Σεργκέι Τσεχμίστρενκο, Ελλάδα - Ρωσία 1875-1878 (Σελίδες Ιστορίας), εκδόσεις Φίλντισι

Η κρίση του Ανατολικού ζητήματος την περίοδο 1875-1878 υπήρξε σημείο καμπής για την Ιστορία των λαών των Βαλκανίων. Ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος και η αδυναμία των Δυτικών να βοηθήσουν αποτελεσματικά την Οθωμανική Αυτοκρατορία όπως στην περίπτωση του Κριμαϊκού πολέμου, λειτούργησαν καταλυτικά για την δημιουργία ανεξάρτητου Βουλγαρικού κράτους, τα εδαφικά κέρδη για την Σερβία και το Μαυροβούνιο αλλά και την "ενοικίαση" της Κύπρου από τους Άγγλους. Μέσα σε αυτή την διπλωματική και στρατιωτική δίνη, ο Ελληνισμός προσπάθησε να παρακολουθήσει τις πυρετώδεις Διεθνείς εξελίξεις ώστε να μην περιθωριοποιηθεί, παζαρεύοντας την ουδετερότητα και την είσοδο στον πόλεμο με τους Δυτικούς και τους Ρώσους αντίστοιχα. Όλη αυτή η πυρετώδης διπλωματική δραστηριότητα που αφορούσε την Ελλάδα την περίοδο εκείνη και έλαβε χώρα κυρίως στην Αθήνα, περιγράφεται στο εξαιρετικό βιβλίο του Ρώσου ιστορικού Σεργκέι Τσεχμίστρενκο, που δημοσιεύεται για πρώτη φορά σε Ελληνική μετάφραση από τις εκδόσεις "Φίλντισι".

Το πρωτότυπο της εργασίας αυτής είναι σίγουρα ότι ο Τσεχμίστρενκο περιγράφει τα δραματικά αυτά διπλωματικά και στρατιωτικά γεγονότα που αφορούν την Ελλάδα κυρίως από την Ρωσική σκοπιά, χρησιμοποιώντας τα αντίστοιχα διπλωματικά Ρωσικά αρχεία, σε αντίθεση με τις περισσότερες εργασίες που αξιοποιούν κυρίως πληροφορίες από τα διπλωματικά αρχεία Αγγλίας και Γαλλίας.
Ο συγγραφέας μετά από μια συνοπτική αλλά επιδέξια περιγραφή της κατάστασης που επικρατούσε στην Ελλάδα από τα χρόνια του Όθωνα ως την εποχή του Κουμουνδούρου, εισέρχεται στο κυρίως θέμα του που δεν είναι άλλο από τις πυρετώδεις διπλωματικές διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας ώστε η πρώτη να κηρύξει τον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία σε συνδυασμό με την Σερβία και την επικείμενη Ρωσική επίθεση. Περιγράφονται λεπτομερώς οι Ρωσικές δελεαστικές προτάσεις στην Ελληνική κυβέρνηση μέσω του Ρώσου πρέσβη στην Ελλάδα Σαμπούροφ, αλλά και τις μυστικές διπλωματικές ενέργειες του περίφημου Ιγνάτιεφ, τις μυστικές επαφές του με πρόσωπα που άνηκαν σε Ελληνικές μυστικές εταιρείες και την προσπάθεια του να στηρίξει με χρήματα και όπλα εξεγέρσεις Ελληνικών πληθυσμών στην Θεσσαλία και στην Ήπειρο. Στο τελευταίο τμήμα του βιβλίου περιγράφονται οι εξεγέρσεις των υποδούλων Ελλήνων στην Θεσσαλία και στην Κρήτη, με ξεκάθαρη επιλογή του συγγραφέα να επικεντρωθεί στην Κρήτη, πιθανά λόγω του όγκου του υλικού που είχε στην διάθεση του, αφού υπήρχε Ρώσος πρόξενος στο νησί, που περιέγραφε λεπτομερώς τις εξελίξεις με συνεχής αλληλογραφία προς τον προϊστάμενο του και την Ρωσική κυβέρνηση.

 Το βιβλίο είναι ιδιαίτερα καλογραμμένο και ευκολοδιάβαστο ακόμη και από αναγνώστες που τυχόν δεν έχουν γνώσεις για τα δραματικά γεγονότα της εποχής. O συγγραφέας, αν και Ρώσος, έχει ακριβή γνώση της Ελληνικής πολιτικής σκηνής αλλά και της τρικυμιώδους ψυχολογίας της Ελληνικής κοινής γνώμης που εκείνη την εποχή βρισκόταν στα όρια της μαζικής εθνικιστικής ψύχωσης. Επίσης, ανάμεσα στις γραμμές της εργασίας του, ο συγγραφέας σκιαγραφεί με γλαφυρότητα τον ανταγωνισμό στην περιοχή μεταξύ Ρωσίας και Δυτικών (Αγγλίας και Γαλλίας στην συγκεκριμένη περίπτωση), ανταγωνισμός που αναμφίβολα έχει την επικαιρότητα του είτε συζητάμε για την Τσαρική Ρωσία και την θέληση της για έξοδο στο Αιγαίο τον 19ο αιώνα, είτε για την ΕΣΣΔ και τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, είτε για την σημερινή Ρωσία του Πούτιν την κρίση στην Γεωργία και εσχάτως στην Ουκρανία. Η πολιτική της Ρωσίας στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της Ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου, παραδοσιακά επηρέασε την Ελλάδα (ενίοτε και αποφασιστικά ακόμη και για την ίδια την ύπαρξη της) και θα συνεχίσει να την επηρεάζει και στο ορατό μέλλον. Σε αυτό το πλαίσιο, κάθε έγκυρο ιστορικό βιβλίο που αφορά το ζήτημα αυτό βοηθάει στην καλύτερη κατανόηση των δυνάμεων που καθορίζουν τις εξελίξεις στην περιοχή μας.

Πάντως θα περιμέναμε ο συγγραφέας να μας δώσει την άποψη του, η τα στοιχεία που τυχόν θα ανίχνευσε και είναι σχετικά με την περίφημη θεωρία του "Πανσλαβισμού". Και αυτό γιατί σε σημαντικό τμήμα της εργασίας διαπραγματεύεται απόψεις και ενέργειες του Ιγνάτιεφ σε σχέση με την Ελλάδα, αλλά πουθενά δεν μας αναλύει καθόλου την θεωρία αυτή (αντιθέτως με την Ελληνική "Μεγάλη Ιδέα" που της αφιερώνει ένα ξεχωριστό κεφάλαιο), ιδεολόγημα όμως που διαμόρφωσε την Ρωσική πολιτική στην περιοχή για σχεδόν 4 δεκαετίες και το οποίο αντιστρατευόταν την Ελληνική προτεραιότητα στην Βαλκανική. Επίσης ο συγγραφέας δεν ξεκαθαρίζει με στοιχεία, η έστω δεν δίνει την εκτίμηση του, κατά πόσο οι δελεαστικές Ρωσικές προτάσεις ήταν ειλικρινείς, η απλώς προσπαθούσαν να εμπλέξουν την Ελλάδα στον πόλεμο ώστε να εξυπηρετηθούν τα βραχυπρόθεσμα στρατιωτικά Ρωσικά συμφέροντα.

Το βιβλίο περιέχει μια σειρά από υπέροχες γκραβούρες με θέμα την Ελλάδα στα τέλη του 19ου αιώνα, ώστε ο αναγνώστης να μπαίνει στο κλίμα της εποχής και να αποκτά μια αίσθηση της κοινωνικής κατάστασης που επικρατούσε στην Ελλάδα. Στις μεσαίες σελίδες του βιβλίου υπάρχει ένα 16σέλιδο με έγχρωμες φωτογραφίες των πρωταγωνιστών της εποχής. Η μετάφραση του κ. Τριανταφυλίδη από τα Ρωσικά είναι στρωτή, ομοιόμορφη και διαβάζεται ευχάριστα. Φαίνεται επίσης από τον σχετικό πρόλογο του, ότι και ο μεταφραστής είναι γνώστης των γεγονότων της συγκεκριμένης Ιστορικής περιόδου, κάτι που αναμφίβολα θα τον βοήθησε στην μεταφραστική προσπάθεια και στις γλωσσικές επιλογές του. Οφείλουμε επίσης να κάνουμε ξεχωριστή μνεία και στο σύντομο συγκινητικό σημείωμα του συγγραφέα στην εισαγωγή του βιβλίου, το οποίο ξεχειλίζει από αγάπη για την Ελλάδα και το οποίο αναμφίβολα δημιουργεί μια θετική προδιάθεση στον Έλληνα αναγνώστη (και σε εμάς φυσικά).

 Καταλήγοντας, θεωρούμε ότι το βιβλίο του κ. Τσεχμίστρενκο αξίζει να διαβαστεί τόσο από τον Ιστορικό που προσπαθεί να ιχνηλατήσει τα βαθύτερα αίτια της Ανατολικής κρίσης 1875-1878 και τους διπλωματικούς μηχανισμούς που έδρασαν και διαμόρφωσαν τις εξελίξεις, αλλά επίσης και από τους φίλους τους Ιστορίας που γοητεύονται από τα σαφή και συναρπαστικά ιστορικά αναγνώσματα.

Ι. Β. Δ.

Το βιβλίο μπορείτε να το προμηθευτείτε από εδώ

Ποιος είναι ο συγγραφέας Σεργκέι Τσεχμίστρενκο:  Γεννήθηκε το 1963 στη Μόσχα. Το 1985 αποφοίτησε από το Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας «Μ. Β. Λομονόσοφ», με ειδίκευση στην ιστορία της Ρωσίας, της Ελλάδας και των λαών της Βαλκανικής κατά τον 19ο αιώνα. Το 1990 ανακηρύχθηκε διδάκτορας, υποστηρίζοντας τη διατριβή του στο Ινστιτούτο Σλαβικών και Βαλκανικών Σπουδών της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ (νυν Ινστιτούτο Σλαβικών Σπουδών της Ρωσικής Ακαδημίας Σπουδών).

Έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή ιστορικά συνέδρια, διασκέψεις και συμπόσια, και μεταξύ αυτών στο Βαλκανικό Συνέδριο στη Σόφια (1989) και στο Διεθνές Ιστορικό Συνέδριο στη Μαδρίτη (1990). Από το 1992 άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος σε μεγάλα έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ της Ρωσίας.

Διετέλεσε Διευθυντής Σύνταξης στα περιοδικά «Delovye ljudi» (Επιχειρηματίες) και «Bolschoi Biznes» (Μεγάλες Επιχειρήσεις) μια έκδοση του αμερικανικού Fortune στη Ρωσία. Στη συνέχεια ίδρυσε τα μεγάλης κυκλοφορίας περιοδικά «Ribalka na Rusi» (Το ψάρεμα στη Ρωσία) και Spinning Traveller, του τηλεοπτικού σταθμού Komersant TV. Από το 2012 είναι διευθυντής του Ινστιτούτου της Νέας Ρωσίας. Βασική αποστολή του Ινστιτούτου είναι η ιδεολογική υποστήριξη του πολιτικού κόμματος «Πολιτική πλατφόρμα» και του επικεφαλής του Μιχαήλ Πρόχοροφ.

Σχόλια

  1. μηπως ξερετε κατι για τον Στρογκανωφ-Ρωσο διπλοματη 1837 στην Πολη ?ο δρομος που φερει τ ονομα του ειναι μπροστα στο Ιντερκοντινενταλ στην Αθηνα και δεν βρισκω κανενα στοιχειο γιατι εδωσε αυτη την τιμητικη διακριση ο Δημος Αθηναιων .ευχαριστω

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ο Βαρώνος Stroganoff ήταν ο πρέσβυς της Ρωσίας στην Κωνσταντινούπολη το 1821. Ήταν αυτός που την 6 Ιουλίου 1821 επέδωσε το τελεσίγραφο πολέμου τής Ρωσίας στην Υψηλή Πύλη, δια τού οποίου ο Τσάρος Αλέξανδρος Α΄ της Ρωσίας απειλούσε τον Σουλτάνο Μαχμούτ Β΄ της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με πόλεμο, εάν οι Οθωμανοί δεν σταματούσαν αμέσως τη γενοκτονία κατά των Ελλήνων (μαζικές σφαγές σε Κωνσταντινούπολη, Θεσσαλονίκη, Κυδωνιές, κ.τ.λ.).


    Επιπλέον ο Stroganoff διέσωσε και φυγάδευσε εκατοντάδες αμάχους Έλληνες που κατέφυγαν στη Ρωσική πρεσβεία στην Κωνσταντινούπολη για να αποφύγουν τη σφαγή.

    Απόσπασμα από το εν λόγω τελεσίγραφο πολέμου τής Ρωσίας περιλαμβάνεται στο άρθρο "Χαοτική Δυναμική τού 1821" που αναρτήθηκε στο παρόν ιστολόγιο (Θέματα Ελληνικής Ιστορίας) την 21 Μαρτίου 2014.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. αυτο μας κανει να αναλογισθουμε τον αιωνιο συλλαχο μας την Ρωσια και τον ρολο των προδοτων κυβερνητων μας Βενιζελου 1917 που εστειλε Ελληνες στρατιωτες να πολεμησουν στην ουκρανια στον εμφυλιο της Ουκρανιας και την αχρεια πολιτικη της σημερινης συγκυβερνησης Σαμαρα -Τουρκογλου εναντιον του αδελφου εθνους σε συμπραξη με το ΝΑΤΟ ..αισχος απλως σχολιαζω

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας