γράφει ο Νίκος Νικολούδης, διδακτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
Στα πλαίσια της επίσημης Ιστορίας μας ο
Ελληνοϊταλικός και ο Ελληνογερμανικός Πόλεμος παρουσιάζονται (όχι
αδικαιολόγητα) με το φωτοστέφανο ενός έπους που προσέθεσε περισσότερες σελίδες
δόξας στο «βαρύ» βιβλίο των εθνικών περιπετειών της νεώτερης Ελλάδας. Προς
ενίσχυση αυτής της άποψης, μάλιστα, συνήθως παρατίθενται και τα σχόλια
ορισμένων από τους πρωταγωνιστές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου για τη σημασία της
ελληνικής προσπάθειας στην καθυστέρηση της γερμανικής εισβολής στη Σοβιετική
Ένωση, κοκ. Από την άλλη πλευρά, στα περισσότερα διεθνή έργα συνολικής
εξιστόρησης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (π.χ. στο κλασικό του Ραϋμόν Καρτιέ), η
ελληνική συμμετοχή «υποβαθμίζεται» σε ένα απλό επεισόδιο της αμιγώς ευρωπαϊκής
φάσης του πολέμου (1939-1941), χωρίς ουσιαστικές επιπτώσεις στη γενικότερη εξέλιξή
του. Πού άραγε βρίσκεται η «αλήθεια»;
Για να δώσει κανείς μια έγκυρη απάντηση σε
αυτό το ερώτημα θα πρέπει να ανατρέξει σε ειδικές μονογραφίες για τον
Ελληνοϊταλικό και τον Ελληνογερμανικό Πόλεμο, και μάλιστα κυρίως ξένων
ιστορικών, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι αυτές στηρίζονται σε επιστημονικά
δεδομένα και δεν επηρεάζονται από ποικίλα στερεότυπα. Υπ’ αυτή την έννοια, κατ’
αρχήν ο σχετικά περιορισμένος αριθμός παρόμοιων έργων στη διεθνή βιβλιογραφία
κατά τις τελευταίες δεκαετίες αποτελεί μια έμμεση ένδειξη της χαμηλής αξιολόγησης
της ελληνικής συμμετοχής στον πόλεμο. Από την άλλη πλευρά, η εξέταση του
περιεχομένου παρόμοιων μονογραφιών αποτελεί μια σαφώς πιο αξιόπιστη μέθοδο αξιολόγησης
της σημασίας της ελληνικής πολεμικής προσπάθειας, και σε αυτό το πλαίσιο το
βιβλίο
του βαν Κρέβελντ θέτει τα πράγματα στη σωστή τους βάση. Η παρατήρηση αυτή έχει
ακόμη μεγαλύτερη σημασία αν ληφθεί υπόψη ότι το έργο γράφτηκε πριν από 40
χρόνια χωρίς, παρά ταύτα, να έχει ξεπεραστεί από τον χρόνο. Αντίθετα μάλιστα,
με την πάροδο των ετών η διεθνής βιβλιογραφία για την ελληνική πολεμική προσπάθεια
του 1940-41 φαίνεται να έχει ενστερνισθεί τα συμπεράσματα του συγγραφέα.
Martin van Creveld |
Η βασική θέση του έργου έγκειται στο ότι η
απόφαση του Χίτλερ για την εισβολή στη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα δεν είχε
προαποφασιστεί στα πλαίσια ενός γενικότερου σχεδιασμού του για την κατάκτηση
της Ευρώπης αλλά ότι διαμορφώθηκε εκ των ενόντων, με βάση τις ραγδαίες πολιτικές
και διπλωματικές εξελίξεις των πρώτων μηνών του 1941 στον βαλκανικό χώρο, σε
συνδυασμό με την αδυναμία των Ιταλών να τερματίσουν το στρατιωτικό αδιέξοδο στο
μέτωπο της Αλβανίας. Συνεπώς, οι επιχειρήσεις «Μαρίτα» και «Ερμής», με τις
οποίες ολοκληρώθηκε η κατάληψη της Γιουγκοσλαβίας και της Ελλάδας, μόνο
συμπτωματικά αποτέλεσαν προάγγελο της «επιχείρησης Μπαρμπαρόσα». Κατ’ επέκταση,
το γεγονός αυτό βοηθά στο να τεθούν στα σωστά τους πλαίσια τόσο η
αποτελεσματικότητα του Μπλίτσκριγκ στα Βαλκάνια, όσο και, τελικά, η ματαιότητα
της ελληνικής απόπειρας για «διπλή ανάσχεση» (Ιταλών και Γερμανών) και της
συνακόλουθης περιορισμένης βρετανικής αντίστασης στην ηπειρωτική Ελλάδα και την
Κρήτη.
Το έργο έχει στηριχθεί σε εκτεταμένη χρήση
αρχειακών πηγών που επιβεβαιώνουν τη μεθοδικότητα του συγγραφέα, ο οποίος με
την πάροδο των ετών έχει αναδειχθεί διεθνώς σε έναν από τους πιο καταρτισμένους
ειδικούς της στρατιωτικής Ιστορίας.
Στοιχεία Βιβλίου
Τίτλος: Η στρατηγική του Χίτλερ 1940-1941 Υπότιτλος: Το Βαλκανικό Ζήτημα Τιτλος πρωτότυπου: Hitler‘ s Strategy 1940 -1941 Συγγραφέας: Martin Van Creveld Εκδότης: Γκοβόστης ISBN: 960-446-146-2 Δέσιμο: Μαλακό εξώφυλλο Σχήμα: 15 x 23 εκ. Σελίδες: 384 Τιμή: €19,80 (περιλαμβάνει ΦΠΑ)
το βιβλίο μπορείτε να το αγοράσετε εδώ: http://www.govostis.gr/
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).
Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.