Αναφορά στο βιβλίο της κας Καίτης Αρώνη - Τσίχλη "το σταφιδικό ζήτημα και οι κοινωνικοί αγώνες"


Την τελευταία εικοσαετία του 19ου αιώνα, το βασικό εξαγώγιμο προϊόν της Ελλάδας ήταν η σταφίδα. Η παραγωγή της αποτελούσε την βασική οικονομική δραστηριότητα στην Πάτρα, στον Πύργο στα Καλάβρυτα στην Κόρινθο αλλά και στην Μεσσηνία. Οι εξαγωγές σταφίδας στην Αγγλία και την Γαλλία αποτελούσαν το μισό όλων των Ελληνικών εξαγωγών την εποχή εκείνη, αποφέροντας υψηλό εισόδημα στους σταφιδέμπορους, στους σταφιδοπαραγωγούς αλλά και στο Κράτος.

Το βιβλίο της καθηγήτριας μου κας Αρωνη - Τσίχλη ασχολείται με την κρίση στον κλάδο και στις τοπικές κοινωνίες που προέκυψε το 1892 με την δραστική μείωση της εξαγωγής σταφίδας στην Γαλλία και της συνεπακόλουθης μείωσης της τιμής της. Το χρονικό της κρίσης εκτείνεται σε μια περίοδο από το 1892 ως το 1905. Η συγγραφέας παρακολουθεί με λεπτομέρεια τις κοινωνικές αντιδράσεις, τα επεισόδια και τα συλλαλητήρια στις πληγείσες από την κρίση περιοχές χρησιμοποιώντας αθρόα τα τότε δημοσιεύματα των τοπικών εφημερίδων. Βαρύτητα δίνεται και στις σχετικές κοινοβουλευτικές συζητήσεις για την επίλυση του θέματος της σταφίδας μέσω του "παρακρατήματος" και της ίδρυσης σταφιδικής τράπεζας.


Ομολογουμένως η διαχείριση του θέματος δεν έχει κάτι το πρωτότυπο, τα πολιτικά πρόσωπα και οι πρωταγωνιστές των γεγονότων δεν προβάλλονται επαρκώς, ενώ σε πρώτο πλάνο προβάλλεται το ανώνυμο πλήθος και τα ξεσπάσματα του κατά της κρατικής Εξουσίας. Προφανώς το είδος αυτό της ιστορικής θεώρησης είναι αιχμάλωτο των γνωστών υλιστικών αριστερίστικων απόψεων όπου το πρόσωπο είναι υποχείριο της κοινωνίας και του περιβάλλον τος.

Το θετικό σημείο της μελέτης βρίσκεται κατά την γνώμη μας στα συμπεράσματα της συγγραφέως για την υφή της κοινωνικής αυτής εξέγερσης. Η ίδια με εντιμότητα και ειλικρίνεια αποδεικνύει ότι η εξέγερση αυτή είχε συντηρητικά χαρακτηριστικά, την καθοδηγούσε η αστική τάξη της Βορειοδυτικής Πελοποννήσου και δεν είχε το παραμικρό ταξικό η αταξικό (αναρχιστικό) περιεχόμενο. Συχνά οι εξεγερμένοι απευθύνονταν στον Βασιλιά ζητώντας του να χρησιμοποιήσει τα προνόμια του τιμωρώντας τα κόμματα και διαλύοντας την Βουλή. Δεν ισχύουν λοιπόν οι Κορδατικοί ισχυρισμοί (και άλλων λιγότερο σημαντικών αριστερών ιστορικών) για σύνδεση των εξεγέρσεων με αναρχοσυνδικαλιστικά αιτήματα κατά του κράτους που δήθεν εκπορεύονταν από δύο αναρχικούς συλλόγους. Οι σύλλογοι αυτοί ιδρύθηκαν και διαλύθηκαν πολλά χρόνια πριν και τα μέλη τους δεν ξεπερνούσαν τα δώδεκα (12) μέλη.

Να σημειωθεί ότι ένα από τα κοινωνικά αποτελέσματα της σταφιδικής κρίσης ήταν να ενταθεί το ρεύμα της μετανάστευσης προς την Αμερική.

Σχόλια

  1. Καταρχήν συγχαρητήρια για την δουλειά που κάνετε σε αυτό το site.
    Θα ήθελα να σημειώσω μια διευκρίνηση. Οι αναρχικές ομάδες δεν διαλύθηκαν πριν από το σταφιδικό ζήτημα. Ποιο συγκεκριμένα:
    Η αναρχική ομάδα Επί τα Πρόσω είχε την μεγαλύτερη δράση στα γεγονότα της εποχής και απασχόλησε αρκετά τις διωκτικές αρχές. Η εφημερίδα εκδίδονταν από το 1896 έως το 1898 και πρόσκειται στους διαγραμμένους αναρχικούς από την Διεθνή, στο συνέδριο του Λονδίνου το 1896. Δραστηριοποιούνταν στην Πάτρα, ενώ είχε συμμετοχή σε συλλαλητήρια, με εκφορά λόγων και διέτρεχε τα χωριά που βρίσκονταν σε αναβρασμό. Τα παραπάνω αναφέρονται και στην ομώνυμη εφημερίδα.
    Στον Πύργο κάνει την εμφάνιση της η αναρχική εφημερίδα Νέον Φως. Η εφημερίδα κυκλοφορεί εβδομαδιαίως από τον Οκτώμβρη του 1898 έως τον Ιούνη του 1899 με προμετωπίδα τις λέξεις «Ελευθερία- Αλληλεγγύη». Οι αναρχικοί του Πύργου μέσα από την εφημερίδα Νέον Φως προσπαθούν να αφυπνίσουν και να προσφέρουν αναρχικές λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες εξ αιτίας της σταφιδικής κρίσης. Διαλύουν του μύθους των πολιτικών σωτήρων και των σωστών νόμων που θα λύσουν τα προβλήματα και προσπαθούν να εμβαθύνουν, φτάνοντας στην ιδιοκτησία και την εξουσία ως οργανικά κοινωνικά προβλήματα.
    Επίσης η Πάτρα αναστατώνεται με την δολοφονία Φραγκόπουλου από τον αναρχικό Μάτσαλη.
    Ομάδες υπήρχαν και στην Αθήνα το 1900 όπως ο Αναρχικός Εργατικός Σύνδεσμος Αθηνών.
    Πολλές αναφορές απο το βήμα της βουλής και άλλων εφημεριδών στοχοποιούν τις συγκεκριμένες ομάδες με αποτέλεσμα την καταστολή τους.
    Οπότε ο ισχυρισμός σας ότι οι σύλλογοι αυτοί ιδρύθηκαν και διαλύθηκαν πολλά χρόνια πριν και ότι είχαν 12 μέλη δεν ισχύει. Μάλλον εννοείται τον Δημοκρατικό Σύλλογο που όντως ήταν δεκαετία πριν τα σταφιδικά γεγονότα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αγαπητέ Μπούρμπουνα καλησπέρα,

    Όλοι οι ισχυρισμοί που περιέχονται στο άρθρο δεν είναι δικοί μου αλλά περιέχονται στο βιβλίο. Άρα δεν έχω λόγο να μην δεχθώ τις θέσεις σας, όπως τις περιγράφετε. Συγχαρητήρια και σε εσάς για τη προσπάθεια σας. ¨Όσο απίστευτο και να ακούγεται έχουμε και κάτι κοινό: http://www.istorikathemata.com/2012/09/the-function-of-silo-and-the-bloody-incidents-in-Kalamata.html.

    Καλή συνέχεια...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ για την απάντηση. Δυστυχώς δεν μου εμφανίζει το post που μου παραθέσατε. Φαντάζομαι ότι έχει να κάνει με τους Μυλους στο λιμάνι της Καλαμάτας;
      Όσο για το βιβλίο το έχω διαβάσει και δεν αναφέρει μόνο την 12 μελή ομάδα του Δημοκρατικού Συλλόγου για αυτό παρέθεσα και το παραπάνω σχόλιο.

      υγ. Αν μπορείτε ξαναστείλτε το link γιατι μου βγάζει eror.........

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας