(Σημ Φιλίστωρος: ένα εκτεταμένο απόσπασμα από μια βιογραφία που αναφέρεται σε μια ιστορική περίοδο του Ελληνισμού άγνωστη στους περισσότερους, γραμμένη από έναν βαθύ γνώστη και ακαταπόνητο μελετητή της περιόδου).
Υπό Γεωργίου - Μιχαήλ Δ. Καραχάλιου
http://hellinomnimon.blogspot.com
Υπό Γεωργίου - Μιχαήλ Δ. Καραχάλιου
http://hellinomnimon.blogspot.com
Χαρακτηριστικός
τύπος ενός Έλληνα άρχοντα φίλου των Ρωμαίων είναι ο Σπαρτιάτης
Ευρυκλής ο γιος του Λαχάρους, τον οποίον ο φίλος του αυτοκράτορας
Οκταβιανός Αύγουστος έκανε ηγεμόνα των Λακεδαιμονίων. Ο Λάχαρης, ο οποίος θεωρούσε γενάρχες της οικογένειας του τους Διοσκούρους, είχε
καταδικαστεί από τον Αντώνιο σε θάνατο για ληστρικές επιδρομές που
διέπραξε σε βάρος των κατοίκων περιοχών πλησίον της Σπάρτης. Και ίσως οι
πράξεις αυτές για τους Σπαρτιάτες να θεωρούντο σύμφωνες με τον πατροπαράδοτο σπαρτιατικό νόμο και ίσως ακόμη να θεωρούντο μία
μορφή μεσσηνιακού πολέμου , αλλά για τον Ρωμαίο Αντώνιο ήταν πράξεις
εγκληματικές κι έτσι ο Λάχαρης, που τις διέπραξε, καταδικάστηκε σε
θάνατο διά πελεκισμού.
Μετά
λίγο καιρό από τα γεγονότα αυτά άρχισε ο εμφύλιος πόλεμος μεταξύ του
Αντωνίου και του Οκταβιανού, στον οποίο οι Σπαρτιάτες πολέμησαν στο
πλευρό του Οκταβιανού ( Παπαρρηγόπουλος ενθ. ανωτ. και Σπ. Λάμπρος ενθ.
ανωτ. και Σαράντης Ι. Καργάκος, Ιστορία της Σπάρτης, τόμος Β', σελ. 712 -
713, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2006 ).
Κατά τη ναυμαχία του Ακτίου ο Ευρυκλής πολέμησε με μεγάλη γενναιότητα
επιθυμώντας να εκδικηθεί το θάνατο του πατέρα του. Όταν σε κάποια φάση
της ναυμαχίας η Κλεοπάτρα έφυγε με τα εξήντα πλοία της και έγινε
αντιληπτή από τον Αντώνιο, εκείνος την ακολούθησε και ανέβηκε μάλιστα
στην ναυαρχίδα της την «Αντωνία». Εκείνη την στιγμή εμφανίστηκαν πλοία
από τον στόλο του Οκταβιανου και άρχισαν να
καταδιώκουν τους φυγάδες τον. Ένα από αυτά ήταν και το πλοίο του
Ευρυκλή, το οποίο διακρίθηκε για την επιμονή με την οποίαν καταδίωκε τον
Αντώνιο. Ο Ευρυκλής πλήρης πολεμικής μανίας έσειε με ανυπομονησία την
λόγχη του και κοιτούσε προς την κατεύθυνση της ναυαρχίδας του Αντωνίου έτοιμος, μόλις θα πλησίαζε σε
αποστολή βολής, να τον χτυπήσει εκτοξεύοντας τη λόγχη εναντίον του.
Ήταν τόσο μεγάλη η επιμονή του Ευρυκλή στο να καταδιώκει το πλοίο του
Αντωνίου, ώστε ο τελευταίος με αγανάκτηση κραύγασε απευθυνόμενος προς
τον διώκτη του:
- Τις ο διώκων Αντώνιον;
Για να λάβει ευθύς αμέσως την απάντηση:
Τελικά
όμως δεν κατόρθωσε ο Ευρυκλής να πλήξει τη ναυαρχίδα, αλλά κυρίευσε το
δεύτερο μετά τη ναυαρχίδα διοικητικό πλοίο, το οποίο λαφυραγώγησε καθώς
και άλλο ένα πλοίο, εντός του οποίου βρισκόντουσαν πολυτελή σκεύη και
πράγματα μεγάλης αξίας ( Πλουτάρχου, Αντώνιος, § § 66 & 67, στους Parallel Lives, vol. IX, pp. 289 – 291, εκδ. Loeb, London 1920 ).
Την ιστορία αυτή την διηγήθηκε στον Πλούταρχο ο απόγονος του Ευρυκλή συγκλητικός Julius Eurycles Herculanus και στον οποίο ο Πλούταρχος πιθανότατα αφιέρωσε το έργο του «Περί του εαυτόν επαινείν ανεπιφθόνως» ( Πλουτάρχου Αντώνιος, § 67, υποσημείωση 312 – σχόλιο σελ. 571, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2006 ). Μετά
την περίλαμπρη νίκη ο Οκταβιανός αντάμειψε τον Ευρυκλή δίνοντας του τον
τίτλο του Ρωμαίου πολίτη και εντάσσοντας τον στην Φαβία φυλή της Ρώμης
με το όνομα Γάιος Ιούλιος Ευρυκλής προς τιμήν του Ιουλίου Καίσαρος
(Σωκράτης Β. Κουγέας, Γάιος Ιούλιος Ευρυκλής, στο αφιέρωμα Λακωνία, σελ.
31, εκδ. Παπαδήμας, Αθήνα 1998).
Ακόμη , ο Ευρυκλής έλαβε ως δώρο την νήσο Κύθηρα ως προσωπική του περιουσία και τον τίτλο του ηγεμόνα των Λακεδαιμονίων. Ποιο
ήταν το έργο του ως ηγεμόνα δεν γνωρίζουμε. Η Σπάρτη διατηρούσε κατά
την εποχή εκείνη, αλλά και αργότερα, τους περισσότερους από τους
αρχαίους θεσμούς της, ήτοι την εκκλησία του δήμου, την γερουσία, τους
νομοφύλακες και τα λοιπά. Μόνον ο βασιλείς συνεχώς δεν αναφέρονται, αλλά
απλώς εκ διαλειμμάτων. Όποτε μας επιτρέπεται να φανταστούμε ότι το
αξίωμα που δόθηκε από τον Οκταβιανό στον Ευρυκλή ήταν η βασιλεία (
Παπαρρηγόπουλος ενθ. ανωτ. και Σπ. Λάμπρος ενθ. ανωτ. και Σ. Καργάκος,
σ. 715 ). Σχετικά με τα Κύθηρα ο Στράβων μας δίνει την πληροφορία ότι ο
Ευρυκλής από μόνος του τα κατέλαβε ως προσωπική του περιουσία( Στράβωνος
Γεωγραφικά, βιβλίο 8, κεφ.5, § 1 στην Strabo Geography, vol. IV, p. 127, εκδ. Loeb, London
1937 ). Εδώ πρέπει να λάβουμε υπ όψη μας ότι ο Στράβων είναι σύγχρονος
με τα γεγονότα ( 65 π.Χ. – 23 μ.Χ. ) και γι αυτό πρέπει να θεωρήσουμε
ότι η πληροφορία είναι ακριβής.
Αλλά σε ένα άνθρωπο σαν τον Ευρυκλή θα είχε πολύ μικρή αξία η τιμή που του έγινε και τα όσα απέκτησε . H
Σπάρτη ήταν πολύ μικρή γι αυτόν, είχε χάσει την παλιά της αίγλη και η
στρατιωτική της δυνατότητα ήταν μηδαμινή. Έτσι ο Ευρυκλής αποφάσισε να
ζητήσει αλλού την τύχη του και γι αυτό ταξίδεψε στην Ιουδαία, όπου
παρέμεινε φιλοξενούμενος του Ηρώδη από το 10 ως το 9 π.Χ. ( Ήλιος, λήμμα
Ευρυκλής ). Δεν είναι παράξενο το ότι ένας Σπαρτιάτης ηγεμών αποφάσισε
να μεταβεί στην γη του Ιορδάνη παρά σε κάποιο άλλο μέρος, γιατί από πολύ
καιρό οι Έλληνες διατηρούσαν άκρως φιλικές σχέσεις με τους Ιουδαίους.
Το 144 π.Χ. οι Σπαρτιάτες συνομολόγησαν συνθήκη φιλίας με τους Ιουδαίους
και το 136 π.Χ. απέστειλαν συγχαρητήριες επιστολές προς τον τότε
αρχιερέα Σίμωνα. Το 126 π.Χ., επί άρχοντος Αγαθοκλέους, έφτασε στην
Αθήνα η πρεσβεία του αρχιερέα και εθνάρχου των Εβραίων Ιωάννου Υρκανού,
και ο Δήμος των Αθηναίων εξέδωσε ψήφισμα προς τιμήν του ηγεμόνα εκείνου (
Παπαρρηγόπουλος ενθ. ανωτ. ). Η πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στην
Ιουδαία την εποχή της επίσκεψης του Ευρυκλέους ήταν εξαιρετικά ωφέλιμη
για έναν άτομο πανούργο όπως αυτός. Στην Ιουδαία κατά την εποχή εκείνη
και βασίλευε ο Ηρώδης, τον οποίο είχαν βρει πολλές οικογενειακές
συμφορές και ιδίως από την αντιζηλία των γιων του, του πρωτοτόκου
Αντιπάτρου από την μια μεριά και των Αριστόβουλο και Αλέξανδρό από την
άλλη. Τον Αντίπατρο τον είχε αποκτήσει ο Ηρώδης από την πρώτη σύζυγό του
Δωρίδα (Δωρίς, Doris) και τους Αριστόβουλο και Αλέξανδρό τους είχε αποκτήσει από την δεύτερη σύζυγο του Μαριάμνη την Α'.
Εκείνη
την περίοδο τα πράγματα στο σπίτι του Ηρώδη ήτανε πολύ άσχημα και η
σχέση του με τους γιους του ήταν ακόμη χειρότερη. Ήτανε φανερό στον
καθένα ότι το βασίλειο το απειλούσαν οι μεγαλύτερες συμφορές λόγω των
συνωμοσιών που ελάμβαναν χώρα μέσα στο ίδιο το σπίτι του Ηρώδη. Σαν να
μην έφθαναν όμως όλα αυτά, τα πράγματα χειροτέρεψαν ακόμα περισσότερο
όταν έφτασε στην Ιουδαία ο Ευρυκλής ο Λακεδαιμόνιος, άνθρωπος με φήμη
στην πατρίδα του αλλά με πολύ κακό χαρακτήρα, που του άρεσε η καλοπέραση
και που μπορούσε να κολακεύει με τέτοια επιδεξιότητα που δεν φαινόταν
σαν κόλακας. Όταν πήγε να επισκεφθεί τον Ηρώδη, που έδωσε πολλά δώρα και
πήρε ακόμα περισσότερα και μεγαλύτερης αξίας από αυτόν, λόγω δε της
επιδέξιας τακτικής του να προσεγγίζει τους ανθρώπους, κατάφερε να γίνει
ένας από τους στενότερους φίλους του βασιλιά. Φιλοξενήθηκε στο σπίτι του
πρωτότοκου γιου του Ηρώδη Αντίπατρου, αλλά είχε επίσης πρόσβαση και
οικειότητα με τον Αλέξανδρο, επειδή επαινούσε την γυναίκα του Γλαφύρα
και τον πεθερό του Αρχέλαο βασιλιά της Καππαδοκίας. Με αυτό τον τρόπο
απέκτησε τη φιλία όλων. Η τακτική του Ευρυκλή ήταν να κολακεύει τον
καθένα ξεχωριστά, κατά τις ιδιαίτερες επαφές που
είχε μαζί του, και να του δίνει την εντύπωση ότι συμπεριφερόταν σε όλους
τους άλλους φιλικά προκειμένου να εξυπηρετεί αυτόν και μόνο.
Με αυτό τον τρόπο απέσπασε την εμπιστοσύνη του Αλέξανδρου, ο οποίος ήταν πολύ νέος, και τον έπεισε το τι μπορούσε να μιλήσει με ασφάλεια σε αυτόν για τα προβλήματα του. Ο Αλέξανδρος τον εμπιστεύτηκε και του αποκάλυψε ότι ο πατέρας του είχε αποξενωθεί από κείνον και τον αδελφό του (Αριστόβουλο), του μίλησε ακόμα για όσα είχαν συμβεί στη μητέρα τους και για το πως ο Αντίπατρος είχε υπονομεύσει τη θέση τους μέσα στη βασιλική οικογένεια και ήταν πλέον πανίσχυρος. Ήταν δε τόσο δύσκολη θέση τους γιατί ο Ηρώδης τους μισούσε τόσο πολύ, ώστε δεν τους μιλούσε κατά τα δείπνα και τις άλλες συγκεντρώσεις. Την εκμυστήρευση αυτή του Αλέξανδρου τη μετέφερε ο Ευρυκλής αυτούσια στον Αντίπατρο λέγοντας του ότι το κάνει γιατί του είναι υποχρεωμένος για την τιμή που του έχει δείξει και γιατί το θέμα είναι πολύ σοβαρό.
Ακόμη, προέτρεψε τον Αντίπατρο να προσέχει τον Αλέξανδρο, επειδή η ένταση με την οποία του είχε μιλήσει με τον καθιστούσε ύποπτο πιθανής αυτοδικίας σε βάρος του. Τότε που αντί πατρός βασιζόμενος στα λεγόμενα του Ευρυκλή θεώρησε ότι είχε σαν κίνητρο των πράξεων του την καλή του θέληση και δίνοντας του πολύτιμα δώρα τον έπεισε να αναφέρει τη στιχομυθία με τον Αλέξανδρο στον Ηρώδη, ο οποίος όταν πληροφορήθηκε τα καθέκαστα από τον Ευρυκλή, τον πίστεψε αμέσως και θύμωσε πάρα πολύ με τον Αλέξανδρο. Προκειμένου δε να ευχαριστήσει, τον Ευρυκλή για τις υπηρεσίες που του πρόσφερε του έδωσε ως δώρο πενήντα τάλαντα. Αφού έλαβε το τεράστιο αυτό ποσό ο Ευρυκλής από τον Ηρώδη, επισκέφτηκε στην Καππαδοκία τον πεθερό του Αλέξανδρου βασιλιά Αρχέλαο και αφού που μίλησε επαινετικά για το γαμπρό του τον ενημέρωσε ότι είχε συμβάλει αποφασιστικά στο να τον συμφιλιώσει με τον βασιλιά πατέρα του. Ακούγοντας αυτά τα λόγια ο Αρχέλαος αισθάνθηκε ευγνωμοσύνη για τον Ευρυκλή και για να τον ευχαριστήσει του έδωσε κι αυτός χρήματα.
Με αυτό τον τρόπο απέσπασε την εμπιστοσύνη του Αλέξανδρου, ο οποίος ήταν πολύ νέος, και τον έπεισε το τι μπορούσε να μιλήσει με ασφάλεια σε αυτόν για τα προβλήματα του. Ο Αλέξανδρος τον εμπιστεύτηκε και του αποκάλυψε ότι ο πατέρας του είχε αποξενωθεί από κείνον και τον αδελφό του (Αριστόβουλο), του μίλησε ακόμα για όσα είχαν συμβεί στη μητέρα τους και για το πως ο Αντίπατρος είχε υπονομεύσει τη θέση τους μέσα στη βασιλική οικογένεια και ήταν πλέον πανίσχυρος. Ήταν δε τόσο δύσκολη θέση τους γιατί ο Ηρώδης τους μισούσε τόσο πολύ, ώστε δεν τους μιλούσε κατά τα δείπνα και τις άλλες συγκεντρώσεις. Την εκμυστήρευση αυτή του Αλέξανδρου τη μετέφερε ο Ευρυκλής αυτούσια στον Αντίπατρο λέγοντας του ότι το κάνει γιατί του είναι υποχρεωμένος για την τιμή που του έχει δείξει και γιατί το θέμα είναι πολύ σοβαρό.
Ακόμη, προέτρεψε τον Αντίπατρο να προσέχει τον Αλέξανδρο, επειδή η ένταση με την οποία του είχε μιλήσει με τον καθιστούσε ύποπτο πιθανής αυτοδικίας σε βάρος του. Τότε που αντί πατρός βασιζόμενος στα λεγόμενα του Ευρυκλή θεώρησε ότι είχε σαν κίνητρο των πράξεων του την καλή του θέληση και δίνοντας του πολύτιμα δώρα τον έπεισε να αναφέρει τη στιχομυθία με τον Αλέξανδρο στον Ηρώδη, ο οποίος όταν πληροφορήθηκε τα καθέκαστα από τον Ευρυκλή, τον πίστεψε αμέσως και θύμωσε πάρα πολύ με τον Αλέξανδρο. Προκειμένου δε να ευχαριστήσει, τον Ευρυκλή για τις υπηρεσίες που του πρόσφερε του έδωσε ως δώρο πενήντα τάλαντα. Αφού έλαβε το τεράστιο αυτό ποσό ο Ευρυκλής από τον Ηρώδη, επισκέφτηκε στην Καππαδοκία τον πεθερό του Αλέξανδρου βασιλιά Αρχέλαο και αφού που μίλησε επαινετικά για το γαμπρό του τον ενημέρωσε ότι είχε συμβάλει αποφασιστικά στο να τον συμφιλιώσει με τον βασιλιά πατέρα του. Ακούγοντας αυτά τα λόγια ο Αρχέλαος αισθάνθηκε ευγνωμοσύνη για τον Ευρυκλή και για να τον ευχαριστήσει του έδωσε κι αυτός χρήματα.
Μετά από αυτά ο Ευρυκλής και πριν να μαθευτεί η κακοήθεια, αναχώρησε για την πατρίδα του. ( Ιώσηπος, Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, βιβλίο ΙΣΤ, 300 - 310, στο Josephus, vol. VIII, Jewish Antiquities, book XV – XVII, pp. 330 – 334, εκδ,Loeb. London
1990 ).
Μετά την τεράστια αυτή συγκομιδή
χρημάτων επέστρεψε ο φίλος μας στη Σπάρτη, όπου άρχισε να ζει με
πολυτέλεια και να κτίζει διάφορα λαμπρά οικοδομήματα ανά την
Πελοπόννησο. Ξακουστά είναι τα λουτρά που έχτισε στην Κόρινθο
διακοσμημένα με πράσινο πορφυρίτη λίθο από το λατομείο των Κροκεών (της
σημερινής Λεβέτζοβας ) της Λακωνίας ( Παυσανίας, Β, 3, 5, εκδ. Teubner, Leipzig
1903 και Σπ. Λάμπρος ενθ. ανωτ. και Σ. Καργάκος, σ. 716). Τα λουτρά
αυτά θεωρούντο μεγαλοπρεπέστερα από εκείνα που αργότερα έχτισε ο
αυτοκράτορας Αδριανός στην ίδια πόλη. Αλλά και στη Σπάρτη οικοδόμησε
μεγαλοπρεπές γυμνάσιο ( Παυσανίας, Γ, 14, 8, εκδ. Teubner, Leipzig,
1903 ) και ίδρυσε γυμνικούς αγώνες, η οποία εκτελούντο μέχρι των χρόνων
του αυτοκράτορα Κομμόδου ( Παπαρρηγόπουλος, σ. 33 και υποσημείωση 1 της
ίδιας σελίδας ). Όταν τους τελείωσαν τα χρήματα, τα οποία είχε φέρει
από την Ιουδαία, άρχισε να καταπιέζει τους Σπαρτιάτες και τους άλλους
Πελοποννησίους με αποτέλεσμα αυτή να παραπονεθούν επανειλημμένα στον
Οκταβιανό, ο οποίος αφού απέτυχε να τον συνετίσει, αναγκάστηκε να τον
εξορίσει προκειμένου να σταματήσει τις ταραχές τις οποίες η πλεονεξία
που είχε προκαλέσει σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Ο σύγχρονος με τα
γεγονότα και γι αυτό ακριβής στις πληροφορίες Στράβων μας πληροφορεί ότι
ο Ευρυκλής απομακρύνθηκε από την φιλία που είχε με τον Οκταβιανό
προκειμένου να διατηρηθεί στην εξουσία, αλλά γρήγορα την έχασε και
ακολούθησε την μοίρα του, αντίθετα ο γιος του Γάιος Ιούλιος Λάκων δεν
συνέχισε την ίδια τακτική με τον πατέρα του όσον αφορά την χρήση της
φιλίας. Το σχετικό κείμενο του Στράβωνα λέγει:
«νεωστί
δ’ Ευρυκλής αυτούς ετάραξε δόξας αποχρήσασθαι τη Καίσαρος φιλία πέρα
του μετρίου προς την επιστασίαν αυτών, επαύσατο δ’ η αρχή ταχέως,
εκείνου μεν παραχωρήσαντος εις το χρεών, του δ’ υιού την φιλίαν
απεστραμμένου την τοιαύτην πάσαν» ( Στράβωνος, Γεωγραφικά, βιβλίο 8,
κεφ. 5, § 5, στην Strabo Geography, vol. IV, pp. 137 – 139, εκδ. Loeb, London 1927 ).
Η μετάφραση του αποσπάσματος αυτού είναι η ακόλουθη:
’’
πρόσφατα δε ο Ευρυκλής αυτούς ( δηλαδή τους Λάκωνες ) αναστάτωσε επειδή
πίστεψε ότι έπρεπε νααπορρίψει την φιλία με τον Καίσαρα ( δηλαδή τον
Οκταβιανό, ο οποίος ήταν θετός γιος του Ιουλίου Καίσαρα ) σε βαθμό
υπερβολικό με σκοπό να ασκεί την εξουσία πάνω σε αυτούς ( τους Λάκωνες
), αλλά έπαψε γρήγορα η ηγεμονία του, επειδή εκείνος μεν ( ο Ευρυκλής )
αποσύρθηκε στην μοίρα του, ο δε γοις του επέστρεψε στο καθεστώς της
παλαιάς φιλίας ( προς τον Καίσαρα ).
Από
αυτό το απόσπασμα του Στράβωνα συμπεραίνουμε ότι ο γιος του Ευρυκλή
Γάϊος Ιούλιος Λάκων άσκησε εξουσία στην Σπάρτη, αλλά χωρίς καταπιέζει
τους συμπατριώτες του. Εδώ
όμως υπάρχει ένα ερώτημα σχετικά με το είδος της μοίρας στην οποία
αποσύρθηκε ο Ευρυκλής. Τι συνέβη; Μήπως πέθανε ο Ευρυκλής; Ποία ήταν
τελικά η μοίρα του; Ο λίγο μεταγενέστερος Φλάβιος Ιώσηπος ( 37 – 107; μΧ. ) στους Ιουδαϊκούς Πολέμους ( βιβλίο 1, κεφ. XXVI, § 4, στο Josephus Jewish War, vol. II, p. 530,531, εκδ. Loeb, London 1989 ) αναφέρει ότι ο Ευρυκλής εξορίστηκε αφού έγινε υπαίτιος ταραχών.
Ο δε Πλούταρχος ( 46 μΧ. – 127 μΧ. ) στα Ηθικά του (Πλουτάρχου Ηθικά, μέρος ΙΙ αποφθέγματα Ρωμαίων, 207 F 14, στa Plutarch Μoralia vol. III, p. 237, εκδ. Loeb, London
1931 ) αναφέρει ότι αρχικά ο Οκταβιανός διέταξε την φυλάκιση του, αλλά
όταν πληροφορήθηκε ότι καταγόταν ο Ευρυκλής από τον Βρασίδα, τον έβγαλε
από την φυλακή και τον απομάκρυνε με μια μέτρια επίπληξη.
Ο
Βρασίδας ήταν περίφημος για τη στρατηγική του ικανότητα και πολιτική
του ευστροφία Σπαρτιάτης στρατηγός, που διακρίθηκε στα πρώτα χρόνια του
Πελοποννησιακού πολέμου. Επιχείρησε τολμηρές επιθέσεις εναντίον της
Πύλου, του Πειραιά και της Κέρκυρας, συμμάχου των Αθηναίων,
κατορθώνοντας να φέρει τη Σπάρτη σε θέση πλεονεκτικότερη από εκείνη των
Αθηνών. Θεώρησε ότι καλύτερα θα ήταν να μεταφέρει τον πόλεμο βορειότερα
και το κατόρθωσε καταλαμβάνοντας τις πόλεις Στάγειρα. Άκανθο και Άργιλο.
Κυρίεψε την Αμφίπολη και άλλες πόλεις συμμαχικές των Αθηνών. Δυο
ολόκληρα χρόνια κυριάρχησε στη Χαλκιδική. Στα 422 σε μια μάχη που έγινε
μπροστά από τα τείχη της Αμφίπολης μεταξύ Αθηναίων και Σπαρτιατών, ο
Βρασίδας τραυματίστηκε βαριά και πέθανε. Τον αντικατάστησε ο ναύαρχος
Λύσανδρος που ήταν αρκετά ικανός, αλλά δε διέθετε την ιδιοφυία και την
ευστροφία του Βρασίδα ( Ήλιος στο λήμμα Βρασίδας ). Μετά από τα γεγονότα αυτά τίποτα δεν μας είναι γνωστό για τον Ευρυκλή.
Για
τον Γάϊο Ιούλιο Λάκωνα σώζεται μία επιγραφή στο Ταίναρο, η οποία λέγει :
«το κοινόν των Ελευθερολακώνων Γάιον Ιούλιον Λάκωνα Ευρυκλέους υιόν,
τον ίδιον ευεργέτην». Είναι δε
πιθανό το λιμάνι του Ταινάρου, που ονομάζεται Πόρτο Κάγιο ( Πόρτο Γάϊο
), να έχει λάβει το όνομα του από αυτόν ( Παπαρρηγόπουλος ενθ. ανωτ. ).
Οι Ρωμαίοι έμποροι του Γυθείου έστησαν αδριάντα στον Ευρυκλή με επιγραφή επί του βάθρου στα λατινικά και ελληνικά που έλεγε: C(AIUM) IULIUM LACHARIS F(ILIUM) EURYCLEM CIVES ROMANI IN LACONIA QUI HABITANT NEGOTIANTUR BENIFICI ERGO.
ΓΑΪΟΝ
ΙΟΥΛΙΟΝ ΛΑΧΑΡΟΥΣ ΥΙΟΝ ΕΥΡΥΚΛΕΑ ΡΩΜΑΙΟΙ ΟΙ ΕΝ ΤΑΙΣ ΠΟΛΕΣΙΝ ΤΗΣ ΛΑΚΩΝΙΚΉΣ
ΠΡΑΓΜΑΤΕΥΟΜΕΝΟΙ ΤΟΝ ΑΥΤΩΝ ΕΥΕΡΓΕΤΗΝ (Σωκράτης Β. Κουγέας, Γάιος Ιούλιος
Ευρυκλής, στο αφιέρωμα Λακωνία, σελ. 29, εκδ. Παπαδήμας, Αθήνα 1998).
Στην
Αθήνα υπήρχαν αδριάντες προς τιμήν του Λαχάρους, του Ευρυκλέους και του
υιού του «αρετής ένεκα» (Σωκράτης Β. Κουγέας, Γάιος Ιούλιος Ευρυκλής,
στο αφιέρωμα Λακωνία, σελ. 31, εκδ. Παπαδήμας, Αθήνα 1998).
Προς
τιμήν του Ευρυκλή θεσπίστηκαν στο Γύθειο μουσικοί αγώνες τα Ευρύκλεια,
οι οποίοι διήρκεσαν μέχρι της εποχής του Κομμόδου (Παπαρρηγόπουλος, σ.
33, υποσημείωση 1). Η Αθήνα είχε αναγείρει αδριάντα προς τιμήν του
Ευλυκλή. Ο Ευρυκλής είχε κόψει νόμισμα με τη μορφή της Σπάρτης κόρης του
Ευρώτα από τη μια πλευρά και από την άλλη τους Διοσκούρους έφιππους με
τις λέξεις ΛΑ(ΚΕΔΑΙΜΟΝΊΩΝ) ΕΠΙ ΕΥΡΥΚΛΕΟΣ (Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ηλίου,
λήμμα Ευρυκλής).
Αυτός
ήταν ο Ευρυκλής Λαχάρους Λακεδαιμόνιος, ένας χαρακτηριστικός τύπος
Έλληνα ηγεμόνα φίλου των Ρωμαίων, ηρωϊκού, διεφθαρμένου, αγαθοεργού και
τυράννου. Ήταν ένας άνθρωπος του καιρού του. Γραικύλος; Ίσως.
Βιβλιογραφία
Α. Ιστορικές Πηγές:
1. Παυσανίας, . a. : Κορινθιακά, Β, 3, 5, εκδ. Teubner, Leipzig 1903.
b. : Λακωνικά, Γ, 14, 8, εκδ. Teubner, Leipzig, 1903.
2. Πλούταρχος, a. : Πλουτάρχου, Αντώνιος, § § 66 & 67, στους Parallel Lives, vol. IX, pp. 289 – 291, εκδ. Loeb, London 1920.
b. : Πλουτάρχου Αντώνιος, § 67, και υποσημείωση 312 – σχόλιο σελ. 571, εκδ. Ζήτρος, Θεσσαλονίκη 2006.
c. : Πλουτάρχου Ηθικά, μέρος ΙΙ αποφθέγματα Ρωμαίων, 207 F 14, στa Plutarch Μoralia vol. III, p. 237, εκδ. Loeb, London 1931.
3. Στράβωνος, Γεωγραφικά, βιβλίο 8, κεφ. 5, § 1 στην Strabo Geography, vol. IV, p. 127, εκδ. Loeb, London 1937.
Στράβωνος, Γεωγραφικά, βιβλίο Η’, κεφ. 5, § 5, στην Strabo Geography, vol. IV, pp. 137 – 139, εκδ. Loeb, London 1927.
4. Φλάβιος Ιώσηπος, a. : Ιουδαϊκοι Πόλεμοι, βιβλίο Α’, κεφ. XXVI, 513 - 533, στο Josephus, vol. II, Jewish War, book I - III, pp. 242 - 252, εκδ. Loeb, London 1989.
b. : Ιουδαϊκή Αρχαιολογία, βιβλίο ΙΣΤ’, 300 – 310 στο Josephus, vol. VIII, Jewish Antiquities, book XV – XVII, pp. 330 – 334, εκδ,Loeb. London 1990.
5. : Δίων Κάσσιος, βιβλ. 54, 7, στην Roman History, vol. VI, p. 299, εκδ. Loeb, London 1917.
6. : Publius ( Gaius ) Cornelius Tacit. Annales II, 53 , στον Τacitus, vol. III, εκδ. Loeb, London 1931.
Β. Μελέτες και εγκυκλοπαίδιες :
1. Κ. Παπαρρηγοπούλου, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους , βιβλίον όγδοον, σελ. 28 – 29 και 31 - 33, εκδ. ΣΤ', Αθήναι 1932.
2. Σπ. Λάμπρου, Ιστορία της Ελλάδος, τόμος Γ', σελ. 90 -91, εκδ. Δημιουργία, Αθήνα 1998.
3. Σωκράτης Β. Κουγέας, Γάιος Ιούλιος Ευρυκλής, στο αφιέρωμα Λακωνία, σελ. 29 -32, εκδ. Παπαδήμας, Αθήνα 1998.
4. Σαράντης Ι. Καργάκος, Ιστορία της Σπάρτης, τόμος Β', σελ. 712 - 716 και 719, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2006.
5. Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό Ηλίου ( τα λήμματα περί Ευρυκλή και περί των Ιουδαίων και Καππαδόκων ηγεμόνων ).
6. Wikipedia, the free engyclodedia ( ομοίως ).
7. The Jewish on line Encyclopedia (ομοίως).
8. Σάββα Χ. Αγουρίδη, Ιστορία των χρόνων της Καινής Διαθήκης, σ. 265 – 270, εκδόσεις Πουρνάρα , Δ' έκδοση, Θεσσαλονίκη 1985.
9.
Βίκτωρος Δουρού, Ακαδημαϊκού, Ιστορία των Ρωμαίων, σ. 602 - 603, εκδ.
Παρασκήνιον, Αθήνα Ιούνιος 2003 ( Φωτοτυπική ανατύπωση της έκδοσης Φέξη,
Αθήνα 1897 ).
Ευρυκλής Λαχάρους Λακεδαιμόνιους ή Ευρυκλής Λαχάρους ΛΑΜΟΓΙΟΥΣ..!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣυγχαρητήρια για το εξαιρετικό ιστολόγιο!
ΑπάντησηΔιαγραφή