Ταξιδιωτικές εντυπώσεις από την Βουδαπέστη...

 (του ειδικού ανταποκριτή μας στην Βουδαπέστη, αποκλειστικά για το http://www.istorikathemata.com/)
 
...Μετά από 30 λεπτά καθυστέρησης - που σύμφωνα με τους υπεύθυνους των Ουγγρικών αερογραμμών MALEV οφειλόταν στις Ελληνικες αρχές του αεροδρομίου Βενιζέλος, φτάσαμε αισίως στο υπερσύγχρονο αεροδρόμιο της Βουδαπέστης. Αφού παζαρέψαμε την τιμή μεταφοράς μας και βρήκαμε την πιο συμφέρουσα προσφορά, ξεκινήσαμε οδικώς για την πρωτεύουσα της Ουγγαρίας που απείχε περίπου 17 χλμ (φανταστείτε μια διαδρομή σαν αυτή της Αττικής Οδού).

Το πρώτο πράγμα που μου έκανε εντύπωση κατά την διαδρομή ήταν η φτώχια της Ουγγρικής υπαίθρου. Φανταστείτε στον δρόμο για την Βουδαπέστη, μια σειρά από ακανόνιστου μεγέθους και σχήματος σπίτια με μυτερές στέγες και χωρίς μπαλκόνια, σε ένα βουκολικό λασπιασμένο σκηνικό που θυμίζει την γενέτειρα του Μπόρατ στην ομώνυμη ταινία. Πλησιάζοντας στην Βουδαπέστη διακρίνει κανείς μια σειρά από καταθλιπτικά μπλοκς από σπίτια, κτήρια ορθογόνιου σχήματος με εκατοντάδες διαμερίσματα χωρίς μπαλκόνια το ένα πολύ κοντά στο άλλο. Μαντεύω πως πιθανά αυτά να χτίστηκαν επί κομμουνισμού, καθώς ταιριάζουν στην λογική του. Τα παράθυρα των διαμερισμάτων ήταν τόσο κοντινά που αν σταθούν δύο άνθρωποι σε αυτά μπορούν να χαιρετιστούν δια χειραψίας χωρίς καν να σκύψουν!! Αλλά επιτέλους μπαίνουμε στην Βουδαπέστη.

Η Βουδαπέστη είναι μια μεγάλη Ευρωπαική πρωτεύουσα χτισμένη στις δύο όχθες του Δούναβη και ένα από τα πρώτα συναισθήματα που σου προκαλεί είναι δέος λόγω των μεγεθών της. Είναι γεμάτη με δεκάδες μεγάλα βαρύτιμα θηριώδη Γοτθικά κτήρια και το μεσαιωνικό στοιχείο επικρατεί πλήρως στον χαρακτήρα της πόλης. Υπάρχουν τρεις βασικές επιρροές: τα παλαιά υπέροχα κτήρια από τα χρόνια της ηρωικής Βασιλείας (αυτά βρίσκονται στην Βούδα), τα κομψά κτήρια των Αψβούργων και η τελική χοντροκομμένη επέμβαση του χρησιμοθηρικού πρακτικού κομμουνισμού. Η Βουδαπέστη είναι ο παράδεισος του τουρίστα: πολύ λίγες άλλες πρωτεύουσες τις Ευρώπης έχουν να επιδείξουν τόσα πολλά αξιόλογα αξιοθέατα σε τόσο μικρό χώρο τοποθετημένα. Τα αξιοθέατα της πόλης σε εξοικιώνουν με την μεσαιωνική και νεότερη Ιστορία της αλλά και της Ουγγαρίας γενικότερα, με ένα ομαλό και φυσικό τρόπο (κάστρο της Βούδας, το υπέροχο άγαλμα του Βασιλιά Ματθία, το άγαλμα του Ευγενίου της Σαβοίας, το "τείχος των ψαράδων", ο λόφος του Γκέλερτ, το άγαλμα του μεγάλου πολιτικού Ίμρε Νάγκυ, το άγαλμα του Εθνικού ποιητή της Ουγγαρίας Πιτόφυ κτλ).

Προσθήκη λεζάντας

Ένα από τα πρώτα προβλήματα που αντιμετωπίζεις στην Βουδαπέστη είναι το πόσιμο νερό. Όπου και αν πας (καφετέριες, εστιατόρια, ξενοδοχεία) το νερό απουσιάζει σε σημείο εκνευριστικό. Δεν σου φέρνουν από μόνοι τους σε καμία περίπτωση, αν τυχόν παραγγείλεις το πιο πιθανό είναι να σου φέρουν σόδα (sparkling το λένε), ενώ σε ένα από τα κεντρικότερα καφέ της Βουδαπέστης στην επίμονη έκκληση μου να μου φέρουν έστω νερό βρύσης να πιω επιτέλους, μου έφεραν νερό σε χαμηλό ποτήρι για ουίσκι (τρεις υπερπολύτιμες γουλιές νερού βρύσης για έναν διψασμένο Έλληνα τουρίστα είναι πολύ λίγες). Ενδεικτικά το μικρό μπουκάλι νερό στην καφετέρια και στο ξενοδοχείο κοστίζει περίπου 3 ευρώ (800 φιορίνια). Το δεύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Έλληνας τουρίστας είναι της εστίασης. Ξεπερνώντας το αυτονόητο της απουσίας φραπέ στις καφετέριες (τεράστιο πλήγμα για εμένα αν και είχα προβλέψει να κάνω προμήθειες από Ελλάδα), όλα τα Ουγγρικά εστιατόρια είτε έχουν τα τοπικά εδέσματα που δεν τρώγονται καθώς έχουν υπερβολική δόση πάπρικας, είτε κάτι γκουρμέ πιάτα που έχει πλάκα να τα βλέπεις να τα δοκιμάζουν και να τα σχολιάζουν ο Λαζάρου και ο Σκαρμούτσος στο "Master Schef", αλλά μπορεί να σε αφήσουν νηστικό κάποιο βράδυ στην Βουδαπέστη. Αντιθέτως με το πικάντικο αλλά (κατά την γνώμη μου) εντελώς άνοστο φαγητό τους, οι Ούγγροι διαθέτουν εξαιρετικά κρασιά και λικέρ τα οποία φαίνεται ότι καταναλώνουν χωρίς μέτρο, σπανίως όμως δημοσίως. Δεν υπάρχουν σούπερ μάρκετ η περίπτερα ενώ εξίσου αραιά είναι και τα φαρμακεία (αν κατάλαβα καλά αντιστοιχεί ένα φαρμακείο κάθε 30.000 κατοίκους περίπου).

Γενικά η Βουδαπέστη σου δημιουργεί ένα αίσθημα ασφάλειας και σιγουριάς. Η παρουσία της αστυνομίας είναι από αραιή έως ανύπαρκτη, το ίδιο και της τροχαίας. Γενικώς άλλωστε οι Ούγγροι σέβονται με ευλάβεια τον κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, είναι υπομονετικοί οδηγοί, δεν κορνάρουν, δεν βρίζουν, δεν προσπερνούν επικίνδυνα και δεν παρκάρουν όπου τους βολεύει όπως εμείς παρά εκεί που προβλέπεται. Τα αυτοκίνητα τους είναι τουλάχιστον μια πενταετία παλαιότερα από αυτά που κυκλοφορούν στην Αθήνα, ενώ πολύ σπάνια συναντάς αυτοκίνητα πολυτελείας ενώ εντελώς ανύπαρκτα είναι τα Αμερικάνικα μεγάλου κυβισμού. Οι υποδομές της πόλης φαντάζουν καλά συντηρημένες αλλά μάλλον παρωχημένες (τα λεωφορεία μαζικής μεταφοράς είναι όλα τουλάχιστον τριακονταετίας!!, ενώ τα τραμ είναι ακόμα πιο παλαιά) και το ίδιο πάνω-κάτω ισχύει και για τα κρατικά κτήρια. 

Τα νερά του Δούναβη είναι πάντα ήρεμα και κουβαλούν με υπομονή τόνους λάσπης καθώς και πολλά τουριστικά ποταμόπλοια που ξεναγούν τον επισκέπτη στις όχθες της πόλης. Ο τουρισμός φαντάζει ότι πρέπει να είναι μια από τις βασικές πηγές εσόδων για την Βουδαπέστη, καθώς έχει στηθεί μια ολόκληρη βιομηχανία παροχής τουριστικών υπηρεσιών, με δεκάδες ξενοδοχεία, δεκάδες καφετέριες και εστιατόρια, καζίνο με τυχερά παιχνίδια, εκατοντάδες μαγαζιά με τουριστικά είδη, τουλάχιστον έξι λεωφορεία που κάνουν τον γύρο της Βουδαπέστης. Τα ταξί είναι περισσότερα ακόμη και από αυτά της Αθήνας διάσπαρτα στην πόλη έτοιμα να σε εξυπηρετήσουν αλλά αλίμονο αν χρησιμοποιήσετε κάποιο μετά τις 22.00 το βράδυ που είναι διπλή η ταρίφα (για 2 χιλιόμετρα διαδρομή πληρώσαμε 15€!!!).

Οι μόνιμοι κάτοικοι της Βουδαπέστης, σου δίνουν την εντύπωση πως βρίσκονται σε μια κατάσταση κόπωσης και συγκρατημένης απογοήτευσης από την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της Χώρας τους. Όταν έπεφτε το τείχος και η Ουγγαρία αποτίνασσε τον επαχθή κομμουνιστικό ζυγό, σίγουρα δημιουργήθηκαν προσδοκίες στον πληθυσμό που ως τώρα δεν έχουν ικανοποιηθεί. Επειδή έχουν ζήσει και με τα δύο καθεστώτα και έχουν καταλάβει πόσο σχετικές είναι οι πολιτικές εξαγγελίες και τα παχιά "επαναστατικά" μανιφέστα, δεν έχουν πολλές ελπίδες ότι θα αλλάξει κάτι στο ορατό μέλλον. Το χαρτονόμισμα τους είναι...χαρτοπόλεμος (1 ευρώ αντιστοιχεί σε 270 φιορίνια περίπου), με μικρή αξία ακόμη και για την ντόπια αγορά (φανταστείτε να πληρώνατε 15.000 δρχ για να πιείτε δύο καφέδες και να φάτε ένα γλυκό). Η νεολαία της πόλης έλκεται από τον νεωτερισμό, της αρέσει η Δύση τα πρωτότυπα πράγματα, η διασκέδαση στις πάμπς (ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια στην Βουδαπέστη) και το σύγχρονο ντύσιμο, αλλά μάλλον πάσχει από έλλειψη προσανατολισμού (καλά υποθέτω πως αυτό δεν ισχύει μόνο για την νεολαία της Ουγγαρίας). Ο μέσος 35αρης Ούγγρος είναι ένας ειρηνικός και ευγενικός ήρεμος υπομονετικός άνθρωπος με καρό πουκάμισο, τσιγγελωτό μουστάκι και λίγα παραπανήσια κιλά. Περίμενε 40 χρόνια καλύτερες μέρες επί κομμουνισμού, άλλα 20 χρόνια περιμένει επί καπιταλισμού και ένας Θεός ξέρει για πόσα ακόμη...