Οι Οθωμανοί προ των πυλών (ante portas) της Λαμίας λίγο πριν την λήξη του "ατυχούς" ελληνο-τουρκικού πολέμου του 1897

(σημ Φιλίστωρος: Το συγκλονιστικό αυτό στιγμιότυπο συνοδευόμενο από πλούσιο φωτογραφικό υλικό που δεν παρατίθεται εδώ, βρίσκεται στο εξαιρετικό ιστολόγιο http://sotosalexopoulos.blogspot.gr/ το οποίο σας συνιστώ θερμά να επισκεφθείτε)

      Το απόγευμα του Σαββάτου του Λαζάρου 4 Απριλίου 1897 (οι ημερομηνίες αναφέρονται με το
Θερμοπύλες: ύστατη άμυνα του Ελληνικού στρατού
ισχύον τότε Ιουλιανό ημερολόγιο), ο Οθωμανός αρχιστράτηγος (müşir)[1] Ετέμ Πασάς με 62.000 πεζούς, 1.300 ιππείς και 204 πυροβόλα, στρατό επαρκώς γυμνασμένο και εξοπλισμένο με σύγχρονα όπλα (ολοκαίνουργα πυροβόλα μεγαλυτέρου βεληνεκούς έναντι των ελληνικών και επαναληπτικά τουφέκια Μauzer γερμανικής κατασκευής των 9,5 και 7,65 χιλιοστών), επιτέθηκε εναντίον της Ελλάδας στα σύνορα της Θεσσαλίας. Τον συνόδευε ο επικεφαλής των Γερμανών συμβούλων του Φον ντερ Γκόλτς. Ο ελληνικός στρατός αποτελούνταν από 42.000 πεζούς, 600 ιππείς και 96 πυροβόλα. Στρατολογήθηκε βιαστικά, ανοργάνωτα και ήταν αγύμναστος. Ο οπλισμός του  σχεδόν πρωτόγονος. Διέθετε παλαιά πυροβόλα  και απαρχαιωμένα  οπισθογεμή τουφέκια Gras M 1874, τους γκράδες, όπως τα αποκαλούσε ο λαός[2].
 Οι πρώτες επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν στα στενά της Μελούνας. Ο αγώνας ήταν άνισος εξαιτίας της αριθμητικής και ποιοτικής σε οπλισμό υπεροχής του οθωμανικού στρατού. Κατελήφθησαν η Λάρισα, ο Βόλος, το Βελεστίνο και τα Φάρσαλα. Στο Βελεστίνο οργανώθηκε υποτυπώδης άμυνα από τον συνταγματάρχη Κωνσταντίνο Σμολένσκι. Στις 4 Μαΐου στο Δομοκό παρά τον ηρωϊκό αγώνα των Γαριβαλδινών εθελοντών (Ιταλών φιλελλήνων), η επικράτηση των Οθωμανών ήταν πλήρης. Στις 5 Μαΐου ακολούθησε οπισθοχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων μέσω Δερβέν Φούρκας (σημερινό Καλαμάκι) στις υπώρειες της Όθρυος.
Το πρωΐ της 7ης Μαΐου η εμπροσθοφυλακή του Ετέμ Πασά, συνοδευομένη από ατάκτους Τουρκαλβανούς πλιατσικολόγους, έφθασε στα αντερείσματα της Παλιοκούλιας, Καμηλόβρυσης και Ταράτσας έξω από τη Λαμία. Οι Έλληνες θα προσπαθήσουν να οργανώσουν πρόχειρη αντίσταση στις Θερμοπύλες και στα Δύο Βουνά. Ασθενής οπισθοφυλακή τριών ευζωνικών ταγμάτων κάλυπτε την υποχώρηση. Το χωριό Μπεκή (σήμερα Σταυρός) υπεράσπιζε το 2ο Τάγμα Ευζώνων της 1ης Μεραρχίας. Τοποθετήθηκε στις τοποθεσίες Βλησίδια, Πυργάκια και μέχρι τον Αϊ-Λιά Μπεκής «ίνα μη ο εχθρός υπερφαλαγγίση και κυκλώση τα εν Λεκάνη της Ταράτσης υπάρχοντα δια την άμυναν στρατεύματα...8-5-1897»[3]. Τα τάγματα αυτά μειωμένα σε δύναμη, σχηματίσθηκαν κατά προτίμηση από Ρουμελιώτες αξιωματικούς και ευζώνους[4] με τη συμμετοχή εθελοντών και από άλλες περιοχές . Ανάμεσά τους πολέμησε και ο αξιωματικός Κωνσταντίνος Αθ. Γκέκας (1869-1914 ή 1918), θείος της μητέρας μου[5]. Οι ελληνικές δυνάμεις οργανώθηκαν πρόχειρα και συγκρούσθηκαν με τις προφυλακές των Οθωμανών και τους λαφυραγωγούς. Προσπάθησαν να ανακόψουν την προέλαση των Οθωμανών, που προσέβλεπαν στη Λαμία με φονικό μίσος και αρπακτική βουλιμία. Το μνημείο στην Καμηλόβρυση με τα ονόματα των πεσόντων (1 αξιωματικός, 4 υπαξιωματικοί και 15 οπλίτες) φανερώνουν την απέλπιδα αυτή προσπάθεια. Η πτώση της Λαμίας ήταν αναμενομένη. Οι Λαμιώτες και οι κάτοικοι των γύρω χωριών, εγκαταλείπουν τα σπίτια τους. Καταφεύγουν πρόσφυγες, άλλοι στις πλαγιές και χαράδρες του Καλλιδρόμου και άλλοι δυτικότερα στα ορεινά της Οίτης. 
Η Δημητρούλα Γκέκα το 1932
       Την εμπειρία αυτή έζησε σε ηλικία 10 ετών η γιαγιά μου Δημητρούλα Δ. Γκέκα, το γένος Παπαθανασίου (1887-1980). Από το Κόμμα, το χωριό καταγωγής της, ένα χιλιόμετρο νότια της Λαμίας, οι κάτοικοι έφευγαν πανικόβλητοι.  Ο πατέρας της  βιαστικά ανέβασε τα παιδιά του στα άλογα, μεταξύ αυτών και τη Δημητρούλα, για να φύγουν κι αυτοί.  Θα πήγαιναν σε συγγενείς τους σε ορεινό χωριό της Οίτης για να γλυτώσουν από τους Οθωμανούς. Μεταφέρω αυτολεξεί τη διήγησή της κατά τα μέσα της δεκαετίας του 1970: «όπους κόλαγαμι στα β’νά, σιρνάμινα τα ζα, ιμένα μ’έβαλαν καβάλα. Ίγλιπαμι απουπάν απ’ τη Λαμία τα ξίφια  απ’ τσ’ τούρκι, απ’ γυαλουκόπαγαν στουν ήλιου». Δηλαδή «καθώς ανεβαίναμε στα βουνά σέρνοντας τα ζώα (άλογα ή μουλάρια) από το καπίστρι, εμένα με είχαν βάλει καβάλα. Βλέπαμε πάνω από τη Λαμία τα ξίφη των Tούρκων, που γυάλιζαν έντονα στον ήλιο". Μπρος στη σαρωτική αυτή επέλαση των οθωμανικών στρατευμάτων δημιουργήθηκαν κύματα προσφύγων από τη Θεσσαλία προς τη Στερεά Ελλάδα, ειδικότερα προς την Φθιώτιδα. Μετά τη λήξη των εχθροπραξιών κάποιοι πρόσφυγες, λόγω της οθωμανικής κατοχής της Θεσσαλία για ένα έτος, εγκαταστάθηκαν μόνιμα στη Φθιώτιδα. 
          Το γεγονός της μόνιμης εγκατάστασης τεκμηριώνεται ως εξής: 
α) από σημερινά επώνυμα κατοίκων της περιοχής της Φθιώτιδας (π.χ. το επώνυμο Αρμυριώτης υποδεικνύει τόπο καταγωγής τον Αλμυρό Μαγνησίας),
β) από προφορική μαρτυρία της αδελφής του πατέρα μου Δέσποινας Δ. Αλεξοπούλου (1914-1992), όπως την άκουσε από τη μητέρα της Ευφροσύνη Ευαγγ. Αλεξοπούλου, το γένος Κασσιαρά, (1875-1955). Συγκεκριμένα διηγήθηκε τα εξής: «η γιαγιά της (δηλαδή προγιαγιά μου) κατοικούσε στην περιοχή του Βελεστίνου, άγνωστο σε πιο χωριό. Το 1897 οι κάτοικοι της περιοχής έφευγαν πρόσφυγες γιατί θα ερχόταν οι Τούρκοι. Τότε αυτή πήρε έναν τρουβά, έβαλε μέσα σπόρους σιταριού και έφυγε. Από την περιοχή του Βελεστίνου περπατώντας συνεχώς και με τον τρουβά στον ώμο έφτασε στο Τσερνοβίτι, όπου και εγκαταστάθηκε. Τους σπόρους του σιταριού τους κουβαλούσε όχι για τροφή, αλλά για να σπείρει σιτάρι στο μέρος, όπου θα έμενε. Ήθελε να μη χάσει το σπόρο».
          Πρέπει να σημειωθεί ότι το Τσερνοβίτι εκκενώθηκε. Οι κάτοικοί του  εγκαταλείποντας τα σπίτια και τα σπαρτά, πέρασαν με τα κοπάδια τους απέναντι στη νότια Φθιώτιδα, εξαιτίας της επέλασης των Οθωμανών. Μετά από 20 ημέρες επέστρεψαν, αφού συνήφθη ανακωχή, και τα βρήκαν όλα όπως τα είχαν αφήσει[6].
Κωνσταντίνος Έσλιν ή Konstantin von Hößlin (1844-1920).

Όπως είναι γνωστό, με τη μεσολάβηση του Τσάρου της Ρωσίας Νικολάου Β΄  συγγενή από τη μητέρα του με τον βασιλιά Γεώργιο Β΄ της Ελλάδας, ο Σουλτάνος Abdul Hamit II δέχτηκε  ανακωχή. Πριν γίνει όμως αυτό γνωστό, πραγματοποιήθηκε μια πράξη που έσωσε τη Λαμία: μία άμαξα με λευκή σημαία πέρασε μέσα από τις οθωμανικές γραμμές. Κάτω από πυκνούς πυροβολισμούς έφτασε στο στρατηγείο του Οθωμανού αρχηγού της εμπροσθοφυλακής Σεϊφουλάχ Πασα. Μετέφερε το Νομάρχη Φθιωτιδοφωκίδος Κωνσταντίνο Έσλιν (βλέπε: http://www.hellenica.de/Griechenland/NeuGes/Bio/GR/KonstantinosEsslin.html) συνοδευόμενο από τον λοχαγό Γεώργιο Χατζηανέστη (μετέπειτα τελευταίο τραγικό αρχιστράτηγο της Μικρασιατικής Εκστρατείας, εκτελεσθέντα στο Γουδί το 1922) και τον Στυλιδιώτη υπαξιωματικό Γ. Παπαμιχαήλ. Έδειξε ανεπίσημο τηλεγράφημα για ανακωχή διασπείροντας τη φήμη ότι έληξε ο πόλεμος. Αυτό επέφερε την ύφεση των στρατιωτικών κινήσεων. Πραγματικά λίγες ώρες αργότερα αναγγέλθηκε η σύναψη ανακωχής. Έτσι η κίνηση του  Κωνσταντίνου Έσλιν πρόλαβε τη διαρπαγή της Λαμίας. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο Σουλτάνος Abdul Hamit II, προβλέποντας την ανακωχή, είχε δώσει εντολή στο αρχιστράτηγο Ετέμ Πασά να καταλάβει όσο το δυνατόν περισσότερα εδάφη νότια των παλαιών συνόρων του 1831, τα οποία βρισκόταν επί της Όθρυος. Μεταξύ αυτών περιλαμβανόταν και η παραμεθόρια πόλη της Λαμίας, όπου πριν το 1881 λειτουργούσε Προξενείο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. 


 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ-ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ
[1] Οι βαθμοί εξέλιξης στον οθωμανικό στρατό το 1908 ήταν οι εξής:
δεκανέας = onbaşi.
λοχίας = çavuş.
 Συμπλοκές στην Όθρυ. Διακρίνονται Οθωμανοί στρατιώτες
επιλοχίας= başçavuş.
ανθυπολοχαγός = mülâzim-i sani.
υπολοχαγός = mülâzim-i evvel.
λοχαγός = yüzbaşi.
κόλαγασι = kolağasii  (ο βαθμός καταργήθηκε το 1911).
αρχιστράτηγος=müşir.
[2] Τo μεγαλύτερο μέρος των τουφεκιών Gras κατασκευαζόταν από την αυστριακή εταιρία Steyr. Ήταν οπισθογεμές όπλο με μηχανισμό κινητού ουραίου μεγάλου μήκους (1,30 μ). Το διαμέτρημά του ήταν 11 χιλιοστά και το βάρος 4,2 κιλά. Η τροφοδοσία του γινόταν με ένα μεταλλικό φυσίγγιο τη φορά. Στη δεξιά πλευρά της κάνης του προσαρμοζόταν μια μακριά ξιφολόγχη μήκους 45 εκατοστών. Για την εποχή που αγοράσθηκε, ήταν ένα από τα καλύτερα τουφέκια στον κόσμο. Η ποιότητά του φαίνεται από το ότι παρέμεινε σε χρήση στον ελληνικό στρατό μέχρι το 1941.
[3] Έκθεσις διοικητού 1ης Μεραρχίας υποστρατήγου Νικ. Μακρή.
[4] Ανάμεσα στους Ρουμελιώτες ευζώνους πολέμησαν και δύο θείοι του παππού μου  Δημητρίου Αθ. Γκέκα (πατέρας της μητέρας μου), οι οποίοι υπηρετούσαν μόνιμα στο 4ο Τάγμα Ευζώνων Υπάτης. Είναι ο Ανδρέας (Ανδρίτσος) Κ. Γκέκας 52 ετών τότε και ο Σπύρος (Μπίλιος) Κ. Γκέκας 45 ετών. Εκτενέστερη αναφορά γι’ αυτούς υπάρχει στην ανάρτηση: Το ευζωνικό κατά τα τέλη του 19ου αιώνα.
[5] Στη Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια, Λεξικόν, Τόμος Δεύτερος: Άλακρον-Γωνιόμετρον, Παράρτημα, Αθήναι 1930, σελίδα 516, αναφέρεται: «Γκέκας Κωνσταντίνος του Αθ. Λοχ. Πεζ. Εγεν. Εις Μπεκί-Λαμίας το 1869. Μετ. της εκστρ. 97, 12-13 και 17-18. Απεβ. Την 14 Μαΐου 1918».
Στο δίτομο έργο του Υπουργείου Στρατιωτικών, Αγώνες και Νεκροί 1830-1930, Τόμος πρώτος 1830-1919, Εν Αθήναις 1930, σελίδα 172, αναφέρεται: «Γκέκας Κων/τίνος του Αθ. Λοχαγός, γεν. εις Μπεκί Φθιώτιδος, απεβ. 1915 Μαΐου 14 εις Καρδίτσαν».
Θέσεις των αντιπάλων κατά τη σύναψη της ανακωχής στις 7 Μαΐου.

Από την οικογενειακή παράδοση γνωρίζω ότι ο Κωνσταντίνος Αθ. Γκέκας ήταν σαλπιγκτής. Σε μάχη με τους Οθωμανούς, σώμα με σώμα, (το 1897 ή το 1912) ένας Οθωμανός στρατιώτης  (προφανώς ελληνόφωνος μουσουλμάνος Αλβανός, από αυτούς που  πολεμούσαν με τον οθωμανικό στρατό) κραυγάζοντας «Άλλαχ, Άλλαχ θα σου πάρω την κεφάλα» όρμησε με το ξίφος εναντίον του. Ο Κώστας όμως πιο γρήγορος τον κάρφωσε στην καρδιά με το δικό του ξίφος. Σε άλλη μάχη μία σφαίρα διαπέρασε την σάλπιγγα και δεν μπορούσε να σαλπίσει. Οι συμπολεμιστές ρώτησαν «τι είναι Γκέκα, τι έγινε;». Αυτός απάντησε «τίποτα παιδιά, προχωρείτε, προχωρείτε», δηλαδή επαναλάμβανε το σύνθημα της άχρηστης πλέον σάλπιγγας, φωνάζοντας με το στόμα!  Ήταν σφόδρα αντιβενιζελικός, όπως η πλειοψηφία των κατοίκων της «Παλαιάς Ελλάδος». Σε συζητήσεις με τον αδελφό του Δημήτριο (παππούς μου) καταφέρονταν  με σφοδρότητα εναντίον του Ελευθερίου Βενιζέλου. Τραυματίσθηκε σε μάχη. Τραυματίας πλέον εγκαταστάθηκε στην Καρδίτσα μαζί με τη σύζυγό του, η οποία καταγόταν από το χωριό Μεξιάτες Φθιώτιδας. Η πληγή του δεν έκλεινε και
Το μνημείο της Καμηλόβρυσης
δημιούργησε συρίγγιο. Απεβίωσε στην Καρδίτσα. Οι επίσημες πηγές διαφωνούν για το έτος θανάτου (1914 ή 1918). Η έρευνά μας συνεχίζεται…..
[6] Μαρτυρία Αλέξανδρου Δ. Αλεξόπουλου, γιού της Δέσποινας Δ. Αλεξοπούλου, όπως την άκουσε από τη γιαγιά του Ευφροσύνη Ευαγγ. Αλεξοπούλου.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1)Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, Ιστορία του Ελληνικού Στρατού 1821-1997,  Αθήνα 1998.
2)Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897, Αθήνα 1993.
3)Καρύκας Π., Ελληνικός Στρατός 1821-1922, Αθήνα χ.χ..
4)Μέγας Ι., Η Επανάσταση των Νεοτούρκων στη Θεσσαλονίκη, Θεσσαλονίκη 2003.
5)Μόσχος Α., Ιστορικές Μνήμες της Φθιώτιδας (1821 ως σήμερα), Λαμία 2000.
6)Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, Ημερολόγιο 2010: Το μαύρο '97, Θεσσαλονίκη 2009.
7)Ευαγγελοπούλου-Τσελή Α., Η μάχη του Δομοκού 1897. Η τελευταία νικηφόρος μάχη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σύμφωνα με τη γνώμη των Τούρκων, σελίδες 777-792. Πρακτικά 4ου Συνεδρίου Φθιωτικής ιστορίας (Ιστορία-Αρχαιολογία-Λαογραφία).  9, 10 και 11 Νοεμβρίου 2007, Λαμία 2010.
8)Palmer Fr.,  Going to war in Greece, New York 1897, εκδόσεις R.H.Rusell.

Σχόλια

  1. Λινάρδος Κωνσταντίνος1 Σεπ 2012, 12:47:00 μ.μ.

    Αγαπητέ Φιλίστωρ πράγματι η φωτογραφία του Πανοράματος Όθρυος που έχει αναρτήσει ο Κος Αλεξόπουλος στο ιστολόγιο του σε αναζωογονεί και μόνο που την βλέπεις… ενώ ενδιαφέρον μου προκάλεσαν και τα αποσπάσματα από το πολεμικό ημερολόγιο του Χρήστου Αλεξόπουλου.
    Τώρα σε ότι αφορά τα του πολέμου τρεις επισημάνσεις :
    Μετά την ήττα στον Δομοκό , πρόθεση του Ελληνικού στρατού ήταν να υπερασπιστεί την Λαμία , όμως σε αντίθεση με προηγούμενες μάχες που οι Τούρκοι απλώς παραλάμβαναν τις περιοχές που άφηναν οι Έλληνες (προκαλώντας τον εκνευρισμό των Γερμανών επιτελών του στρατού τους για την νωχελικότητα τους αυτή…) αυτή την φορά δεν άφησαν τον Ελληνικό στρατό να πάρει ανάσα καταδιώκοντας τον συνεχώς .
    Έτσι κατάφεραν να εκδιώξουν την Ταξιαρχία Δημόπουλου (που είχε επιφορτισθεί να καλύψει την υποχώρηση του ελληνικού στρατού) από τα στενά Δερβέν Φούρκας .
    Ύστερα από το γεγονός αυτό και προ του κινδύνου υπερφαλάγγισης του ο ελληνικός στρατός αναγκάστηκε να πάει κατευθείαν στις Θερμοπύλες και να αντιτάξει εκεί την ύστατη πριν την Αθήνα μάχη, αφήνοντας την Λαμία στην τύχη της …
    Σε ότι αφορά το επικείμενο πλιάτσικο, πράγματι ο κίνδυνος λεηλασιών και σφαγών ήταν υπαρκτός.
    Σύμφωνα μάλιστα με την εφημερίδα Εμπρός (φύλλο της 28ης Απριλίου 1897 , Σελ.2),
    την μανία μονάδων του τουρκικού στρατού την είχε ήδη βιώσει η πόλη του Βελεστίνου , η κατάληψη της οποίας συνοδεύτηκε από αγριότητες , σημαντικότερη των οποίων ήταν ότι όταν βρήκαν τραυματισμένους Έλληνες στρατιώτες τους έκαψαν…
    Τέλος οι Τούρκοι επιδίωκαν να καταλάβουν όσο το δυνατό περισσότερα εδάφη γιατί εκτός των άλλων είχαν στο μυαλό τους να κάνουν μια επωφελή για εκείνους σκάντζα…
    Τα συνεχή προβλήματα που προκαλούσαν σε αυτούς οι Κρήτες τους είχαν βάλει την ιδέα να παραχωρήσουν το νησί στην Ελλάδα (βλέπε και άρθρο του Κου Λυγερού στο παρόν ιστολόγιο με αφορμή την συνθήκη του Βερολίνου το 1878) και ως αντάλλαγμα να κρατήσουν την Θεσσαλία… (Εφημερίδα Σκριπ , φύλλο της 24ης Μαρτίου 1898 , ανταπόκριση από Κωνσταντινούπολη) .
    Βέβαια οι μεγάλες δυνάμεις τους (αφού εκείνες πήραν ότι ήθελαν βέβαια) το ξέκοψαν με απόλυτο τρόπο , διευκρινίζοντας τους ότι οι δυνάμεις τους θα παρέμεναν στην Θεσσαλία μέχρις ότου η Ελλάδα πληρώσει σε αυτούς τις πολεμικές αποζημιώσεις που της είχαν επιδικαστεί (για αυτό και αποχώρησαν μόλις το καλοκαίρι του 1898, παίρνοντας μαζί τους και την ετήσια σοδειά του Θεσσαλικού κάμπου…).

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Λινάρδος Κωνσταντίνος1 Σεπ 2012, 12:48:00 μ.μ.

    Επίσης θα ήθελα να παρακαλέσω τον Κο Αλεξόπουλο , επειδή είδα ότι αναφέρει ως μία εκ των πηγών του άρθρου του, την μάχη του Δομοκού σύμφωνα με τουρκικές πηγές , να επιβεβαιώσει ή όχι αν πράγματι η ήττα σε αυτή την μάχη προήλθε από ρήγμα που προκλήθηκε στο δεξιό του ελληνικού στρατού .
    Θεωρώ σημαντική αυτή την διευκρίνηση γιατί τότε είχε δημιουργηθεί ολόκληρο ζήτημα μεταξύ Αρχιστράτηγου Κωνσταντίνου και Σμολένσκι , αναφορικά με την σκοπιμότητα ή όχι μεταφορά της ταξιαρχίας (πλην ενός Συντάγματος) Σμολένσκι από την Κεφάλωσιν που βρισκόταν στην δεξιά πλευρά του Ελληνικού στρατού στο Δομοκό

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καταρχάς σας ευχαριστώ όλους για τα καλά σας λόγια. κ.Λινάρδο δημοσιεύω εδώ το σύνδεσμο όπου υπάρχει το άρθρο της ανακοίνωσης της κας Ευαγγελοπούλου-Τσελή Α., Η μάχη του Δομοκού 1897. Η τελευταία νικηφόρος μάχη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σύμφωνα με τη γνώμη των Τούρκων, σελίδες 777-792. Πρακτικά του 4ου Συνεδρίου Φθιωτικής ιστορίας (Ιστορία-Αρχαιολογία-Λαογραφία). 9, 10 και 11 Νοεμβρίου 2007, Λαμία 2010.
    Το αρχείο είναι σε μορφή pdf. Δεν αναφέρει αυτό που ζητάτε αλλά υπάρχουν ενδιαφέρουσες φωτογραφίες από τα τουρκικά αρχεία για τη συγκεκριμμένη μάχη (σελίδες 777-792): http://www.pdestereas.gr/allowindex/FTHIOTIKH_ISTORIA_SYNEDRIO/4o_Synedrio_2007.pdf

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Επίσης πληροφορίες για τα γεγονότα παρατίθενται στο βιβλίο: The Battlefields of Thessaly (http://books.google.gr/books?id=JqI3pYBHC14C&pg=PA230&lpg=PA230&dq=stylida&source=bl&ots=4_oIQeRqF-&sig=jtVCxEL-tuw_86x23_D58xfy7WE&hl=el&sa=X&ei=ZGF8UIfID8LYtAbDhoHIAw&ved=0CDAQ6AEwATgU#v=onepage&q=stylida&f=false)

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας