Ελλάδα και Α΄ παγκόσμιος πόλεμος, Eduard Driault (εκδόσεις πελασγός)

γράφει ο Ιωάννης Β. Δασκαρόλης 

Ο Édouard Driault  ήταν ένας Γάλλος ακαδημαϊκός ιστορικός αρκετά γνωστός στην εποχή του (στις αρχές του 1900), με σημαντικό ερευνητικό έργο για τον Ναπολέοντα και για το Ανατολικό ζήτημα και το καθεστώς των Νεότουρκων. ήταν φανατικός φιλέλληνας και στο μνημειώδες έργο του για το Ανατολικό ζήτημα παρουσιάζει τη διαχρονική πορεία τού ελληνισμού ως κυματοθραύστη των εκάστοτε βαρβαρικών επιδρομών. Η παρουσίαση αυτή ταυτιζόταν με τους αγώνες του Γαλλικού λαού κατά του παγγερμανισμού με κύριο μέλημα του συγγραφέα την τόνωση των δεσμών φιλίας Γαλλίας και Ελλάδας. Για τον λόγο αυτό του ανατέθηκε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, από το ελληνικό κράτος, να γράψει μια γενική ιστορία για την Ελληνική εξωτερική πολιτική, λαμβάνοντας υπ' όψιν τα κρατικά ελληνικά αρχεία. 

Η πολυετής και επίπονη εργασία του σύντομα έγινε πεδίο αντιπαράθεσης στην κεντρική ελληνική πολιτική σκηνή, αφού στον πέμπτο και τελευταίο τόμο της εργασίας του που εξέταζε την εξωτερική πολιτική της Ελλάδος κατά τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο, (αν και ο ίδιος όντας Γάλλος), δικαίωνε πανηγυρικά την ουδετερόφιλη πολιτική του Βασιλιά καταλογίζοντας βαριές ευθύνες στη βενιζελική παράταξη για τον εθνικό διχασμό. Το ζήτημα την εποχή εκείνη ήταν βασικό πεδίο πολιτικής αντιπαράθεσης μεταξύ των δύο παρατάξεων, έτσι το έργο του στην τελική του μορφή απαγορεύτηκε να κυκλοφορήσει στην Ελλάδα απο τις βενιζελικές κυβερνήσεις των ετών 1928-1932. Όσα αντίτυπα της μελέτης έφτασαν στην Ελλάδα από την Γαλλία και κυκλοφόρησαν με την φροντίδα του ίδιου του Driault, κατασχέθηκαν από τις βενιζελικές αρχές και ο αποκλεισμός αυτός συντέλεσε ώστε να υποστηρίξει ακόμη πιο ανοιχτά τον ελληνικό Θρόνο σε μια εποχή που η αβασίλευτη Β΄ Ελληνική Δημοκρατία παράπαιε από διαδοχικά στρατιωτικά κινήματα. Ο ανά χείρας πέμπτος τόμος είναι το αμφιλεγόμενο κομμάτι της συνολικής εργασίας που αποτέλεσε την πέτρα του σκανδάλου όταν δημοσιοποιήθηκε.

Ο τρόπος γραφής της μελέτης βέβαια μόνο ακαδημαϊκός δεν είναι, καθώς ο συγγραφέας όχι μόνο δεν στερείται πολιτικών παθών και προτιμήσεων, αλλά αυτές τις διοχετεύει στον αναγνώστη σε όλο το εύρος τους. Φαίνεται δε ότι είχε και προσωπικές επαφές με τον Βασιλιά Κωνσταντίνο την περίοδο 1919-1922 αλλά και με σημαίνοντες πολιτικούς του αντιβενιζελισμού. Στο αρχείο του Παναγή Τσαλδάρη που φυλάσσεται στο ΙΚΚ υπάρχει επιστολή του προς τον Driault με ευχές για το νέο έτος. Ο ίδιος ο Driault έκανε φιλοβασιλικές δηλώσεις κατά  τη διάρκεια του Μεσοπολέμου οι οποίες φιλοξενούνταν στα αντιβενιζελικά έντυπα. Πάντως, πέραν κομμάτικών παθών και προτιμήσεων,  η αγάπη του για την Ελλάδα είναι ανυπόκριτη και πολλές φορές γίνεται συγκινητική. Οι κύριες θέσεις του συγγραφέα για το ζήτημα που εξετάζει είναι οι ακόλουθες.. 

 1. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος δεν ήταν γερμανόφιλος, αλλά αυτή η φήμη ήταν κατασκεύασμα των βενιζελικών και Συμμαχικών μέσων ενημέρωσης.

 2. Ο Βενιζέλος ήθελε να βγάλει την Ελλάδα στον πόλεμο με τυχοδιωκτικό τρόπο, χωρίς να εξασφαλίζει ανταλλάγματα, αντίθετα με τις πρακτικές άλλων χωρών και σε αντίθεση με την προσοχή και την διστακτικότητα του Κωνσταντίνου. 

 3. Ο Βενιζέλος υπαγόρευσε τα Συμμαχικά τελεσίγραφα και συνεχώς απαιτούσε κυρώσεις για την Ελλάδα. 

 4. Οι μυστικές υπηρεσίες των συμμάχων στην Ελλάδα βρίσκονταν σε στενή συνεργασία με βενιζελικά στελέχη και υπονόμευαν συστηματικά τις διαπραγματεύσεις όλων των βασιλικών κυβερνήσεων. 

 5. Η Ελληνική συμμετοχή στην εκστρατεία των Δαρδανελίων θα ήταν καταστροφική για τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις και για τις ισορροπίες στην περιοχή. 

 6. Οι βασιλικές κυβερνήσεις παρείχαν πολύτιμη προστασία στο εκστρατευτικό σώμα της Αντάντ για τουλάχιστον ένα χρόνο, εμποδίζοντας την συντριβή του από τις υπέρτερες γερμανο-βουλγαρικές δυνάμεις του Μάκενσεν. 

 7. Οι καταλήψεις αρχικά του Ρούπελ και αργότερα της Καβάλας, προήλθαν από τις πολλές παραβιάσεις της ελληνικής ουδετερότητας από πλευράς των Συμμάχων, που έδωσαν την αφορμή στα στρατεύματα των Αυτοκρατοριών να επέμβουν.

 8. Η βενιζελική επίθεση στην Κατερίνη εξαπολύθηκε από τον Βενιζέλο έγινε για να υπονομεύσει την συμφωνία Bασιλιά - Benazet.

9. Τα Νοεμβριανά αποτελούσαν μέγα πολιτικό και στρατιωτικό ατόπημα των Γάλλων. 

 10. Οι εξελίξεις μετά την βενιζελική κατάληψη της εξουσίας το 1917 απέδειξαν ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος δεν είχε εξασφαλίσει κανένα εδαφικό αντάλλαγμα για την συμμετοχή στον πόλεμο (ούτε καν την αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας) και ότι η ελληνική παρουσία στην Σμύρνη και στην Τσατάλτζα ήταν αποτέλεσμα συγκυριών και με την πλήρη διαβεβαίωση των Δυνάμεων ότι η Ελλάς θα είναι αβοήθητη εκεί, τόσο στρατιωτικά όσο και οικονομικά. 

 11. Αναλύει (όχι διεξοδικά ομολογουμένως) γιατί οι Σύμμαχοι μας θα μας εγκατέλειπαν στην Μικρά Ασία ασχέτως του αποτελέσματος των εκλογών του 1920. Τα παραπάνω είναι λίγα μόνο από τα θέματα που διαπραγματεύεται ο Driault. 

Το έργο του βέβαια πάσχει σε κάποια χτυπητά σημεία, για τα οποία όμως ο ίδιος δεν φέρει ευθύνη. Ουσιαστικά ο Driault έχει βασίσει όλα τα συμπεράσματα του στα αρχεία του Γαλλικού και του Ελληνικού υπουργείου εξωτερικών. Δεν είχε τότε στην διάθεση του (1929) τα αντίστοιχα αρχεία της Γερμανίας και της τότε Αυστροουγγαρίας, τα όποια δημοσιεύτηκαν μερικώς 30 χρόνια μετά από τον Πολυχρόνη Ενεπεκίδη. Έτσι ενώ μας διαφωτίζει γλαφυρά για πολλές πτυχές της τυχοδιωκτικής, ομολογουμένως, εξωτερικής και εσωτερικής βενιζελικής πολιτικής, του διαφεύγουν κρίσιμα διπλωματικά γεγονότα που αφορούν συνεννοήσεις του Βασιλιά Κωνσταντίνου με τις Κεντρικές Αυτοκρατορίες. Δεν υπάρχει αναφορά στο τηλεγράφημα Πασσάρωφ, στις γραπτές Γερμανικές εγγυήσεις της ελληνικής εδαφικής ακεραιότητας, στις συνεννοήσεις Κωνσταντίνου - Γερμανών κατά την εξορία του κτλ. 

Ο Driault αποσιωπά όλες τις ακρότητες των Βασιλικών κυβερνήσεων εις βάρος βενιζελικών, ενώ αθωώνει βιαστικά την "πικρή" για τον ίδιο, αλήθεια ότι ο τρόπος με τον οποίο ενήργησε ο Κωνσταντίνος (δηλαδή διορίζοντας κυβερνήσεις της αρεσκείας του) μετά το 1916 ήταν στα όρια της συνταγματικής εκτροπής. Εν ολίγοις το ανα χείρας πόνημα είναι πολύτιμο και θα έλεγα μάλλον χαριτωμένο γραμμένο με ένα παιγνιώδες ύφος, αλλά χρησιμοποιούμενο ως μοναδική μαρτυρία, δεν οδηγεί στην ιστορική αλήθεια. 

Επίμετρον - Ο Driault για τον αποκλεισμό του έργου του 

«Ο λυσσώδης και μυσαρός διωγμός κατά της επιστημονικής μου προσπάθειας και του έντιμου βιβλίου μου, γεμάτου από λατρεία προς την αιώνια Ελλάδα, με ψύχρανε και με αποκάρδιωσε: να φτάσουν στο σημείο να θεωρούν τη συνείδησή μου πουλημένη! Εξοργιστικά απαράδεκτο! Έχω την αδυναμία να υποφέρω για κάθε αδικία και διατηρώ ένα είδος έμφυτης αποστροφής για το ψέμα. Συνέγραψα το βιβλίο μου με μεγάλη χαρά, επειδή ανακουφίστηκε η συνείδησή μου ως ιστορικού. Έπραξα το καθήκον μου ως τίμιος άνθρωπος, το καθήκον μου προς την Ελλάδα, το καθήκον μου προς τη Γαλλία, το καθήκον μου προς τον εαυτό μου, το καθήκον μου προς όλους όσοι δικαιούνται να γνωρίζουν την αλήθεια, ακόμα και όταν αυτή δεν είναι σκόπιμο να αποκαλύπτεται...».

Σχόλια

  1. το τηλεγραφημα πασαρωφ ηταν πλαστο, οποτε ειτε το ανεφερε ειτε οχι, δεν εχει καμια σημασια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. επειδη δανειστηκα το παρον κειμενο σας και το χρησιμοποιησα εδω http://istoria.forumotion.com/t894-topic

    θα επιθυμουσες να συμμετεχεις στη συζητηση? Πιστευω οτι θα ηταν εποικοδομητικο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. αγαπητέ φίλε,

    δεν χρειάζεται να συμμετέχω γιατί απλούστατα αντιπροσώπευσες τις απόψεις μου επαρκώς.

    Γενικώς άλλωστε αποφεύγω να λαμβάνω μέρος σε τέτοιου είδους αντιπαραθέσεις με εντάσεις και "κοκορομαχίες". Μου αρέσει η ανταλλαγή επιχειρημάτων, αλλά κατά κανόνα η συζήτηση εκτρέπεται στα φόρουμ.

    Πάντως οι περίφημοι και πασίγνωστοι χρήστες "Δαίδαλος" και "ταυγέτης" (δεν ξέρω αν είναιτο ίδιο πρόσωπο) δίνουν τροφή και έναυσμα για να μάθεις και να προβληματιστείς σε θέματα Κατοχής και εμφυλίου που η κατεστημένη Ιστορία δεν θίγει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. κατ'αρχας ειναι τιμη μου, να λες οτι αντιπροσωπευσα τις αποψεις σου, διοτι απο σενα εχω μαθει πολλα και μου αρεσει ο νηφαλιος τροπος της εκφρασης των αποψεων σου(αλλωστε και το βιβλιο του Λεονταριτη απο σενα το εμαθα)! Απο εκει και περα, ο Ταυγετης ειναι πραγματικα αξιολογος, αλλα ωρες ωρες η φανατιλα του τον τυφλωνει! Κριμα, που τετοια ατομα γινονται τοσο μονοπλευρα, ενω θα μπορουσαν να ειναι πιο χρησιμοι, οποτε ειπα να τον "ισιωσω" μεσα απο το κειμενο που εγραψα(το οποιο μου πηρε μερες, μεχρι να βρω τα καταλληλα σημεια κλπ). Μου θυμιζει τον αλλο φανατικο, τον "Ιστορικο"(αν τον θυμασαι), ιδιοι σε ολες τις αποψεις και στην ξεροκεφαλια, με τη διαφορα οτι ο ενας ειναι φανατικος βασιλοφρων και ο αλλος, φανατικος βενιζελικος...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ένα βιβλίο που τάραξε τα νερά και χάλασε την βενιζελική σούπα της εποχής. Για αυτό και αντιμετωπίστηκε όπως αντιμετωπίστηκε από την "δημοκρατική΄" πλευρά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας