για την Ιστορία και να μάθουμε την ιστορική αλήθεια. Πιάσε και σβήνε όσους θέλουν να σε λογοκρίνουνε!!!

      Διαγραφή
  3. Ο κ.Τζανακαρης στο βιβλιο του ''Δακρυσμενη Μικρασια'' δινει μια εξηγηση για την συνταξη του νομου. Γραφει οτι ο νομος απαγορευε να φυγουν ελληνες απο την Σμυρνη διοτι αυτοι θα επρεπε να πηγαινουν στην Κωνσταντινουπολη ,αφου αναμενοταν η απελευθερωση την Κωνσταντινουπολης απο την στρατια του Εβρου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μάλλον εννοείτε την επιχείρηση κατάληψης της Κωνσταντινούπολης τον Ιούλιο του 1922, γιατί ως Στρατιά του Έβρου εννοούμε αυτήν του Παγκάλου επί Πλαστήρα, μετά την παράδοση της Αν. Θράκης. Η επιχείρηση κατά της Κωνσταντινούπολης ήταν μια μάλλον καλή ιδέα αλλά δεν μπορείς να κάνεις αιφνιδιασμό ζητώντας την ...άδεια από αυτούς που κατέχουν την Πόλη! Ή το κάνεις ή δεν το κάνεις! Πάντως, δημιούργησε κάποια αξιόλογη κινητικότητα σε διπλωματικό πεδίο, αν σκεφτούμε πως μετά την ματαίωσή της και την ομιλία του Λόυντ Τζωρτζ στη βρετανική Βουλή, υπήρξε σκέψη για πραγματοποίηση διάσκεψης στη Βενετία για το Μικρασιατικό. Όμως, κι ο Κεμάλ τα πήρε αυτά χαμπάρι κι έκανε αμέσως την επίθεσή του στο Αφιόν, πριν τον προλάβουν οι βροχές! Κανονικά, οι τότε κυβερνώντες κι ο Χατζανέστης έπρεπε να κάνουν σύμπτυξη μετώπου με βάση τα (σωστά) σχέδια του τελευταίου αλλά με ρυθμό κατεπείγοντος!!! Και με "ενέχυρο" τη Σμύρνη, όπως έλεγε κι ο ίδιος, να διαπραγματευτούν μια κάποια αυτονομία για τους Μικρασιάτες, στο πλαίσιο του Σχεδίου Στεργιάδη. Κι ό, τι κατάφερναν...

      Διαγραφή
  4. Μα νομιζω εχετε ξανακανει ανάλογο αρθρο και ήταν οφθαλμοφανής ο λόγος αυτού του νομου. Ήδη πριν τη καταρρευση του Αυγουστου, οι μικρασιατες επιζητουσαν να εγκαταλειψουν τη ΜΑ προβλέποντας (σωστά οπως αποδειχθηκε) την ελληνικη ηττα. Το ελληνικο βασιλειο ομως δε μπορουσε να το επιτρεψει αυτο διοτι για ποιόν θα έμενε τελικα να πολεμά ο στρατός στην Ανατολία? Κανεις δε μπορουσε να φανταστει οτι το μετωπο θα έσπαγε τόσο εύκολα και αστραπιαία. Φυσικα αυτο δεν απαλλασει των ευθυνων τους τις ελληνικές κυβερνησεις, αλλά εχει τεραστια διαφορα απτο να λεμε οτι "επίτηδες τους άφησαν".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αγαπητέ Θάνο ίσως υπάρχει μια παρανόηση. το παρόν άρθρο δεν περιέχει καμία απολύτως πληροφορία από μεριάς μου πλην της αναγγελίας του νέου βιβλίου του κ. Βλάσση. Στο μέλλον θα αναφερθούμε εκτενέστερα στο περιεχόμενο του...

      Διαγραφή
  5. "που υποτίθεται ότι φτιάχτηκε προφητικά ώστε να αποκλειστούν οι Μικρασιάτες από την Ελλάδα και να σφαγούν από τους τσέτες του Κεμάλ." Αυτοί που το υποστηρίζουν θα πρέπει να εξηγήσουν τι εννοούν. Ότι υπήρχε δηλαδή περίπτωση να σφάζονται οι Έλληνες και να μην τους παραλαμβανουν τα ελληνικά πλοία επειδή δεν έίχαν διαβατήρια; Θα ήταν κωμικό να το ισχυρισθει κάνεις μετά από τόσες θυσίες για την διάσωση της Μικρας Ασίας. Υπονοουν ότι υπήρχε κάποια τάση φυγής των Μικρασιατων το καλοκαίρι του 22 που ο νόμος επεδίωκε να ανασχέσει; Εάν ναι, από που προκύπτει αυτό; Το αίνιγμα του νόμου παραμένει βέβαια και θα ήταν ευχής έργο να έχουμε μια τεκμηριωμένη απάντηση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Με ιντρίγκαρε αυτό που λέει για την εισηγητική έκθεση του νόμου και λοιπά. Το αγόρασα σήμερα το πρωι και πράγματι βλέπω ότι είναι τίγκα στα αρχεία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχετε link από Biblionet ή από Πολιτεία; Γιατί εγώ δεν βλέπω να ΄χει κυκλοφορήσει, ούτε το site του Δούρειου λέει κάτι.

      Διαγραφή
    2. Μα κάθε βιβλιοπωλείο μπορεί αν του ζητηθεί να το παραγγείλει από τον εκδοτικό οίκο. Εγώ το είδα στο βιβλιοπωλιο Λαβύρινθος στην ιπποκράτους

      Διαγραφή
    3. Σωστός, φίλε! Τώρα το 'δα στο Ίντερνετ. Σε ευχαριστώ κι εσένα και τον Φιλίστορα. Θα σπεύσουμε!!!

      Διαγραφή
  7. https://www.lavyrinthos.net/p/125198/prosfyges-oikonomia-nomothesia-kata-mikrasiatiki.html
    Εγώ το έχω παραγγείλει από εδώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Μολις ολοκληρωσα τη μελετη αυτου του υπεροχου βιβλιου, το οποιο με την πληθωρα αγνωστων στοιχειων και την αριστη τεκμηριωση του μεσα απο ενδελεχη ερευνα στο Ιστορικο και Διπλωματικο Αρχειο του υπουργειου των Εξωτερικων, τα Γενικα Αρχεια του Κρατους, τον Τυπο της εποχης, τα πρακτικα της Βουλης και πολλες αλλες πρωτογενεις πηγες, διελυσε αλλον ενα βενιζελικο μυθο και επαξια παιρνει μια θεση ως ενα απο τα σημαντικοτερα βιβλια που εχουν γραφτει σχετικα με την περιοδο της Μικρασιατικης εκστρατειας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Βασιλειος Τσιχλης "Το Κινημα του Γουδη και ο Ελευθεριος Βενιζελος"
    Νικολαος Βασιλειου "Ο Ελευθεριος Βενιζελος και οι Εκλογες του 1920"
    Ιωαννης Δασκαρολης "Δημοκρατικα Ταγματα - Οι "Πραιτωριανοι" της Β΄Ελληνικης Δημοκρατιας 1923-1926"
    Κωνσταντινος Βλασσης "Προσφυγες, Οικονομια και Νομοθεσια κατα την Μικρασιατικη Εκστρατεια"

    4 βιβλια που με νηφαλιοτητα και αριστη τεκμηριωση, αποδομουν μυθους του βενιζελισμου, χωρις ομως να ειναι στειρα αντιβενιζελικα και να αδικουν τον Βενιζελο(ο Βασιλειου π.χ. αποκρουει την θεωρια οτι ο Βενιζελος ηθελε να χασει τις εκλογες του 1920, ενω ο Βλασσης τονιζει πως τοσο η κυβρνηση του Βενιζελου, οσο και οι μετανοεμβριανοι κυβερνητες, εδειξαν ευαισθησια στα πλαισια του εφικτου, για το θεμα των προσφυγων απο τη Ρωσια που ειχε προκυψει τοτε).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Του Τσίχλη είναι, δυστυχώς, εξαντλημένο, και δεν μπορώ να έχω γνώμη. Του Κ. Βλάσση είναι όντως ένα βιβλίο ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ που θέτει το ζήτημα που πραγματεύεται στη σωστή του διάσταση σαρώνοντας τα φληναφήματα των προπαγανδιστών, ενώ του Δασκαρόλη πρέπει να θεωρηθεί ΤΟΜΗ στη βιβλιογραφία της μεσοπολεμικής περιόδου γιατί αναθεωρεί κοινοτοπίες που καθιερώθηκαν από την εποχή του Δαφνή και, σε πρώτη φάση, κάποιος θα έπρεπε να το διαβάσει σε αντιπαραβολή με αυτό.

    Το βιβλίο του Βασιλείου είναι μεν άριστα τεκμηριωμένο ως προς το τεχνικό σκέλος του υπολογισμού των ψήφων, είναι, όμως, εμπαθέστατο και μονομερές όταν προσπαθεί να εισχωρήσει σε πολιτική-ιστορική ανάλυση. Και, βέβαια, δεν εκφράζει αντιβενιζελική άποψη αλλά σκληρά βενιζελικό φρόνημα με υπεραπλουστεύσεις, εκφράσεις συχνά ακραίες και επιχειρήματα αφελή όταν προσπαθεί να κρίνει πρόσωπα, επιχειρήματα και καταστάσεις του αντιβενιζελικού χώρου. Θα τολμούσα να πω πως είναι πιο ακραίος και μονομερής κι από τον Βλ. Αγτζίδη, ενώ το ύφος του θα μπορούσε να παραβληθεί μόνο με του Μπαρμπή (από την... ανάποδη οπτική). Τελικά, μετριοπαθής είναι μάλλον ο εκδότης του, που αν και αντιβενιζελικός, δέχθηκε (και πολύ καλά έκανε!) να το εκδώσει! Ξαναλέω πως του Βασιλείου το βιβλίο είναι ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ στις βιβλιοθήκες μας για την τεχνική ανάλυση των αριθμητικών δεδομένων των εκλογών του 1920, την οποία όντως κάνει ΥΠΟΔΕΙΓΜΑΤΙΚΑ!

    ΥΓ. Σιγά μην περιμένατε από βενιζελικό σχολιαστή να κάνει ανάλογα ισορροπημένη τοποθέτηση, έτσι;

    ΥΓ 2. Με μεγάλη ικανοποίηση βλέπω πως ο εκδοτικός οίκος "Ελληνική Πρωτοπορία" εξέδωσε τον α' τόμο (τουλάχιστον) του "Η Ελλάς του 1910-1920" του Γεωργίου Βεντήρη, που ήταν για χρόνια εξαντλημένο! Εύχομαι να μην έχει κάνει παρεμβάσεις στο κείμενο ή να μην το ΄χει "φορτώσει" με περιττές υποσημειώσεις και σύντομα να βγάλει και τον β΄τόμο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Υπαρχουν δυο σημεια που διαφωνω με τον Βασιλειου. Το πρωτο ειναι οτι οι "Συμμαχοι" μας εγκατελειψαν λογω της επιστροφης του Κωνσταντινου και το δευτερο ειναι η θεωρηση του οτι με την ψηφο των εκλογων του Μαιου 1915 ο ελληνικος λαος ειχε εγκρινει την φιλοπολεμη πολιτικη του Βενιζελου! Κατα τ'αλλα δεν καταλαβαινω πως μπορουμε να θεωρησουμε ακραια βενιζελικο ενα βιβλιο που αποδεικνυει οτι
      1) ΣΕΚΕ και Ηνωμενη Αντιπολιτευσις ΔΕΝ κατεβηκαν μαζι στις εκλογες
      2) Η Ηνωμενη Αντιπολιτευσις ΔΕΝ κερδισε τις εκλογες με βασικο συνθημα την αποστρατευση, αλλα την επιστροφη στην νομιμοτητα και την επανακτηση των πολιτικων ελευθεριων.
      3) Οι Φιλελευθεροι ΔΕΝ κερδισαν τις εκλογες(σε αριθμο ψηφων) οπως υποστηριζει ο Παπαναστασιου.
      4) Η συμμετοχη των μουσουλμανων και των Ισραηλιτων της Θεσσαλονικης ΔΕΝ εκρινε το αποτελεσμα των εκλογων.
      Απο την αλλη, εχουν περασει μερικα χρονια απο τοτε που τον διαβασα και ισως να μην θυμαμαι καποια πρραγματα που εσυ θυμασαι! Απο αυτα που θυμαμαι παντως, ουδετερο τον βρηκα τον Βασιλειου και ισα ισα, λογω του οτι για τις εκλογες του 1920 κυριαρχουν βασικα φιλοβενιζελικοι μυθοι, τετοιους ειναι που κατα βαση αποδομει!

      Υ.Γ. γιατι χαιρεσαι τοσο με την επανεκδοση του ακραια βενιζελικου εργου του Βεντηρη; :)

      Διαγραφή
    2. Ξεκινώ ανάποδα την ανταπάντησή μου: χαίρομαι "τόσο" με την επανέκδοση του Βεντήρη γιατί δεν πρόκειται μόνο περί ενός ακραία βενιζελικού έργου αλλά περί της "μήτρας" όλης της βενιζελικής ιστοριογραφίας ή μάλλον για το έργο που τη συστηματοποίησε και θεωρώ ότι πρέπει να το διαβάσω για να ξέρω από πού ξεκίνησαν κάποιες καθιερωμένες απόψεις του χώρου αυτού και, τελικά, όλης της καθιερωμένης σήμερα άποψης για τον Διχασμό. Υπάρχει στην "Ανέμη" αλλά βαριέμαι να διαβάζω βιβλία από Η/Υ. Και όπως και να ΄χει, άλλο να έχεις το βιβλίο στη βιβλιοθήκη σου κι άλλο στο σκληρό σου δίσκο, ε;

      Για τον Βασιλείου ίσως δεν έγινα κατανοητός. Λέω πως σε αυτό που εν στενή εννοία πραγματεύεται, δηλαδή ποιος κέρδισε και πόσο, είναι ΠΟΛΥΤΙΜΟΣ γιατί ανατρέπει τεκμηριωμένα όλα αυτά που πολύ σωστά απαριθμείς (εκδοχή Παπαναστασίου, σάχλες περί "συνεργασίας" ΣΕΚΕ-"Ηνωμένης Αντιπολιτεύσεως" κλπ.! Δεν τον έχω πρόχειρο τώρα, θυμάμαι, όμως, να έχει υποτιμητικές εκφράσεις για την στρατιωτική αξία του Μεταξά ή ότι απορούσε πώς οι Έλληνες μόλις λίγα χρόνια μετά την εποποιία των Βαλκανικών έχασαν την στρατιωτική τους αρετή κι έγιναν ουδετερόφιλοι κλπ. Κάποια στιγμή (όχι πολύ άμεσα) θα αναφερθώ λεπτομερέστερα στα σημεία αυτά.

      Διαγραφή
    3. Με καλυψες, ευχαριστω.

      Διαγραφή
  11. Γράφει ο .........Ανώνυμος11 Αυγ 2020, 1:50:00 π.μ.
    Ευσεβείς πόθοι!! Δεν είναι μύθος, αλλά ο Νόμος 2870/ 1922 του ελλαδικού κράτους που πρόδωσε το Ελληνικό Έθνος!! ΝΤΡΟΠΗ!!

    Και απαντά με ντοκουμέντα ο ακροδεξιός ΑΓΝΩΣΤΟΣ που έχει διαβάσει ( αυτός )το ανέκδοτο ακόμα βιβλίο ... προτρέποντας Δ η μ ο κ ρ α τ ι κ ά τον υπεύθυνο της σελίδας να σβήσει το κείμενο ...!!

    -------------------
    βιβλιο και δεν θα εχετε που να κρυφτειτε εσυ και οι ομοιοι σου!


    Ανώνυμος11 Αυγ 2020, 3:35:00 μ.μ.
    Όπως έγραψα και σε άλλο άρθρο, κι εδώ θέλω να πω, συμπληρώνοντας τον hellenicwarrior84, πως υβριστικά σχόλια σαν το "Ανώνυμος11 Αυγ 2020, 1:50:00 π.μ."- γιατί ουσιαστικά υβρίζει και απαξιώνει την ουσία του βιβλίου του κ. Βλάσση, πριν καν το διαβάσει - απαιτούμε από τον διαχειριστή του σάιτ να τα διαγράφει πάραυτα!!! Όντως είναι ΝΤΡΟΠΗ που δεν έχει σβηστεί το σχόλιο αυτού του γελοίου σχολιαστή, ο οποίος σίγουρα δεν έχει κάνει έρευνα για να μπορεί να αντικρούσει τον Βλάσση και, βέβαια, δεν έχει και την διανοητική ικανότητα αλλά ούτε το ήθος για να συμμετάσχει με αξιοπρέπεια σε διάλογο με θέμα την Ιστορία! Άλλος ένας τραμπούκος που θέλει να το παίξει επίδοξος λογοκριτής του istorikathemata.com (βενιζελικός εν προκειμένω - θα τον έβριζα αν είχε την ίδια συμπεριφορά και με αντιβενιζελικές απόψεις!) Επαναλαμβάνω: ο Φιλίστωρ ΟΦΕΙΛΕΙ να σβήσει το σχόλιό του!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Κυριε Δασκαλακη λογω προσβασεων που ειχα στον κυκλο του συγγραφεα, αλλα και απο καποιον αλλο ανθρωπο που ερευνησε παρομοια στοιχεια με τον κο Βλασση, χωρις ομως να εχει κανει καποια επισημη δημοσιευση, πλην καποιου σχολιου στο facebook, ναι γνωριζα ηδη (μεσες-ακρες) το περιεχομενο του βιβλιου και οταν το διαβασα ολοκληρωμενα, επιβεβαιωθηκαν αυτα που υποψιαζομουν! Ο συκοφαντικος βενιζελογενης μυθος σχετικα με τον περιβοητο νομο, διαλυθηκε ειτε αρεσει αυτο σε καποιους, ειτε οχι!! Οποτε, οποιος δεν εχει διαβασει το βιβλιο του κου Βλασση, ΔΕΝ δικαιουται να εκφερει αποψη περι του θεματος, καθως οι γνωσεις του ειναι ελλιπεις και κυριως διοτι τα στοιχεια που εφερε στο φως ο κος Βλασσης ηταν εντελως αγνωστα και δημοσιευθηκαν για πρωτη φορα! Παρολα αυτα δεν συμφωνω με την αποψη του ανωνυμου οτι πρεπει να σβηνονται τετοια σχολια, οπως του βενιζελικου πορωμενου παραπανω, αλλα να αφηνονται ωστε ολοι να βλεπουν την ημιμαθεια, την γελοιοτητα και τον φανατισμο καποιων και φυσικα δεν ισχυριζομαι οτι ο φανατισμος και η ημιμαθεια ειναι "προσοντα" μονο των βενιζελικων... Δεν ξερω επισης απο που βγαλατε το συμπερασμα οτι ο ανωνυμος που ειχε απαντησει, πως ειναι "ακροδεξιος" και γενικα, λογω της καπως ασυναρτητης δομης του μηνυματος σας, δεν καταλαβαινω ακριβως ποια ειναι η θεσης σας, αν παντως κρινω απο το επωνυμο σας και καπως απο τα συμφραζομενα, ειστε ενας ακομη βενιζελοπορωμενος και οπως εχω πει και αλλου, μεταξυ αστειου και σοβαρου, ανθρωποι των οποιων το επωνυμο τελειωνει σε -ακης, πρεπει να αποκλειονται απο τον διαλογο για θεματα νεοελληνικης ιστοριας, διοτι ειλικρινα δεν εχω δει ΠΟΥΘΕΝΑ (facebook, youtube, διαφορα φορουμ, blog κλπ) να μπορουν να μιλησουν αντικειμενικα και ψυχραιμα!!

      Διαγραφή
  12. Ο κ. Βλάσσης μας χάρισε, στις αρχές του μήνα, άλλο ένα πολύτιμο ιστορικό πόνημα, το οποίο σχεδόν ολοκληρώνει την διάλυση των μύθων για το τι προθέσεις είχε η τότε πολιτική ηγεσία σχετικά με την τύχη των μικρασιατικών πληθυσμών μετά την κατάρρευση του μετώπου. Πρόκειται για το βιβλίο "Οι τελευταίες μέρες του Αρμοστή" (εκδόσεις Archive), το οποίο εξαίρετα παρουσίασε ο κ. Δασκαρόλης:
    https://www.huffingtonpost.gr/entry/vivlioparoesiase-oi-teleetaies-meres-toe-armoste-konnos-d-vlasses-ekdoseis-archive_gr_6239be7ce4b009ab92fd6f78

    Φυσικά, περιμένουμε κι από εδώ μία ανάλογη παρουσίαση. Αυτό που, δυστυχώς, δεν περιμένουμε είναι να το διαβάσουν οι χυδαίοι υβριστές του κ. Βλάσση αλλά και των "Ιστορικών Θεμάτων". Για να προλάβω τους προπετείς και κακοήθεις, εγώ το διάβασα αυτή τη βδομάδα.

    Τολμούν, άραγε, όσοι (ιστορικοί και μη) αμφισβήτησαν την εγκυρότητα του προηγουμένου του βιβλίου - και που σίγουρα θα αμφισβητήσουν και αυτή του φετινού - να έρθουν ανοικτά σε διάλογο με τον κ. Βλάσση για τα 2 αυτά έργα ή θα αρκεστούν και πάλι στο ότι "δεν έχει διδακτορικό Ιστορίας";

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο,τι και να ισχυρίζονται διάφοροι "διδάκτορες"-προσφυγοπατέρες για τον Βλάσση, το βιβλίο του είναι ήδη κλασικό και φαίνεται αυτό και στο γεγονός ότι οι Άγγελος Συρίγος και Ευάνθης Χατζηβασιλείου, στο πρόσφατο βιβλίο τους για την Μικρασιατική καταστροφή, υιοθετούν τα πορισμάτα της έρευνας του Βλάσση ως προς την ερμηνεία του επίμαχου νόμου!

      Διαγραφή
    2. Δόξα τω Θεώ! Μένει να δούμε αν θα τολμήσουν να το κάνουν αυτό και μπροστά στους ίδιους τους "διδάχτορες"με την πρώτη ευκαιρία, π.χ. σε κάποια εκπομπή ή σε κάποια εκδήλωση...

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας