Αναφορά στο βιβλίο "Νέος Ελληνισμός: Οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους (1204 - Μέσα 15ου Αιώνα) του Απόστολου Βακαλόπουλου

Η πολιτιστική και φυλετική συνέχεια του Ελληνικού Έθνους, με το περιεχόμενο που της είχε δώσει ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος και ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος, αμφισβητείται πλέον ευθέως από πολλούς Πανεπιστημιακούς καθηγητές Ιστορίας (Αντώνης Λιάκος, Στέφανος Πεσμαζόγλου, Γιαννουλόπουλος κτλ). Ως βασική τους θέση προβάλλεται ότι η εθναφύπνιση των "Ελλήνων" ως διαδικασία που πυροδοτήθηκε την εποχή της γαλλικής Επανάστασης και που επιρρεάστηκε από την Ιδέα του Έθνους ως προιόν της νεωτερικότητας.

Το βιβλίο του μεγάλου Έλληνα ιστορικού Απόστολου Βακαλόπουλου "Νέος Ελληνισμός: Οι ρίζες, η καταγωγή των Ελλήνων και η διαμόρφωση του έθνους (1204 - Μέσα 15ου Αιώνα)", αν και γραμμένο την δεκαετία του 1970, σχεδόν προφητικά πριν ανακύψει η αμφισβήτηση, ασχολείται ακριβώς με το αμφισβητούμενο αυτό θέμα. Προσπαθεί να εντοπίσει τα πρώτα εθνικά σκιρτήματα του Νέου Ελληνισμού στις αρχές του 13ου Αιώνα, που μέσα από την παρακμή του θεοκρατικού πολυφυλετικού μωσαικού της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και το ψυχοράγημα αυτής ενώπιον της στρατιωτικής αλκής των νεοαφιχθέντων Οθωμανών, προσπαθεί να αναγεννηθεί συνδεόμενος με την Αρχαία Ελληνική καταγωγή του.

Έτσι συλλαμβάνει ο Βακαλόπουλος την Εθνική Ελληνική Αναγέννηση: ως μια σταδιακή επανασύνδεση των Ελλήνων - Βυζαντινών με το Αρχαίο Ελληνικό ηρωικό παρελθόν και την καταγωγή τους που με την πάροδο του χρόνου διαχωρίζει τους Έλληνες φυλετικά από τους υπόλοιπους λαούς των Βαλκανίων και της Ανατολής. Την στιγμή που ο χαλαρός Βυζαντινός πολυφυλετισμός, με την παρακμή της οικονομικής και στρατιωτικής αριστοκρατίας αδυνατούσε να αντισταθεί στην Οθωμανική λαίλαπα, προβλήθηκε ως λύση μια Ελληνική εθνική αναγέννηση.

Στίς πρώτες σελίδες ο Βακαλόπουλος με νηφαλιότητα εξετάζει όλες τις θεωρίες του Φαλμεράγιερ και άλλων Ιστορικών που αφορούν τις εγκαταστάσεις Σλαβικών και Αλβανικών λαών στην Στερεά Ελλάδα, την Πελλοπόνησο και τα Νησιά. Ο συγγραφέας καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι Σλαβικές μετακινήσεις πληθυσμών ήταν δευτερεύουσες χωρίς επιπτώσεις στην Φυλετική και Εθνική ιδιοσυστασία του πληθυσμού, ενώ αντιθέτως πολύ σοβαρότερες και μαζικές ήταν οι μετακινήσεις Αλβανόφωνων (Αρβανιτών) που εγκαταστάθηκαν στην Θήβα, στην Αττική, στην Χαλκίδα και στην Κόρινθο και ο απόηχος των εγκαταστάσεων αυτών φτάνει ως τις μέρες μας.

Η κανονική εξιστόρηση αρχίζει το 1261 μ.χ. με την απελευθέρωση της Κωνσταντινούπολης από τον Εμμανουήλ Παλαιολόγο από την κατοχή των Φράγκων. Στους 2 αιώνες που μεσολάβησαν μέχρι την πτώση της Βυζαντινής Πρωτευουσας στους Οθωμανούς, δύο νέες κοιτίδες του Ελληνισμού εκφράζουν την πρώιμη Εθνική του Αναγέννηση: Την Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας των Κομνηνών και το Δεσποτάτο του Μυστρά των Παλαιολόγων. Σε αυτές τις δύο εστίες, αλλά και σε όλο τον Ελλαδικό χώρο (συμπεριλαμβανομένης της Μικράς Ασίας) υπό το βάρος της προέλασης των Οθωμανών, υψώνονται οι πρώτες φωνές κατά της διεφθαρμένης Βυζαντινής Αριστοκρατίας και Δεσποτείας και υπέρ μιας εθνο - κοινωνικής Μεταρρύθμισης.

Ηγέτης της προοδευτικής αυτής προσπάθειας ήταν, ανάμεσα σε άλλους Ελληνιστές (Χρυσωλοράς, Χαλκοκονδύλης κτλ) αναμφισβήτητα ο Γεώργιος Γεμιστός - Πλήθων και ο μαθητής του Βησσαρίων μελλοντικός Καρδινάλιος στην Παπική Εκκλησία. Το Εθνικό του κύρηγμα στον Ελλαδικό χώρο δεν ακούστηκε με έκπληξη. Ο ανώτερος Εκκλησιαστικός κλήρος του Βυζαντίου διατήρησε στενή επαφή με την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία, παρά την φανατική πολεμική που έδειξε απέναντι στην Αρχαία παγανιστική Θρησκεία. Μόνο η Μυριόβιβλος του πατριάρχη Φώτιου τον 9ο αιώνα μ.χ. διέσωσε πολλά έργα Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας αλλά ακόμη και παθιασμένοι αντίπαλοι των "ελλήνων" όπως ο Γεννάδιος Σχολάριος γνώριζαν αρκετά καλά την Ελληνική Παιδεία.

Αλλά κατά τον Βακαλόπουλο, και στον απλό και αμόρφωτο λαό υπήρχε ζωηρή η ανάμνηση της Αρχαίας Ελλάδας στα ήθη και στα έθιμα του, στους χορούς του, στην Γλώσσα του, στα τοπωνήμια και στα Αρχαία μνημεία που κοσμούσαν τα εδάφη της Παλαιάς Ελλάδας. Έτσι το Εθνικό κύρηγμα έβρισκε έδαφος και είχε αποδοχή ακόμη και από σημαντικούς Βυζαντινούς Αξιωματούχους (όπως ο τελευταίος Βυζαντινός Αυτοκράτορας ο ηρωικός Κωνσταντίνος Παλαιολόγος - Δραγάσης), αλλά ήταν ήδη πολύ αργά.

Οι Οθωμανοί προήλαυναν και η στρατιωτική τους αλκή δεν συναντούσε σοβαρή αντίσταση από ένα Βυζάντιο κατακερματιμένο σε Φράγκικα και Βυζαντινά Φέουδα, όπου οι κατά τόπους Βυζαντινοί Αριστοκράτες - δυνατοί δεν πειθαρχούσαν σε κεντρική διοίκηση αλλά καταπίεζαν βάναυσα και χωρίς έλεος τους δουλοπάροικους των περιοχών τους, ο εκκλησιαστικός βίος εξασφάλιζε μια άνετη ζωή χωρίς βιοπάλη, καταπίεση και υποχρέωση στρατιωτικής θητείας, ενώ ο πνευματικός κόσμος έφευγε συνεχώς προς την ασφαλή Δύση.


Το βιβλίο περιέχει ένα αξιόπιστο χρονικό για την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453, ενώ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η εξιστόρηση της άλωσης της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας με παραπομπές σε τραγούδια της Ποντιακής παράδοσης που σώζουν το γεγονός. Συγκλονιστική είναι και η περιγραφή Βυζαντινών αριστοκρατών και μικροφεουδαρχών του ελλαδικού χώρου, που ενώ ο μουσουλμάνος κατακτητής ήταν στην πόρτα τους στην κυριολεξία, αυτοί αντί να ενωθούν πολεμούσαν μεταξύ τους για ασήμαντα διεκδικούμενα εδάφη προσκαλώντας τον εκάστοτε Οθωμανό ηγεμόνα είτε ως διαιτητή είτε ως σύμμαχο.

Η εξιστόρηση είναι λίγο ξηρή λόγω του ακαδημαικού ύφους, οι υποσημειώσεις περιέχουν πυκνότατη βιβλιογράφηση και πολύτιμες επεξηγήσεις που τεκμηριώνουν με αδιάσειστα στοιχεία κάθε ισχυρισμό του συγγραφέα. Το βιβλίο αυτό είναι μια επιτομή της Ελληνικής ιστορικής αυτογνωσίας σε καιρούς πονηρούς και ως τέτοιο αξίζει να διαβαστεί από όλους τους Έλληνες.

Σχόλια

  1. ας λεει οτι θελει ο λιακος και η παρεα του για μη συνεχεια του ελληνισμου! οι συγχρονες ερευνες ανθρωπολογιας και γενετικης τους εχουν διαψευσει πανηγυρικα! ας τις διαβασουν μπας και ξεστραβωθουν!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ακριβώς αυτό που λες αναφέρει ως επιχείρημα και ο ίδιος ο Βακαλόπουλος επικαλούμενος τα σύγχρονα ανθρωπολογικά ευρήματα του Άρη Πουλιανού που ταυτοποιούνται με αντίστοιχα των Αρχαίων Χρόνων....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. πολυ καλο βιβλιο και κυριως "διαβάζεται" .
    Διαχειριζεται με ξεκαθαρο τροπο χιλιοταλαιπωρημενες εννοιες χωρις να δινει την αισθηση οτι αποφευγει κατι η οτι κανει ελιγμους ή οτι δημιουργει ιστορια απο μονος του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας