Το σχέδιο δολοφονίας του Βασιλιά Κωνσταντίνου από αξιωματικούς του Κεμάλ (Σεπτέμβριος 1921)

Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος παρασημοφορεί το 5/42 τάγμα ευζώνων, Εσκί Σεχίρ, 1η Ιουλίου 1921

Το παρόν απόσπασμα δημοσιεύεται χάρις την έγγραφη άδεια του κ. Παναγιώτη Δημητράκη τον οποίο και ευχαριστούμε

Μετά το τέλος του μεγάλου πολέμου ο ανταγωνισμός των μυστικών υπηρεσιών μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη η οποία είχε τεθεί υπό Διεθνή Αρμοστεία. Στην Κωνσταντινούπολη δραστηριοποιούνταν και οι Ελληνικές μυστικές υπηρεσίες των οποίων ο οργανισμός βρισκόταν τότε στα σπάργανα με κυριότερο ιδρυτή και εμψυχωτή τον Γεώργιο Κατεχάκη. Μετά την εκλογική ήττα των Βενιζελικών, το νόθο πολιτειακό δημοψήφισμα που ακολούθησε και την θριαμβευτική επιστροφή του Βασιλιά Κωνσταντίνου, ο Βασιλιάς της Ελλάδος είχε καταστεί το σημαντικότερο πολιτικό πρόσωπο εν Ελλάδι κυρίως για συμβολικούς πολιτικούς λόγους.


Έτσι στις 21 Σεπτεμβρίου 1921 οι Ελληνικές στρατιωτικές και διπλωματικές υπηρεσίες τέθηκαν σε συναγερμό, όταν έλαβαν συγκεκριμένες πληροφορίες για σχεδιαζόμενη δολοφονική απόπειρα Kεμαλικών κατά του Βασιλιά Κωνσταντίνου που εκείνη την εποχή είχε επισκεφτεί την Σμύρνη για να εμψυχώσει τον Ελληνικό στρατό που ετοιμαζόταν για την μεγάλη -ολέθρια- επέλαση προς την Άγκυρα. Το Ελληνικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη έστειλε κατεπείγον μήνυμα στο Ελληνικό Αρχηγείο στην Προύσσα, με την πληροφορία ότι οι Κεμαλικοί Λοχαγοί Ahmedlou Hussein και Yahyas Savri είχαν φύγει μυστικά από την Kadikli και την Κωνσταντινούπολη στις 20 Σεπτεμβρίου. Η κατεύθυνση τους ήταν προς την Νικομήδεια και είχαν αποστολή να δολοφονήσουν τον Βασιλιά Κωνσταντίνο.

Ο επιτετραμμένος Βότσης τηλεγράφησε ότι θα προσπαθούσε να στείλει στις Ελληνικές Αρχές τις φωτογραφίες των 2 αξιωματικών έτσι ώστε να συλληφθούν. Τελικά ο συναγερμός ήταν άσκοπος καθώς οι Ελληνικές αρχές στην Κωνσταντινούπολη δεν είχαν ενημερωθεί ότι ο Κωνσταντίνος είχε φύγει από την Σμύρνη ήδη από τις 16 Σεπτεμβρίου, με κατεύθυνση προς Αθήνα. Όμως οι δύο Τούρκοι δεν παραιτήθηκαν από τον σκοπό τους και ακολούθησαν τον Έλληνα Βασιλιά στην Ελληνική πρωτεύουσα. Στις 12 Οκτωβρίου βρίσκονταν στην Αθήνα όμως ήδη οι Ελληνικές Αρχές στην Αθήνα είχαν τεθεί σε συναγερμό καθώς γνώριζαν για τις προθέσεις τους αφού είχαν εκ νέου ενημερωθεί από το προξενείο στη Πόλη. Τελικώς οι Τούρκοι αξιωματικοί δεν έκαναν απόπειρα εναντίον του Κωνσταντίνου.

Πηγή

Παναγιώτης Δημητράκης, Μυστικές επιχειρήσεις στην Μικρά Ασία, εκδόσεις Επικοινωνίες Α.Ε.

Η προσωπική ιστοσελίδα του κ. Δημητράκη στο διαδίκτυο

Εδώ μπορείτε να προμηθευτείτε το βιβλίο του κ. Δημητράκη

Επίμετρον - Αναφορά στο βιβλίο "Μυστικές επιχειρήσεις στην Μικρά Ασία" του κ. Παναγιώτη Δημητράκη

Αγόρασα εντελώς τυχαία το βιβλίο του κ. Δημητράκη, καθώς δεν γνώριζα καθόλου τον συγγραφέα, ενώ γενικώς βιβλία με τίτλους που περιέχουν "μυστικές επιχειρήσεις", "συνωμοσίες" και "συγκλονιστικές αποκαλύψεις" διαβάζω μόνο τους θερινούς μήνες και κυρίως το δεκαπενθήμερο των διακοπών σε παραθαλάσσιες τοποθεσίες. Ομολογουμένως από τις πρώτες σελίδες ανάγνωσης του βιβλίου κατάλαβα πως είχα να κάνω με μια εντελώς πρωτότυπη και προσεγμένη μελέτη, χρήσιμη για οποιονδήποτε ασχολείται με τα ζητήματα της Μικρασιατικής εκστρατείας.

Έχω διαβάσει κάποια βιβλία για την μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, τα οποία από κάποιο σημείο και μετά απλά αναμασούν τις ίδιες πληροφορίες, χρονολογίες και γεγονότα μέσα από τις ίδιες τετριμμένες και χιλιοειπωμένες οπτικές θεωρήσεις. Ο κ. Δημητράκης όμως ξεφεύγει εύκολα από αυτό τον κανόνα και μας φωτίζει την κρισιμότερη εκστρατεία της Ελλάδας στην σύγχρονη της Ιστορία με μια εντελώς διαφορετική προοπτική, απηλλαγμένη από ανώφελους πολιτικαντισμούς και άλλες σκοπιμότητες. Πληθώρα νέων στοιχείων για σημαντικά ζητήματα της εκστρατείας που άπτονται στους τομείς της κατασκοπείας, της ασφάλειας και των πληροφοριών παρουσιάζονται και αναλύονται στην μελέτη αυτή, με αφηγηματική απλότητα και σαφήνεια.

Το βιβλίο εξετάζει ζητήματα όπως οι σχέσεις Κεμάλ - κομμουνιστικής Ρωσίας, πληροφορίες για διακίνηση όπλων προς τον Κεμάλ, μυστική διπλωματία και υποκλοπές των σημάτων Ελλήνων κυβερνητικών αξιωματούχων, θέματα αντικατασκοπίας στην Σμύρνη, επιχειρήσεις πολιτικής προπαγάνδας, απόρρητες εκτιμήσεις του Αγγλικού υπουργείου πολέμου για τον Κεμάλ, σχέδια δολοφονίας κατά των Βενιζέλου, Στεργιάδη και Χατζηανέστη, παραστρατιωτική δράση Αρμενίων και Κυρκασίων, όλα τεκμηριωμένα από στοιχεία που έχει συλλέξει ο συγγραφέας από απόρρητα αρχεία των Ελληνικών και Αγγλικών υπηρεσιών.

Σε μια εποχή που η έκδοση πολλών ιστορικών βιβλίων και αναλύσεων μοιάζει περισσότερο με αντι-οικολογική πράξη παρά με επιστημονική συνεισφορά, ο κ. Δημητράκης μας εξέπληξε ευχάριστα και μας μετέδωσε νέες γνώσεις και πληροφορίες για την κρισιμότερη περίοδο της σύγχρονης μας Ιστορίας. Το μόνο αρνητικό που βρήκα στο βιβλίο, είναι η επιλογή του τίτλου του, που κατά την γνώμη μου, ήταν το λιγότερο ατυχής. Συνιστώ με θέρμη να προμηθευτείτε το βιβλίο "μυστικές επιχειρήσεις στη Μικρά Ασία", καθώς η ανάγνωση του θα σας είναι εκτός από ευχάριστη, πολύ χρήσιμη. Εγώ σκοπεύω άμεσα να προμηθευτώ και τα υπόλοιπα βιβλία του κ. Δημητράκη, οπότε προσεχώς, εκτός απροόπτου, θα επανέλθουμε με νέες αναφορές στο έργο του αξιόλογου  συγγραφέα.

Ι. Β. Δ.