Μικρασιατική εκστρατεία: οι ευθύνες του Λόυδ Τζώρτζ

γράφει ο Π. Α.

 Διαβάζουμε στα Πρακτικά της Βουλής των Λόρδων της 8 Δεκεμβρίου 1922, ότι στην συνεδρίαση αυτήν συζητήθηκε, με αφορμή αλληλογραφία του  Πρωθυπουργού Λόυδ Τζωρτζ με τον Γούναρη, το θέμα της βαρείας ευθύνης του πρώτου για την Μικρασιατική Καταστροφή. Το συμπέρασμα της συζήτησης διατύπωσε ο Πρόεδρος του Σώματος Λόρδος Birkenhaed ως εξής: "εάν η υπόψη αλληλογραφία είχε κοινοποιηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο,  θα είχαμε αποφύγει την αποτρόπαιη τραγωδία της ήττας της Ελλάδας στη Μικρά Ασία και οι πρώην Υπουργοί και ο Αρχιστράτηγος δεν  θα είχαν χάσει την ζωή τους".

   Η υπόθεση ξεκινά από τον Φεβρουάριο 1922, όταν ο Γούναρης έστειλε απόρρητη επιστολή προς τον Λόυδ Τζωρτζ, στην οποία του δήλωνε, ότι ο στρατός μας έχει εξαντληθεί και τα ταμεία του Δημοσίου έχουν αδειάσει. Συνεπώς, συνέχιζε, αν η Αγγλία δεν ενισχύσει την Ελλάδα με χρήματα, άνδρες, όπλα, αεροπλάνα, ο στρατός θα υποχρεωθεί να αποσυρθεί. Η απάντηση που έλαβε, όχι μόνον ήταν αρνητική, αλλά και έδινε εντολή στον Γούναρη να διατηρήσει ο στρατός τις θέσεις του. Το απόρρητο αυτής της αλληλογραφίας οφειλόταν σε επιθυμία του Λόυδ Τζωρτζ να παραμείνουν μυστικές οι επαφές του με τους Έλληνες ηγέτες. Το μυστικό, όμως,  αποκαλύφθηκε από την εφημερίδα Sunday Express στις αρχές Δεκεμβρίου 1922 (Μ. Χριστοπούλου)     

   Η είδηση για την παραπάνω μυστική επαφή του Λόυδ Τζωρτζ με τους Έλληνες ηγέτες ξάφνιασε τους Άγγλους και προκάλεσε πολιτικό σεισμό. Ο Λόυδ Τζωρτζ θεωρήθηκε, σύμφωνα με την παραπάνω δήλωση του Προέδρου της Βουλής των Λόρδων, προσωπικά υπεύθυνος για την Καταστροφή και την Εκτέλεση των Έξι. Αυτό, μαζί με τα πολλά άλλα σκάνδαλα στα οποία ο Λόυδ Τζωρτζ είχε αναμιχθεί, είχε ως συνέπεια να πέσει η Κυβέρνησή του και, φυσικά, να χάσει ο Λόυδ Τζωρτζ την ''καρέκλα'' του Πρωθυπουργού (www.bbc.history, The rise and Fall of Lloyd George) .   

Ο αγγλικός τύπος, σύμφωνα με τον Διπλωμάτη Μανούσο Κούνδουρο (Ιστορικαί και Διπλωματικαί Αποκαλύψεις, Εν Αθήναις 1997) στρεφόταν καθ’ όλο το Φθινόπωρο του 1922 εναντίον του Λόυδ Τζωρτζ για τα σκάνδαλα στα οποία είχε αναμιχθεί, αλλά περισσότερο για την αποτυχημένη πολιτική του στον Μικρασιατικό Πόλεμο, πολιτική που ήταν προσωπική δική του και που οδήγησε στην Καταστροφή. Η Μικρσιατική Kαταστροφή συμπαρέσυρε αυτόν που την προκάλεσε (Finefrock).Για να καταλάβουμε καλύτερα τον ρόλο που έπαιξε ο Λόυδ Τζωρτζ στον Μικρασιατικό πόλεμο, καλό είναι να γνωρίσουμε περισσότερα για την προσωπικότητά του και για τη δράση του.

          Βίος και πολιτεία του Λόυδ Τζωρτζ

Ο Λόυδ Τζωρτζ (1863-1945) γεννήθηκε από φτωχή οικογένεια. Εξελίχθηκε σε άνθρωπο εξαιρετικά ευφυή, δυναμικό και δραστήριο. Ακολούθησε τον δρόμο της πολιτικής και καταξιώθηκε ως Υπουργός Οικονομικών πρώτα, και ως Πρωθυπουργός μετέπειτα. Και στις δύο θέσεις διακρίθηκε για τις μεταρρυθμίσεις (κυρίως κοινωνικές) που επέτυχε, με αποτέλεσμα να αποκτήσει μεγάλη δημοτικότητα. Αναφέρεται ως ένας από τους πιό επιτυχημένους πολιτικούς της Αγγλίας. Φαίνεται, όμως, ότι δεν είχε στέρεες ηθικές βάσεις. Έτσι, τα μεγαλεία και η δόξα τον παρέσυραν στην απληστία: Αφού κατέκτησε την δόξα, θέλησε να κατακτήσει και τον πλούτο. Αναμίχθηκε σε σοβαρά σκάνδαλα, από τα οποία κέρδισε αυτό που αναζητούσε. Ένα από τα σκάνδαλα που τον βάρυναν, ήταν η χορήγηση τίτλων αριστοκρατίας, πχ. Βαρώνου, σε πλούσιους επιχειρηματίες, που ήθελαν να εμφανίζονται με το Siir.  Εισέπραττε γι' αυτά μεγάλα χρηματικά ποσά. (www.bbc.co.uk/history/historic_figures/george_david_lloyd.shtml)

Sir Basil Zacharof
    Δεν αρκέσθηκε, όμως, ο Λόυδ Τζωρτζ σ' αυτά που είπαμε. Σοβαρές υποψίες αναδύονται  από το    γεγονός, ότι είχε ιδιαίτερα στενή σχέση με τον Έλληνα μεγαλέμπορο όπλων Βασίλειο   Ζαχαρίου.  Η τακτική του Ζαχαρίου  ήταν να  προκαλεί  πολέμους  με επικοινωνιακά μέσα, και να πουλάει   όπλα  στις δύο πλευρές  των εμπολέμων συγχρόνως. Ο Λόυδ  Τζωρτζ του απένειμε χαριστικά τον τίτλο   του Βαρώνου, οπότε  έγινε   γνωστός  ως Sir Basil Zacharof.  (Mικe  Dash, The  Mysterious Mr. ZZ: The Wιckedest Man in    the World - Ο Κάκιστος των Ανθρώπων Smithsonian.com,16/2/2012).

    Η σχέση Λόυδ Τζωρτζ - Ζαχάρωφ σε συνδυασμό με την  επιμονή του πρώτου  να συνεχίζεται ο πόλεμος  στην Μικρά Ασία αντί να επιχειρηθεί διπλωματική λύση δημιουργεί σοβαρές υποψίες. Μπαίνουμε στον πειρασμό να διατυπώσουμε με βεβαιότητα την σκέψη, πως ο  Λόυδ Τζωρτζ  ήθελε τον πόλεμο για να προωθούνται οι πωλήσεις όπλων, από τις οποίες είναι φανερό ότι λάμβανε προμήθεια.  Το τελευταίο αυτό θέμα  αποσιωπήθηκε επειδή,   κατά   την    γνώμη   μας, ,  στις  ανεπτυγμένες    χώρες   αποφεύγεται  η δημοσιοποίηση σκανδάλων που θίγουν την   εθνική αξιοπρέπεια και την τιμή τους.  Τιμωρήθηκε, όμως, ο Λόυδ Τζωρτζ πολιτικά: ο λαός του επέβαλε περιορισμό στο περιθώριο της πολιτικής ζωής.

    Στην συνέχεια, ο Γούναρης με τους συνεργάτες του και τους Στρατηγούς έκριναν ότι απόσυρση του στρατού από το μέτωπο θα είχε καταστροφικά αποτελέσματα: πέρα από την εθνική ταπείνωση που θα προέκυπτε, ήταν φανερό, πως οι Τούρκοι θα εκμεταλλεύονταν την υποχώρηση του στρατού μας και θα ορμούσαν, όπως συνέβη αργότερα, όταν έγινε η Καταστροφή, όπως αναφέραμε σε προηγούμενο θέμα μας

Σχόλια

  1. Με ποιον τρόπο ο Λόυδ Τζώρτζ, πίεσε τον Γούναρη και του απαγόρευσε την υποχώρηση; Θέλω να πω τι θα μπορούσε να κάνει η Αγγλία, αν υποχωρούσε ο στρατός τον Φεβρουάριο;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αν υποχωρούσαμε δε θα καλύπταμε για τους Άγγλους τα Στενά κι αν δεν καλύπταμε τα Στενά δε θα είχαμε κανέναν στην επερχόμενη συνδιάσκεψη να μας υποστηρίξει.

      Διαγραφή
  2. Ο τίτλος μπερδεύει. Άλλο εκστρατεία, άλλο καταστροφή, άλλο εκτέλεση των 6. Η κατάτμηση και μεταβίβαση των ευθυνών είναι γνωστή μέθοδος του κοινοβουλευτισμού.
    Την στρατηγική ευθύνη για την «καταστροφή» έχουν οι Βενιζέλος-Τσώρτσιλ από την εποχή του 15. Αποβιβάστηκε ο Ελευθέριος το 19, διόρισε τον Στεργιάδη, έκανε εκλογές το 20 και ήρθε να μας «ξαναγλυτώσει» το 23. Έλος!
    Τώρα ο Γούναρης και ο Λόυντ φυσικά έχουν ευθύνες, αλλά μπροστά στα προηγούμενα…

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Πραγματικός βούρκος ο βενιζελισμός και πολύ σωστή η έκφραση πως στρατηγικά υπεύθυνος για την καταστροφή είναι ο Βενιζέλος. Δυστυχώς η Ελλάδα νόσησε και νοσεί ακόμα αφού δεν μπορεί να αποδώσει σωστά τις ευθύνες και να κοιτάξει το παρελθόν με ανοιχτά μάτια. Η μικρασιατική πολιτική απέτυχε ως σύνολο και όχι απλώς η εφαρμογή της από τους αντιβενιζελικούς που προσπάθησαν να σώσουν ότι σωζόταν σύμφωνα με τις αρχές τους και τα πιστεύω τους.

      Διαγραφή
  3. Και δεν μου λέτε εσείς που συμπονάτε τόσο πολύ τους καημένους τους έξ,εστω οτι οι κακοι Βενιζελικοι φταινε για όλα (αν και προσωπικα αν επρεπε να τους αποδωσω ευθυνη,δεν θα τους εδινα πανω απο 30-35%):το γεγονός οτι δεν διευκόλυναν στο ελαχιστο την φυγη του,αντιθετως κρατησαν στο σκοταδι εως και την υστατη ωρα τον δυσμοιρο Μικρασιατικο Ελληνισμο,αφηνοντας τον ερμαιο στο μαχαιρι του τουρκου,μην τυχον και πλακωσουν στην Ελλαδα και αλλοιωθει ο εκλογικος χαρτης (ηταν αναφανδον φιλοΒενενιζελικοι)τους τιμα;Η εξαθλιωση του στρατου χωρις εφοδια για εβδομαδες,τους ηταν αγνωστη;Έλεος ,μη διαβαζετε την ιστορια-ειδικα αυτη την πιο τραγικη στιγμη της-με κομματικα γυαλια.Καταπληκτικος ιστοτοπος αλλα αδικειται απο τον κομματισμο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Chris K. σε ολα αυτα τα ανιστορητα που γραφεις, υπαρχουν σοβαροτατα αρθρα σε αυτον εδω τον ιστοτοπο(που δηθεν διαβαζεις) και καλο θα ηταν να τα μελετησεις! Εδω ειναι ιστολογιο προβληματισμου και συνθεσης αποψεων, εσυ το μονο που βγαζεις ειναι φανατιλα, οποτε μαλλον πρεπει να [αρεις τα κουβαδακια σου και να πας αλλου!! Εχει πλακα μαλιστα να λες οτι υπαρχει "κομματισμος" εδω!! Μπορεις να μας προσδιορισεις ποιο κομμα εκπροσωπειται απο το ιστολογιο? Παντως για να ειμαι δικαιος, υπαρχουν και αρκετοι παρωπιδοφοροι βασιλοφρονες εδω, αλλα στην τελικη δεν πειραζει, 40 χρονια τα "δημοκρατικα" μεταπολιτευτικα σκυλια κραυγαζουν και εχουν προσβαση παντου, τοσο πολυ πια σας πειραζει να ακουστουν και αλλες αποψεις?

      Διαγραφή
    2. Θα σου πω κάτι επί προσωπικού αν και δεν το συνηθίζω γιατί το ζήτημα της Ιστορίας οφείλει να μην είναι προσωπικό. Σέβομαι πολύ τους εξ. Δεν έχω συγγένεια με κανέναν από αυτούς. Τους σέβομαι όμως γιατί είναι από τους ελάχιστους πολιτικούς στην Ελλάδα που πλήρωσαν για τα λάθη τους. Και πλήρωσαν όχι με ειρκτή αλλά με την ζωή τους. Για τον λόγο αυτό έχουν τον αμέριστο σεβασμό μου. Οι υπόλοιποι που έφταιξαν όχι μόνο δεν πλήρωσαν αλλά κάποιοι εξ αυτών βγήκαν και από επάνω. Σκέψου μόνο πως ο βενιζελισμός το 1924 σταμάτησε το έργο της επιτροπής Μαζαράκη για την απόδοση ευθυνών για την κατάρρευση του μετώπου. Έχεις απόλυτο δίκιο ότι κράτησαν τους μικρασιάτες στο σκοτάδι. Το λέει και ο Μαυρογορδάτος στο τελευταίο βιβλίο του. Ρωτώ και περιμένω απάντηση από όσους διαβάζουν τις γραμμές αυτές: ΤΟ ΕΚΑΝΑΝ ΕΣΚΕΜΜΈΝΑ; Εγώ λέω όχι. φαντάσου να έλεγαν σε όλους "παιδιά αποτύχαμε μπείτε στα καράβια να φύγουμε". Ίσως κατέρρεε και το μέτωπο από μόνο του. Μέχρι τελευταία στιγμή προσπαθούσαν να βρουν λύση. Πολλοί υποστηρίζουν ότι οι "Πομεράνοι" του Βλάχου ήταν το προανάκρουσμα της συντεταγμένης εκκένωσης της Μικράς Ασίας. Αλλά ο Κεμάλ τους πρόλαβε....

      Διαγραφή
    3. Δεν ξέρω αν υφίσταται η έννοια της συμπόνιας για κεκοιμημένους. Εγώ προσωπικά δεν θέλω να μου φορτώνουν, ως ΈΛΛηνα, το όνειδος της δολοφονίας των έξι, ισχυριζόμενοι κάποιοι πως έγινε για πατριωτικούς λόγους ενώ έγινε για μικροκομματικούς. Με προσβάλλει και αντιδρώ.

      Ως προς το ερώτημα σου, μια πρώτη απάντηση από μένα είναι, πως δεν νομίζω να υπήρξε ποτέ πολιτική του αντιβενιζελισμού το ξερίζωμα του μικρασιατικού ελληνισμού (όπως είχε συμφωνήσει ο Βενιζέλος από το 14). Πήγανε μέχρι τον Σαγγάριο προκειμένου να μπορέσουν οι μικρασιάτες να διατηρηθούν στις εστίες τους. Από που κι ως που να τους παροτρύνουν σε φυγή όταν πίστευαν πως το μέτωπο θα αντέξει και επίκειτο η συνδιάσκεψη της Βενετίας?

      Και θα μπορύσα ίσως και να σου απαντούσα περαιτέρω, αν απαντούσες πρώτα κι εσύ σε ένα άλλο ερώτημα. Αφού οι Γαλλοι ήταν σύμμαχοι του Βενιζέλου, κι οι μικρασιάτες, όπως λες, βενιζελικοί, γιατί τα γαλλικά πλοία δεν διέσωζαν τους Σμυρνιούς που έπεφταν στη θάλασσα, να πάνε στην Ελλάδα να ρίξουν τον Κωνσταντίνο, αλλά τους άφηναν να πνίγονται?

      Διαγραφή
  4. Κοντα 100 χρ.ονια μετά την καταστροφη του 22 και το τέλος της τρισχιλιετους παρουσίας του ελληνισμου στα ζωογονα εδαφη της Μ.Ασίας και η προσπαθεια ψηλαφισης του τι εφταιξε τότε γεννα τα παθη που η ενταση των παραπανω σχολιων φανερώνει.Επειδη μας εμαθαν να διαβαζουμε την συγχρονη ιστορια μας με ορους ‘’καλου -κακού’ φυσικα είναι τρομερά δυσκολο να οδηγηθούμε σε ασφαλη συμπερασματα ακομα και όταν τα εμποδια που η εμπαθεια ξεπερνιεται .Ο ΒΕΝΙΖΕΛΙΣΜΟΣ και ο ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΙΣΜΟΣ εινα προ πολλου πεθαμενοι και ενταφιασμενοι αλλα εμεις εννουμε να τους εχουμε προ οφθαλμων και γνωμονες αν και ο αιωνας αλλαξε και η εκατονταετηριδα είναι μόλις μια τριετία μπροστα μας.
    Τα ματωμενα φαντασματα των 6 εξη που πληρωσαν για να μη διαλυθει πληρως και η ελλαδικη κοινωνια μετα την βιαιη μετοικεσια του μικρασιατικου ελληνισμου δεν ωφελουν προτασσομενα .Η μαλλον ενδιαφερρουν οσο η νεκρανασταση των αγιολογιων στον Κρητα τιτανα που όμως και αυτου η λαμψη δεν υπηρξε αψεγαδιαστη
    Σημερα που ο κόσμος αλλαζει, ερχεται τά πανω κατω η Βαλκανικη μοιαζει
    να ανεβαζει βαθμους η ιδια η κληρονομιά του Κεμάλ ΣΤΗΝ ΓΕΊΤΟΝΑ ΜΟΙΑΖΕΙ ΝΑ ΧΛΕΥΆΖΕΤΑΙ αλλα και η πατριδα μας βρισκεται σε κατασταση αδυναμιας πολιτικοοικονομικης αλλα κυρίως κοινωνικης θα εξακολουθούμε σκεπτομενοι με το βλέμμα πισω;;;;Εχουμε την πολυτελεια;;;;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. απο τα πρακτικα της συνθηκης των σεβρων

    Οι τρεις μεγαλοι(αγγλος,γαλλος,αμερικανος τα ρασα οπως τους ελεγε ο αγγλος αρχιστρατηγος γουιλσον) καλεσαν τον βενιζελο.
    ο κλεμανσω εβγαλε εναν ωραιο λογο για τα δικαιωματα της ελλαδος στην μικρα ασια κτλ κτλ.
    ο βενιζελος τον ακουσε ενθουσιασμενος.μολις τελειωσε ο κλεμανσω ο αμερικανος προεδρος γουιλσον ειπε.
    Ας πουμε την αληθεια στον βενιζελο.Τον στελνουμε εκει για να προλαβουμε τους ιταλους!,,
    ετσι πηγαμε στην σμυρνη τα αλλα ειναι κουραφεξαλα.
    νομιζω εχω στειλει τα πρακτικα στον συντονιστη του εν λογω μπλογκ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. 100 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ.
    ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΟΜΟΙΩΣΑΜΕ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΙΣΟΣ ΟΜΩΣ ΟΧΙ.Απόδειξη ότι σήμερα ζώντας το ΤΑΟΥΡΚΙΚΌ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΣΜΌ ,ξαναζούμε το πολιτικό μίσος με την διαφορά ότι η απέναντι πλευρά είναι οι συνεργασθέντες με τον ΚΕΜΑΛ.Ίσως οι βάρβαροι να είναι πράγματι μια λύση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και εσείς ρε φίλε όμως όλο αγάπη είστε.

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας