Οι δύο όψεις της απελευθέρωσης της Σπάρτης από την κυριαρχία του ΕΑΜ (Φεβρουάριος 1945)

Γεώργιος Κουρούκλης
ΕΚΘΕΣΙΣ  γεγονότων κατά την περίοδο της απελευθερώσεως  του Νομού Λακωνίας από τον Εαμοκομμουνισμόν (υπό Γεωργίου Κουρούκλη)

Μετά την υπογραφήν της Συνθήκης Βαρκίζης διετάχθην όπως κινηθώ προς Σπάρτην επικεφαλής διλοχίας του 164 Τάγματος Εθνοφυλακής. Σκοπός ήτο η ανάληψις της Στρατιωτικής εξουσίας εις τον Νόμον Λακωνίας και η εγκατάστασις των υπό της Ελληνικής Κυβερνήσεως διορισθέντων Πολιτικών αρχών. Το τμήμα μου εκινήθη δι’ αυτοκινήτων εξ Αθηνών προς Σπάρτην τεθέν υπό τας Δ/γάς Αγγλικής Ταξιαρχίας. Εις Σπάρτην εισήλθομεν τας μεσημβρινάς ώρας όπου μας ανέμενον οι στρατολογηθέντες άνδρες της Πολιτοφυλακής του ΕΑΜ ως και η δύναμις του εκεί εδρεύοντος Συντ/τος του ΕΛΑΣ-

Η πόλις έπλεεν εις το ερυθρόν χρώμα και ο στρατολογηθείς εκείνος κόσμος μας υπεδέχετο κραυγάζων τα γνωστά εαμικά συνθήματα μεταξύ των οποίων επεκράτει το «Βάρκιζα - Κριμαία».- Φαίνεται πως είχε δοθή εντολή να ανέλθουν επί των αυτοκινήτων της φάλαγγος οι εις την είσοδον της πόλεως ευρισκόμενοι Κομμουνισταί και ούτω να διασχίσουν ομού με το Τάγμα την πόλιν. Τούτο μόλις εγένετο αντιληπτόν παρά του υποφαινομένου εσταμάτησα την φάλαγγα και διέταξα όπως κατέλθουν οι αναρχικαί των αυτοκινήτων, συγχρόνως δε αντιληφθείς ότι ο μεγάλος δημόσιος δρόμος όστις διέσχιζε την πόλιν τον οποίον ήμην υποχρεωμένος να διανύσω, καθόσον
επρόκειτο να καταυλισθώ εις το Γυμνάσιον το οποίον έκειτο εις το άλλο άκρον της πόλεως, είχε καταληφθή υπό του στρατολογηθέντος πλήθους με σκοπόν την κατάδειξιν της ισχύος του ΕΑΜ και την επιρροήν του επί του ηθικού των ανδρών του Τάγματος ότι εισέρχονται εις την πόλιν όπου άπαντες οι κάτοικοι είναι κομμουνισταί.

Προς ματαίωσιν των σκοπών τούτων διέταξα την αλλαγήν της πορείας της φάλαγγος και ούτω απέφυγα τας προετοιμασθείσας εκδηλώσεις. Αργότερον επληροφορήθην ότι οι αρχηγοί των κομμουνιστών επί τη αγγελία ότι θα κατήρχετο εις την πόλιν της Σπάρτης Εθνικός Στρατός καμπάζοντες έλεγον ότι καινούργια όπλα μας στέλνουν και ότι θα ήτο το τρίτον Τάγμα που θα αφώπλιζαν. Τέλος η φάλαγξ έφθασεν εις το άλλον άκρον της πόλεως, το Γυμνάσιον, όπου η οχλοβοή με τα κομμουνιστικά συνθήματα μας παρηκολούθει. Εκεί κατέφθασαν και οι αρχηγοί της Πολιτοφυλακής του ΕΛΑΣ του ΕΑΜ ως και διάφοραι αντιπροσωπείαι των κομμουνιστικών οργανώσεων (ΕΑΜ-ΑΚΕ-ΕΛΔ-ΚΚΕ-ΕΠΟΝ).

Ούτοι αφού φιλικώς μου ηυχήθησαν το «καλώς ώρισα» μου παρεπονέθησαν ότι απέφυγα την υποδοχήν του «λαού» και με προσεκάλεσαν καθώς και τους αξ/κούς μου εις λαϊκόν δείπνον που είχον προετοιμάσει προς τιμή μας. Ηρνήθην προφασισθείς κόπωσιν και εμείναμεν σύμφωνοι όπως συναντηθώμεν την επομένην πρωΐαν προς εφαρμογήν της Συνθήκης της Βαρκίζης. Εντύπωσιν μου επροκάλεσεν το γεγονός ότι ουδείς Εθνικόφρων πολίτης ευρέθη να με πλησιάση αλλά και ότι όλαι αι οικίαι κατά την είσοδόν μου εις την πόλιν είχον κλειστά τα παραθυρόφυλλα και ουδείς ευρέθη εις εξώστην ή παράθυρον αλλά εις πολλάς οικίας διέκρινα ανθρώπους να κρυφοκυττάζουν από τα κλειστά παράθυρα.

Απέστειλα μετά την αναχώρησιν των αντιπροσωπειών του ΕΑΜ αναγνωρίσεις εις την πόλιν με σκοπόν την εξακρίβωσιν που ευρίσκονται και τί δυνάμεις φυλάσσουν:
1) Πολιτοφυλακήν
2) Τηλεγραφεία-Ταχυδρομεία
3) Νομαρχία-Δημαρχία
4) Φυλακάς και
5) Ποία άλλη στρατιωτική δύναμις του ΕΛΑΣ ευρίσκεται εις την πόλιν.

η Σπάρτη το 1940
Κατόπιν των πληροφοριών ας περισυνέλεξα διέταξα την 11ην νυκτερινήν, οπότε το κομμουνιστικόν όργιον ευρίσκετο εις το ζενίθ, την κατάληψιν των ανωτέρω κτιρίων υπό του Τάγματος μου. Πράγματι κατελήφθησαν και εγκατεστάθησαν αι φρουραί του Τάγματός μου άνευ αντιστάσεως πλην μικράς εις την Δ/σιν της Πολιτοφυλακής και ισχυροτέρας εις τας φυλακάς όπου εκρατούντο 307 εθνικόφρονες πολίται εξ όλου του Νόμου. Οι φύλακές των κομμουνισταί μόλις αντελήφθησαν ότι θα έχαναν την κυριότητά των, απεπειράθησαν να τους εκτελέσουν. Εις το τέλος της συρράξεως αυτής προσήλθεν Άγγλος Ταγ/χης Δ/ντής επί των πληροφοριών της Ταξιαρχίας (Ιντέλιντζενς Σέρβις) όστις μοι διεβίβασεν Δ/γήν του Ταξιάρχου του όπως αι φύλακαι κρατηθούν υπό του υποφαινομένου αλλ’ ουδείς εκ των κρατουμένων εξέλθη τούτων. Μετά την επικράτησίν μου εις όλα τα σημεία εδέχθηκα τον Δ/ντήν της Πολιτοφυλακής Ι.Κότσιρα όστις μοι παρεπονέθη διά την βιαίαν κατάληψιν της πόλεως καθόσον ούτος ήτο διατεθειμένος να εφαρμόση την συμφωνία της Βαρκίζης. Του απήντησα ότι τούτο το έπραξα επειδή εκ πείρας γνωρίζω ότι οι κομμουνισταί δεν είναι ποτέ συνεπείς εις τας συμφωνίας ειμή μόνον όταν αύται επιβάλλονται βιαίως.

 Του εζήτησα εν συνεχεία όπως η παράδοσις των όπλων των γίνη μέχρι
της πρωίας. Κατόπιν εξέδωκα τας εξής προκηρύξεις: 
1) Απαγόρευσις «χρήσις χωνίων».
2)Απαγόρευσις βαφής τοίχων διά συνθημάτων και
3) Όπως οι εισελθόντες εις Σπάρτην κατά την περίοδον της κατοχής και ανήκοντες εις ξένους Νομούς να ετοιμασθούν να απέλθουν της πόλεως μέχρι της μεσημβρίας διά μέσων άτινα θα τους εξησφάλιζα (επρόκειτο να επιστρέψουν τα αυτοκίνητα
άτινα είχον μεταφέρει το Τάγμα) συγκεντρούμενοι προς τούτο εις τον προ της Πολιτοφυλακής χώρον.

Πράγματι ουδείς ετόλμησε να παραβή τας δύο πρώτας εντολάς μου εκτός μιάς περιπτώσεως χωνίου όστις επυροβολήθη υπό της πλησιεστέρας περιπόλου. Ομοίως μέχρι της μεσημβρίας ένα ανάμικτον από άνδρας και γυναίκες πλήθος, από πάσης πλευράς ύποπτον, συνεκεντρώθη εις τον ορισθέντα χώρον (το πλείστον ήτο εκ του συνοικισμού Κοκκινιάς - Πειραιώς). Τούτο κατά πλειοψηφίαν απετέλει την δύναμιν της Πολιτοφυλακής της Σπάρτης. Αφού επεβιβάσθησαν της φάλαγγος των αυτοκινήτων διέταξα την έρευναν διά την τυχόν ανακάλυψιν όπλων. Κατά τον χρόνον της ερεύνης και την διαδικασίαν των συλλαμβανομένων οπλοφορούντων, ήρχισεν να συρρέη ολόκληρος ο πληθυσμός της Σπάρτης εις τα απέναντι πεζοδρόμια και τους πέριξ χώρους της πολιτοφυλακής και παρηκολούθει μετ’ εκπλήξεως τα γενόμενα ότε δε εδόθη το σύνθημα της εκκινήσεως της φάλαγγος εκείνο το σιωπών μέχρι της στιγμής εκείνης πλήθος εξέσπασεν εις διάτορας κραυγάς με κυριαρχούσαν φράσιν «Εξω χολέρα».

Έδιναν δε τοιαύτην εντύπωσιν με τας εκδηλώσεις των ώστε ενόμιζέ τις ότι οι άνθρωποι αυτοί εξήλθον εκ των τάφων, δεν εγνώριζον τι έπραττον, έτρεχον ενηγκαλίζοντο, εκραύγαζον .... και ως διά μαγείας ενεφανίσθη πλήρης μουσική εκ πνευστών οργάνων παιανίζουσα το εμβατήριον «Του αητού ο γυιός» Τότε απεσύρθην εις την Δημαρχίαν, ίνα αποφύγω τας εκδηλώσεις ευγνωμοσύνης του
πλήθους, αλλά τούτο εκύκλωσεν ταύτην και συστήσαν διαφόρους επιτροπάς ίνα το εκπροσωπήσουν παρουσιάσθησαν εις τον υποφαινόμενον κρατώντας στεφάνους εκ δάφνης τους οποίους μου επρόσφεραν και μοι επέδωσαν διάφορα ψηφίσματα ευγνωμοσύνης και εζήτουν την αποφυλάκισιν των κρατουμένων. Τας απογευματινάς ώρας αι λαϊκαί αυθόρμηται αυταί εκδηλώσεις ηυξήθησαν με την άφιξιν
των κατοίκων εκ των πέριξ χωρίων και εσυνεχίσθησαν οι εκδηλώσεις αυταί και τας επομένας ημέρας με την αυτήν έντασιν και με σύνθημα το όνομα του υποφαινομένου και κατάρας κατά του κομμουνισμού. Οι εκδηλώσεις αυταί αι οποίαι υπερέβησαν την ανθρώπινην αντοχήν δικαίως εχαρακτηρίσθησαν παρά των Ιατρών ότι επρόκειτο περί ομαδικού παραληρήματος.

 Επειδή εις τας εκδηλώσεις αυτάς το καθολικόν αίτημα ήτο η αποφυλάκισις των κρατουμένων εξήτασα και επείσθην ότι ουδείς εκ των κρατουμένων εκείνων είχεν διά συγκεκριμένην αιτίαν κατηγορηθή αλλά απλώς κατά το κομμουνιστικόν σύστημα είχον σχηματίσει δι’ ένα έκαστον εξ αυτών πλαστήν δικογραφίαν διά ψευδομαρτύρων. Επεσκέφθην τότε τον εγκατασταθέντα Νομάρχην, ονόματι Μπιστογιάννην, και του εζήτησα την βοήθειάν του διά την αποφυλάκισιν των κρατουμένων. Εκείνος ηρνήθη κατηγορηματικώς λέγων ότι η συνθήκη της Βάρκιζας όριζε ρητώς ότι οι κρατούμενοι παρά του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ θεωρούνται ως δοσίλογοι και θα παραμείνουν όπως δικασθούν κανονικώς εφ’ όσον κατ’ αυτών είχε σχηματισθεί δικογραφία και είχεν απαγγελθή κατηγορία. Εις την συζήτησιν ταύτην παρίστατο άτομον όπερ συνώδευε συνεχώς τον Νομάρχην και ελέγετο Πέτρος Φικιώρης γνωστός εις τον Νομόν διά τα κομμουνιστικά του φρονήματα και αρχηγός κομμουνιστικής οικογενείας με δύο υιούς με πλουσίαν κομμουνιστικήν δράσιν. Μη γνωρίζων ποίοι σκοποί εκρύπτοντο εις τας αντιρρήσεις του και υποθέσας ότι ούτος θα εφοβείτο μάλλον τας ευθύνας μιάς τοιαύτης πράξεως τον καθησύχασα ειπών εις αυτόν ότι «αν αποφασίσω να τους αποφυλακίσω ούτος δεν θα έχη ουδεμίαν ευθύνην, θα αναλάβω εγώ την ευθύνην της πράξεώς μου έναντι των προϊσταμένων μου». Το είδον να διαμαρτύρεται εντονώτατα και τον εγκατέλειψα. 

Σπάρτη - Λεωφόρος Κωνσταντίνου Παλαιολόγου
Δεν είχε παρέλθει ώρα από της συναντήσεώς μου εκείνης ότε με εκάλεσε ο ΄Αγγλος Ταξίαρχος και μου εδήλωσε με κατηγορηματικόν και αυστηρόν τρόπον τα εξής: Έχω πληροφορίας ότι θέλετε να απελευθερώσητε τους κρατουμένους. Προσέξατε. Αν προβήτε εις την ενέργειαν αυτήν θα με εύρετε αντίθετον. Έχετε 300 Έλληνας και έχω εις την διάθεσίν μου 1000 Αγγλους. Όταν δε τον ηρώτησα τι εννοούσε με την φράσιν αυτήν μου απήντησεν: Ότι θα σας κτυπήσω διά των όπλων.- Του απήντησα ότι θα έχω υπ’ όψιν την αναλογίαν των δυνάμεων αυτών αλλά εις ημάς τους Έλληνας η υπεροχή εις αριθμόν ουδέποτε μας συνεκίνησε. Ανεχώρησα μη δυνάμενος να εξηγήσω και τον τρόπον του έναντι του υποφαινομένου και την εχθρικήν στάσιν του έναντι των κρατουμένων.

Την επομένην εις μεγαλειώδη συγκέντρωσιν του Λαού της Λακωνίας ωμίλησεν από του εξώστου της Δημαρχίας ο Άγγλος Ταξίαρχος και ο υποφαινόμενος και αντελήφθην ότι ουδόλως ωχλήθη εκ των λόγων μου εις τον οποίον ωμίλησα περί του απουσιάζοντος τότε Βασιλέως Γεωργίου και υπεσχέθην ότι συντόμως θα απεφυλακίζοντο οι κρατούμενοι. Εν συνεχεία με εκάλεσε και μου είπε ότι συνεκάλεσε συμβούλιον εις το οποίον θα συμμετείχε αυτός, ο Νομάρχης, ο Δήμαρχος και ο
υποφαινόμενος προς εξέτασιν του ζητήματος των φυλακισμένων. Πράγματι η σύσκεψις έγινε την επομένην εις την οποίαν λαβών τον λόγον είπον ότι όσοι ευρίσκονται εις τας φυλακάς είναι εκλεκτοί Έλληνες και ότι αι κατηγορίαι είναι πλασταί συνταχθείσαι παρά των κομμουνιστών διότι ήσαν εμπόδιον εις τα σχέδιά των και εζήτησα την άμεσον αποφυλάκισιν πάντων των κρατουμένων. Ο Νομάρχης Μπιστογιάννης απήντησεν ότι αυτό δύναται να γίνη διά ελαχίστους αφού εξετάσωμεν τους φακέλλους των και τας σχετικάς αιτήσεις των αι οποίαι πρέπει να υποβληθούν εις την Νομαρχίαν. Τότε εγερθείς ο Άγγλος Ταξίαρχος είπεν: Βλέπω με ευχαρίστησιν ότι μεταξύ του Νομάρχου και του Δ/του του Τάγματος υπάρχουν σημεία συνεννοήσεως και σας αφίνω να εξακουλουθήσετε την συζήτησιν και απευθυνόμενος προς εμέ μου λέγει: Θα σας στείλω τον αντιπρόσωπόν μου όπως μετ’ αυτού εξετάσετε τα στοιχεία των φυλακισμένων. 

Όταν απήλθεν απετάνθην εις τον Νομάρχην και του είπον. «Ώστε σεις εισηγήθητε εις τον Άγγλον Ταξίαρχον το ζήτημα των κρατουμένων και τηρεί την εχθρικήν στάσιν έναντί μου;» Μου απήντησε ότι δεν μπορούσε να με αφίση να παραβιάσω την συνθήκην της Βάρκιζας και κατέφυγε εις τον Άγγλον. Τότε του απήντησα ότι δεν θα με γνωρίζη καλώς και εις έντονον ύφος του Νομάρχου τι εννοώ με την φράσιν αυτήν του απήντησα ότι δεν μου λείπει η τόλμη να αποφυλακίσω αυτούς και εις την θέσιν των να βάλω άλλον.- Τότε με ηπείλησε ότι θα τηλεγραφήση αμέσως του Πλαστήρα. Αφησα τότε την αίθουσαν και εξελθών αντίκρυσα ένα πλήθος το οποίον ανέμενεν και μόλις με αντελήφθη με ήρπασε εις τας χείρας και με ηρώτησε που κατευθυνόμην. Εις τας φυλακάς απήντησα. Και τότε όλο εκείνο το πλήθος έχον τον υποφαινόμενον εις τας χείρας και προπορευομένης της μουσικής με θούρια κατηυθύνθη εις τας φυλακάς. Εκεί ανοίξας τας πύλας των φυλακών απηλευθέρωσα πάντας τους κρατουμένους. 

Και τότε συνέβη κάτι το συγκινητικό και το απίστευτον, όλοι εκείνοι οι υποστάντες τόσα μαρτύρια από τους κομμουνιστάς και καταπονημένοι ήρωες αντί να κατευθυνθούν εις τας οικίας των κατηυθύνθησαν εις την Εκκλησίαν-Μητρόπολιν όπου αστραπιαίως προσήλθον όλοι οι κάτοικοι της πόλεως και εκεί γονατιστοί, χοραστατούντος του Μητροπολίτου Διονυσίου εδεήθησαν και
ηυχαρίστησαν τον θεόν διά την σωτηρίαν των και διά την απαλλαγήν από το κομμουνιστικόν άγος της Πατρίδος των. Έν τω μεταξύ έλαβον τα μέτρα μου διά τυχόν εχθρικήν εκδήλωσιν των Άγγλων.

φυλακές Σπάρτης 1946
Κατά το διάστημα της δοξολογίας με εζήτησεν Άγγλος Ταγματάρχης απεσταλμένος του Ταξιάρχου ίνα επισκεφθώμεν τας φυλακάς, του απήντησα ότι δεν υπάρχουν πλέον φυλακισμένοι. Έκτότε ουδεμία ενέργεια των Άγγλων εξεδηλώθη διά το θέμα των φυλακισμένων. Την επομένην εις παραταθέν δείπνον υπό του Δημάρχου Κουντουλάκου εις το οποίον είχε προσκληθή και ο Αγγλος Ταξίαρχος με επλησίασεν ούτος μετά το δείπνον και με ηρώτησε τι συνέβη με τους φυλακισμένους. Αφού του έδωσα ωρισμένες εξηγήσεις μου είπε ότι τον έβγαλα από μία δύσκολη θέσι και προσέθεσε. τι είναι ο Νομάρχης; Του απήντησα ότι διαθέτει γραφείον πληροφοριών και δύναται να αρυσθή τας πληροφορίας που θέλει. Και ενώ εξηκολούθουν αι πανηγυρικαί εορταί διά την απελευθέρωσιν του Νομού Λακωνίας οι κομμουνισταί δεν έπαυσαν να διαμαρτύρωνται διά δήθεν κακομεταχείρισίν των υπό της Εθνοφρουράς, φθάσαντες να θίγωνται διότι εις πατριωτικά άσματα υβρίζετο η βρωμερά φυλή των Βουλγάρων!!

Συνημμένως υποβάλλω εν αντιγράφω μέρος των αναφορών και επιστολών τούτων διά να φανή η τότε νοοτροπία των και η προετοιμαζομένη νέα ανταρσία των. Την αυτήν πανηγυρικήν και εορταστικήν όψιν συνήντησα και εις Γύθειον όπερ δεν υστέρησε εις πατριωτικάς εκδηλώσεις της Σπάρτης κατά την είσοδόν μου εις την πρωτεύουσαν της Μάνης. Εις όλον τον Νομόν δεν υπήρχεν διαφορά μεταξύ των αστικών κομμάτων. Πάντες ήσαν ηνωμένοι κατά των κομμουνιστών και οι Εθνικόφρονες απεκαλούντο Βασιλικοί διά να διακρίνωνται έναντι των ελαχίστων εναπομεινάντων κομμουνιστών. 

Φαίνεται όμως κατόπιν ενεργειών του Νομάρχου εξεδόθη Δ/γή του Υπουργείου Στρατιωτικών υπογεγραμμένη παρά του Υπουργού Σπαή Λ. δι’ ης διετασσόμην να απέλθω αμέσως της Σπάρτης και να παρουσιασθώ ενώπιον του Υπουργού Στρατιωτικών. Αφιχθείς εις Αθήνας και ανερχόμενος την οδόν Πανεπιστημίου ίνα μεταβώ εις το Υπουργείον Στρατιωτικών αντελήφθην ένα αυτοκίνητον να σταματά και να προσκαλούμαι εις αυτό. Πλησιάσας αντελήφθην μέσα εις το αυτοκίνητον τον τότε Υπουργόν Στρ/κών Σπαή με παρακαθήμενον τον Π. Φικιώρην και αμέσως με ύφος οργίλον μου λέγει ο κ.Σπαής. «Τα έκανες θάλασσα εις την Λακωνίαν». Του απήντησα ότι φαίνεται ότι έχει συμβούλους τους Κομμουνιστάς. Τότε αυτός μου λέγει ότι: Για σας, πάς μη Βασιλικός είναι κομμουνιστής» Του απήντησα ότι εις την Λακωνίαν δεν υπάρχει άλλη κατάστασις ειμή οι Βασιλόφρονες και οι κομμουνισταί. Επειδή δε εν τω μεταξύ συνεκεντρώθη πλήθος περιέργων διέκοψε την συζήτησιν με την εντολήν να πάω να τον εύρω εις το Υπουργείον.

Πράγματι ο κ.Σπαής εις νεάν συνάντησίν μας μου επανέλαβε τα ίδια συμπληρώσας ότι εζητωκραύγασα υπέρ του Βασιλέως ότι εξεφράσθην δυσμενώς κατά του Προέδρου της Κυβερνήσεως Πλαστήρα και ότι παρεβίασα την συνθήκην της Βαρκίζης απελευθερώσας τους κρατουμένους υπό του ΕΛΑΣ, και τέλος μου ανεκοίνωσεν ότι δεν θα μεταβώ εις Σπάρτην πλέον και ότι αι πράξεις μου εις Λακωνίαν θα είχον επιπτώσεις επί της σταδιοδρομίας μου. Πράγματι αργότερον μοι επιβλήθησαν κυρώσεις αδικαιολόγητοι αρθείσα αργότερον

Τ.Υ. Γ. Α. ΚΟΥΡΟΥΚΛΗΣ

Συνημμένως υποβάλονται:
-Προκήρυξις Τάγματος Εθνοφυλακής
-Υπόμνημα Εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων
-Έγγραφον Επαρχιακής Επιτροπής Λακεδαίμονος ΕΑΜ
-Υπόμνημα ΕΑΜ - ΑΚΕ - ΕΛΔ - ΚΚΕ - ΕΠΟΝ προς Ελλ. Κυβέρν.-
Πρεσβευτάς Συμμάχων κλπ.

-Αναφορά λοχ. Πεζ. Κανελλοπούλου Κ.(ΕΛΑΣ)__


Υ Π Ο Μ Ν Η Μ Α
Προς την 
Ελληνική Κυβέρνηση, τους Πρεσβευτάς Αγγλίας, Αμερικής, Γαλλίας την Ρωσσική Στρατιωτική αποστολή, την Κεντρική Επιτροπή του ΕΑΜ, Νομαρχίαν Λακωνίας, τον Δ/την των εν Λακωνία Αγγλικών Στρατευμάτων και Δ/την 164 Τάγματος Εθνοφυλακής.

Εκ μέρους του Δημοκρατικού Κόσμου της Επαρχίας Λακεδαίμονος διαμαρτυρόμεθα εντονώτατα για την δημιουργηθείσα κατάσταση στο Νομό μας και ειδικώτερα στη Σπάρτη μετά την άφιξη του Τάγματος Εθνοφυλακής. Νέα περίοδος αφόρητης τρομοκρατίας, όμοιας και πολλές φορές χειρότερης από την περίοδο της Ιταλογερμανικής σκλαβιάς, ξέσπασε σε βάρος του Λαού και κάθε έννοια τάξης, ασφάλειας, δικαιοσύνης, ελευθερίας έλειψε. Ξυλοδαρμοί πολιτών, συλλήψεις άνευ λόγου αγωνιστών, σκανδαλώδικη συνεργασία των επισήμων αρχών με τους Κουϊσλιγκς, αντισυμμαχικές εκδηλώσεις, ανοιχτή φιλοβασιλική και φασιστική πολιτική των αξιωματικών της Εθνοφυλακής, απαγόρευση κυκλοφορίας Εαμικού τύπου, απροκάλυπτη καταπάτηση συμφωνιών Βάρκιζας-Γιάλτας. Αυτά είναι τα γνωρίσματα της εδώ κατάστασης.

Ειδικώτερον σας αναφέρουμε τα εξής γεγονότα, που είναι ασήμαντο μονάχα ποσοστό μιάς ατέλειωτης σειράς ομοίων προς αυτά περιπτώσεων:

1) Την ίδια μέρα 4/3/45 της άφιξης εδώ του Τάγματος εξεδιώχθησαν βιαίως από τα γραφεία τους οι οργανώσεις του ΕΑΜ, ΕΠΟΝ, ΕΑ, Αγροτικό κόμμα, Σύλλογος Θυμάτων, ενώ παράλληλα όργανα της Εθνοφυλακής επιδειχτικά παραβίασαν τα γραφεία του Κομμουνιστικού Κόμματος και με λύσσα θρυμμάτισαν τις ταμπέλες τους. Έκτοτε όλα τα πιο πάνω γραφεία βρίσκονται στα χέρια της Εθνοφυλακής, η οποία αρνήθηκε να επιστρέψη και τα διάφορα υλικά και έγγραφα που βρέθηκαν στα γραφεία.

2) Στις 5.3.45, τη δεύτερη μέρα της άφιξής τους απέλυσαν 250 περίπου εγκληματίες, που είχαν συγκεντρωθή από ολόκληρη τη Λακωνία στις φυλακές της Σπάρτης και κατηγορούνται για συνεργασία με τον εχθρό και σωρεία άλλων εγκλημάτων στο διάστημα της κατοχής. Σε διαμαρτυρία Επιτροπών του Λαού ο Ταγ/χης Εθνοφυλακής κ. Κουρουκλής απάντησε ότι τούτο είναι αξίωση των Άγγλων.-

3) Ενώ απολύονται οι ένοχοι 1000 και πλέον εγκλημάτων, που διέπραξαν στο διάστημα της κατοχής στο Νομό μας, οι φυλακές δέχονται τίμιους αγωνιστές του Λαού, χωρίς εντάλματα της αρμοδίας Ανακριτικής ή Εισαγγελικής Αρχής. Ταυτόχρονα εμφανίζονται στους δρόμους και στην πλατεία της Σπάρτης κυκλοφορώντας επιδειχτικά και οι αρχιδήμιοι Λακωνίας αξιωματικοί των Ταγμάτων Ασφαλείας Καραδημητρόπουλος και Κατσαρέας εν στολή. Σημειώνουμε ότι ο Καραδημητρόπουλος έχει σκοτώσει με το ίδιο του το χέρι δεκάδες Λακώνων πατριωτών, τους οποίους συνελάμβανε κατά τις επιδρομές του στα χωριά του Νομού.

4) Τα όργανα της Εθνοφυλακής του Νομού δέρνουν αγωνιστές του Λαού και τραυματίες του ΕΛΑΣ με βάρβαρο τρόπο. Ενεργούν ενοχλητικές έρευνες σε πολλά σπίτια με χυδαία συμπεριφορά, μη παραλείποντες σε αυτές και πράξεις ληστείας. Συγκεκριμένα αφαίρεσαν από τη χήρα Παπαστάθη, της οποίας τον άνδρα σκότωσαν οι Γερμανοί, 23.000 δρχ. από το Γραφείο Θυμάτων 2 τενεκέδες λάδι, δηλ. συμπεριφορά όμοια με τη συμπεριφορά των Ταγμάτων Ασφαλείας.

5) Απαγόρευσαν να ψάλλωνται εθνικά ανταρτικά τραγούδια, όπως επίσης απαγόρευσαν την κυκλοφορίαν του Εαμίτικου και Κομμουνιστικού Τύπου.

6) Ο Διοικητής του Τάγματος Εθνοφυλακής κ. Κουρουκλής ομιλώντας από εξώστη σε συλλαλητήριο, το οποίο ωργάνωσαν φασιστικά και δοσίλογα στοιχεία, έκλεισε το λόγο του καλώντας το Λαό να ζητωκραυγάση υπέρ του Βασιλέως, ενώ σε Επιτροπές που παρουσιάστηκαν σ’ αυτόν για να διαμαρτυρηθούν για την τρομοκρατία που ασκούν τα όργανα της Εθνοφυλακής και που θυμίζουν τετάρτη Αυγούστου, απάντησε ότι η τετάρτη Αυγούστου εξασφάλισε τάξη και ησυχία και θα πρέπει να επιζητούμε επαναφορά τέτοιου καθεστώτος. Επίσης στις Επιτροπές που παρουσιάσθηκαν τις υποδέχθηκε με τρόπο χλευαστικό.

7) Ο εγκληματίας αξιωματικός των ταγμάτων ασφαλείας Μενούτης εμφανίστηκε σε χθεσινό συλλαλητήριο με στολή αξιωματικού της Εθνοφυλακής με αυτόματο όπλο στέν, πυροβολώντας και φωνάζοντας «θάνατος στο Λαό λευτεριά στο φασισμό».

8) Αξ/κός της Εθνοφυλακής έσκισε στο καφενείο Τράγκα, παρουσία μεγάλου αριθμού θαμώνων τις εικόνες των μεγάλων μας Συμμάχων Τσώρτσιλ, Ρούσβελτ, Στάλιν. Σε διαμαρτυρία του καταστηματάρχου για την ενέργεια του αυτή, που αποτελεί εκδήλωση αντισυμμαχική και έρχεται σε αντίθεση με το πνεύμα της συμφωνίας της Γιάλτας, ο αξ/κός αυτός απάντησε ότι δεν ξέρει τίποτε απ’ αυτά. Άλλο όργανο της Εθνοφυλακής έσκισε στο εστιατόριο του Βαχαβιώλου την εικόνα του Στάλιν. Σε χθεσινό συλλαλητήριο ολόκληρου του Νομού, που έγινε στη Σπάρτη, κυριαρχούσαν τα
διασπαστικά του συμμαχικού αγώνα συνθήματα: «Κάτω η Σοβιετική ΄Ενωση», «Κάτω ο Κόκκινος Στρατός» «Θάνατος στους Κουκουέδες» κλπ.

Επειδή τα πιο πάνω και γενικά η στάση των Αξ/κών και ανδρών της Εθνοφυλακής αποτελούν κατάφωρη παραβίαση των συμφωνιών της Βάρκιζας κι έρχεται σ’ απόλυτη αντίθεση με την έννοια της Δημοκρατίας και της ελευθερίας του λαού δημιουργούν κατάσταση που εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για την τάξη και την ομαλότητα, γι’ αυτό Δ Ι Α Μ Α Ρ Τ Υ Ρ Ο Μ Α Σ Τ Ε π ρος Υ μάς κ αι παρακαλούμεν όπως επεμβήτε για την αποκατάσταση της τάξης και ησυχίας και την πραγματική εφαρμογή των συμφωνιών Γιάλτας- Βάρκιζας.

Σπάρτη 13 Μάρτη 1945
Η Τομ. Επιτρ. ΕΑΜ Σπάρτης
Γραμμ. ΕΑΜ )
Γραμμ. ΑΚΕ ) Υπογραφαί
Γραμμ. ΕΛΔ ) Δυσανάγνωσται
Γραμμ. ΚΚΕ Πετράκος Ευάγ.
Γραμμ. ΕΠΟΝ Τασσόπουλος Δημ.

Πηγή

ΓΕΣ - ΔΙΣ, Αρχεία Εμφυλίου πολέμου, Α΄ τόμος




Επίμετρο - βιογραφία Γεωργίου Κουρούκλη

Πατέρας του ήταν ο Στρατηγός Ανδρέας Κουρούκλης και αδελφός του ήταν ο Λοχαγός εξ εφέδρων του Ελληνικού Στρατού Δημήτριος Κουρούκλης, ο οποίος σφαγιάστηκε το 1946 από κομμουνιστές αντάρτες, ενώ την ίδια τύχη είχε το 1949 και η σύζυγος του Δημητρίου Κουρούκλη, την οποία έσφαξαν, με κουτί κονσέρβας, Σλαβο-«Μακεδόνες» αντάρτες του Ε.Λ.Α.Σ. Ο Δημήτριος Κουρούκλης και η σύζυγος του ήταν οι γονείς της ηθοποιού Ζωής Κουρούκλη, που έγινε γνωστή με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο Λάσκαρη. Ο Γεώργιος Κουρούκλης εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων [Σ.Σ.Ε.], από την οποία αποφοίτησε το 1922 με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού Πεζικού, ενώ ήταν τελειόφοιτος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και μιλούσε τη Γαλλική γλώσσα.

Τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου προς την 1η Μαρτίου 1935 ξέσπασε το στρατιωτικό κίνημα επικεφαλής του οποίου ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Ο Κουρούκλης ως υπασπιστής του Γεωργίου Κονδύλη πρωταγωνίστησε στο Βασιλικό αντικίνημα που επανέφερε το θεσμό της Βασιλείας στην Ελλάδα. Τμήματα του Πεζικού μαζί με δυνάμεις πυροβολικού και τεθωρακισμένα, επικεφαλής των οποίων ήταν ο Ευάγγελος Τρεπεκλής, ο Γεώργιος Βαγενάς, ο Νικόλαος Κουσίντας και ο Γεώργιος Κουρούκλης, επιτέθηκαν εναντίον των στασιαστών οι οποίοι με επικεφαλής τον Στέφανο Σαράφη, είχαν καταλάβει το τάγμα Μακρυγιάννη και ύστερα από μάχη οι κινηματίες παραδόθηκαν στα κυβερνητικά στρατεύματα. Όταν αργότερα οι δημοσιογράφοι ζήτησαν από το στρατηγό Γεώργιο Κονδύλη δηλώσεις για την καταστολή του κινήματος εκείνος τους είπε, «Δεν έχω να σας κάμω καμίαν δήλωσιν. Τας δηλώσεις έκαμαν τα κανόνια του Κουρούκλη».

Στη διάρκεια της Γερμανικής επιθέσεως στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941, ήταν διοικητής της Δ' Μοίρας Πεδινού Πυροβολικού, με το βαθμό του Ταγματάρχη Πυροβολικού. Μετά τη σφαγή του αδελφού του ο Γεώργιος Κουρούκλης δίχως άδεια, εκτέλεσε σε επαρχιακή φυλακή όλους τους συμμορίτες κρατουμένους δολοφόνους του, με αποτέλεσμα να καθαιρεθεί, όμως αποκαταστάθηκε λίγο αργότερα και επανήλθε στις τάξεις του Ελληνικού στρατού. Στις 30 Μαΐου 1951 ήταν μεταξύ των αξιωματικών-μελών του ΙΔΕΑ, που κατέλαβαν τα γραφεία του ΓΕΕΘΑ και του ΓΕΣ στα Παλαιά Ανάκτορα, όταν ο Αλέξανδρος Παπάγος αποφάσισε να παραιτηθεί από την αρχιστρατηγία των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ έμπιστοι συνεργάτες τους κατέλαβαν κρίσιμες εγκαταστάσεις των Αθηνών. Τότε οι πρωταίτιοι απομακρύνθηκαν από το στράτευμα και τους επανέφερε ο Παπάγος ως πρωθυπουργός, καθώς η ανάκριση δεν ολοκληρώθηκε και η υπόθεση δεν έφθασε στην αίθουσα του Στρατοδικείου. Αρχικά, όσοι συμμετείχαν στο κίνημα παραπέμφθηκαν σε δίκη «επί εσχάτη προδοσία», όμως τον Ιανουάριο του 1952 δημοσιεύθηκε διάταγμα με το οποίο αμνηστεύτηκαν.

Το 1974, ίδρυσε την «Βασιλική ή Βυζαντινή Εθνική Οργάνωση» [Β.Ε.Ο.], της οποίας μετά τον θάνατό του ηγήθηκε Αλέξανδρος Κουντουράς.

Σχόλια

  1. Κρίμα που δεν υπάρχει ένα βιβλίο, για την ζωή του Κουρούκλη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σημερα που έχουμε κατεβασει τα βρακια μας σε ολους τους τελειωμένους των Βαλκανίων , λείπουν προσωπικότητες οπως ο κουρουκλης που θα τους έπαιρνε παραμάσχαλα.. Συγχαρητηρια στο μπλογκ που φερνει στο φως πτυχές της ιστορίας μας που τις πνίγουν....

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας