Αρχαία Ελλάδα και Ρώμη: (η ηθική και πολιτισμική παρακμή της Ρωμης ως αποτέλεσμα της επαφής με τον Ελληνιστικό Αρχαίο κόσμο)
Η Ρωμαϊκή διανόηση έτρεφε έναν βαθύ θαυμασμό για τα κατορθώματα του Ελληνικού Κλασσικού κόσμου, που όμως δεν επεκτεινόταν και στην Ελλάδα του 1ου αιώνα π.Χ, που είχε κατακτηθεί εύκολα και είχε μια απλή θέση Ρωμαϊκής επαρχίας ανάμεσα σε τόσες άλλες. συλλήβδην όλοι οι Ρωμαίοι συγγραφείς (Σαλλούστιος, Λίβιος, Λουκανός) θεωρούσαν πως οι μετέπειτα πολιτικές αναταραχές στην ρώμη προέρχονταν από την χαλάρωση των Αρχαίων αυστηρών Ρωμαϊκών ηθών. Η χαλάρωση αυτή είχε προκληθεί από την γνωριμία των Ρωμαίων οπλιτών και ανώτερων στρατιωτικών με την τρυφηλότητα και την ελευθεριότητα του Ελληνικού βίου.
Ο περίφημος ρήτωρ Κάτων αγορεύοντας εξέφραζε τον φόβο πως "τώρα που οι Ρωμαίοι διασχίζουν την Ελλάδα και την Μ. Ασία ερχόμενοι σε επαφή με κάθε είδους βίτσιο και έχοντας τους θυσαυρούς των βασιλέων, μπορεί να βρεθούν από την θέση του νικητή στην θέση του νικημένου". Ο Λίβιος υποστηρίζει πως η πρώτη δαπανηρή παρουσίαση ρωμαϊκού θριάμβου έγινε το 187 π.Χ. με τον στρατηγό Γναίο Βόλσωνα να μεταφέρει στην Ρώμη από την Ελληνιστική Μ. Ασία χάλκινα ανάκλιντρα, πολύτιμα κλινοσκεπάσματα, τάπητες, όμορφα έπιπλα και υφάσματα.
Ο Πολύβιος στο ενδέκατο βιβλίο του, αλλά και ο Διόδωρος, συνδέει την διαφθορά του Ρωμαϊκού τρόπου ζωής με τον πόλεμο κατά του Μακεδόνα βασιλιά Περσέα κατά την διάρκεια του οποίου η Ρωμαίικη νεολαία προσβλήθηκε από την Ελληνική ελευθεριότητα που περιλάμβανε πόρνες, μουσικές διασκεδάσεις, κρασσοσυμπόσια και κάθε τέτοιου είδους υπερβολή. Στην Ρωμαϊκή σκέψη η τρυφηλότητα ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την σύγχρονη τους Ελλάδα. Για τον Ελληνικό Τάραντα της Σικελίας ο Στράβων αναφέρει πως οι δημόσιες εορτές ξεπερνούσαν σε αριθμό τις ημέρες του χρόνου. Παράλληλα ο Πολύβιος αναφέρει πως μετά τον νικηφόρο πόλεμο κατά του Περσέα, υπήρξε μια αδιαμφισβήτητη άνοδος στην χλιδή, στην σπατάλη και στην ακολασία στην δημόσια Ρωμαϊκή ζωή, αλλά και στον στρατιωτικό βίο, Αυτή προήλθε από την απόλυτη κυριαρχία των Ρωμαϊκών όπλων μετά την κατάκτηση της Μακεδονίας, αλλά και στην διαθεσιμότητα των ειδών που ικανοποιούσαν κάθε επιθυμία που πλέον μετά την κατάκτηση της Ελλάδας, ήταν προσιτά και σε αφθονία.
Την ίδια εποχή ο Ρωμαίος στρατηγός Λούκουλλος που νίκησε τον Μιθριδάτη στην Μ. Ασία διεξήγαγε συμπόσια με εκατοντάδες καλεσμένους μέσα σε ακατάσχετη χλιδή ("Λουκούλλεια γεύματα") που σκανδάλιζαν τους συντηρητικούς Ρωμαίους της εποχής. Ο ίδιος ενδιαφερόταν για την Ελληνική λογοτεχνία και για τα Ελληνιστικά φιλοσοφικά ρεύματα της εποχής, ενώ ο Πλούταρχος στην σχετική βιογραφία αναφέρει πως συχνά στο σπίτι του είχε καλεσμένους Έλληνες. Πολλοί Ρωμαίοι επίσημοι (Κικέρωνας) έκαναν συχνά ταξίδια αναψυχής στον Ελλαδικό χώρο για να απολαύσουν τον ελευθεριότερο τρόπο ζωής που παρείχαν, ενώ ο Τίτος Πομπώνιος ο Αττικός εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, παγκόσμιο πνευματικό κέντρο της εποχής, εξασκώντας τις αρχές της Επικούρειας φιλοσοφίας. Μιλούσε τα Ελληνικά σχεδόν όπως την μητρική του γλώσσα, ενώ βοήθησε την πόλη να αντιμετωπίσει τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που την ταλάνιζαν.
Συμπέρασμα
Όλες αυτές οι σκόρπιες πληροφορίες επιβεβαιώνουν την αδιαμφισβήτητη επιρροή του Ελληνικού πολιτισμού στην διάπλαση του Ρωμαϊκού, που δικαίως θα μπορούσαμε να τον ονομάσουμε Ελληνορωμαϊκό. Αναμφίβολα όμως αναδεικνύει την μαλθακότητα και την τρυφηλότητα του Ελληνιστικού βίου ως την βασική αιτία της υποδούλωσης του Ελληνιστικού γεωγραφικού χώρου στους Ρωμαίους.
Αλλά ας μου επιτραπεί και ένας τολμηρότερος παραλληλισμός με την σημερινή κοινωνική κατάπτωση που παρατηρούμε παντού. Σήμερα η στρατιωτική θητεία έχει μειωθεί σε ένα εξάμηνο μη πραγματικής εκπαίδευσης αλλά ακατάσχετης αγγαριομαχίας, ενώ η επίδειξη προσωπικής χλιδής νεόνυμφων στο θρυλικό θωρηκτό "Αβέρωφ" και ο πολύχρωμος παρδαλός συρφετός "μοντέλων", θυληπρεπών μόδιστρων, ηθοποιών, κίναιδων, μαστροπών και γυναικών που υπερηφανεύονται δημοσίως ότι είναι πόρνες, μας θυμίζει ακριβώς τις συνθήκες εκείνες που οδήγησαν τον Ελληνισμό στην υποδούλωση.
Καλό είναι να αλλάξει κάτι πριν είναι αργά....
Πηγές
Νίκου Πετρόχειλου, Ρωμαίοι και Ελληνισμός, εκδόσεις παπαζήση
Πλουτάρχου βίοι, Λούκουλλος, εκδόσεις "Ζαχαρόπουλου"
Ο περίφημος ρήτωρ Κάτων αγορεύοντας εξέφραζε τον φόβο πως "τώρα που οι Ρωμαίοι διασχίζουν την Ελλάδα και την Μ. Ασία ερχόμενοι σε επαφή με κάθε είδους βίτσιο και έχοντας τους θυσαυρούς των βασιλέων, μπορεί να βρεθούν από την θέση του νικητή στην θέση του νικημένου". Ο Λίβιος υποστηρίζει πως η πρώτη δαπανηρή παρουσίαση ρωμαϊκού θριάμβου έγινε το 187 π.Χ. με τον στρατηγό Γναίο Βόλσωνα να μεταφέρει στην Ρώμη από την Ελληνιστική Μ. Ασία χάλκινα ανάκλιντρα, πολύτιμα κλινοσκεπάσματα, τάπητες, όμορφα έπιπλα και υφάσματα.
Ο Πολύβιος στο ενδέκατο βιβλίο του, αλλά και ο Διόδωρος, συνδέει την διαφθορά του Ρωμαϊκού τρόπου ζωής με τον πόλεμο κατά του Μακεδόνα βασιλιά Περσέα κατά την διάρκεια του οποίου η Ρωμαίικη νεολαία προσβλήθηκε από την Ελληνική ελευθεριότητα που περιλάμβανε πόρνες, μουσικές διασκεδάσεις, κρασσοσυμπόσια και κάθε τέτοιου είδους υπερβολή. Στην Ρωμαϊκή σκέψη η τρυφηλότητα ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την σύγχρονη τους Ελλάδα. Για τον Ελληνικό Τάραντα της Σικελίας ο Στράβων αναφέρει πως οι δημόσιες εορτές ξεπερνούσαν σε αριθμό τις ημέρες του χρόνου. Παράλληλα ο Πολύβιος αναφέρει πως μετά τον νικηφόρο πόλεμο κατά του Περσέα, υπήρξε μια αδιαμφισβήτητη άνοδος στην χλιδή, στην σπατάλη και στην ακολασία στην δημόσια Ρωμαϊκή ζωή, αλλά και στον στρατιωτικό βίο, Αυτή προήλθε από την απόλυτη κυριαρχία των Ρωμαϊκών όπλων μετά την κατάκτηση της Μακεδονίας, αλλά και στην διαθεσιμότητα των ειδών που ικανοποιούσαν κάθε επιθυμία που πλέον μετά την κατάκτηση της Ελλάδας, ήταν προσιτά και σε αφθονία.
Την ίδια εποχή ο Ρωμαίος στρατηγός Λούκουλλος που νίκησε τον Μιθριδάτη στην Μ. Ασία διεξήγαγε συμπόσια με εκατοντάδες καλεσμένους μέσα σε ακατάσχετη χλιδή ("Λουκούλλεια γεύματα") που σκανδάλιζαν τους συντηρητικούς Ρωμαίους της εποχής. Ο ίδιος ενδιαφερόταν για την Ελληνική λογοτεχνία και για τα Ελληνιστικά φιλοσοφικά ρεύματα της εποχής, ενώ ο Πλούταρχος στην σχετική βιογραφία αναφέρει πως συχνά στο σπίτι του είχε καλεσμένους Έλληνες. Πολλοί Ρωμαίοι επίσημοι (Κικέρωνας) έκαναν συχνά ταξίδια αναψυχής στον Ελλαδικό χώρο για να απολαύσουν τον ελευθεριότερο τρόπο ζωής που παρείχαν, ενώ ο Τίτος Πομπώνιος ο Αττικός εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, παγκόσμιο πνευματικό κέντρο της εποχής, εξασκώντας τις αρχές της Επικούρειας φιλοσοφίας. Μιλούσε τα Ελληνικά σχεδόν όπως την μητρική του γλώσσα, ενώ βοήθησε την πόλη να αντιμετωπίσει τα μεγάλα οικονομικά προβλήματα που την ταλάνιζαν.
Συμπέρασμα
Όλες αυτές οι σκόρπιες πληροφορίες επιβεβαιώνουν την αδιαμφισβήτητη επιρροή του Ελληνικού πολιτισμού στην διάπλαση του Ρωμαϊκού, που δικαίως θα μπορούσαμε να τον ονομάσουμε Ελληνορωμαϊκό. Αναμφίβολα όμως αναδεικνύει την μαλθακότητα και την τρυφηλότητα του Ελληνιστικού βίου ως την βασική αιτία της υποδούλωσης του Ελληνιστικού γεωγραφικού χώρου στους Ρωμαίους.
Αλλά ας μου επιτραπεί και ένας τολμηρότερος παραλληλισμός με την σημερινή κοινωνική κατάπτωση που παρατηρούμε παντού. Σήμερα η στρατιωτική θητεία έχει μειωθεί σε ένα εξάμηνο μη πραγματικής εκπαίδευσης αλλά ακατάσχετης αγγαριομαχίας, ενώ η επίδειξη προσωπικής χλιδής νεόνυμφων στο θρυλικό θωρηκτό "Αβέρωφ" και ο πολύχρωμος παρδαλός συρφετός "μοντέλων", θυληπρεπών μόδιστρων, ηθοποιών, κίναιδων, μαστροπών και γυναικών που υπερηφανεύονται δημοσίως ότι είναι πόρνες, μας θυμίζει ακριβώς τις συνθήκες εκείνες που οδήγησαν τον Ελληνισμό στην υποδούλωση.
Καλό είναι να αλλάξει κάτι πριν είναι αργά....
Πηγές
Νίκου Πετρόχειλου, Ρωμαίοι και Ελληνισμός, εκδόσεις παπαζήση
Πλουτάρχου βίοι, Λούκουλλος, εκδόσεις "Ζαχαρόπουλου"
Ξεπερασμένες ηθικιστικές αντιλήψεις που δεν έχουν ευτυχώς κανένα αντίκτυπο στη σύγχρονη ιστοριογραφία της ελληνιστικής εποχής.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤώρα τι σχέση έχει η ομοφυλοφιλία με τα τηλεψώνια και τους νεόπλουτους ένας θεός ξέρει...
Σύμφωνα με τον συγγραφέα βασική αιτία για την παρακμή των ελληνικών πόλεων , αλλά και μετέπειτα της Ρώμης ήταν η ελευθεριότητα των ηθών των Ελλήνων... Μάλιστα ο συγγραφέας χαρακτηρίζει ηθική και πολιτισμική παρακμή της Ρώμης την επαφή της με τον ελληνιστικό κόσμο !!! Πραγματικά εκπλήσσομαι για αυτές τις ανακρίβειες που δεν θα τις έγραφαν ούτε οι χειρότεροι εχθροί της Ελλάδας (πλην ίσως κάποιων νεορωμιών χριστιανών που το μίσος τους για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό δεν περιγράφεται…).. Η πραγματικότητα είναι ότι η ίδια η Ρώμη (με εξαίρεση τον στρατό και τους Νόμους της ) αποφάσισε να υιοθετήσει τον ελληνικό πολιτισμό στο σύνολο του , θεωρώντας ότι το γεγονός αυτό θα την βοηθούσε τα μέγιστα στην προσπάθεια της να δημιουργήσει ένα καλύτερο κράτος και κατ’ επέκταση να αυξήσει τις πιθανότητες της να γίνει κοσμοκράτειρα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ τελική επίτευξη του στόχου αλλά και η διατήρηση επί μακρόν αυτού του οικοδομήματος δείχνει ότι η επιλογή της να υιοθετήσει πολλά στοιχεία του ελληνικού πολιτισμού τελικά την βοήθησε και δεν την κατέστρεψε…
Μάλιστα η Ρώμη δεν θα αρκεστεί σε μια απλή αντιγραφή του ελληνικού πολιτισμού , αλλά θα δημιουργήσει αντίστοιχο λατινικό , προσπαθώντας να τον ξεπεράσει …
Πολύ χαρακτηριστικό γεγονός που αποδεικνύει την τάση αυτή , (πέρα από έργα όπως η Αινειάδα του Βιργίλιου κλπ) είναι οι ‘’Βίοι παράλληλοι’’ του Πλούταρχου , στους οποίους ο συγγραφέας επιχειρεί να συγκρίνει τους Έλληνες με τους Ρωμαίους.
Οι αντιδράσεις αρκετών Ρωμαίων (όπως του Κάτωνα ) εξέπεμπαν περισσότερο φόβο για την δύναμη του και όχι περιφρόνηση ή σιχαμάρα για τον ελληνικό πολιτισμό .
Τώρα οι αιτίες που οδήγησαν την Ελλάδα στην υποταγή είναι πολλές και σύνθετες , σίγουρα όμως η αρχή τους πρέπει να αναζητηθεί στον Πελοποννησιακό πόλεμο (431-404) και στην μελέτη των αιτιών που οδήγησαν σε αυτόν, στην πολιτική ιδεολογία της πόλης-κράτους με όλα τα θετικά και τα αρνητικά που απέρρεαν από τον θεσμό αυτό, αλλά και στους συνεχόμενους εμφύλιους πολέμους που συνεχιζόντουσαν με αμείωτη ένταση μέχρι τον 2ο π.χ. αιώνα…. Η μαλθακότητα και τρυφηλότητα που αναφέρεται ότι κυρίευσε πολλούς Ρωμαίους οφειλόταν κυρίως στον εκφυλισμό που προκαλεί η δύναμη και η εξουσία στην ανθρώπινη ψυχή(με την χριστιανική της έννοια). Σε ότι αφορά τέλος τις αιτίες που οδήγησαν την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία σε παρακμή πρέπει πάνω από όλα να λαμβάνουμε υπόψη ότι στην ζωή τίποτε δεν μένει ακίνητο , τα πάντα αλλάζουν και η επιτυχία ή όχι εξαρτάται από την έγκαιρη και εύστοχη πρόβλεψη του μέλλοντος και την γρήγορη προσαρμογή στις νέες αντιλήψεις και απαιτήσεις. Όποιος προσαρμόζεται καλύτερα στις νέες καταστάσεις επιβιώνει και αναπτύσσεται , όποιος δεν τα καταφέρνει μένει πίσω…. Η Ρώμη όλο τον 3ο και 4ο αιώνα παρουσίαζε συμπτώματα δυσκολίας προσαρμογής στις απαιτήσεις των καιρών , μέχρι που ο Μέγας (κατά την εκκλησία) Κωνσταντίνος βρήκε την λύση … εξασφαλίζοντας την επιβίωση του Ρωμαϊκού κράτους για άλλα χίλια χρόνια…
ναι συμφωνω <3 <3
ΑπάντησηΔιαγραφή