Ένα άγνωστο επεισόδιο από την δράση του θρυλικού θωρηκτού "Αβέρωφ" στον Μικρασιατικό πόλεμο

(Οι πρόσφατες αθλιότητες και λοιπές πράξεις ευτελισμού της Ιστορίας μας επί του θωρηκτού “Αβέρωφ” που εορτάζει φέτος τα 100-στά γενέθλιά του, αλλά και αλλού, με παρότρυναν να σας γράψω λίγες λέξεις γιά μιά, σχεδόν άγνωστη στους νεοέλληνες , επιχείρηση του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, που δεν την γράφουμε στα σχολικά βιβλία , ούτε ποτέ την εορτάζουμε, γιά να μην ενοχλούνται οι εξ Ανατολών γείτονές μας και – ίσως – η… κυρία Θάλεια Δραγώνα) :
Toν Μάϊο του 1922 και ενώ η Ελλάδα ευρίσκετο σε πόλεμο κατά της Τουρκίας στην Μικρά Ασία , ανέλαβε τα καθήκοντα του διοικητού της Στρατιάς Μικράς Ασίας ο Γ. Χατζηανέστης. Ο νέος αρχιστράτηγος μετέβη αμέσως στην Μικρά Ασία , όπου αφού επιθεώρησε το εκτεταμένο μέτωπο επέστρεψε στην Αθήνα και συνέταξε Σχέδιο Δράσεως-Έκθεση προς την Κυβέρνηση. Η Έκθεση προέβλεπε σύμπτυξη του Μετώπου, μυστική μεταφορά του πλεονάζοντος Στρατού στην Ανατολική Θράκη και αιφνιδιαστική κατάληψη της Κωνσταντινούπολης , η οποία μάλιστα είχε ορισθεί γιά την 14η Ιουλίου 1922 !
Η τελευταία, δυστυχώς, δεν πραγματοποιήθηκε λόγω ατυχών πολιτικών χειρισμών της Ελληνικής Κυβερνήσεως… Στα πλαίσια του νέου Σχεδίου Επιχειρήσεων έπρεπε να εμποδισθεί ο εφοδιασμός του Τουρκικού Στρατού του βορείου τμήματος του Μετώπου (Εσκή Σεχήρ) που γινότανε κυρίως από την Σαμψούντα και του νοτίου τμήματος του Μετώπου (Αφιόν Καραχισάρ) που γινότανε κυρίως από την Αττάλεια. Γιά τον σκοπό αυτό, διετάχθη μοίρα του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού που ναυλοχούσε έναντι της Κωνσταντινούπολης (Στενά του Βοσπόρου) να πλεύσει εις Σαμψούντα του Πόντου. Την μοίρα αποτελούσαν το θωρηκτό “Αβέρωφ” επί του οποίου επέβαινε ο διοικητής της πλοίαρχος Ι. Ηπίτης, τα αντιτορπιλλικά “Πάνθηρ” και “Ιέραξ” και τα εξοπλισμένα ατμόπλοια “Αδριατικός” και “Νάξος” . Η μοίρα του Στόλου μας κατέπλευσε πρό του λιμένα της Σαμψούντος την 7ην Ιουνίου 1922 και μετά από συνοπτικές διαδικασίες ενημέρωσης των Τουρκικών Αρχών της πόλεως της Σαμψούντος, άρχισε σφοδρός βομβαρδισμός του λιμένος και της πόλεως .
Κατεστράφησαν τελείως το διοικητήριο της Σαμψούντος, ό έναντι αυτής μιναρές, η κατοικία του διοικητού Φαϊκ Βέη, το Τελωνείο, και οι παρακείμενες αποθήκες όπλων και πυρομαχικών , ο μεγάλος στρατώνας επί του λόφου Τσαρτσαμπά, όλες οι αποβάθρες και τα ελλιμενισμένα πλοία και φορτηγίδες, καθώς και οι πλησίον του λιμένος μεγάλες δεξαμενές πετρελαίου και βενζίνης. Το θωρηκτό “Αβέρωφ” και το εύδρομο “Νάξος” κατέγιναν ιδιαιτέρως με την καταστροφή των εχθρικών πεδινών πυροβολαρχιών, οι οποίες εσπευσμένα απεμακρύνοντο από έντρομους Τούρκους στρατιώτες προς την ύπαιθρον περιοχήν γιά να διασωθούν.
Τουλάχιστον έξι πυροβολαρχίες και μία ολμοβόλων κατεστράφησαν ολοσχερώς. Μετά ταύτα κατέπαυσε το πυρ και η μοίρα του Στόλου μας απεχώρησε λαβούσα τον δρόμον της επιστροφής. Ο ανταποκριτής της Αγγλικής εφημερίδας “Μόρνινγκ Πόστ” που επέβαινε του αντιτορπιλλικού “Πάνθηρ”, τηλεγράφησε στην εφημερίδα του ότι οι καπνοί και οι φλόγες της καιγόμενης πόλεως της Σαμψούντος “εφαίνοντο εξ αποστάσεως 14 ωρών” !
Κατά τον πλουν της επιστροφής, τρία τουρκικά αεροσκάφη που απογειώθηκαν από το παρακείμενο αεροδρόμιο της Αμασείας επιχείρησαν να προσβάλουν τα πλοία μας, όμως τα εύστοχα αντιαεροπορικά πυρά του “Ιέρακος” κατέρριψαν ένα από τα τρία τουρκικά αεροσκάφη, των ετέρων δύο τραπέντων , μετά ταύτα, εις φυγήν . Την σύντομη και ένδοξη αυτή ιστορική αναδρομή αφιερώνω στον σημερινό αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και τον ευτραφή πολιτικό του προϊστάμενο Υπουργό Εθνικής Αμύνης.....
Μιχάλης Σ. Βάρδας
Πηγή
http://hellenicrevenge.blogspot.com
1. ΓΕΣ Διεύθυνσις Ιστορίας Στρατού
Επιχειρήσεις εις Θράκην 1919-1922
2. ΓΕΣ Διεύθυνσις Ιστορίας Σταρτού
Η Εκστρατεία εις Μικράν Ασίαν , Υποχωρητικοί Αγώνες των Α΄και Β΄
Σωμάτων Στρατού (Αύγουστος 1922)
3. Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια “Πυρσού”
Αμισός (πρόκειται περί της αρχαίας ονομασίας της Σαμψούντος)
4. Εφημερίδα ΕΣΤΙΑ (στήλη “προ 80-ετίας”, ημερομηνίες 27,28,29 και 31
Μαϊου 1922 , παλ.ημερολ.)
5. Αποστ. Π. Ευθυμιάδη
Η Συμβολή της Θράκης εις τους Απελευθερωτικούς Αγώνες του Έθνους
6. Γεωργίου Κ. Βαλαβάνη
Σύγχρονος Γενική Ιστορία του Πόντου (όπου υπάρχει λεπτομερής
περιγραφή του βομβαρδισμού)
7. Δημοσιεύματα Αγγλικών εφημερίδων της εποχής εκείνης (δεν μπόρεσα να
τα εντοπίσω λόγω στενότητας χρόνου. Αν σας ενδιαφέρουν, παρακαλώ,
αφήστε μου μήνυμα).

Σχόλια

  1. Αυτό κι αν είναι θέμα!!
    Γιατί δεν καταλήφθηκε η Πόλη;
    Η αιτιολογία:"but it failed thanks to arbitrarily taken quite on his own initiative and effected detering bluff, of general Sir Charles Harington" μαζί με το χάλι μας το μαύρο-ποιανού φαεινή ιδέα ήταν να ειδοποιήσει πρώτα τους "συμμάχους" οι οποίοι είχαν προ καιρού δείξει τα εχρικά τους αισθήματα πως πάμε να πάρουμε την Πόλη και να τους πιάσουμε ομήρους προκειμένου να τους εκβιάσουμε για να εγκυηθούν τον ασφαλή απεγκλωβισμό μας;;
    Θα περίμενα με χαρά κάτι πάνω σ'αυτό!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. http://ignatios100.blogspot.com/2009/05/blog-post_19.html

    Σε αυτό το μπλοκ μου έχω γράψει κάτι σχετικό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. η ιστορία της σκέψης για την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης είναι γνωστή και χαρακτηρίστηκε ως "μεγαλοφυής" από τον Τσώρτσιλ. Η μεταφορά στρατευμάυων από το μέτωπο στην Ανατολική θράκη αδυνάτισε τις Ελληνικές θέσεις. Ο λόγος που, κακώς όπως αποδείχθηκε, δεν προχώρησαν οι Έλληνες ήταν ότι προειδοποιήθηκαν και απειλήθηκαν από όλους τους παλαιούς "συμμάχους", ενώ ταυτόχρονα γίνονταν και οι διαπραγματεύσεις για μια τελική συμφωνία Κεμάλ-Ελλήνων που προέβλεπε αποχώρηση των Ελλήνων από την μ. Ασία και διατήρηση της Ανατολικής Θράκης.

    Το μόνο που έμενε ήταν να γίνει ανακωχή, καθώς ο Κεμάλ ζητούσε για να ισχύσει η συμφωνία την αποχώρηση του Ελληνικού στρατού, ενώ ο "προδότης" γούναρης ζητούσε εγγυήσεις για τους Έλληνες της Μ. Ασίας των οποίων οι απόγονοι σήμερα αρνούνται ακόμη και το την τυπική αποκατάσταση της μνήμης του...

    όσο για τον αίολο συμφωνούμε πως το άνοιγμα μετώπου στην τραπεζούντα ΕΠΙΒΑΛΛΟΤΑΝ. Δεν κατηγορώ όμως τους πολιτικούς αλλά τους στρατιωτικούς που δεν έκαναν τέτοια πρόταση ποτέ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Καλημέρα, Φιλίστορ και αγαπητοί συσχολιαστές και συναναγνώστες, και Χρόνια Πολλά!!!

    Σε συνέχεια της τελευταίας πρότασης του παραπάνω σχολίου του "οικοδεσπότη" της ιστοσελίδας, θα ήθελα να ρωτήσω το εξής:

    Αληθεύει ότι, περίπου την περίοδο των εκλογών του ΄20, προγραμματιζόταν αποστολή σωμάτων στον Πόντο σε συνεργασία με ντόπιους αντάρτες και βρετανικά στρατεύματα; Έχω δει σχετικές αναφορές σε διάφορα βιβλία, όπως το "Γύρω στην άσβεστη φλόγα" του αντιπροέδρου της ποντιακής κυβερνήσεως Θεοφύλακτου Θεοφυλάκτου, στα Απομνημονεύματα της Πηνελόπης Δέλτα (αν θυμάμαι καλά κάνει κάποια τέτοια αναφορά στο "Αναμνήσεις 1921", όπου επικαλείται και ένα τηλεγράφημα του Κατεχάκη από την Κωνσταντινούπολη αμέσως μετά τις εκλογές) και αλλού.

    Ξέρουμε αν υπήρχε τέτοιο σχέδιο και σε ποιο βαθμό είχε προχωρήσει η κατάρτιση και υλοποίησή του; Έχουμε κάποια πιο συγκεκριμένη και αναλυτική πηγή για το θέμα αυτό, ελληνική ή/και ξένη;

    Ευχαριστώ εκ των προτέρων - και πάλι Χρόνια Πολλά σε όλους!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αγαπητέ Φιλίστορ, Καλή Χρονιά και Χρόνια Πολλά σε εσένα, τους συναναγνώστες και τους συσχολιαστές!

    Είμαι ο αμέσως παραπάνω σχολιαστής. Με μεγάλο ενδιαφέρον περιμένω ακόμη την απάντηση στο παραπάνω ερώτημα... Βέβαια, ευπρόσδεκτη είναι η συνεισφορά και από οιονδήποτε άλλο φίλο γνωρίζει κάτι σχετικά.

    Και πάλι Καλή Χρονιά!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας