Αναφορά στο βιβλίο "Η μεθόριος του Δούναβη και ο κόσμος της, στην εποχή της μετανάστευσης των λαών (4ος - 7ος αιώνας μ. Χ.)"



γράφει ο Ιστορικός Γαβριήλ Μιχαήλ Δημητριάδης

Το ζήτημα των συνόρων της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, συμπεριλαμβανομένου και του δουναβικού, έχει απασχολήσει αρκετά μέχρι σήμερα τη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Σε θέματα που αφορούν τη στρατιωτική οργάνωση, τα οχυρωματικά έργα και τις στρατιωτικές επιχειρήσεις κατά μήκος των συνόρων (φυσικών και συμβατικών) έχουν αφιερωθεί συνέδρια, συμπόσια και πολλές ιστορικές και αρχαιολογικές έρευνες. Το πλέγμα, όμως των σχέσεων ανάμεσα στους ποικίλους εθνικούς πληθυσμούς των μεθοριακών ζωνών, ιδίως στο επίπεδο της καθημερινής ζωής, έχει μελετηθεί περιστασιακά και μάλλον αποσπασματικά. Γλωσσικές επιμιξίες, επιγαμίες, εμπορικές συναλλαγές, θρησκευτικές και ιδεολογικές αλληλεπιδράσεις, είναι ζητήματα που παραμένουν σε εκκρεμότητα και τα οποία μένει να εντοπισθούν, να αναλυθεί ο χαρακτήρας τους και να αξιολογηθούν επιστημονικά.

 Η περίπτωση του Δούναβη αποτελεί αντιπροσωπευτικό ιστορικό παράδειγμα συνόρου, με ιδιαίτερα ωστόσο χαρακτηριστικά, καθώς εμπεριέχει περισσότερο από κάθε άλλο το στοιχείο της πολυεθνικότητας και πολυπολιτισμικότητας, του συγκερασμού και των αφομοιωτικών τάσεων, των ανατροπών και των ιστορικών εξελίξεων. Πολυάριθμα φύλα συναντήθηκαν πάνω στις όχθες του ποταμού, όπου, άλλοτε μεμονωμένα και άλλοτε σε περιστασιακές συμμαχίες, συγκρούστηκαν στα εδάφη της Αυτοκρατορίας και συμβίωσαν με τον ρωμαϊκό πληθυσμό των συνόρων. "Εθνικές" και κοινωνικές ομάδες ξένων λαών εντάχθηκαν στον στρατό της, ενσωματώθηκαν στην κοινωνία της και σταδιακά αφομοιώθηκαν από το πολιτικό της σύστημα. 

Η κατανόηση του βαλκανικού φαινομένου, όπως το βιώνουμε σήμερα, προϋποθέτει τη γνώση και κατανόηση του ιστορικού παρελθόντος της περιοχής και της ιστορικής διαδρομής των λαών και των εθνοτήτων που την απαρτίζουν, από την αφετηρία της μέχρι τη νεότερη και σύγχρονη εποχή. Στο πλαίσιο, λοιπόν, αυτής της ευρείας προβληματικής που αφορά το παρελθόν και συναρτάται ευθέως με το σήμερα (καθώς η ιστορία είναι πάντοτε παρούσα στα Βαλκάνια), κρίθηκε σκόπιμη η έκδοση του ανά χείρας έργου από τη συγγραφέα Σοφία Πατούρα-Σπανού. Το βιβλίο περιλαμβάνει 15 αυτοτελή κεφάλαια με κοινή συνισταμένη τη μελέτη του βαλκανοδουναβικού χώρου και της ιστορίας των λαών του κατά την περίοδο της μεγάλης μετανάστευσης των λαών. Το κείμενο επιμελήθηκε ο βυζαντινολόγος Γιώργος Καρδαράς, ο οποίος έχει συντάξει και τα δύο τελευταία κεφάλαια. Το έργο συνοδεύεται από ελληνική και ξένη βιβλιογραφία και ευρετήρια κυρίων ονομάτων και γεωγραφικών όρων.

συγγραφέας του βιβλίου: Σοφία Πατούρα-Σπανού
Εκδόσεις Ινστιτούτου Βυζαντινών Ερευνών/ΕΙΕ
Αθήνα 2008, σσ. 303

Σχόλια

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας