Η συμφωνία Μυρόφυλλου - Πλάκας (29 Φεβρουαρίου 1944)

Αναμνηστική φωτογραφία των συμμετεχόντων μετά την υπογραφή της συμφωνίας
Τον Οκτώβριο του 1943 ξεκίνησε ο πρώτος γύρος του Ελληνικού εμφυλίου με την ολομέτωπη επίθεση του ΕΛΑΣ εναντίον του ΈΔΕΣ. Η διαταγή της επίθεσης προήλθε από τον ίδιο τον Γιώργη Σιάντο και είχε σαν αφορμή την σύλληψη στελεχών του ΕΑΜ από τον Ζέρβα στην περιοχή της Ηπείρου, οι πραγματικές αιτίες του είναι βαθύτερες αλλά η διερεύνηση τους εκφεύγει του σκοπού του άρθρου. Ο εμφύλιος μεταξύ των 2 αντιστασιακών οργανώσεων διήρκεσε για τέσσερις μήνες και είχε αμφίρροπη εξέλιξη. Ξεκίνησε με την αρχική απρόσμενα εύκολη επιτυχία του ΕΛΑΣ να περάσει τον Άραχθο ποταμό, τοποθεσία που ευνοούσε τον αμυνόμενο, συνεχίστηκε με μάχες στην καρδιά της Ηπείρου, αλλά σύντομα οι τύχες του πολέμου άλλαξαν με την επέμβαση των Γερμανικών στρατευμάτων κατοχής που χτύπησαν κι τις δύο αντιστασιακές οργανώσεις με μεγάλη αποφασιστικότητα. Ουσιαστικά η επίθεση του ΕΛΑΣ είχε αποτύχει ήδη από τις αρχές του 1944, καθώς ο ΕΔΕΣ δεν συνετρίβη, ενώ και ο ΕΛΑΣ αντιμετώπιζε προβλήματα συντονισμού και έλλειψης πυρομαχικών, αφού οι Βρετανοί είχαν σταματήσει τις ρίψεις πολεμικού υλικού.

Η εμφύλια διένεξη μεταξύ των οργανώσεων είχε ξεσηκώσει την κατακραυγή των Άγγλων, που εντάθηκε μετά την δολοφονία ενός Άγγλου συνδέσμου από στρατιώτες του ΕΛΑΣ σε σημείο ο Winston Churchil να αναφερθεί στο γεγονός στην Αγγλική βουλή των κοινοτήτων χαρακτηρίζοντας τον ΕΛΑΣ ως "ληστρική συμμορία". Ο ΕΛΑΣ αμφισβήτησε ότι ο Άγγλος σύνδεσμος δολοφονήθηκε εσκεμμένα αναφέροντας ότι αυτός ήταν μεθυσμένος, ενώ πυροβόλησε πρώτος εναντίον ανταρτών του ΕΛΑΣ. Σε κάθε περίπτωση το Διεθνές κλίμα είχε σταδιακά μεταστραφεί εναντίον του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, αλλαγή που είχε γίνει αντιληπτή από την ανώτατη ηγεσία του.
Chris Woodhouse
Ήδη από τις 19 Δεκεμβρίου του 1943 η ηγεσία του ΕΛΑΣ επιζητώντας κάποιο είδους συμβιβασμό με τον Ζέρβα, ζήτησε από τη διασυμμαχική αποστολή που βρισκόταν στην περιοχή τους υπό τον Chris Woodhouse να αναλάβει μεσολαβητικό ρόλο. Στις 21 Δεκεμβρίου ο πρωθυπουργός Εμμανουήλ Τσουδερός έκανε έκκληση από το ραδιόφωνο του Καΐρου για άμεση ειρήνευση μεταξύ των δύο αντιμαχόμενων. Ακολούθησε δεύτερο ραδιοφωνικό μήνυμα του Τσουδερού, αλλά και επίσημη δήλωση της Σοβιετικής κυβέρνησης από την Μόσχα με την οποία παρότρυνε τους εμπλεκόμενους να συμπτύξουν ενιαίο μέτωπο κατά του Άξονα.

Μέσα στον Ιανουάριο του 1944 ο Ζέρβας εκμεταλλευόμενος τις συζητήσεις για την ανακωχή εξαπέλυσε αιφνιδιαστική επίθεση εναντίον του ΕΛΑΣ προς ανάκτηση του χαμένου εδάφους με σχετική επιτυχία. Ο ΕΛΑΣ αντεπιτέθηκε στα τέλη Ιανουαρίου με σφοδρότητα ανατρέποντας εκ νέου τις δυνάμεις του Ζέρβα και ουσιαστικά υπαγορεύοντας από θέση ισχύος τους όρους της ανακωχής. Οι όροι αυτοί προέβλεπαν ότι οι δύο οργανώσεις θα διατηρούσαν τα εδάφη που είχαν υπό την κατοχή τους ως εκείνη τη στιγμή, ο Ζέρβας όφειλε να αποκηρύξει δημοσίως όλα τα μέλη του ΕΔΕΣ Αθηνών που είχαν συνεργαστεί με τους Γερμανούς, ενώ οι διαπραγματεύσεις θα αφορούσαν την ενοποίηση - συγχώνευση  των δύο οργανώσεων υπό κοινή ηγεσία. Είναι φανερό πως οι όροι ήταν δυσμενείς για τον Ζέρβα καθώς το πλαίσιο των συζητήσεων φάνταζε ασφυκτικό, αλλά αναγκάστηκε να τους αποδεχθεί καθώς και στρατιωτικά βρισκόταν σε δύσκολη θέση, ενώ και οι Άγγλοι τον πίεζαν να συμβιβαστεί. Η ανακωχή υπογράφτηκε στις 4 Φεβρουαρίου 1944 και αποτέλεσε την εκκίνηση των διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο οργανώσεων αρχικώς στο χωριό Μυρόφυλλο Τρικάλων και εν συνεχεία στο χωριό Πλάκα του Αράχθου, όπου υπογράφτηκε και η τελική συμφωνία.

Στις διαπραγματεύσεις συμμετείχαν από την πλευρά του ΕΔΕΣ o Πέτρος Νικολόπουλος, και ο Κομνηνός Πυρομάγλου (στην Πλάκα θα παραβρεθεί και ο ίδιος ο Ζέρβας), από το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ συμμετείχαν οι Στέφανος Σαράφης και οι πολιτικοί σύμβουλοι Πέτρος Ρούσος (Νικόλας) και Κ. Δεσποτόπουλος, ενώ από την πλευρά της ΕΚΚΑ  ο Δημήτριος Ψαρρός και ο Γεώργιος Καρτάλης που είχε και την προεδρία των διασκέψεων. Από την πλευρά των συμμάχων συμμετείχε ο Chris Woodhouse, ο οποίος είχε και την ευθύνη πολλών λεπτών χειρισμών κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Η διάσκεψη ξεκίνησε στις 15 Φεβρουαρίου και από τις πρώτες της στιγμές φάνηκαν οι διαφορετικές επιδιώξεις όσων συμμετείχαν. Η πρόθεση του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ ήταν να απορροφήσει τις άλλες δύο οργανώσεις και να συμμετάσχει με αυξημένη πολιτική ισχύ σε μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας, του ΕΔΕΣ να διατηρήσει την δύναμη του και τα εδάφη που κατείχε επιβιώνοντας έναντι ενός πανίσχυρου αντιπάλου, των Άγγλων να ενοποιήσουν τις δύο οργανώσεις και να τις θέσουν υπό τον απόλυτο έλεγχο τους και αν όχι αυτό τουλάχιστο να αποφύγουν την περαιτέρω ενίσχυση του ΕΑΜ. Οι αντιπρόσωποι της ΕΚΚΑ από την άλλη βρίσκονταν στην δυσχερέστερη θέση από όλους όσους έλαβαν μέρος στις διαπραγματεύσεις. ΄Στρατιωτικά ήταν η πιό ασθενής
Σαράφης - Βελουχιώτης
οργάνωση ενώ ήταν περικυκλωμένη από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ που είχαν συντριπτική υπεροχή πυρός. Έτσι, αρχικώς η αντιπροσωπεία της ΕΚΚΑ είχε αποφασίσει να τηρήσει κοινή στάση με το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ ώστε να διασφαλίσει την επιβίωση της. Η στάση αυτή μεταβλήθηκε κατά την διάρκεια των διαπραγματεύσεων χάρις την επέμβαση του Woodhouse, και προσέγγισε τις θέσεις του ΕΔΕΣ απομονώνοντάς το ΕΑΜ. Η διαπραγμάτευση έγινε σε 14 συνεδριάσεις οι οποίες στην εξέλιξη τους ανέδειξαν το πλήρες αδιέξοδο.

Στις πρώτες συνεδριάσεις υπήρχε ένταση μεταξύ των αντιπροσώπων σε μια σειρά από ζητήματα όπως  για το ποιος επιτέθηκε πρώτος και ξεκίνησε ο εμφύλιος, αν ο ΕΔΕΣ έχει αποκηρύξει σε ικανοποιητικό βαθμό μέλη του στην Αθήνα που ήρθαν σε επαφή με την κατοχική κυβέρνηση, πως θα πραγματοποιούταν η ενοποίηση των ανταρτικών σχηματισμών, ποιος θα ήταν ο αρχηγός του νέου ενιαίου σχηματισμού κτλ. Γρήγορα πάντως η αντιπροσωπεία του ΕΔΕΣ δήλωσε πως δεν μπορούσε να αναλάβει καμία πρωτοβουλία χωρίς την έγκριση του αρχηγού της, του Ν. Ζέρβα. Και επειδή εκείνος δεν δεχόταν να προσέλθει μέσα στα εδάφη του ΕΑΜ επειδή φοβόταν πιθανή αιχμαλωσία του, αποφασίστηκε η διάσκεψη να μεταφερθεί στο χωριό Πλάκα στον Άραχθο ποταμό, περιοχή κοντινή στα εδάφη που ήλεγχε ο ΕΔΕΣ όπου ο αρχηγός του ήταν διατεθειμένος να εμφανιστεί. Για να γίνει αντιληπτό το κλίμα καχυποψίας, υπήρξε έντονη λεκτική αντιπαράθεση μεταξύ των αντιπροσώπων ακόμη και για την επιλογή του χωριού που θα συνεχίζονταν οι διαπραγματεύσεις.

Είναι χαρακτηριστικό πως ο Ζέρβας κατέφθασε στην Πλάκα για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων με τη συνοδεία 100 βαρέως οπλισμένων ανταρτών. Στην συνέχεια των διαπραγματεύσεων, ουσιαστικά οι περισσότερες προτάσεις προέρχονταν από την πλευρά του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και αφορούσαν μια πιθανή πολιτική συμφωνία που θα οδηγούσε σε κυβέρνηση εθνικής ενότητας, ενοποίηση των αντιστασιακών οργανώσεων υπό έναν αρχηγό (προτάθηκαν από το ΕΛΑΣ ο Ευριπίδης Μπακιρτζής, ο Σαράφης, ο Μάντακας και ο Αλέξανδρος Οθωναίος) κτλ. Και οι τέσσερις αξιωματικοί (όπως και οι Ζέρβας, Ψαρρός) είχαν πρωταγωνιστήσει στα μεσοπολεμικά στρατιωτικά κινήματα συντασσόμενοι με τους Βενιζελικούς. Ειδικά  για τον στρατηγό Οθωναίο οφείλουμε να αναφέρουμε πως είχε προσχωρήσει πολιτικά στο ΕΑΜ και συμπορεύτηκε με την αριστερά τουλάχιστον μέχρι το 1945, σύμφωνα με μαρτυρίες στελεχών του ΚΚΕ.

Σε όλα αυτές τις προτάσεις ο ΕΔΕΣ τήρησε μια αυστηρή αταλάντευτη απορριπτική στάση χωρίς να αφήνει το παραμικρό έδαφος για συζήτηση, ενώ ως πιθανούς αρχηγούς πρότεινε τους Ψαρρό και τον Ζέρβα που φυσικά απέρριψε ο ΕΛΑΣ. Επίσης οι αντιπρόσωποι του ΕΛΑΣ απαίτησαν να έχουν την απόλυτη πλειοψηφία στο νέο κοινό στρατηγείο που θα προέκυπτε, κάτι που αρνήθηκε επίμονα ο
Σαράφης - Καρτάλης - Ζέρβας στο χωριό Πλάκα
Ζέρβας. Ουσιαστικά η συζήτηση για την ενοποίηση των τριών οργανώσεων δεν είχε καμία πιθανότητα να καταλήξει σε αποτέλεσμα λόγω του αγεφύρωτου χάσματος μεταξύ των συμμετεχόντων, κάτι που καταλαβαίνει εύκολα κανείς διαβάζοντας τα πρακτικά των συνεδριάσεων.

Οι τελικές δύο συνεδριάσεις στις 28 και 29 Φεβρουαρίου ήταν και οι πλέον κρίσιμες. Στην προτελευταία συνεδρίαση ο Ζέρβας ζητούσε επίμονα να εξαιρεθεί η Ήπειρος από την νέα κοινή διοίκηση ώστε να εξασφαλιστεί ο ΕΔΕΣ. Οι τόνοι ανέβηκαν περαιτέρω όταν ο Πυρομάγλου κατηγόρησε τον ΕΛΑΣ ότι ξεκίνησε τον εμφύλιο αρκετά νωρίτερα από τον Οκτώβριο του 1943 σε όλη την Ελληνική ύπαιθρο εναντίον όλων των υπολοίπων αντιστασιακών οργανώσεων. Οι δύο πλευρές ενέμεναν στις απόψεις τους με αποτέλεσμα να υπάρχει έξαψη των πνευμάτων και να απειλείται μέχρι και ένοπλη σύρραξη. Στην δύσκολη εκείνη στιγμή παρενέβη παρασκηνιακά ο Chris Woodhouse στην πλευρά του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ και τελικώς το απόγευμα της 29ης Φεβρουαρίου υπογράφτηκε το πρωτόκολλο της συμφωνίας Μυροφύλλου - Πλάκας. Η συμφωνία αυτή συνοπτικά προέβλεπε τα εξής:

α) κατάπαυση εχθροπραξιών ΕΛΑΣ-ΕΔΕΣ
β) διατήρηση των εδαφών που κατείχαν κατά την ημέρα της συμφωνίας
γ) κοινή τους δράση εναντίον του κατακτητή
δ) μικτή επιτροπή που θα επέβλεπε την εφαρμογή της συμφωνίας
ε) απελευθέρωση κρατουμένων και ομήρων
στ) ανεφοδιασμό για όλες τις αντιστασιακές οργανώσεις
ζ) καταδίκη των ταγμάτων ασφαλείας και της κατοχικής κυβέρνησης Ράλλη

Στην συμφωνία υπήρχε και ένας μυστικός όρος ο οποίος προέβλεπε ότι όλες οι αντιστασιακές οργανώσεις όφειλαν να συνδράμουν στο περίφημο συμμαχικό σχέδιο "κιβωτός του Νώε", που αφορούσε όλες εκείνες τις στρατιωτικές ενέργειες που θα επέτρεπαν στην εξόριστη Ελληνική κυβέρνηση να επιστρέψει αναίμακτα στην Αθήνα μετά την -διαφαινόμενη εκείνη την εποχή- αποχώρηση των Γερμανών. Αναμφίβολα ο αρχιτέκτων της συμφωνίας ήταν ο Chris Woodhouse, αρχηγός της Συμμαχικής αποστολής στην Ελλάδα που χειρίστηκε με έξυπνο τρόπο τους φόβους και της ανασφάλειες όσων συμμετείχαν στην διάσκεψη, καθοδηγώντας τους αντιπροσώπους του ΕΔΕΣ
και της ΕΚΚΑ σε κοινό μέτωπο κατά του ΕΑΜ. Επίσης πολύ σημαντική ήταν η παρουσία του Καρτάλη που κατάφερε με ευστροφία και κατάλληλους χειρισμούς να μην αναλωθεί η συνδιάσκεψη με άσκοπες συζητήσεις για το παρελθόν, αλλά να επικεντρωθεί στα ζητήματα που θα έχτιζαν μια
Ο Ζέρβας ομιλεί σε αντάρτες του ΕΔΕΣ στο χωριό Πλάκα
πιθανή συμφωνία. Επίσης η μη συμμετοχή του Άρη Βελουχιώτη στην συνδιάσκεψη πρέπει να θεωρηθεί μάλλον ως χειρονομία του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ για να βρεθεί συμβιβαστική λύση.
Αποτίμηση της συμφωνίας

Η συμφωνία Μυροφύλλου - Πλάκας μπορεί φαινομενικά να μοιάζει ασήμαντη μπροστά στα όσα ακολούθησαν με την βίαιη διάλυση της ΕΚΚΑ, την δολοφονία του Ψαρρού και την ίδρυση της ΠΕΕΑ, όμως κατά την γνώμη μας αυτό δεν ισχύει. Αντιθέτως υπήρξε σημαντική γιατί ουσιαστικά διέσωσε τον ΕΔΕΣ από μια πλήρη εξόντωση του από τον ισχυρότερο ΕΛΑΣ, παγίδευσε τον ΕΛΑΣ εξαναγκάζοντας τον σε συμμετοχή στην "κιβωτό του Νώε", ενώ αποτέλεσε μια γέφυρα για την συνδιάσκεψη του Λιβάνου που ακολούθησε.  Η συμφωνία ευνοούσε τον ΕΔΕΣ καθώς δεν συγχώνευε τις αντιστασιακές οργανώσεις υπό κοινή ηγεσία όπως επιθυμούσε η ηγεσία του ΕΛΑΣ για να απορροφήσει τις άλλες δύο οργανώσεις. Σύμφωνα με τον Chris Woodhouse η συμφωνία Μυροφύλλου - Πλάκας  αποτελεί τον πρώτο κρίκο στην αλυσίδα των πολύ σημαντικών συμφωνιών του Λιβάνου και της Καζέρτας που οδήγησαν το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ στον τελικό συμβιβασμό. Σύμφωνα με τον Ευάγγελο Αβέρωφ η συμφωνία αυτή αποτέλεσε την βάση όλων των συμφωνιών που ακολούθησαν και που επέτρεψαν στην εξόριστη κυβέρνηση να επιστρέψει αναίμακτα στην Ελλάδα.

Ο Πυρομάγλου θεωρεί την συμφωνία εθνικής σημασίας καθώς έδωσε την ευκαιρία στις δύο μεγάλες αντιστασιακές οργανώσεις να αφοσιωθούν στον αγώνα κατά των Γερμανών με σημαντικά θετικά αποτελέσματα για την συμμαχική προσπάθεια, ενώ έστω υπό αντίξοες συνθήκες η Ελληνική Εθνική αντίσταση παρουσιάστηκε ενωμένη ενώπιον της Ελληνικής και διεθνούς κοινής γνώμης. Κατά την γνώμη μας, η προσέγγιση του Πυρομάγλου δεν είναι ρεαλιστική, αλλά υπαγορεύτηκε από την
Κομνηνός Πυρομάγλου
πολιτική συγκυρία που έγραψε τις αναμνήσεις του (κάπου στο 1960 αν δεν κάνω λάθος) και από την προσπάθεια του να αναδείξει την ενωμένη Εθνική αντίσταση ως εναλλακτική πρόταση στην κομματική φαυλοκρατία που-κατά την γνώμη του-επικράτησε στα μεταπολεμικά χρόνια. Τονίζοντας την σημασία της συμφωνίας προφανώς αναβιβάζει πολιτικά και τον εαυτό του, καθώς υπήρξε από τους αρχιτέκτονες της.

Από την πλευρά της αριστεράς, ο Βλαντάς στις αναμνήσεις του θεωρεί την συμφωνία ως τον "προθάλαμο της ήττας του επαναστατικού κινήματος της Εθνικής αντίστασης". Την συμφωνία αποδοκίμασε και ο Άρης Βελουχιώτης θεωρώντας την ως προοίμιο της Αγγλικής επικράτησης στην Ελλάδα, συμμορφώθηκε όμως με το γράμμα της χωρίς αντιρρήσεις προς την ηγεσία του ΚΚΕ που φάνηκε να επιδιώκει έναν συμβιβασμό.

Ι. Β. Δ.

Πηγές

Δημοσιευθέντα πρακτικά των συνδιασκέψεων Μυροφύλλου - Πλάκας

Κομνηνός Πυρομάγλου, Η Εθική αντίστασις, εκδόσεις "Δωδώνη"

Α. Ι. Κοραντής, Πολιτική και διπλωματική Ιστορία της Ελλάδος (τόμος πρώτος), εκδόσεις "Εστία"

http://clubs.pathfinder.gr/542psarros/249253

http://el.wikipedia.org/ Συμφωνία Μυρόφυλλου-Πλάκας

Επίμετρον 


ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΝ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΣΥΣΚΕΨΕΩΣ ΠΛΑΚΑΣ
 
Δια την ολοκληρωτικήν και απερίσπαστον διεξαγωγήν του Εθνικού Αγώνος εναντίον των κατακτητών και των οργάνων των, την συμβολήν εις την επιτυχίαν του Συμμαχικού αγώνος, την απελευθέρωσιν της Ελλάδος και την κατοχύρωσιν των λαϊκών ελευθεριών, τέλος, δια την δημιουργίαν όρων διευκολυνόντων την προσπάθειαν ενοποιήσεως του ανταρτικού στρατού της Ελλάδος, οι κάτωθι εντεταλμένοι αντιπρόσωποι εις τας διαπραγματεύσεις δια την Ελληνικήν ενότητα αποφασίζουν:
  1. Δέχονται την πρότασιν του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ περί τελειωτικής καταπαύσεως των εχθροπραξιών μεταξύ των δυνάμεων ΕΛΑΣ-ΕΔΕΣ.
  2. Τα τμήματα ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ θα διατηρήσουν τας σήμερον κατεχομένας θέσεις.
  3. Αι Οργανώσεις ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ αναλαμβάνουν την υποχρέωσιν να δράσουν δι' όλων των δυνάμεών των εναντίον των κατακτητών και των συνεργαζομένων με αυτούς είτε αυτοτελώς εκάστη εν τη περιοχή της, είτε από κοινού κατόπιν προηγουμένης συνεννοήσεως.
  4. Δια την καλλιτέραν αντιμετώπισιν του κατακτητού αι ανώτεραι Διοικήσεις των εν Ηπείρω δυνάμεων των δύο Οργανώσεων (ΕΑΜ και ΕΔΕΣ) θέλουν το ταχύτερον εκπονήσει κοινόν σχέδιον ενεργείας επιθετικής ή αμυντικής, καθορίζον και τον τρόπον ενδεχομένου ελιγμού των Μονάδων εκάστης Οργανώσεως υφισταμένης πίεσιν του εχθρού εις την περιοχήν της ετέρας, εφ' όσον τούτο επιβάλλεται υπό λόγων στρατιωτικής ανάγκης.
  5. Εάν τμήματα μιας Οργανώσεως αποσυρθούν εκ θέσεών τινων, λόγω εισβολής των Γερμανών ή των συμπραττόντων με αυτούς, ταύτα θέλουσιν επανέλθει εις τας θέσεις των άμα τη εκδιώξει ή αποχωρήσει τούτων.
  6. Μικτή στρατιωτική Επιτροπή εξ αντιπροσώπων του ΕΛΑΣ, του ΕΔΕΣ και της ΕΚΚΑ θέλει εποπτεύει την τήρησιν της παρούσης συμφωνίας και λύει τας τυχόν αναφυομένας διαφοράς. Η Επιτροπή θα λειτουργήση με τα δύο μέλη της μέχρι της αφίξεως αντιπροσώπου της ΕΚΚΑ.
  7. Η Συμμαχική Στρατιωτική Αποστολή παρακαλείται να μεριμνήση όπως το Στρατηγείον Μέσης Ανατολής εξασφαλίση τον μεγαλύτερον δυνατόν εφοδιασμόν των εν Ελλάδι δυνάμεων όλων των Οργανώσεων, βάσει της συμμετοχής των εις τας επιχειρήσεις κατά των Γερμανών και αναλόγως των πραγματικών αναγκών του πολέμου.
  8. Εκφράζεται η ευχή όπως οι παθόντες τόσον εκ της εισβολής των Γερμανών, όσον και εκ της συγκρούσεως των Οργανώσεων, τύχουν της αμερίστου ενισχύσεως όλων των Οργανώσεων. Ιδιαιτέρως παρακαλείται το Συμμαχικόν Στρατηγείον όπως έλθη εις άμεσον επικουρίαν προς αυτούς.
  9. Από της υπογραφής του παρόντος αφίενται ελεύθεροι αμοιβαίως όλοι οι κρατούμενοι ως αιχμάλωτοι ή όμηροι δια λόγους πολιτικών διαφορών, διευκολυνόμενοι να μεταβούν εις τον τόπον της προτιμήσεώς των. Εξαιρούνται οι βαρυνόμενοι με πράξεις Εθνικής προδοσίας ή βαρείας πράξεις κοινού δικαίου, οίτινες και θα κατονομασθούν εις την ενδιαφερομένην οργάνωσιν θα δικασθούν δε υπό των υφισταμένων στρατοδικείων εις α θα μετέχη και αντιπρόσωπος της ενδιαφερόμενης οργανώσεως. Εκφράζεται η ευχή όπως αι υποθέσεις εκδικάσεως περατωθούν το ταχύτερον. Η απόλυσις των ομήρων και αιχμαλώτων θα γίνη το βραδύτερον εντός δεκαπενθημέρου.
  10. Η ισχύς του παρόντος άρχεται αμέσως.

Κάπου εις την Ελλάδα 29-2-44.

Η ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΕΑΜ-ΕΛΑΣ: Στέφ. Σαράφης στρατηγός, Νικόλας.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΕΔΕΣ: Κομν. Πυρομάγλου, Π. Νικολόπούλος (αντ/ρχης).
Η ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΕΚΚΑ: Γ. Καρτάλης.
Η ΣΥΜΜΑΧΙΚΗ ΣΤΡΑΤ. ΑΠΟΣΤΟΛΗ: Κρις συν/ρχης Βρετανός, Wines ταγ/ρχης Ην. Πολ. Αμερικής.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤ/ΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ ΚΑΪΡΟΥ: Κρις συνταγματάρχης.   

Σχόλια

  1. Λινάρδος Κωνσταντίνος1 Μαρ 2013, 8:09:00 μ.μ.

    Σύμφωνα με τον Μιχάλη Μυριδάκη η μεγάλη επιτυχία της συμφωνίας ήταν η αναγνώριση και άλλων πλην του ΕΛΑΣ αντιστασιακών οργανώσεων στη χώρα και η επισημοποίηση του ρόλου της Βρετανίας ως μεσολαβητή.
    ( Η συμφωνία που υπογράφτηκε και η τακτική που τήρησε ο Ζέρβας σε όλα τα θέματα στη διάσκεψη αυτή, ανάγκασε το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ να μην μπορεί να μονοπωλεί τον αγώνα Εθνικής αντιστάσεως και να αναγνωρίζει ότι υπάρχουν Έλληνες μη Εαμίτες. Αυτό και μόνο έκαμε να αποτύχει η προσπάθεια του να δημιουργήσει κυβέρνηση στα βουνά και να αποκηρύξει την Κυβέρνηση του Καίρου και που θα είχε ασφαλώς και πολλές συνέπειες στον πολιτικό τομέα. Ακόμη και αυτό συνέτεινε να αποτύχει η ψευτοκυβέρνηση , η ΠΕΕΑ που αμέσως τότε ίδρυσε το ΕΑΜ με σκοπό να εμφανιστεί αυτό ως κυβέρνηση στην κατεχόμενη Ελλάδα. Η συμφωνία αυτή που υπογράφτηκε από τον Ζέρβα έδωσε το δικαίωμα στους Άγγλους να αναμιγνύονται στις υποθέσεις της Ελλάδος , να δημιουργήσουν την διάσκεψη της Καζέρτας και έτσι κατά την αποχώρηση των Γερμανών να αναμιχτούν νομότυπα και στα εσωτερικά της και να μπορούν να αποβιβάσουν βρετανικά στρατεύματα στην Ελλάδα και ιδιαίτερα κατά το δεκεμβριανό κίνημα του ΕΑΜ –ΕΛΑΣ στην Αθήνα ).
    Για τον Chris Woodhouse το σύμφωνο : δεν ήταν τίποτε περισσότερο από μια παράταση της ανακωχής επ’ αόριστο .
    Για τον αριστερό Ανδρέα Κέδρο η αποτυχία εξεύρεσης αμοιβαία αποδεκτής λύσης οφειλόταν στον Ζέρβα που λειτουργούσε όμως καθ’ υπόδειξη των Βρετανών . Το γεγονός αυτό προκάλεσε εκνευρισμό και επίσπευσε τις εξελίξεις… ( Οι μακρόχρονες και στείρες διαπραγματεύσεις δεν προώθησαν καθόλου την υπόθεση της δημοκρατίας . Οι ηγέτες του ΕΑΜ –ΕΛΑΣ που πολλά περίμεναν από την στρογγυλή τράπεζα είναι βαθιά απογοητευμένοι. Αν κατηγορούν τον ΕΔΕΣ για συστηματική κωλυσιεργία , δεν τα βάζουν λιγότερο και με την ΕΚΚΑ για την στάση της υπεκφυγής , που έρχεται σε κατηγορηματική αντίθεση με τις συμφωνίες που είχαν γίνει πριν την διάσκεψη. Η όλο και περισσότερο εχθρική στάση των περισσότερων αξιωματικών του 5/42 συντάγματος θα στερεώσει το αίσθημα τους πως τους εμπαίξανε. Το αίσθημα αυτό θα έχει δραματικές συνέπειες . Θα καταλήξει σε μια καινούργια και οριστική διάλυση του 5/42 συντάγματος και πράγμα πολύ βαρύτερο στη συνοπτική εκτέλεση του συνταγματάρχη Ψαρρού).
    Όμως την πιο σωστή αντίληψη της σημασίας του συμφώνου μάλλον την έχει ο Ευάγγελος Αβέρωφ που στο βιβλίο του `` Φωτιά και τσεκούρι `` γράφει : ( Αυτή η ειρήνη –προσωρινή πρέπει αμέσως να σημειωθεί- έγινε σιωπηρά μόνη της και οι τρεις οργανώσεις επωφελήθηκαν ώστε να αναδιοργανωθούν και να δυναμώσουν. Την εκμεταλλεύτηκε πολύ επιδέξια και η Σ.Σ.Α και κατόρθωσε να συγκεντρώσει αντιπροσώπους της στην Πλάκα της Ηπείρου κοντά σε ένα από τα αγριότερα τοπία . Εκεί στις 29 Φεβρουαρίου του 1944 υπεγράφη μια νέα συμφωνία μεταξύ ΕΛΑΣ-ΕΔΕΣ-ΕΚΚΑ. Η συμφωνία της Πλάκας απετέλεσε την βάση όλων των συμφωνιών που επέτρεψαν αργότερα στην εξόριστη κυβέρνηση να επιστρέψει στην Ελλάδα. Τότε εξασφάλισε μια ανάπαυλα και τον ανεφοδιασμό όλης της ενόπλου αντιστάσεως από τους συμμάχους. Με την συμφωνία της Πλάκας , οι οργανώσεις ανελάμβαναν την υποχρέωση να μην πολεμούν μεταξύ τους , να περιορίζονται στις περιοχές που καθεμιά κατείχε και να πολεμούν τον εχθρό από κοινού και χωριστά. Τόσα θολά νερά και τόσο αίμα είχαν κυλήσει από τας γεφύρας , ώστε αυτή την φορά κανείς δεν επιτρεπόταν να έχει ψευδαισθήσεις. Εντούτοις επειδή με την συμφωνία της Πλάκας καθένας κάτι κέρδιζε , όλοι , χωρίς να είναι βέβαιοι για τίποτε , έτρεφαν μερικές ελπίδες ).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η ανάγνωση των αποφάσεων της συμφωνίας αναδεικνύει τις προθέσεις των Άγγλων για το έλεγχο των εξελίξεων μετά την αποχώρηση των Γερμάνων.Ευνοϊκή ήταν και για τους Γερμανούς,οι οποίοι εξοπλίζοντας (ήταν κοινό μυστικό)τον ΕΔΕΣ για να πλήξει τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ, δηλαδή των πραγματικών εχθρών τους Το ειλικρινές ενδιαφέρον του ΕΛΑΣ,για τη κοινή δράση όλων των αντιστασιακών(;)οργανώσεων, διέσωσε τη συμφωνία της Πλάκας.Αντίθετα οι μαξιμαλιστικές προτάσεις του ΕΔΕΣ και τις ΕΚΚΑ έδειξαν τις πραγματικές τους προθέσεις, ήθελαν με κάθε τρόπο τη συνέχιση (ανοικτά ή κεκαλυμμένα) της μονομερούς σε βάρος του ΕΛΑΣ, εξοπλιστικής βοήθειας από τους Άγγλους και τους Γερμανούς. Προσπάθειες ιστοριογράφων και όχι ιστορικών,καλλιεργούν την ανιστόρητη άποψη ότι ο εμφύλιος στην Ελλάδα άρχισε το 1943 και όχι το 1946. Μόνο με αυτό το τρόπο θα μπορούσε να καλυφθεί η κοινή δραση όλων κατά του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Δεν είναι εμφύλια σύρραξη, η μάχη στην οποία το ένα μέρος, συνεργάζεται με τους κατακτητές και λειτουργεί σαν οπισθοφυλακή για να καλύψει την αποχώρηση των Γερμανών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μάλλον η στρατευμένοι "ιστορικοί" της αριστεράς ( πως γίνεται να είναι κάποιος ιστορικός όταν αυτός παίρνει γραμμή από το κόμμα για το τι θα γράψει;) προσπαθούν να δικαιολογήσουν τις βιαιότητες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και την απόπειρα κατάληψης της εξουσίας, με το μόνιμο "τραγούδι" της συνεργασίας με τον κατακτητή. Είναι γνωστό πως οι ομάδες αυτές " συνεργάστηκαν" όταν ο πόλεμος είχε κριθεί και η ήττα των Γερμανών ήταν σίγουρη. Απλά προσπαθούσαν να αμυνθούν στην εαμική-κομμουνιστική λαίλαπα, που ήθελε να αφανίσει κάθε οργάνωση που θα μπορούσε να σταθεί εμπόδιο, στα σχέδια του κκε. Μήπως η ΕΚΚΑ που σφαγιάστηκε νωρίτερα είχε καμιά σχέση με τους κατακτητές; Για αυτό και τα τάγματα ιδρύθηκαν τέλη του '43 από βενιζελικούς κυρίως παράγοντες, με σκοπό την αντιμετώπιση του ελας, που τρομοκρατούσε τη ύπαιθρο. Για αυτό και ήταν αγαπητά και στους πληθυσμούς της επαρχίας, αφού ήταν ένα κομμάτι από αυτούς. Επίσης αν το θέμα της σύγκρουσης ήταν η υποτιθέμενη συνεργασία με τους ναζί προς τι τα Δεκεμβριανά που ακολούθησαν ή ο συμμοριτοπόλεμος του 46-49.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας