Μετά την αναψηλάφιση της "δίκης των έξι"...


Το εδώλιο των κατηγορουμένων στην "δίκη των έξι"
γράφει ο κ. Μίκης Πρωτοπαπαδάκης (σε πρώτη δημοσίευση στο ιστολόγιο μας)

Η προσφυγή στον Άρειο Πάγο για αναψηλάφηση (στην δικαστική γλώσσα ‘‘επανάληψη’’ ή ‘‘επανεξέταση’’) μιας δίκης είναι δικαίωμα που παρέχεται στον πολίτη από τον Ποινικό Κώδικα. Η ενεργοποίηση της διαδικασίας γίνεται μόνον αν ζητηθεί από ενδιαφερόμενο πολίτη, με τις προϋποθέσεις που ορίζει ο Νόμος, δηλαδή: Ο προσφεύγων να είναι εκείνος, που πιστεύει ότι έχει καταδικασθεί άδικα ή συγγενής του μέχρι Β’ βαθμού, και να προσκομίζει στοιχεία που δεν γνώριζαν οι δικαστές, όταν είχε γίνει η δίκη. Το δικαίωμα προσφυγής επεκτάθηκε στους συγγενείς του καταδικασμένου με πρόσφατη τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα. Η γνώση και η εμπειρία σχετικά με το θέμα είναι ακόμη σήμερα περιορισμένη, επειδή σχετική προσφυγή έτυχε να γίνει για μία μόνον δίκη πριν από την υπόψη περίπτωση της Δίκης των Έξι. Είναι, λοιπόν, φυσικό να έχουν δημιουργηθεί απορίες, ακόμη και αμφισβητήσεις για την πρόσφατη αναψηλάφηση που έγινε για την Δίκη αυτήν. Στις γραμμές που ακολουθούν παρουσιάζονται απόψεις και γεγονότα, που ελπίζεται ότι θα βοηθήσουν να λυθούν οι απορίες και να αναιρεθούν οι αμφισβητήσεις, που έχουν διατυπωθεί μετά την δημοσίευση των υπόψη αποφάσεων του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ ΚΑΙ Η ΑΝΑΨΗΛΑΦΗΣΗ

Στοιχεία που, σύμφωνα με τα παραπάνω, προσκομίσθηκαν στο Δικαστήριο του Αρείου Πάγου, ήσαν, μεταξύ άλλων, οι μεταγενέστερες επίσημες δηλώσεις 1) του Βενιζέλου, ότι οι καταδικασθέντες δεν είχαν διαπράξει προδοσία και 2) του Πάγκαλου με το ίδιο περιεχόμενο, παρ’ όλο που ο ίδιος, ως Πρόεδρος της Ανακριτικής Επιτροπής είχε υποστηρίξει το αντίθετο. Οι δηλώσεις αυτές είναι καταγραμμένες στα Επίσημα Πρακτικά της Βουλής. Η ουσία της αναψηλάφησης έγκειται στο να πεισθούν οι Δικαστές ότι, αν ο Βενιζέλος και ο Πάγκαλος είχαν καταθέσει αυτά τα στοιχεία στην δίκη του 1922, δεν θα ήταν δυνατόν να προκύψει η γνωστή καταδικαστική απόφαση και να γίνει η εκτέλεση με την δικαστική διαδικασία. Στην προκείμενη περίπτωση, τα στοιχεία ήσαν αδιάσειστα με συνέπεια να γίνει δεκτό κατά πλειοψηφία ότι οι Στρατοδίκες οδηγήθηκαν σε ‘‘πλάνη περί τα πράγματα’’. Οι Δικαστές που μειοψήφησαν, δεν αμφισβήτησαν την αθωότητα των καταδικασθέντων. Οι αντιρρήσεις τους, τις οποίες αναφέρουμε παρακάτω, αναφέρονταν σε διαδικαστικά θέματα, δεν έπεισαν, όμως, το Δικαστήριο ότι ήσαν έγκυρες. Αυτά αναφέρονται εκτενώς στις 60 σελίδες της απόφασης 1533/2009 του Αρείου Πάγου. Άλλα θέματα, όπως το γεγονός ότι το Στρατοδικείο είχε συγκροτηθεί παράνομα, ότι η καταδίκη ήταν προαποφασισμένη κλπ, δεν εμπίπτουν στην έννοια της δικαστικής αναψηλάφησης. Είναι, όμως, δυνατόν να γίνει γι’ αυτές αναψηλάφηση στην Βουλή ή σε συνέδρια. Σε τέτοιες περιπτώσεις η τυχόν άδικες αποφάσεις παραμένουν σε ισχύ. Τέτοιες αναψηλαφήσεις έχουν μόνον ακαδημαϊκό χαρακτήρα..

Για τo παράνομο της συγκρότησης του Στρατοδικείου παρατηρούμε πως η παρανομία έγκειται στο γεγονός ότι συγκροτήθηκε ‘‘επαναστατικώ δικαίω’’, ενώ η ‘‘Επανάσταση’’ είχε παραδώσει την εξουσία σε πολιτική κυβέρνηση, την Κυβέρνηση Κροκιδά. Για να είναι νόμιμη η δίκη, έπρεπε οι πολιτικοί να δικασθούν από την Βουλή και οι στρατιωτικοί, από Στρατοδικείο με Πρόεδρο βαθμού ανώτερου από τους δικαζόμενους. Παρ’ όλα αυτά, η πράξη του 1922 είναι δίκη. Έτσι αναφέρεται σε ολόκληρη την βιβλιογραφία καθώς και στην κοινωνία: όταν αναφερόμαστε σ’ αυτήν, την ονομάζουμε ‘‘Δίκη των Έξι’’. Επομένως, η αναψηλάφησή της ανήκει στην δικαιοδοσία της Δικαιοσύνης.
επιστολή Βενιζέλου για την "δίκη των έξι"
Αντίστοιχα, αν ένα κτίριο οικοδομηθεί με άτεχνο τρόπο και αργότερα διαπιστωθεί πως πρέπει να κατεδαφισθεί, η κατασκευή που κατεδαφίσθηκε δεν θα παύει να λέγεται πως ήταν ‘‘κτίριο’’ και η δικαιοδοσία για την κατεδάφισή του θα ανήκει στους τεχνικούς. Τέλος, αν θέλουμε να ελέγξουμε τους Στρατοδίκες, αυτό δεν μπορεί να γίνει δικαστικά, διότι η πράξη έχει παραγραφεί.

ΟΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ ΣΤΟ Ζ’ ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Οι απόψεις της μειοψηφίας του Δικαστηρίου αφορούσαν, όπως είπαμε, μόνον σε διαδικαστικά θέματα. Δεν αμφισβήτησαν την αθωότητα των άδικα καταδικασθέντων. Οι αντιρρήσεις που πρόβαλαν ήσαν:
α. Αφού δεν υπάρχουν τα επίσημα πρακτικά της προσβαλλόμενης δίκης, δεν είναι δυνατόν να γίνει αναψηλάφηση. Ας με συγχωρήσουν οι μειοψηφίσαντες Αρεοπαγίτες, αλλά η απαράδεκτη αμέλεια του Δημοσίου να φυλάξει οποιαδήποτε έγγραφα, δεν επιτρέπεται να στερεί τον πολίτη οποιουδήποτε δικαιώματός του.
β. Έχει παρέλθει πολύς χρόνος από την διεξαγωγή της προσβαλλόμενης δίκης. Ναι, αλλά ο Νομοθέτης έδωσε το δικαίωμα της προσφυγής για Αναψηλάφηση στους συγγενείς μέχρι Β’ βαθμού των καταδικασθέντων, δηλαδή περιθώριο χρόνου δύο γενεών, πράγμα με το οποίο συμφωνεί ο χρόνος της υπόψη προσφυγής.
γ. Οι δηλώσεις Βενιζέλου κλπ. δεν αποτελούν ‘‘νέα στοιχεία’’, αλλά είναι απλές εκτιμήσεις. Η άποψη αυτή μπορούσε να είναι αποδεκτή, αν οι δηλώσεις είχαν γίνει από τυχαία πρόσωπα σε τυχαίες περιστάσεις. Στην προκείμενη περίπτωση, όμως, έγιναν από επίσημα πρόσωπα, πρόσωπα που ήσαν σε θέση να γνωρίζουν καλά τα πράγματα και είναι καταγραμμένες σε επίσημα έγγραφα.


Η ΑΝΑΨΗΛΑΦΗΣΗ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Όπως έχουμε αναφέρει, η απόφαση του Στρατοδικείου ακυρώθηκε, ’’εξαφανίσθηκε’’ από την Δικαιοσύνη. Παραμένει, όμως, ανεξίτηλη στην Ιστορία, αφού έχει καταγραφεί σε Ιστορικά κείμενα ως ιστορικό γεγονός.. Έχει λεχθεί ότι με την Αναψηλάφηση της Δίκης των Έξι, ο Άρειος Πάγος ανέτρεψε την Ιστορία, ενώ δεν είχε αρμοδιότητα να το πράξει. Η άποψη αυτή έρχεται σε αντίθεση με απόψεις Ιστορικών επιστημόνων, που είδαν την Δίκη του Στρατοδικείου ως παρωδία δίκης ή δίκη σκοπιμότητας. Η απόφαση του Αρείου Πάγου ενισχύει την άποψη αυτήν των επιστημόνων, δεν την ανατρέπει.  Σχετικά έγραψε η Ιστορικός Κατερίνα Δέδε στην εφημερίδα ΑΥΓΗ (31/10/2010): «Οι επιστήμονες ιστορικοί δεν υιοθέτησαν την εκδοχή ότι οι Έξι εκτελέστηκαν επειδή ήσαν προδότες. Η όλη διαδικασία καταγράφηκε κυρίως ως μια δίκη σκοπιμότητας, στηριγμένη στη σαθρή κατηγορία της εσχάτης προδοσίας, η οποία οδήγησε στην προαποφασισμένη εκτέλεση των Έξι». Ανάλογα έχουν αναφερθεί από την καθηγήτρια κυρία Χριστίνα Κουλούρη και από άλλους Ιστορικούς σε πλήθος δημοσιευμάτων. Εκείνο που ανέτρεψε ο Άρειος Πάγος είναι η εκδοχή της ιστορίας, η οποία επιμένει ότι η απόφαση του Στρατοδικείου του 1922 ήταν ορθή. Αυτή έχει χρησιμοποιηθεί ως θεμέλιο για να οικοδομηθεί μια παραποιημένη ‘‘Ιστορία’’ Το γκρέμισμα του θεμελίου παρέσυρε προς κατεδάφιση ολόκληρο το οικοδόμημα της αντίστοιχης ‘‘Ιστορίας’’.

Στην υπόψη περίπτωση η Δικαιοσύνη απλώς τακτοποίησε ‘‘τα του οίκου της’’. Διόρθωσε ένα λάθος της, με την διαδικασία που ορίζουν οι νόμοι. Η διαδικασία της Αναψηλάφησης ενεργοποιήθηκε με αίτηση πολίτη, που συγκέντρωνε τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να το ζητήσει. Το Δικαστήριο εξέτασε την απόφαση του Στρατοδικείου του 1922 σε συνδυασμό με τα νεότερα στοιχεία που

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ

Σε άρθρο με τον παραπάνω τίτλο, που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Η ΤΟΛΜΗ της Κρήτης στις 14/2/2010, ο Λευτέρης Συμβουλάκης εκθέτει τους προβληματισμούς του – που είναι και προβληματισμοί της κοινωνίας γενικότερα - σχετικά με την Αναψηλάφηση της Δίκης των Έξι.
προσκομίσθηκαν, και μόνον αυτά, και έκρινε ότι η πρώτη έπασχε νομικά από ‘‘πλάνη περί τα πράγματα’’, γι’ αυτό και την ακύρωσε. Η χρήση της υπόψη δικαστικής απόφασης, ή οποιωνδήποτε άλλων δικαστικών αποφάσεων, για την υποστήριξη απόψεων ή θεμάτων που ανήκουν σε άλλους χώρους, αποτελεί αντικείμενο εκείνων που τις χρησιμοποιούν, όχι της Δικαιοσύνης.

« Με αφορμή την απόφαση του Αρείου Πάγου για αναψηλάφηση μιας υπόθεσης ύστερα από 88 χρόνια της δίκης που άλλαξε την ιστορία της Ελλάδας, ο έντυπος Τύπος σε όλη την Ελλάδα, ακόμη και οι πιο μικρές επαρχιακές εφημερίδες, φιλοξενούσαν έναν τίτλο που ‘‘γυάλιζε’’ περισσότερο από όλους τους άλλους που ‘‘πνιγόντουσαν’’ από το μελάνι και θόλωναν το χαρτί με τα θέματα της καθημερινότητας.
Ο Άρειος Πάγος είχε λάβει μια απόφαση με εξαιρετικά μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον, για όλους εκείνους που ακόμη νιώθουν Έλληνες. Για το νομικό κόσμο της χώρας η απόφαση ήταν πρωτόγνωρη αν και το ποινικό ενδιαφέρον μηδαμινό! ‘‘Αναψηλάφηση της δίκης των Εξ’’, αναρωτήθηκα και αυτόματα σκέφτηκα: ‘‘Μα είναι δυνατό να ανοίγει το ποινικό μέρος μιας εθνικής υπόθεσης, που άλλαξε το ρου της ιστορίας; Και οι κατηγορούμενοι; Δεν ζουν’’. Σε ελάχιστα λεπτά διάβασα το ρεπορτάζ και δε σας κρύβω ότι χρειάστηκε και δεύτερη ανάγνωση. Χρειαζόμουν περισσότερα στοιχεία και λεπτομέρειες για την υπόθεση αυτή. Την υπόθεση που όλοι έχουμε στο μυαλό μας ως εθνική προδοσία, έτσι τη διδαχθήκαμε στο σχολείο, και που αφορά στην καταδίκη και την εκτέλεση των υπαιτίων της Μικρασιατικής Καταστροφής με συνοπτικές διαδικασίες. Λίγο πολύ ιστορικά γνώριζα τι είχε μεσολαβήσει από το 1914 και μετά. Δεν γνώριζα όμως περισσότερα, ούτε για τους υπαίτιους, ούτε για το παρασκήνιο της δίκης, ούτε για το κατηγορητήριο και την απόφαση του έκτακτου Στρατοδικείου ούτε για την εκτέλεση των Έξι καταδικασθέντων εις θάνατο. Ήταν πραγματικά προδότες οι τρεις πρωθυπουργοί, οι δύο υπουργοί και ο ένας στρατηγός που καταδικάσθηκαν στην εσχάτη των ποινών για εθνική προδοσία; Ή μήπως δεν ήταν;» «Όχι, δεν πιστεύω ότι υπήρξαν προδότες της πατρίδας τους. Υπήρξαν τραγικά θύματα, εξίσου τραγικά με τους πρόσφυγες, αλλά θύματα, όχι θύτες», επιβεβαιώνει ο Βασίλης Τζανακάρης – ΔΑΚΡΥΣΜΕΝΗ ΜΙΚΡΑΣΙΑ, σελ.728.
Η Αλήθεια, που αναζητά το παραπάνω δημοσίευμα, αναζητήθηκε, βρέθηκε και επικυρώθηκε με τις πρόσφατες αποφάσεις του Αρείου Πάγου, που ακύρωσαν την άδικη απόφαση του δικτατορικού Στρατοδικείου του 1922. Με την πράξη αυτήν του Ανωτάτου Δικαστηρίου επουλώθηκε ένα βαρύ τραύμα που πλήγωνε τον θεσμό της Ελληνικής Δικαιοσύνης και την ευνομία της Ελλάδας. Η Δικαίωση των εκτελεσθέντων υπήρξε πράξη εθνική. Γι’ αυτό και έγινε δεκτή, όπως αναφέρεται στο παραπάνω δημοσίευμα, «με εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον, για όσους νιώθουν ακόμη ότι είναι Έλληνες». Γι’ αυτό και ένας Έλληνας, την ημέρα που ανακοινώθηκε από τα μέσα ενημέρωσης η απόφαση, είπε με ενθουσιασμό: «Σήμερα ο Θεός μίλησε Ελληνικά!»

Την θεσμική αξία της ακύρωσης της άδικης πράξης του Στρατοδικείου ένιωσαν περισσότερο οι Δικαστικοί και οι Νομικοί επιστήμονες γενικότερα. Χαρακτηριστικά, ένας Δικαστής μου έλεγε: «Ως Δικαστής, είμαι ικανοποιημένος από την απόφαση του Α.Π., επειδή δεν μπορούσα να ανεχθώ να υπάρχει στην Ιστορία της Δικαιοσύνης μια τέτοια άδικη Δίκη. Ήμασταν συνένοχοι, ενόσω δεν την είχαμε αποκηρύξει». Ένας Αμερικανός Νομικός, εξάλλου, μου είπε: «Είναι κρίμα, που στην ιστορία της Ελληνικής Δικαιοσύνης υπήρξε μια δίκη άδικη, όπως εκείνη του 1922! Και να σκεφθείτε, ότι εμείς στηρίζουμε την απονομή της Δικαιοσύνης στα ελληνικά πρότυπα (εννοούσε, φυσικά, τα αρχαία). Ευτυχώς που η ίδια η ελληνική Δικαιοσύνη είχε την σύνεση να ακυρώσει την απαράδεκτη αυτήν δίκη».

ΤΟΛΜΗ

Πριν λίγες μέρες έλαβα ένα γράμμα από το Παρίσι, στο οποίο ο συντάκτης έγραφε, μεταξύ άλλων: «Πετύχατε την δικαίωση και την δικαστική ανατροπή. Μπράβο σας, για το θάρρος σας, την τόλμη». Ευχαριστώ τον συντάκτη της επιστολής για τα καλά του λόγια. Οφείλω εδώ να παρατηρήσω, ότι τα ίδια επαινετικά λόγια ταιριάζουν και στους εκλεκτούς φίλους, ένθερμους θιασώτες του Δικαίου και της Δημοκρατίας, που έδωσαν το έναυσμα και στήριξαν τον ιερό αυτόν αγώνα. Κρατώ την λέξη ‘‘τόλμη’’, που χρησιμοποίησε ο παραπάνω επιστολογράφος, και υπενθυμίζω πως όταν το 2007 ο Απεραθίτικος Σύλλογος έφερε, εκείνος πρώτος, το θέμα της Δικαίωσης των Έξι στην δημοσιότητα, ένας δημοσιογράφος είπε: «Ποιός είναι αυτός ο σύλλογος, που τόλμησε να κάνει κάτι τέτοιο;» Και ερωτώ: Γιατί σε μια ευνομούμενη Δημοκρατία θεωρείται τόλμη, το να εκφράσει κανείς την γνώμη του;

ΟΤΑΝ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΚΟΤΩΝΟΥΝ ΕΛΛΗΝΕΣ


Πέρα από την θεσμική αξία που έχει η ακύρωση της άδικης Δίκης του 1922, υπάρχει και η ηθική αξία της αθωωτικής πράξης: ¨Έσβησε το στίγμα της βαρβαρότητας, που βάραινε το ελληνικό Έθνος. Το γεγονός ότι οι Έξι υπήρξαν θύματα, όχι της τουρκικής θηριωδίας, αλλά της ελληνικής, ότι σκοτώθηκαν Έλληνες με τουφέκια Ελλήνων στρατιωτών, χαρακτήρισε, τότε, την Ελλάδα ως μια
χώρα βάρβαρη. Το περίεργο είναι, ότι υπάρχουν ακόμη σήμερα Έλληνες(;) που, όπως έγραψε κάποιος στο διαδίκτυο, «λες και θέλουν να τους αναστήσουν, για να τους ξανασκοτώσουν».

ΕΝΩΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

 Την διχαστική παραπάνω στάση καταδίκασε ο Βενιζέλος με ιστορικές αγορεύσεις του στην Βουλή το 1929 και το 1932. Με αυτές χάραξε μια πολιτική ενότητας. Συγκεκριμένα, σε αγόρευσή του στην Βουλή στην συνεδρίαση της 17ης Δεκεμβρίου 1929, ο Βενιζέλος είπε, μεταξύ άλλων τα εξής:

«.Θέλετε να αναλάβω την ευθύνην δια την διαίρεσιν του λαού; Την αναλαμβάνω. Αλλά πρέπει να εύρωμεν τρόπους, δια να τελειώσει το ζήτημα αυτό.»...Και πρέπει να γνωρίζετε, ότι εκείνο το οποίον με απησχόλησε και με απασχολεί και αποτελεί τον διάπυρον πόθον μου και θα με κάμη ευτυχή είναι,πριν κλείσω τα μάτια μου, να ίδω ότι αυτό το χάσμα εγεφυρώθη. »...Κανείς δεν θα μπορεί να με κατηγορήσει, ότι πριν το μεγάλο ταξίδι, δεν έκανα ό,τι μου ήτο δυνατόν δια να εξαλειφθεί η διαίρεσις».
Στην ίδια αγόρευση ο Βενιζέλος έδειξε τον σεβασμό του προς τον θεσμό της Βασιλείας, όταν είπε: «Δεν συνειθίζω να ομιλώ ανευλαβώς περί ανθρώπων, οι οποίοι τοιαύτην θέσιν κατέλαβον εις τον τόπον (εννοεί τον Κωνσταντίνο) και προς τους οποίους συνδέεται ψυχικώς μία μεγάλη μερίς του
Ελληνικού Έθνους, και ιδίως αν είναι αποθανώντες».  Σε άλλο απόσπασμα από την ίδια παραπάνω αγόρευση του Βενιζέλου: διαβάζουμε: «Ποία θαύματα θα επετύγχανεν ο Ελληνικός λαός κατά τον Μεγάλον Πόλεμον (εννοεί τον Α’ Παγκόσμιο) εαν έμενεν ηνωμένος!» Μεγάλη αλήθεια! Θυμίζει εκείνο, που είπε ο Κολοκοτρώνης, ότι «εάν η ομόνοια που είχαμε τον πρώτο χρόνο της Επανάστασης διαρκούσε δύο χρόνια ακόμη, θα είχαμε φθάσει μέχρι την Κωνσταντινούπολη».

Τον ενωτικό προσανατολισμό που πρόβαλε την εποχή εκείνη, επιβεβαίωσε ο Βενιζέλος και με επιστολή που έστειλε προς τον Αρχηγό του Λαϊκού Κόμματος, στην οποία γράφει, όπως έχουμε ήδη αναφέρει: «Σας διαβεβαιώνω με τον πλέον κατηγορηματικόν τρόπον, ότι ουδείς εκ των ηγετών της δημοκρατικής (εννοεί αντιβασιλικής) παράταξης επίστευσεν ότι οι Έξι ήσαν προδόται». Σε άλλη αγόρευσή του, το 1932, έδειξε την ιδιαίτερη εκτίμησή του για τον Πρωτοπαπαδάκη. Τις απόψεις αυτές του Βενιζέλου επανέλαβε σε υπερθετικό βαθμό ο στηλοβάτης, τότε, του κόμματος των Φιλελευθέρων Στρατηγός Θ. Πάγκαλος. Για τις δηλώσεις αυτές του Βενιζέλου και του Πάγκαλου έχουν διατυπωθεί αμφισβητήσεις, ως προς το αν ήσαν ειλικρινείς. Το γεγονός, πάντως, ότι δηλώσεις με το ίδιο παραπάνω ενωτικό περιεχόμενο επαναλήφθηκαν πολλές φορές σε χρονικές στιγμές που απέχουν μεταξύ τους τρία ή περισσότερα χρόνια, και μάλιστα από θέσεως ισχύος - πράγμα που δίνει στον κάθε άνθρωπο την ευχέρεια να εκφράζεται ελεύθερα - πείθει ότι η προτροπή για ενότητα ήταν, στην εποχή εκείνη, σοβαρή πολιτική πράξη.

Παρ’ όλα αυτά, οι συντηρητές του Διχασμού επιμένουν στις απόψεις τους. «Όχι», λένε, «ο Βενιζέλος δεν ήθελε την ενότητα, δεν πίστευε στην αθωότητα των Έξι, δεν εκτιμούσε ιδιαίτερα τον Πρωτοπαπαδάκη». Αρνούνται, ακόμη, την Δικαίωση των Έξι, η οποία, όπως επισημαίνει ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου κ.Νίκος Τσάγγας στην εισήγησή του προς το Ζ’ Ποινικό Τμήμα, «αποτελεί ένα βήμα προς την Εθνική Συμφιλίωση και οδηγεί προς το οριστικό κλείσιμο αυτής της πληγής, που καταταλαιπώρησε στο παρελθόν το έθνος». Αν οι σημερινοί τιμητές της μνήμης του Βενιζέλου διαφωνούν με την πολιτική ενότητας που εκείνος χάραξε, ας δικαιολογήσουν την διαφωνία τους. Αν, πάλι, συμφωνούν, ας γίνουν και αυτοί ‘‘ενωτικοί’’.

ΔΙΣΤΑΓΜΟΙ ΚΑΙ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΕΙΣ


Η άποψη, ότι η εκτέλεση των Έξι ήταν πράξη, που αναμφισβήτητα έπρεπε να γίνει, διαψεύδεται από την στάση στενών συνεργατών του Βενιζέλου. Έχουν καταγραφεί κινήσεις που έγιναν πριν την εκτέλεση με σκοπό να αποτραπεί η αποτρόπαια πράξη, καθώς και άλλες, μετά την εκτέλεση, που πρόβαλαν το άστοχο, το άδικο και το άνομο της. Εντύπωση προκαλεί η διάθεση των Στρατοδικών.
Γεώργιος Μπαλτατζής
Έχω πληροφορηθεί από προσωπικές μαρτυρίες, ότι κάποιοι από αυτούς είχαν εκφράσει την επιθυμία να μην συμμετάσχουν στο Στρατοδικείο. Υπερίσχυσε, όμως, ο θεσμός της στρατιωτικής πειθαρχίας, και τελικά υπάκουσαν στην εντολή που είχαν λάβει. Παρόμοια ήταν η θέση τους στην ψηφοφορία για την έκδοση της άδικης καταδικαστικής απόφασης. Φαίνεται από τα πράγματα, ότι χρειάσθηκε πίεση προς αυτούς, για να υπάρξει ομοφωνία.

Η βαριά διάθεση των Στρατοδικών ήταν φανερή στην πορεία της διεξαγωγής της Δίκης. Δεν μπόρεσαν να κρύψουν την ταραχή τους για το απάνθρωπο έργο που επιτελούσαν, να καταδικάζουν ανθρώπους, την στιγμή που γνώριζαν, ότι ήσαν αθώοι. Ο Πρόεδρος του Δικαστηρίου έχασε την φωνή του, όταν διάβαζε από την έδρα την καταδικαστική απόφαση. Ο Επαναστατικός Επίτροπος, ο φανατικότερος από τους κατηγόρους, έπεσε χάμω λιπόθυμος, όταν ανακοίνωνε την καταδικαστική απόφαση στους μελλοθάνατους. Χαρακτηριστικό είναι, ότι απόγονος του Οθωναίου μου ζήτησε δημόσια συγγνώμη γι' αυτό που έγινε. Άλλη αξιοσημείωτη αντίδραση ήταν εκείνη του Στυλιανού Γονατά, ο οποίος ήταν, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, συναρχηγός με τον Πλαστήρα στην ‘‘Επανάσταση’’. Όταν έγινε Πρωθυπουργός, λίγες μέρες πριν την εκτέλεση, είχε εκδώσει, όπως διαβάζουμε στις Εγκυκλοπαίδειες, πράξη απονομής χάριτος για τους μελλοθάνατους, στην οποία, όμως, δεν πειθάρχησε ο Πλαστήρας. Δεν ταιριάζει, φυσικά, να απονέμεται χάρις σε αθώους. Όμως, στα πλαίσια της δικαστικής διαδικασίας που είχε εφαρμοσθεί, αυτός ήταν, τυπικά, ο τρόπος, με τον οποίο ο Πρωθυπουργός μπορούσε να ασκήσει την εξουσία του για να σταματήσει τις εκτελέσεις.

Παράλληλα, σύμφωνα με όσα γράφει για το θέμα ο Δ. Μπαγιώργας στο βιβλίο του ‘‘Ακμή και παρακμή του πολιτικού ήθους’’ οι στενοί συνεργάτες του Βενιζέλου Διομήδης και Ρέπουλης αντιτάχθηκαν στην εκτέλεση. Για τον σκοπό αυτόν ο πρώτος πήγε στην Λωζάνη για να μεταφέρει την άποψή του στον Βενιζέλο και να τον πείσει, να ενεργήσει, για να ματαιωθεί η εκτέλεση. Ο Βενιζέλος, σύμφωνα με τον συγγραφέα, απάντησε: «Αυτό θα ισοδυναμούσε με τον πολιτικό μου θάνατο», εννοώντας, όπως προκύπτει από την συνέχεια του διαλόγου, ότι μια τέτοια κίνηση θα τον έφερνε σε αντίθεση με τα πιο δυναμικά στελέχη του Κόμματος. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, ο Διομήδης είπε στον Ρέπουλη, ότι ήταν άσκοπο να μεταβεί και αυτός στην Λωζάνη, διότι ο Βενιζέλος δεν επρόκειτο να πεισθεί. Μετά την εκτέλεση, πρώτος από τους βενιζελικούς, που μίλησε για αναθεώρηση της Δίκης, ήταν ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου. Ως Πρωθυπουργός, το 1924, είχε πει στον Βενιζέλο: «Άν θέλετε, κύριε Πρόεδρε, να επανέλθωμεν εις την Συνταγματικήν ομαλότητα, το πρώτον που πρέπει να κάμωμε, είναι να αναθεωρήσωμε την Δίκη των Έξι». Δεν υπήρξε, όμως, τότε, συνέχεια στο θέμα. Η μόνη σχετική παρατήρηση του Βενιζέλου ήταν: « Δεν μπορώ να τους ξαναφέρω στην ζωή». Ο Πάγκαλος εξ άλλου, καταδίκασε, όπως είδαμε την εκτέλεση, όχι μόνον ενώπιον της Εξεταστικής Επιτροπής, αλλά και σε πολλές άλλες περιστάσεις. Ειδικότερα, εκφράσθηκε με επαινετικά λόγια για τον Χατζανέστη και πρόσθεσε ότι ήθελε να τον σώσει με προφορική επέμβαση την τελευταία στιγμή. Για τον Αρχιστράτηγο είχε μιλήσει επαινετικά και ο Στρατηγός Κοιμίσης κατά την αγόρευσή του στην Δίκη, όπου είχε παρουσιασθεί ως κατήγορος (Ο κατήγορος υποστήριξε τον κατηγορούμενο!).

Διερωτάται κανείς, γιατί, αφού υπήρχαν αντιρρήσεις από ανώτερα στελέχη των Φιλελευθέρων, πραγματοποιήθηκε τελικά η Δίκη και η εκτέλεση; Ακόμη, γιατί, όταν ηρέμησαν τα πράγματα, ο Βενιζέλος και οι συνεργάτες του δεν έφεραν πρόταση ψηφίσματος στην Βουλή, για να κηρυχθούν αθώοι, εκείνοι που καταδικάσθηκαν και εκτελέσθηκαν άδικα; Μήπως έλειπε η τόλμη;  Τόλμη να έρθει η ηγεσία του Κόμματος των Φιλελευθέρων σε αντίθεση με τα φανατικά στελέχη του που προκάλεσαν το έγκλημα – αυτοί, όχι οι δυστυχείς πρόσφυγες -,με ό,τι συνέπειες θα είχε μια τέτοια αντίθεση;

Σχόλια

  1. Ήταν το λιγότερο που έπρεπε να γίνει, για τα έξι αθώα θύματα. Έντιμοι και ικανοί πολιτικοί άνδρες, που έπεσαν θύματα φανατισμού και σκοπιμοτήτων.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Οντως πολυ σωστη κινηση, μηδαμινης νομικης αξιας αλλα αξιας εθνικης,οπως αναφερει τ κειμενο. Αδικα(οχι τοσο με τν δικαιικη αντιληψη οσο με τν λαικη) καταδικαστηκαν ολοι πλην του Γεωργιου Χατζηανεστη (διοικητη Μικρασιατικου στρατου). Τα λαθη του, παμπολλα, αποδειχτηκαν τοσο τραγικα και ηταν τοσο αδικαιολογητα ωστε ευκολα χαρακτηριζονται προδωτικα. Αρκει να κοιταξει κανεις απο που διηυθυνε τις επιχειρησεις, τις κινησεις στις οποιες ηθελε να προβει αλλα και αυτες στις οποιες κατεληγε ως "ιδανικοτερες"
    Οι πραξεις του επαιξαν τεραστιο ρολο στο τελος του ελληνισμου της Μ. Ασιας. Επιεικως τραγικοτατως.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ήταν προδότες ακόμη και από αμέλεια . Με αυτή τη λογική και ο δικτάτορας Ιωαννίδης ήταν αθώος και λειτούργησε "πατριωτικά" στην περίπτωση της Κύπρου. Ήταν προδότες γιατί 1)δεν πραγματοποίησαν τις απαιτούμενες ενέργειες για την προσχώρηση στην Ελλάδα της Βορείου Ηπείρου και των Δωδεκανήσων ενώ είχαν υπογραφεί σχετικές συνθήκες από τον Βενιζέλο 2) εγκατέλειψαν τους Έλληνες της Μικράς Ασίας στα χέρια των σφαγέων ψηφίζοντας τους περιβόητους νόμους "περί διαβατηρίων" και "γενικής αποστράτευσης". Στην Ιστορία μας λένε τι δεν έκαναν οι "συμμαχικοί" στόλοι. Ο ελληνικός στόλος που βρισκόταν; τα εμπορικά πλοία από μια έντιμη και Ελληνική κυβέρνηση δεν έπρεπε να επιταχτούν και να μεταφέρουν όσο το δυνατόν περισσότερους Έλληνες και να γλιτώσουν την σφαγή (ή το "συνωστισμό" σύμφωνα με κάποιους γραικύλους); 3) Έφεραν επειγόντως με νόθο δημοψήφισμα το βασιλιά και έδωσαν το πρόσχημα στους "συμμάχους" να αποχωρήσουν και να συνεργαστούν με τον εχθρό 4) δεν αναγνώρισαν τουλάχιστον την Σοβιετική Ένωση αφοί ήταν σύντροφοι για πρώτη φορά στην ιστορία βασιλικοί δεξιοί και Έλληνες κομουνιστές ώστε να μείνουν τουλάχιστον ουδέτεροι οι Σοβιετικοί και να μην ενισχύουν τους κεμαλικούς . 5) Έδιωξαν κακήν κακώς από το μέτωπο έμπειρους αξιωματικούς για κομματικούς λόγους και τοποθέτησαν απότακτους και ανίκανους που δεν ήξεραν να διοικήσουν ούτε διμοιρία . 6) δεν συνεργάστηκαν με τον Βενιζέλο στις τελευταίες διπλωματικές προσπάθειες ούτε επανέφεραν τους εμπειροπόλεμους αξιωματικούς όταν έβλεπαν να έρχεται η καταστροφή από τον Οκτώβριο του 1921 . Πρυτάνευσε ο κομματισμός ή ήταν εσκεμμένα όλα αυτά ; Τόσες πολλές συμπτώσεις δεν μπορεί να συνυπάρχουν ούτε και τόσο ηλίθιοι ήταν αυτοί που κυβερνούσαν . Απλώς πίστευαν ότι αυτοί που τους τοποθέτησαν , αφού επιτελούσαν τον σκοπό τους θα τους προστάτευαν και το πολύ πολύ να εξορίζονταν όπως ο βασιλιάς και το σκουπίδι ο Στεργιάδης . Άλλωστε πολλές πιέσεις και εκβιασμοί ασκήθηκαν για να τους σώσουν από τους "συμμάχους" και τους εχθρούς αλλά δεν τους πέρασε . Αν όλοι πλήρωναν με το ίδιο νόμισμα τα εγκλήματα που διέπραξαν εις βάρος της χώρας οι πολιτική και οι πολιτικοί μας σήμερα θα ήταν υποδείγματα .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. 1. Αμέλεια και σφάλματα δεν αποτελούν προδοσία.
    2.τα σχόλια εις βάρος του Χατζανέστη έχουν ήδη διαψευσθεί, ακόμη και κατα την διεξαγωγή της ''Δίκης'', όταν ο κατήγορος στρατηγός Κοιμίσης έπλεξε το εγκώμιο του κατηγορουμένου Χατζανέστη και ο Πάγκαλος σε μεταγενέστερες δηλώσεις του είπε ότι ήθελε να τον σώσει με προφορική παρέμβαση έστω την τελευταία στιγμή. Όμως δεν το κατόρθωσε. Αυτά έχουν αναφερθεί στην ανάρτησή μου της 15/11/2012.
    3.Οι κυβερνήσεις Βενιζέλου και Γούναρη καθώς και οι Αρχιστράτηγοι Παπούλας και Χατζανέστης δεν ήσαν οι πραγματικοί ηγέτες της εκστρατείας. Γενικός Αρχιστράτηγος ήταν ο Λόυδ Τζωρτζ, Πρωθυπουργός της Αγγλίας. Για το ζήτημα αυτό θα επανέλθω σε επόμενη ανάρτησή μου. Παρακαλώ για υπομονή σας.
    4.Η νομική αξία της αναψηλάφησης είναι τεράστια. Η άποψη του Letsoobichlas Pap δικαιολογείται από το γεγονός ότι στην ελληνική κοινωνία υποτιμάται, δυστυχώς, ο ρόλος των θεσμών, παρ' όλο που αυτοί αποτελούν το θεμέλιο του Δημοκρατικού πολιτεύματος. Παρακαλώ να ξαναδιαβασθεί το σχετικό χωρίο της ανάρτησής μου.
    Μ. Πρωτοπαπαδάκης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Σε μια πρόσφατη διαφωνία μου με τον Φαήλο Κρανιδιώτη σε ένα άλλο νήμα, επίσης και αυτός ταύτισε την πολιτική των μετανοεμβριανών κυβερνήσεων με την πολιτική του Ιωαννίδη το 1974. Ομολογώ πως δεν καταλαβαίνω που οι δύο περιπτώσεις ταυτίζονται.

    Το στρατιωτικό καθεστώς Ιωαννίδη διεξήγαγε ένα πραξικόπημα κατά του νόμιμα εκλεγμένου Μακάριου στην Κύπρο.

    Οι μετανοεμβριανές κυβερνήσεις ήταν νόμιμα εκλεγμένες από τον Ελληνικό λαό και διεξήγαγαν έναν ολοκληρωτικό πόλεμο που χάθηκε μετά από αγωνιώδεις προσπάθειες. Ποια η ομοιότητα;

    Για το σημείο (2) θα δημοσιεύσουμε κάτι σχετικό σε λίγες εβδομάδες που θα αποκαθιστά την αλήθεια.

    Για το σημείο (5) έχουμε γράψει κατά καιρούς ότι οι μετανοεμβριανές κυβερνήσεις δεν προέβησαν σε αθρόες αποτάξεις Βενιζελικών αξιωματικών ούτε αποκατέστησαν την επετηρίδα όπως ήταν πριν την αναγνώριση υπηρεσιών στους "αμυνίτες" αξιωματικούς. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι Βενιζελικοί αξιωματικοί (Κονδύλης, Ιωάννου, Ζαφειρίου κτλ) εγκατέλειψαν τις μονάδες τους χωρίς να περιμένουν την κρίση της νέας κυβέρνησης και κατέφυγαν στην Κωνσταντινούπολη Εδώ και το σχετικό άρθρο μας:

    http://www.istorikathemata.com/2010/01/blog-post_6355.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αρχίσαμε την λογοκρισία τώρα; Γιατί σβήστηκαν τα 2 σχόλια μου; Άρχισε να θεωρείται και από την σελίδα, εθνάρχης ο Βενιζέλος;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Το ζήτημα της αναψηλάφησης είναι πολύ νεφελώδες ακόμη και για τους νομικούς, διότι ελάχιστοι καλούνται να το ασκήσουν στη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους. Η απόφαση του Αρείου Πάγου για τους έξι είναι κατ’ ουσίαν απολύτως σωστή. Εν τούτοις, αυτό δεν ήταν εύκολο να προδικασθεί διότι πριν από μερικά χρόνια απορρίφθηκε αίτηση αναψηλάφησης του Στακτόπουλου, αν και κανείς δεν νομίζω πως πίστεψε ποτέ ότι ο Στακτόπουλος σκότωσε τον Πολκ.

    Δύο λόγια μόνον για τον Χατζανέστη. Η τοποθέτησή του αποτελούσε λανθασμένη επιλογή. Ήταν έμπειρος και πολύ μορφωμένος επιτελικός αξιωματικός, εν τούτοις ήταν τόσο εκκεντρικός που τον θεωρούσαν παράφρονα (χωρίς όμως να υπάρχουν στοιχεία που το επιβεβαιώνουν). Ακόμη και στη δίκη των έξι η συμπεριφορά του ήταν, τρόπον τινά, αλαζονική. Στο κατηγορητήριο της δίκης αναφέρεται ως παράφρονας, επομένως θα έπρεπε (σαν παράφρων) να μην δικαστεί καθόλου.

    Είχε μια παράλογη αυστηρότητα στα ζητήματα πειθαρχίας, ακόμη και στα δευτερεύοντα. Σε έναν στρατό που μάχεται επί δέκα συνεχόμενα έτη, δεν μπορείς να συμπεριφέρεσαι σαν να είναι νεοσύλλεκτοι. Υπήρχαν και άλλα πολλά ζητήματα εις βάρος του Χατζανέστη αλλά τα ανωτέρω είναι χαρακτηριστικά.

    Όμως, ο Χατζανέστης ήταν ο πρώτος επιτελικός που κατανόησε εις βάθος τα προβλήματα της Στρατιάς Μικράς Ασίας, και επισκέφθηκε όλες τις μονάδες. Κατανόησε επίσης ότι χωρίς να πιέσουμε τις Δυνάμεις δεν επρόκειτο να βγούμε ζωντανοί από τη Μικρά Ασία. Το σχέδιο καταλήψεως της Κωνσταντινουπόλεως είχε αυτήν ακριβώς τη λογική. Αν πετύχαινε δεν θα το μάθουμε ποτέ.

    Τέλος, η προδοσία προϋποθέτει δόλο. Η αμέλεια, η ανικανότητα ή η βλακεία, δεν αρκούν για τη προδοσία. Ας μην ξεχνάμε ότι η προδοσία είναι το βαρύτερο των εγκλημάτων, επομένως δεν πρέπει να το χρησιμοποιούμε με ευκολία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Αυτό που δεν μας λέτε τελικά είναι ΥΠΗΡΞΕ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ; ΚΑΙ ΑΝ ΝΑΙ ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ. Εντάξει "ήταν αθώοι" ΠΟΙΟΣ ΟΜΩΣ ΗΤΑΝ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΙΑ ΔΙΚΗ;
    Πιστεύω οτι έφταιγαν, οχι για εσχάτη προδοσία αλλά βαρεια αμέλεια και οχι εις θάνατον. Απλά το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα προσπαθεί να αποδείξει οτι έχουν το αλάθητο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Κυριε Λιτινα, οι Εξι, καταδικαστηκαν σε θανατο για "εσχατη προδοσια", κατι το οποιο σαφως και δεν ισχυει! Αυτο εξεταζουμε σε αυτο το αρθρο και τιποτα παραπανω! Το οτι διεπραξαν λαθη(και μαλιστα σοβαρα) κατα τη διαχειριση του μικρασιατικου, ειναι αναμφισβητητο, αλλα θα επρεπε να δικαστουν με ψυχραιμια, απο το φυσικο τους δικαστη και οχι στρατοδικειο(πλην Χατζανεστη), να εχουν δικαιωμα εφεσης και πολλα αλλα, τα οποια στερηθηκαν...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Προς τον ανωνυμο της 16 Απριλίου 2013 - 10:49 μ.μ.
    Το σχολιο σου υποθετω οτι σβηστηκε, οχι διοτι η σελιδα ξεκινησε να θεωρει τον Βενιζελο, εθναρχη, αλλα διοτι επισης δεν τον θεωρει(οπως εσυ και μερικοι ελαχιστοι γραφικοι ομοιοι σου), "εθνικο ολετηρα"...
    Τους χουλιγκανισμους σας, στα γηπεδα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Τους απαράδεκτους χαρακτηρισμούς σου τους ανταποδίδω. Κρίμα γιατί η σελίδα έδειχνε διαφορετική μέχρι τώρα. αλλά από ότι φαίνεται "είναι πολλά τα λεφτά". Για να είστε περισσότερο πολιτικά ορθοί, σας προτείνω να αρχίσετε να υμνείτε και τον Ανδρέα Παπανδρέου! Και αυτόν πολλοί τον θαυμάζουν. Επίσης καλό θα ήταν να δείχνετε και την ίδια ευαισθησία, σε κάτι γραφικούς που αποκαλούν τους 6, προδότες. Απλά ντροπή σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  18. Το σχόλιο του κ. Ανωνύμου, 19 Απριλίου 2013 6:43 μ.μ., είναι επικώς απρεπές, δεν σχετίζεται ούτε με το κείμενο του κ. Πρωτοπαπαδάκη, ούτε έχει κάποια γενικότερη ιστορική αξία, αλλά αποτελεί προσωπική επίθεση στον διαχειριστή. Όσοι σε παρακολουθούμε τόσα χρόνια, Φιλίστορα, γνωρίζουμε τη δουλειά σου και γι’ αυτόν τον λόγο, άλλωστε, προτιμούμε το δικό σου ιστολόγιο από τα εκατοντάδες άλλα που υπάρχουν.

    Επίσης, θα ήταν ίσως καλή ιδέα να ζητούσες απ’ όσους γράφουν να χρησιμοποιούν τουλάχιστον ένα ψευδώνυμο, διότι δημιουργούνται μερικά πρακτικά ζητήματα. Για παράδειγμα, τώρα δεν ξέρουμε ποιος ανώνυμος είναι ποιος και αν είναι δύο ή περισσότεροι.

    Από τη συζήτηση για το άρθρο του κ. Πρωτοπαπαδάκη, ξεχώρισα το σχόλιο του κ. Λίτινα ο οποίος σημειώνει ότι πρέπει επί τέλους να αναζητήσουμε τους πραγματικούς υπαίτιους της καταστροφής και να πάψουμε να κυνηγούμε φαντάσματα. Ουδείς εξ αυτών δεν ήταν προδότης, βέβαια, αλλά έχει αξία (ιστορική και γενικότερα παιδαγωγική) να ασχοληθούμε με αυτό το ζήτημα. Θα μπορούσες να ξεκινήσεις, Φιλίστορα, έναν διάλογο σχετικώς με το ποιος είχε τη μεγαλύτερη ευθύνη για την καταστροφή.

    Επίσης σχετικώς με όσα γράφει ο κ. Λίτινας, το πολιτικό σύστημα δεν σχετίζεται με τη δίκη των Εξ. Η δίκη κατασκευάστηκε από τους στρατιωτικούς που είχαν αναλάβει τη διακυβέρνηση μετά την καταστροφή και εκτέλεσαν πολιτικούς για να αποκρύψουν (εν μέρει) τα λάθη του στρατού στη Μικρά Ασία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

  19. Να σημειώσουμε επίσης ότι ο κ. Ανώνυμος της 16ης Απριλίου 2013 1:31 μ.μ., συν τοις άλλοις, αποκαλεί τον Στεργιάδη «σκουπίδι». Η ιστορική έρευνα έχει αποκαταστήσει σε μεγάλο μέρος τον Στεργιάδη, ο οποίος ήταν από τους ικανότερους διοικητικούς αξιωματούχους της νεωτέρας Ελλάδος. Ο Στεργιάδης δεν συμπεριφερόταν σαν πολιτικός (που δεν ήταν άλλωστε) προκειμένου να είναι αρεστός, αλλά ως αξιωματούχος που του ανατέθηκε συγκεκριμένη εργασία και προσπαθούσε να ολοκληρώσει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Τα επιθετικά και προκλητικά σχόλια ξεκίνησαν από τον βενιζελικό ανώνυμο. Που σε αντίθεση με τα δικά μου, δεν διεγράφησαν. Ζητώ συγγνώμη από τον φιλίστορα, για τα άδικα πυ έγραψα εναντόν του. Την σελίδα του την παρακολουθώ χρόνια και ξέρω για το επίπεδο της και τα ενδιαφέροντα θέματα. Απλά παραφέρθηκα λόγω του ότι το συγκεκριμένο ανώνυμο άτομο μπαίνει συνεχώς μόνο και μόνο για να βγάζει μίσος και να επαναλαμβάνει τους μειωτικούς χαρακτηρισμούς του κατά των έξι και της αντιβενιζελικής παράταξης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. Μετά την δυσάρεστη παρένθεση (στην οποία δεν θα ήθελα να δώσω συνέχεια), θα ήθελα να επανατοποθετήσω την συζήτηση στις ευθύνες των μετανοεμβριανών κυβερνήσεων, στο επίπεδο που ανέφερε ο κ Λίτινας.

    Το σκεπτικό μου είναι το εξής. Πολλοί σχολιαστές αντιμετωπίζουν τις μετανοεμβριανές κυβερνήσεις ως αθύρματα που δεν πήραν καμία πρωτοβουλία, δεν προσπάθησαν, δεν είχαν ικανότητες κτλ

    Αυτό όμως δεν ισχύει. Ανέλαβαν μια δύσκολη εκστρατεία, με εξαντλημένα οικονομικά, χωρίς ουσιαστικά συμμάχους, ενώ δέχονταν και εσωτερική υπονόμευση (ΚΚΕ, "Άμυνα Κωνσταντινούπολης" κτλ). Παρέταξαν μια στρατιά 220.000 ανδρών και διεξήγαγαν ένα τιτάνιο αγώνα σε όλα τα επίπεδα (διπλωματικό, οικονομικό εσωτερικό κτλ). Η προέλαση στην Άγκυρα αποφασίστηκε από στρατιωτικούς, όπως επίσης και η διατήρηση της εκτεταμένης γραμμής Εσκή Σεχίρ -Κιουτάχεια-Αφιόν. Η θέση ότι οι αξιωματικοί αυτοί που έλαβαν τις αποφάσεις αυτές ήταν ... βασιλόφρονες αφ΄ ενός δεν ισχύει εξ ολοκλήρου (π.χ, Σαρηγιάννης, Τρικούπης), αφ΄ ετέρου ακόμη και έτσι οι ευθύνες των αποφάσεων αυτών δεν ανήκαν στους εξι που όμως τελικά πλήρωσαν.

    Εν κατακλείδι, το πιο αποκρουστικό με την δικαστική δολοφονία των έξι ήταν ότι την διεξήγαγαν οι πολιτικοί τους αντίπαλοι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Για τις ευθύνες για την Καταστροφή έχω να παρατηρήσω ότι τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά από όσα έχουν ειπωθεί και γραφεί μέχρι σήμερα. Επιφυλάσσομαι να δημοσιεύσω τα σχετικά στοιχεία που έχω βρεί στο αξιόλογο αυτό ιστολόγιο, χρειάζομαι, όμως, χρόνο για να ετοιμάσω το κείμενο. Παρακαλώ, λοιπόν, για την υπομονή σας. Προς το παρόν, σας ευχαριστώ, που δώσατε προσοχή στην παρούσα ανάρτηση. Μ. Πρωτοπαπαδάκης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. Λυπάμαι φίλοι μου για την χρήση νομικών τερτιπιών προς αναψηλάφηση της δίκης. Οι άνθρωποι εκείνοι ήταν εξόφθαλμα προδότες και δεν ήταν οι μόνοι. Μαζί τους και όσοι άλλοι πρόδοσαν τους έλληνες της Μικράς Ασίας εγκαταλείποντάς τους στο έλεος των Τούρκων.
    ΤΕΡΜΑ ΚΑΙ ΤΕΛΕΙΩΣΕ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. Και ποιος είσαι εσύ που θα πεις τι τελείωσε και τι όχι; Ο μέγας ιστορικός; Αν κάποιος πρόδωσε είναι αυτός που ξεκίνησε την καταδικασμένη εκστρατελια και μετά παράτησε την εξουσία όταν είδε ότι η κατάσταση δεν οδηγούσε πουθενά. Και το καλύτερο οι προδότες βενιζελικοί είχαν το θράσος να εκμεταλλεύονται τον πόνο των Μικρασιατών. Η ιστορία κύριοι βενιζελολάγνοι δεν αλλάζει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. Ειμαι απογονος φανατικων βενιζελικων, και ο ενας παππους μου ηταν Μικρασιατης.

    Η δικη ηταν στημενη. Ασφαλως οι «6» οχι μονο δεν ηταν προδοτες, αλλα αντιθετως ηθελαν το καλυτερο για την Ελλαδα. Βεβαιως τα εκαναν θαλασσα.Καποιοι εξ αυτων επεδειξαν ανικανοτητα και ανεπαρκεια. Για τον Πετρο Πρωτοπαπαδακη ομως δεν ευσταθει ουτε η κατηγορια της ανικανοτητας. Ηταν ενας εξαιρετικος Υπουργος Οικονομικων. Δεν ειναι δυνατον ο δισέγγονός του να ακουει την ημιμαθη δασκαλα στο σχολειο να λεει οτι ο προπαππους του ηταν προδοτης.

    Το αιμα των «6» ηταν σταγονα στον ωκεανο του ελληνικου αιματος που χυθηκε στη Μικρα Ασια, επομενως μαλλον κακως ασχολουμαστε τοσο πολυ.
    Η εκτελεση τους ηταν αδικη, αλλα ισως δεν μπορουσε να γινει αλλιως. Ο κοσμος εβραζε, ζητουσε να πεσουν κεφαλια. Το φθινοπωρο του 1922 στη χωρα επικρατουσε χαος και αναρχια, ουδεις υπακουγε στο Κρατος. Ο Στρατος ηταν υπο διαλυση, αγελες στρατιωτων-φυγαδων του μετωπου προκαλουσαν ταραχες, εβριζαν τους αξιωματικους, διελυαν την πειθαρχια. Η κομμουνιστικη προπαγανδα συμπληρωνε το κακο. Οι Πλαστηρας-Γονατας αδυνατουσαν να επιβληθουν δια της μετριοπαθειας, και στραφηκαν στον Παγκαλο και την παρεα του. Αυτος ηταν τρομερα ικανος στρατηγος, αλλα και τρομερα σκληρος ανθρωπος.
    Ο Παγκαλος ελαβε μετρα τρομοκρατιας. Σκηνοθετησε μια δικη-εξπρες και τουφεκισε τους 6.
    Αμεσως οι κωλοι εσφιξαν. Οι παντες ειπαν «Εδω τουφεκιζουν Πρωθυπουργους, θα μου τη χαρισουν εμενα;» Οι πολιτες πειθαρχησαν αμεσως στην Επανασταση. Τους δοθηκαν και οι αποδιοπομπαιοι τραγοι που ηθελαν. Στο Στρατο χρειαστηκαν και αλλα μετρα.Ο Παγκαλος τουφεκισε καμποσους ταραχοποιους λιποτακτες , και καμποσους κομμουνιστες προπαγανδιστες . Η στρατιωτικη πειθαρχια αποκατασταθηκε αμεσως, ο Στρατος ανασυγκροτηθηκε και επανεξοπλιστηκε, κοπηκε ο αερας στους Τουρκους και ετσι πετυχαμε ενα καλο αποτελεσμα στη Λωζανη.
    Αυτην την εννοια ειχε η μετεπειτα δηλωση του Παγκαλου «Οι 6 ηταν μοιραια και αναγκαια θυματα στο βωμο της Πατριδας.»
    Ας αφησουμε τους «6» να αναπαυθουν εν ειρηνη.

    Παραπεμπω σε εξαιρετικο κειμενο του σχολιαστη «Θρασύβουλος 123» απο τα «Νεα» το 2010.

    http://www.tanea.gr/news/greece/article/4600160/?iid=2

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. Το πρόβλημα εδώ βρίσκεται στο τι σημαίνει προδότης. Οι Γερμανοί στο Β Παγκόσμιο πόλεμο ητήθηκαν κατά κράτος αλλά δεν παραδόθηκαν, δεν πρόδωσαν ούτε το λαό ούτε τα ιδανικά τους. Η άχρηστη ηγεσία μας παρέδωσε το 22 τον ελληνισμό στο έλεος των Τούρκων. Πολιτικά στάθηκαν προδότες και δυστυχώς τα εκτελεστικά αποσπάσματα στάθηκαν περιορισμένα για να φτάσουμε έτσι στην σημερινή κατάντια της πατρίδας μας. Όποιος εγκατέλειψε τον μικρασιάτη έλληνα στον όλεθρο στάθηκε κατάπτηστος, αξιωματικός, πολιτικός ή στρατιώτης. ΝΑΙ ήταν προδότες και λυπάμαι που προσπαθούν μερικοί εδώ να τους δικαιολογήσουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. Για τον τελευταίο ανώνυμο (4.18) απλά λυπάμαι. Δεν αξίζει να συνεχίσω με τέτοιου είδους άτομο. Τα λεγόμενα του λένε πολλά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  28. Το καλό αποτέλσμα στην Λωζάννη δεν κατάλαβα ποιο ήταν; Η εγκατάλειψη της Ανατολικής Θράκης; Η παραχώρηση της Ίμβρου και της Τενέδου; Αν ήθελαν να δείξουν πυγμή να το έκαναν προς την Τουρκιά. Για αυτό δεν έγινε υποτίθεται ο πολυδιαφημισμένος στρατός του Έβρου από τον γραφικό πάγκαλο; Η δίκη παρωδία ( και όχι ευγενικά "εξπρές") το μόνο που κατάφερε ήταν να συνεχίσει για άλλα 15 χρόνια τον εθνικό διχασμό. Έχω βαρεθεί τις ανοησίες με την ηρωική επανάσταση πλαστήρα ( αυτή ήταν επανάσταση όχι σαν την "δικατατορία" Μεταξά) που έσωσε την Ελλάδα. Για να μην ποιάσουμε τις νόθες εκλογές που έκανε...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  29. Με την λογική της "αθώωσης" οδηγούμαστε στην λογική της σημερινής εποχής. Κουκούλωμα κάθε άνομης και προδοτικής πράξης πολιτικών, έτσι ωστε να μην παραπέμπεται ποτέ κανείς σε δίκη...Ισως τότε να ήταν η τελευταία δίκη που τιμωρήθηκαν πραγματικά πολιτικοί. Και στο ερώτημα "έπρεπε να τιμωρηθούν"? η απάντηση είναι. Μα η Μικρασιατική καταστροφή ΕΓΙΝΕ. Χάθηκαν εδάφη, διασύρθηκε η χώρα, πεθαναν στρατιώτες μας. Ποιός φέρει ευθύνη σ εμία τέτοια περίπτωση αν όχι ο Αρχιστράτηγος και η πολιτική ηγεσία? Ολα τα άλλα είναι νομικίστικες λεπτομέρειες που δεν έχουν απολύτως καμία σημασία. Και φυσικά εάν οι πολιτικοί δικάζονταν σε πολιτικά δικαστήρια, ακόμη και τότε θα είχαν λάβει αθωωτική απόφαση...Στην ερώτηση τι είναι η δικαιοσύνη? η απάντηση είναι. Το περι κοινού δικαίου αίσθημα. Και εκείνη την εποχή, η κοινωνία ήθελε να τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι της τραγωδίας, πράγμα που έγινε. Και μία απορία. Στο οτι έπρεπε να δικαστούν απο δικαστή βαθμού ανωτέρου των κατηγορουμένων. Μα ο στρατηγός που δικαζόταν ήταν Αρχιστράτηγος. Τι βαθμός μεγαλύτερος υπήρχε για να τον δικάσει? Ο άλλος ήταν Πρωθυπουργός....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  30. Σύμφωνα με την λογική σου Άκη, η δικαιοσύνη δεν αποδίδεται σύμφωνα με τους νόμους αλλά έχει χαρακτήρα αυτοδικίας.

    Αλλά ακόμη και αν είναι έτσι όπως λες, στο ίδιο πλαίσιο λογικής, τι ποινή θα έβαζες για δύο ανώτερους αξιωματικούς που απέτυχαν στις στρατιωτικές αποστολές τους στο πεδίο της μάχης, αποτυχία που εκμεταλλεύτηκε ο εχθρός;

    Τι ποινή θα έβαζες στους αξιωματικούς που οδήγησαν τον στρατό στην άφρονα εκστρατεία του Σαγγαρίου;

    Τι ποινή θα έβαζες στους αξιωματικούς που ολόκληρους μήνες πριν την κατάρρευση του μετώπου συνωμοτούσαν στην Σμύρνη κατά της κυβέρνησης;

    Τι ποινή θα έβαζες στους αξιωματικούς που εγκατέλειψαν τις μονάδες τους μπροστά στον εχθρό, όταν έμαθαν ότι έχασε το κόμμα που τους είχε δώσει τους βαθμούς τους και δεν κατάφεραν να κάνουν κίνημα για να ανατρέψουν την νέα κυβέρνηση;

    Λάθη που οδήγησαν στην καταστροφή δεν έκαναν λοιπόν μόνο οι έξι, αλλά και αυτοί που σχεδίασαν την δολοφονία τους. Άλλωστε εκ των υστέρων πολλά χρόνια μετά το παραδέχθηκαν και οι ίδιοι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  31. Οι «δυο ανωτεροι αξιωματικοι που απέτυχαν στις στρατιωτικές αποστολές τους στο πεδίο της μάχης» είναι προφανως οι Πλαστηρας-Γονατας. Για τις υποτιθεμενες ευθυνες του Πλαστηρα εχει γραφτει κειμενο εδώ, και εχουν δοθει καταλληλες απαντησεις. Σε ότι αφορα τον Γονατα απορω πραγματικα να δω τι θα σκαρφιστουν οι επιδοξοι επικριτες του για να τον κατηγορησουν.

    «Οι αξιωματικοί που οδήγησαν τον στρατό στην άφρονα εκστρατεία του Σαγγαρίου» είναι προφανως ο εξης ενας, ο συνταγματαρχης Πτολεμαιος Σαρρηγιαννης. Όμως πανω από αυτόν στη σειρα της ιεραρχιας ηταν οι Κ.Παλλης, Αν.Παπουλας, Ξ. Στρατηγος, Β.Δουσμανης, Ν.Θεοτοκης, Δ.Γουναρης, και βεβαιως ο…. «Στρατηλατης» Κωνσταντινος. Αυτοι ελαβαν τη μοιραια αποφαση στο πολεμικο συμβουλιο της Κιουταχειας, από το οποιο απουσιαζε όμως ο…..Σαρηγιαννης. Ολους αυτους προφανως τους παρεσυρε ο καταχθονιος Σαρηγιαννης, όπως ο «πονηρος οφις» την Ευα!

    Γινεται αναφορα σε αξιωματικους που «ολόκληρους μήνες πριν την κατάρρευση του μετώπου συνωμοτούσαν στην Σμύρνη κατά της κυβέρνησης». Ποιοι ηταν αυτοι οι καταχθονιοι αξιωματικοι, και με ποιο τροπο η μηδεποτε εκδηλωθεισα συνωμοσια τους συνετελεσε στην καταρρευση και στην ηττα;

    Οι «αξιωματικοι που εγκατέλειψαν τις μονάδες τους μπροστά στον εχθρό, όταν έμαθαν ότι έχασε το κόμμα τους» είναι προφανως η μικρη ομαδα βενιζελικων διοκητων που εφυγαν μετα τις εκλογες του 1920, χωρις να υποβαλλουν τυπικη παραιτηση, και τους οποιους η νεα Κυβερνηση θα εδιωχνε σε κάθε περιπτωση. Ποιες συνεπειες ειχε η ενεργεια τους; Καμμια, αφου δεν διεξαγονταν επιχειρησεις και αντικατασταθηκαν αμεσως. Το μηδεποτε εκδηλωθεν υποτιθεμενο μετεκλογικο «πραξικοπημα» των βενιζελικων στρατιωτικων επισης δεν είναι δυνατον να συνετελεσε στην Καταστροφη.

    Δεν μιλησω εδω για το ποια παραταξη φταιει για την Καταστροφη. Γιατι το μεγαλυτερο λαθος το εκαναν μαζι: Οφειλαν να δωσουν τα χερια μετα το 1918, και να παει η Ελλαδα ενωμενη στη Μικρα Ασια. Επειδη οι δυο συνιστωσες της Εθνικης Παραταξης δεν συμφιλιωθηκαν, οι Τουρκοι πανηγυρισαν τη νικη, και μαζι τους και οι εγχωριοι κατσαπλιαδες, που πανηγυρισαν και αυτοι για την "αστικοτσιφλικαδικη ηττα στη Μικρα Ασια".

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  32. Αλίμονο ποτέ δεν φταίνε οι βενιζελικοί.Ασήμαντο το ότι έκαναν προπαγάνδα από την πόλη και τα κείμενα του τους τα έριχναν στους Έλληνες στρατιώτες οι Τούρκοι. Οι βενιζελικοί επικριτές του Βλάχου μας έχουν ζαλίσει για το οίκαδε αλλά την αντιπολεμική εκστρατεία των αμυνιτών την ξεχνάνε. Για τον μόνιμο κινηματία Πλαστήρα, δεν χρειάζεται να τα επαναλαμβάνουμε. ο άνθρωπος παράτησε την θέση του για να κάνει πραξικόπημα. Δήθεν για να σώσει την ανατολική Θράκη, την οποία στην συνέχεια παρέδωσε χωρίς να πέσει τουφεκιά ( πάλι ασήμαντη λεπτομέρεια για τους υμνητές του). Ο Σαρηγιάννης ήταν ο ποιο ένθερμος οπαδός της συνέχισης προς Άγκυρα και ήταν ακραίος βενιζελικός. Συμφιλίωση θα έλθει όταν οι δήθεν δημοκρατικοί αναγνωρίσουν επιτέλους τις ευθύνες τους και πάψουν να αναμασάν το ψέμα ότι με αυτούς στην εξουσία η εκστρατεία θα είχε πετύχει και Ελλάδα θα έφτανε σήμερα τα βυζαντινά της σύνορα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  33. Θα είμαι βραχύλογος, όσο περισσότερο μπορώ.

    Όπως ακριβώς το λέτε στο δεύτερο σημείο, η ηγεσία του στρατού φυσικά δεν περιοριζόταν στον Σαρηγιάννη. Η βασική ευθύνη βρίσκεται στον Παπούλα ως αρχιστράτηγο και στον Πάλλη ως επιτελάρχη. Και αυτή αυξάνεται αν αναλογιστεί κανείς ότι τουλάχιστον δύο σωματάρχες και ο διευθυντής του γ΄ γραφείου Σπυρίδωνος είχαν εκφραστεί κατά της προέλασης. Στην δίκη των εξ όμως, ο Παπούλας αντί να κρυφτεί, η να είναι επίσης στο εδώλιο παρουσιάστηκε ...ως μάρτυς κατηγορίας.

    Το ειρωνικό σας σχόλιο για τον Βασιλιά Κωνσταντίνο ίσως σας ικανοποιεί σε προσωπικό επίπεδο αλλά ιστοριογραφικά είναι χωρίς βάρος, καθώς ο ρόλος του στην συγκεκριμένη συγκυρία υπήρξε καθαρά διακοσμητικός. Αυτό το γεγονός είναι κοινός τόπος στην ιστοριογραφία που έχω υπόψιν μου, εκτός αν έχετε εσείς άλλες πηγές.

    Είναι όμως ενδιαφέρουσα η άποψη ότι ο Γούναρης και η κυβέρνηση είχαν ανώτερη θέση στην ιεραρχία. Του κράτους πιθανώς του στρατού όμως;

    Αλλά το πιο τραγελαφικό είναι το προτελευταίο σχόλιο στο οποίο προσπαθείτε να δικαιολογήσετε αυτούς που εγκατέλειψαν την θέση τους στο μέτωπο. Το νόημα είναι ότι καλά έκαναν γιατί θα τους έδιωχναν έτσι η αλλιώς και πάντως δεν έβλαψαν το μέτωπο. Άρα καλά έκαναν και έμεινε ακέφαλος ο στρατός μην τυχόν και τους τσαλακώσουν με απόταξη οι πολιτικοί τους αντίπαλοι. Αφήνω στους αναγνώστες να κρίνουν τις θέσεις αυτές, υπενθυμίζω πάντως ότι αυτοί οι πατριώτες αξιωματικοί υπέσκαπταν την θέση της κυβέρνησης κατά την διάρκεια της κρίσιμης διετίας. Πως; Αυτό κολλάει με την απάντηση στις ειρωνείες για τους "καταχθόνιους αξιωματικούς". Αντιγράφω:

    "Το έδαφος είναι πρόσφορο (εννοεί για την επανάσταση του 1922)έχουν άλλωστε προηγηθεί μυστικές κινήσεις μεταξύ των ελάχιστων βενιζελικών αξιωματικών που είχαν μείνει στην στρατιά της Μικράς Ασίας από το 1921 σε συνεννόηση και με τους απότακτους και εξόριστους συναδέλφους τους. Το Φεβρουάριο του 1922 είχε μάλιστα υπογραφεί και μυστικό πρωτόκολλο μεταξύ των μυημένων αξιωματικών με προσωρινό αρχηγό της κίνησης τον Πλαστήρα σε επαφή με τους εξόριστους στην Κωνσταντινούπολη αξιωματικούς υπό τον Γεώργιο Κονδύλη και τους απόστρατους στην Αθήνα Θεόδωρο Πάγκαλο και Αλέξανδρο Οθωναίο"

    Άλκης Ρήγος, τα κρίσιμα χρόνια 1922-1935 σελ 25.

    Επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά ότι δεν υποστηρίζω ότι αυτοί είναι ένοχοι για την καταστροφή. Ούτε και απάντηση μου υπονοούσε κάτι τέτοιο. Αναμφίβολα οι έξι που εκτελέστηκαν είχαν τις μεγαλύτερες ευθύνες. Αλλά και οι εκτελεστές τους δεν ήταν εντελώς άμοιροι ευθυνών όπως αρέσκεται η ευνοϊκή προς αυτούς βιβλιογραφία να τους παρουσιάζει....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  34. Λετε ότι η βασικη ευθυνη ηταν στον Παπουλα. Είναι αληθες ότι ο Παπουλας ηταν τελειως ακαταλληλος ως Αρχιστρατηγος , αφου δεν διεθετε καμμια στρατιωτικη μορφωση. Αλλα ποιος τον διορισε ; Ο Γουναρης. Γιατι; Δεν ειχε δει τον φακελλο του; Δεν ηξερε ότι ο Παπουλας δεν ειχε φοιτησει καν σε στρατιωτικη σχολη; Η απαντηση είναι ότι ο Παπουλας διοριστηκε διοτι ηταν πιστος βασιλοφρων. Άλλο αν αλλαξοπιστησε μετα την Καταστροφη για να σωθει.

    Λετε ότι «ο Γούναρης και η κυβέρνηση είχαν ανώτερη θέση στην ιεραρχία του κράτους αλλα οχι του στρατού». Ο Στρατός όμως είναι υπο τις διαταγες της Κυβερνησεως. Πιθανον εννοειτε ότι ο Γουναρης δεν ηταν εμπειρογνωμων, και ακολουθησε αυτά που προτεινε η Στρατια, δηλαδη ο Παπουλας. Αλλα ερχομαστε τοτε στο προηγουμενο ερωτημα. Ποιος διορισε τον κακο Αρχιστρατηγο που αποφασιζε κακες επιχειρησεις, και με ποια κριτηρια;

    Υπενθυμιζεται ότι οι Παλλης-Σαρρηγιαννης εκαναν κουμαντο στη Στρατια ΑΚΡΙΒΩΣ λογω της ανεπαρκειας του Παπουλα. Όταν ο Αρχιστρατηγος δεν μπορει να μοιρασει σε δυο γαϊδουρια αχυρο, πώς να μην αλωνιζει ο Σαρρηγιαννης;

    Λετε ότι ο ρολος του Κωνσταντινου ηταν διακοσμητικος. Ξεχνατε ότι δεν επαιξε ενεργο ρολο επειδη ο ιδιος δεν το θελησε και όχι επειδη δεν ειχε την ισχυ να το κανει. Ο Κωνσταντινος προηδρευσε στο πολεμικο Συμβουλιο της Κιουταχειας . Και όπως οι υπολοιποι, δεχθηκε την εσφαλμενη αποψη των Σαρρηγιαννη-Στρατηγου, και όχι τη συνετη αποψη του Συνταγματαρχη Σπυριδωνος. Μας εχουν ζαλισει οι φιλοι βασιλοφρονες με τη στρατιωτικη μεγαλοφυϊα του Στρατηλατη Κωνσταντινου, που υποτιθεται ότι "διπλασιασε την Ελλαδα στους Βαλκανικους Πολεμους". Αυτος ο ογκολιθος της στρατιωτικης σκεψης , γιατι δεν διεκρινε το λαθος, και γιατι δεν το εμποδισε, αφου ειχε την ισχυ να το κανει;

    Αν καταλαβα καλα, παραδεχεστε ότι η.......«εθελουσια αποχωρηση»(τελος παντων!) των συγκεκριμενων βενιζελικων διοικητων, ηταν μεν τυπικα απαραδεκτη ενεργεια, αλλα ουδολως επηρρεασε το αποτελεσμα του πολεμου.Συμφωνουμε απολυτα.

    Λετε ότι οι αξιωματικοι αυτοι υπεσκαπταν τη θεση της Κυβερνησης την κρισισμη διετια. Με ποιο τροπο; Ετοιμαζαν «Κινημα». Ποτε εκδηλωθηκε αυτό; Το Σεπτεμβριο του 1922, στη Μυτιληνη, ΜΕΤΑ την Καταστροφη. Συνεπως οι ενεργειες τους δεν επηρρεασαν το αποτελεσμα του πολεμου.

    Είναι ενδιαφερον ότι επικαλειστε ως πηγη τον…… Ρηγο. Σε λιγο θα επικαλεστειτε και τον…..Κορδατο!

    Από τους "εκτελεστες των Εξι", μονο οι Πλαστηρας-Γονατας, εμειναν στο Στρατο μετα την 1/11/1920. Για τις υποτιθεμενες ευθυνες του Πλαστηρα οι θεσεις τις αντιβενιζελικης παραταξεως είναι γνωστες. Αλλα για τον Γονατα ουδεις εχει παρουσιασει οτιδηποτε εκτος από αοριστα υπονοοουμενα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  35. Με την ίδια λογική (του βενιζελικού παραλόγου φυσικά), αφού και τον Χατζηανέστη τον διόρισε ο Γούναρης άρα ήταν αθώος και ο Χατζηανέστης αφούο Γούναρης είχε κάνει λάθος επιλογή. Γιατί εκτελέστηκε λοιπόν;

    Αν υιοθετήσουμε την λογική του δικαστηρίου, και όχι την δική σας, ότι δηλαδή υπήρχαν στρατιωτικές ευθύνες εκτός από τις πολιτικές, γιατί ο Παπούλας προβλήθηκε από την επαναστατική επιτροπή ως μη έχων ευθύνες, αλλά και ως βασικός μάρτυρας κατηγορίας;

    Στα υπόλοιπα δεν έχω να προσθέσω κάτι σε αυτά που ήδη έχω γράψει εκτός από το ενδιαφέρον ζήτημα ότι η "επανάσταση του 1922" δεν ήταν αυθόρμητη αλλά είχε προετοιμαστεί πριν την καταστροφή. Πιστεύω, χωρίς όμως να μπορώ να το αποδείξω, ότι η συμφωνία των αξιωματικών στην Σμύρνη συνδεόταν με την πομφόλυγα της "μικρασιατικής άμυνας". Το ζήτημα αυτό είναι υπό έρευνα...

    Επίσης υπενθυμίζω κάτι που πάντοτε παραλείπετε να απαντήσετε: ότι στην βιβλιογραφία καταγράφεται ότι η αρθρογραφία των ριψάσπιδων Βενιζελικών αξιωματικών δημιούργησε σύγχιση στο μέτωπο, καθώς ο Κεμάλ είχε κανονίσει οι Έλληνες οπλίτες στην πρώτη γραμμή να λαμβάνουν την εφημερίδα των αξιωματικών της Κωνσταντινούπολης. Άρα είχαν ευθύνες, μικρές; ασήμαντες; αλλά είχαν. Δεν λειτούργησαν για να βοηθήσουν το μέτωπο όπως όφειλαν αλλά για να το αποδυναμώσουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  36. Αδυνατω να καταλαβω τι εννοειτε με την δυσνοητη πρωτη παραγραφω του σχολίου σας, αλλα τελος παντων. Διορισε ο Γουναρης έναν προφανεστατα ανεπαρκη Αρχιστρατηγο με κομματικα κριτηρια; Ναι. Συνετελεσε ο διορισμος αυτος στην Καταστροφη; Ναι. Αρα ο Γουναρης ειχε τεραστια ευθυνη. Και φυσικα ο Παπουλας δεν ηταν «αθωος».

    Τον Χατζηανέστη δεν τον διορισε ο Γουναρης. Διοριστηκε από την Κυβερνηση Πρωτοπαπαδάκη, και τον επέβαλλε ο Ν. Στράτος. Ο Χατζηανέστης ηταν ενας καλος αξιωματικος, που εισηγηθηκε ορθη στρατηγικη, και που αν ειχε διοριστει νωριτερα ισως ειχε προλαβει την Καταστροφη.

    Το Στρατοδικειο εκρινε ότι αν ο Αρχιστρατηγος των κατηγορουμενων κατεθετε εναντιον τους, αυτό προφανως θα επιβαρυνε τη θεση τους και θα επετρεπε να πειστει η κοινη γνωμη για την ενοχη τους. Σε ανταλλαγμα εμεινε ο ιδιος στο απυροβλητο.

    Το περιμενα ότι θα αναφερατε την ιστορια με τα αρθρα των Αμυνιτων αξιωματικων, που από της εφημεριδες της Κωνσταντινούπολης εβυσσοδομουσαν κατά της Κυβερνησεως.

    Δεν ειχαν ανακατευτει ολοι οι βενιζελικοι αξιωματικοι της Πολης με αυτήν την απιθανη ιστορια, παρα μονο μια μικρη ομαδα αδιαλλακτων, όπως ο Κονδυλης.

    Οι "Αμυνιτες" αυτοι δεν προετρεπαν τους στρατιωτες να πεταξουν τα οπλακαι να παραδοθουν στους Τουρκους, όπως εκαναν οι παναθλιοι κομμουνιστες. Τους προετρεπαν μονο να διωξουν τη νομιμη αντιβενιζελικη Κυβερνηση και να ξαναφερουν τους Βενιζελικους. Βρωμικος πολιτικος αγωνας, αλλα όχι προδοσια της Εθνικης Υποθεσης. Προκαλεσε συγχυση, όπως καλως αναφερετε, αλλα δεν ηταν η αιτια της καταρρακωσης του ηθικου του Στρατου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  37. Συγχαρητηρια στους φιλοβενιζελικους για την οργανωση τους! Ακομα και σε αυτο εδω το μπλογκ, μπουκαραν μαζικα και εβγαλαν πρωτο(προς το παρον τουλαχιστον)σε ψηφους τον δηθεν εθναρχη, στο ερωτημα για τον σημαντικοτερο πολιτικο...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  38. Πραγματικά είναι καλοί στην προπαγάνδα. Δεν είναι τυχαίο ότι απόγονος του βενιζελισμού ήταν το πασοκ...Όμως άλλο η ιστορική αλήθεια και άλλο η "δημοκρατική" προπαγάνδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  39. Eπίσης οι 6 αντιμετώπισαν αντρίκια τις κατηγορίες.Δεν εγκατέλειψαν την χώρα παρόλο που λίγο πολύ ήξεραν τι θα κάνουν οι βενιζελικοί. Το ακριβώς αντίθετο με τον Βενιζέλο, που μετά το κίνημα του '35 την κοπάνησε στα Δωδεκάνησα, αφήνοντας τους αξιωματικούς του να πληρώσουν τα σπασμένα. Πολλοί έντιμοι στρατιωτικοί ( αν και βενιζελικοί) πλήρωσαν την αφοσίωση τους στο αρχομανή Βενιζέλο, ( που όλο αποχωρούσε απογοητευμένος από την πολιτική αλλά πάντα επέστρεφε.)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  40. Για εμένα προσωπικά ήταν ένα "ξεκαθάρισμα" πολιτικών αντιπάλων. Αρκεί να σκεφτούμε ότι την εντολή για την υπαγωγή σε δίκη των 6 την έδωσε ο Γεώργιος Παπανδρέου που κληρονόμησε τελικός το ιδεολογικό χώρο των "κεντρώων" και έγινε πρωθυπυργός και ένας επισπεύδων ήταν ο μετέπειτα δικτάτωρ Θεόδωρος Πάγκαλος.
    Αναφορικά με "τις πταίει" είναι απλό: Για την οικονομική κατάσταση της Ελλάδος σήμερα φταίει ο Γιωργάκης Παπανδέου, ο Σαμαράς ή ο Τσίπρας? 'Η μήπως παμε και πιο βαθειά και φταίει ο Κωστας Καραμανλής, Κώστας Σιμήτης, Ανδρεάς Παπανδρεου και τα τσιράκια τους Παπαντωνίου, Τζοχαντοπουλος, Πάγκαλος, Λαλιώτης, Λιάπης, Βουλγαράκης.......

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας