Μύθοι και πραγματικότητα για την 28η Οκτωβρίου 1940

γράφει ο Βασίλης Σ. Ε. Τσίχλης, δικηγόρος Πειραιώς, πόσπασμα από την ομιλία του συγγραφέως στον Πολιτιστικό Σύλλογο Πειραιώς «Ο Ζήνων» την 27η Οκτωβρίου 2016) 

Πάντα σε έναν πόλεμο, δημιουργούνται διάφοροι μύθοι. Ο σημαντικότερος μύθος του ελληνοϊταλικού πολέμου είναι ότι νίκησαν οι Έλληνες. Η αλήθεια είναι ότι νίκησαν οι Ιταλοί και οι Γερμανοί. Σε έναν πόλεμο νικητής είναι αυτός που θα καταστρέψει την ικανότητα του αντιπάλου να εξακολουθήσει τη διεξαγωγή του πολέμου εκτός αν ο αντίπαλος παραδεχθεί την ήττα του. Τίποτε εκ των δύο δεν συνέβη στην περίπτωσή μας. Παρά τις αλλεπάλληλες νίκες τους και την προώθηση του μετώπου βαθιά μέσα στην Αλβανία, οι Έλληνες δεν είχαν καταβάλει τους Ιταλούς, οι οποίοι εξακολουθούσαν να πολεμούν.

    Παρόμοιος μύθος δημιουργήθηκε και για την ελληνική εθνική αντίσταση. Η αντίσταση, παρά τα προβλήματα που δημιούργησε στον κατακτητή, δεν τον ανάγκασε να εκκενώσει την Ελλάδα. Οι Γερμανοί αποσύρθηκαν εξ αιτίας της προελάσεως του Ερυθρού Στρατού στην Ανατολή και δευτερευόντως λόγω των συμμαχικών αποβάσεων σε Γαλλία και Ιταλία. Αποσύρθηκαν όχι επειδή τους έδιωξαν οι Έλληνες αλλά για να μην εγκλωβιστούν στη χώρα. Η αντίσταση όμως, αποτέλεσε ψυχολογική αναγκαιότητα για τους Έλληνες· δεν θα μπορούσαν να ανήκουν στο ελληνικό Γένος αν δεν αντιστέκονταν στον βάρβαρο.

    Επιστρέφοντας στον πόλεμο κατά της Ελλάδος, συχνά θεωρείται ότι αποτελεί ιταλική αποτυχία και γερμανική λαμπρή επιτυχία. Η προσέγγιση αυτή αποτελεί υπεραπλούστευση. Οι Γερμανοί εισήλθαν στην Αθήνα σχεδόν χωρίς να πολεμήσουν. Η Γιουγκοσλαβία υπέκυψε αμέσως στη γερμανική επίθεση και μέσω Σκοπίων μια θωρακισμένη μεραρχία εισήλθε στη Θεσσαλονίκη το βράδυ της 8ης προς 9η Απριλίου. Οι Έλληνες είχαν αφήσει σχεδόν αφύλακτα τα ελληνογιουγκοσλαβικά σύνορα αφ’ ου η Γιουγκοσλαβία αποτελούσε σύμμαχό τους. Στις δύο περιπτώσεις όμως, που οι Γερμανοί αναγκάστηκαν να πολεμήσουν, στην Κρήτη και στη Μάχη των Οχυρών, τα βρήκαν σκούρα. Ο Χίτλερ παραδέχθηκε ότι αν ο κύριος όγκος των ελληνικών δυνάμεων δεν βρισκόταν καθηλωμένος στην Αλβανία και δεν ήταν εξουθενωμένος έπειτα από έξι μήνες πολέμου, οι Γερμανοί δεν θα κατελάμβαναν τόσο εύκολα τη χώρα. Η γερμανική διοίκηση υπήρξε βέβαια πολύ αποτελεσματικότερη της ιταλικής αλλά δεν υπάρχει τίποτε που να μας κάνει να πιστέψουμε ότι η Wehrmacht θα μπορούσε να ανταποκριθεί καλλίτερα στα βουνά της βορείου Ηπείρου και στην έλλειψη συγκοινωνιών απ’ ό,τι οι ιταλικές δυνάμεις.

    Φθάνουμε λοιπόν, σε έναν ακόμη μύθο, στη δειλία του ιταλικού στρατού. Η μεραρχία «Λύκοι της Τοσκάνης», η οποία σχεδόν αποδεκατίστηκε σε λίγες ημέρες, μετονομάσθηκε από την ελληνική επιθεώρηση σε «Λαγοί της Τοσκάνης». Η πραγματικότητα είναι ότι οι Ιταλοί πολέμησαν εξ ίσου γενναία με τους Έλληνες, υπερασπίστηκαν με μεγάλο πείσμα και αποφασιστικότητα κάθε ύψωμα και στενωπό στα αφιλόξενα αλβανικά όρη ενώ υπέμειναν με καρτερικότητα τις κακουχίες και τις αλλεπάλληλες αποτυχίες. Ο Τσιάνο σημείωνε στο ημερολόγιό του την 7η Νοεμβρίου 1940:

Οι άνδρες μας ανδραγάθησαν. Ολόκληρες ελληνικές μεραρχίες υποχρεώθηκαν να διακόψουν την προέλασή τους λόγω της αντιστάσεως μικρών μονάδων της τελωνοφυλακής και δεν εξακολούθησαν την κίνησή τους παρά μόνον όταν σκοτώθηκε και ο τελευταίος άνδρας.

Η ελληνική λογοκρισία παρουσίαζε τους Ιταλούς στρατιώτες σαν δειλούς και ανίκανους για προπαγανδιστικούς λόγους. Στο ύψωμα 731 οι Ιταλοί μέσα σε δέκα περίπου ημέρες εξαπέλυσαν περισσότερες από δεκαοκτώ επιθέσεις με τεράστιες απώλειες και στις δύο πλευρές. Υπήρξε τέτοιος ο ηρωισμός του ελληνικού στρατού ώστε σήμερα το ύψωμα 731 αναγράφεται στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου. Η πραγματικότητα είναι ότι οι Έλληνες συνέτριψαν έναν γενναίο στρατό και όχι μια αγέλη φυγάδων.

    Ολοκληρώνοντας, συχνά αναφέρεται ότι η σθεναρά ελληνική αντίσταση ανάγκασε τη Γερμανία να επέμβει στη βαλκανική και ως εκ τούτου να καθυστερήσει τη σχεδιαζομένη εισβολή στη Σοβιετική Ένωση για τουλάχιστον πέντε εβδομάδες, προσφέροντας χρόνο στους Σοβιετικούς να προετοιμαστούν ενώ έφερε εγγύτερα τον ρωσικό χειμώνα. Το ζήτημα εξακολουθεί να ερίζεται και η σχετική συζήτηση είναι περίπλοκη αλλά σε γενικές γραμμές γνωστή προκειμένου να παρατεθεί ξανά. 

Σχόλια

  1. "Ο σημαντικότερος μύθος του ελληνοϊταλικού πολέμου είναι ότι νίκησαν οι Έλληνες. Η αλήθεια είναι ότι νίκησαν οι Ιταλοί και οι Γερμανοί."

    Καταλαβαίνω το πνεύμα του αρθρογράφου, αλλά με κριτήριο την τελική έκβαση του πολέμου, πρέπει να τονιστεί ότι οι Έλληνες υπήρξαν από την αρχή σύμμαχοι των νικητών, άρα τελικώς νικητές και οι ίδιοι. Απόδειξη αυτού αποτελεί το γεγονός ότι οι Ιταλοί δεν μπόρεσαν να κρατήσουν τα Δωδεκάνησα, παρά την συνθηκολόγηση του Μπαντόλιο.

    Α.Δ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οταν κανουμε λογο για νικη της Ελλαδας δεν εννοουμε νικη με την συμβατικη εννοια του ορου.Η Ελλαδα καταφερε να αντιμετωπισει τεσσερις διαφορετικους στρατους.Επι εξι μηνες αντιμετωπισε μια υπερτερη ιταλικη αυτοκρατορια σημειωνοντας αλεπαλληλες σημαντικες νικες εναντιον τους τρεποντας του σε φυγη στο αλβανικο εδαφος,ενω ταυτοχρονα πολεμουσαν και εναντιον των αλβανων συμμαχων τους.Στις 6 Απριλιου πολεμουσαν επισης και εναντιον της Γερμανικης πολεμικης μηχανης στο μετωπο της Μακεδονιας επι 20 ημερες-οταν ανωτερες πολεμικα ευρωπαικεςχωρες παραδιδοταν αμαχητι-στα οχυρα Μεταξα.Ολα τα παραπανω ειναι αυτα οου συνιστουν νικη της Ελλαδας εναντιον του αξονα.

      Διαγραφή
  2. Αν θελετε μυθους κοιταξτε στα λημματα γοργοποταμος και πολυτεχνειο εκει θα βρειτε πολλους.Η νικη της Ελλαδας εναντι των Ιταλων ειναι αδιαμφισβητητη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Πριν καταρρίψετε τον μύθο "της Νίκης" των Ελλήνων επί των Ιταλών, έναν "μύθο" που συμβάλλει στην Εθνική Υπερηφάνεια του δοκιμαζόμενου από τόσες προκλήσεις λαού, καλό θα ήταν να ασχοληθείτε να καταρρίψετε τους μύθους των εχθρών του Έθνους κομμουνιστών και την στάση τους στον υπέρ βωμών και εστιών πόλεμο.
    Κάποτε πρέπει να σταματήσουμε να βγάζουμε μόνοι μας τα μάτια μας, είτε το κάνουμε από επιστημονική ανοησία είτε από ύστερους σκοπούς.
    Επίσης, για το κατά πόσο ήταν μύθος ή όχι, μπορείτε να διαβάσετε σχετικά στο βιβλίο του Κ.Λογοθετόπουλου ΙΔΟΥ Η ΑΛΗΘΕΙΑ (Πρωθυπουργού και Υπουργού των κατοχικών κυβερνήσεων)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας