Ο ναυτικός αποκλεισμός του Πειραιά κατά τον Κριμαϊκό πόλεμο και το "Υπουργείο Κατοχής"

Κατά την διάρκεια του 19ου Αιώνα η πολιτική της Γαλλίας αλλά κατ΄εξοχήν της Αγγλίας στην Ανατολή πρότασσε ως βασική προτεραιότητα την εδαφική ακεραιότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ως βασική ανάσχεση της Ρωσικής καθόδου στην Μεσόγειο. Αντιθέτως η Ρωσία είχε προαιώνιο πόθο την συντριβή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την κάθοδο της στο Αιγαίο. Για τρεις αιώνες η Ρωσία επεδίωκε τον στόχο αυτό προσεταιριζόμενη όλους τους Χριστιανικούς λαούς (και κυρίως τους Έλληνες. Η πολιτική αυτή θα άλλαζε το 1860 όταν η Ρωσία (δυστυχώς για την Ελλάδα και τα συμφέροντα του Ελληνισμού) θα εστερνιζόταν την Θεωρία του Πανσλαβισμού.

Την εξιστορούμενη εποχή  Οθωμανική Αυτοκρατορία αντιμετώπιζε μια σειρά σοβαρών προβλημάτων με κυριότερο την οικονομική χρεοκοπία και τις αντίπαλες φατρίες μέσα στην Υψηλή Πύλη. Αυτό την καθιστούσε αδύναμη πολιτικά και στρατιωτικά (ο περίφημος "μεγάλος ασθενής") και έσπρωχνε την Ρωσία του τσάρου Νικολάου Α΄ να αναζητά μια αφορμή για να επέμβει εις βάρος της.
Αυτή δόθηκε στις αρχές του 1850 με το πρόβλημα της ιδιοκτησίας του πανάγιου Τάφου της Βηθλεέμ στα Ιεροσόλυμα και την διένεξη μεταξύ των Ορθοδόξων και των Καθολικών. Η διένεξη αυτή σοβούσε επί δύο αιώνες και πλέον, με τον εκάστοτε Σουλτάνο να εκδίδει διαδοχικά αντιφατικά φιρμάνια για το καθεστώς ιδιοκτησίας. Με αφορμή μια Γαλλική επέμβαση στον Σουλτάνο υπέρ των Καθολικών, ο Ρώσος απεσταλμένος του Τσάρου στην Κωνσταντινούπολη Μεντσίκωφ επέδωσε τελεσίγραφο στον Σουλτάνο στις 23 Απριλίου 1853 με το οποίο όχι μόνο ζητούσε να αποδοθεί η ιδιοκτησία του τάφου στους Ορθοδόξους, αλλά ζητούσε ο Σουλτάνος να αναγνωρίσει με επίσημο φιρμάνι τους Ρώσους ως προστάτες των Ορθοδόξων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Οι δύο πρεσβευτές της Γαλλίας και της Αγγλίας ώθησαν τον Σουλτάνο να απορρίψει το τελεσίγραφο υποσχόμενοι αμέριστη υποστήριξη σε περίπτωση ένοπλης αναμέτρησης. Η Ρωσία προσπάθησε να έρθει σε συνεννόηση με την Αγγλία και την Αυστρία πριν ξεκινήσουν οι εχθροπραξίες, αλλά μάταια. Αντιθέτως σχηματίστηκε μια πανίσχυρη συμμαχία εναντίον της στην οποία συμμετείχαν και οι 2 άλλες υπερδυνάμεις της εποχής Αυστρία και Πρωσία. Στις 18 Νοεμβρίου 1853 ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες μεταξύ Ρώσων και Τούρκων στον Δούναβη και ο Ρωσικός στόλος κατέστρεψε μοίρα του Τουρκικού στόλου που ναυλοχούσε στο λιμάνι της Σινώπης. Ακολούθησε απόβαση των όψιμων συμμάχων της Οθ. Αυτοκρατορίας στην χερσόνησο της Κριμαίας και έναρξη εχθροπραξιών που περιορίστηκαν πλέον σε Ρωσικό έδαφος.


Τα νέα του Ρωσοτουρκικού πολέμου συγκίνησαν σφοδρά τους Έλληνες και τον Βασιλιά Όθωνα που στην κυριολεξία εκείνη την εποχή φλέγονταν από τον πυρετό της "Μεγάλης Ιδέας" του Κωλέττη και της απελευθέρωσης των Ελλήνων που βρίσκονταν υπό Οθωμανικό ζυγό. Ο ίδιος ο Όθων αδιαφορώντας για τις προειδοποιήσεις των ξένων πρεσβευτών στην Αθήνα, συγκέντρωσε μυστικά μεγάλα ποσά από πλούσιους ομογενείς και οργάνωσε μια σειρά από επαναστατικά κινήματα στην Ήπειρο στην Θεσσαλία και στην Μακεδονία, τα οποία εμψύχωσε με τους καλύτερους μόνιμους Έλληνες αξιωματικούς και άλλους τοπικούς οπλαρχηγούς (Σπυρίδων Καραϊσκάκης, Θεόδωρος Γρίβας, Κίτσος Τζαβέλας στην Ήπειρο), (στρατηγός Χριστόδουλος Χατζηπέτρος, Καταραχιάς, αδελφοί Μπασδέκη, Καραούλης στην Θεσσαλία) εκ των οποίων οι περισσότεροι απόγονοι των Αγωνιστών του 1821. Τα κινήματα αυτά παρουσιάστηκαν στους ξένους ως δήθεν αυθόρμητα και αρχικά σημείωσαν κάποιες ασήμαντες τοπικές επιτυχίες καθώς οι Τουρκικές δυνάμεις ήταν αποσπασμένες στην Κωνσταντινούπολη και στις παραδουνάβιες ηγεμονίες.

Τα νέα των Ελληνικών εξεγέρσεων καταθορύβησαν την Αγγλία και την Γαλλία, όχι τόσο γιατί θεωρούσαν το μικρό Ελληνικό Βασίλειο επικίνδυνο στρατιωτικά, αλλά επειδή υπήρχε φόβος για έναν γενικό ξεσηκωμό των Χριστιανών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που ίσως είχε
Βασιλεύς Όθων Α΄
απρόβλεπτα αποτελέσματα. Ο Άγγλος πρεσβευτής Ουάιζ και ο Γάλλος Ρουάν πίεζαν τον Όθωνα να μην υποθάλπτει τα κινήματα αυτά, απειλώντας ανοιχτά με συμμαχική στρατιωτική επέμβαση (όπως είχε ήδη γίνει μια φορά στο παρελθόν). Μάλιστα κλιμάκωσαν τις απειλές τους όταν μαθεύτηκε πως ο Όθων σκόπευε να μεταβεί στην Θεσσαλία και να ηγηθεί ο ίδιος προσωπικά των επαναστατών. Την πρόθεση του Όθωνα που στήριζε αποφασιστικά η Βασίλισσα Αμαλία και θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες αν μετουσιωνόταν σε πράξη, εμπόδισαν την τελευταία κυριολεκτικά στιγμή ο υπουργός Προβελέγγιος και ο υπουργός στρατιωτικών Σκαρλάτος Σούτζος. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Νέσελροντ με διακοίνωση του στήριξε την Ελληνική εξέγερση, αλλά αυτό δεν είχε κανένα πρακτικό αντίκρυσμα.

Στην Γαλλία ο Ναπολέων Γ΄ υπό το βάρος των εξελίξεων, αποφάσισε την άμεση εκθρόνιση του Όθωνα δια της βίας, ενώ από κοινού με την Αγγλία αποφασίστηκε ναυτικός αποκλεισμός του Πειραιά. Έτσι, στις 13 Μαΐου 1854 γαλλικά πολεμικά πλοία εμφανίστηκαν στον Πειραιά και αποβίβασαν στρατεύματα υπό τον στρατηγό Φορέυ. Οι πρέσβεις των τεσσάρων μεγάλων δυνάμεων επέδωσαν τελεσίγραφο με τις αξιώσεις τους στον Όθωνα, επιβάλλοντας του να κηρύξει ουδετερότητα έναντι των εμπολέμων και να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Μαυροκορδάτο (το περίφημο "υπουργείο κατοχής"), πρόσωπο που εμπιστεύονταν και ο οποίος θα αναλάμβανε  να εκπληρώσει όλες τις Ελληνικές υποσχέσεις. Έτσι σχηματίστηκε κυβέρνηση υπό τον Μαυροκορδάτο και μέλη του Αγγλικού και Γαλλικού κόμματος όπως ο Ρήγας Παλαμίδης (Εσωτερικών), Δημήτριος Καλλέργης (Στρατιωτικών), της οποίας άλλαξε πολλές φορές η σύνθεση καθώς πολλοί υπουργοί παραιτούνταν λόγω της απροκάλυπτης αποδοκιμασίας της Ελληνικής κοινής γνώμης στο έργο τους. Και αυτό γιατί η κυβέρνηση αυτή δεν είχε την παραμικρή ανεξαρτησία, αλλά αντιθέτως οι αποφάσεις της ειδικά σε θέματα εξωτερικής πολιτικής υπαγορεύονταν άμεσα και χωρίς να τηρούνται ούτε καν τα προσχήματα από τους πρέσβεις των Μ. Δυνάμεων στην Αθήνα.

Μάλιστα τα Γαλλικά στρατεύματα κατοχής υπό τον "γενναίο" στρατηγό Τινάν, προσπαθώντας να εξευτελίσουν τον Όθωνα παρήλαυναν επιδεικτικά σχεδόν καθημερινά μπροστά από τα Ελληνικά
Βασίλισσα Αμαλία
ανάκτορα. Αλλά ο στρατός κατοχής δεν περιορίστηκε μόνο σε περιπάτους. Κατά διαταγή του "γενναίου" στρατηγού Τινάν, Γάλλοι στρατιώτες κατέστρεψαν το τυπογραφείο της εφημερίδας "Αιών" και συνέλαβαν και απήγαγαν στον Πειραιά τον διαπρεπή δημοσιογράφο Ιωάννη Φιλίμωνα, οπαδό του Ρωσικού κόμματος, που είχε στηλιτεύσει με άρθρα του την αποικιακή πολιτική των Αγγλογάλλων. Η γενικότερη αυθάδης συμπεριφορά των Γάλλων στρατιωτών προς τους Αθηναίους είχε αυξήσει την λαϊκή δυσαρέσκεια στο κατακόρυφο, και η τάξη εντός της πόλης διατηρείτο με μεγάλη δυσκολία. Η τελευταία τραγική συνέπεια της παρουσίας των στρατευμάτων κατοχής ήταν η διάδοση της χολέρας στους πολίτες των Αθηνών και ο θάνατος εκατοντάδων από την μεταδοτική αυτή ασθένεια. Υπό την πρόφαση της επιδημίας ο στρατός κατοχής ζήτησε την μεταστάθμευση του στα Πατήσια (έτσι ώστε να σκληρύνει περαιτέρω το καθεστώς κατοχής), αλλά συνάντησε την αποφασιστική στάση του Μαυροκορδάτου ο οποίος απείλησε με την παραίτηση του. Ο Μαυροκορδάτος ήταν και ο μοναδικός ο οποίος διασώθηκε στην συνείδηση του λαού, καθώς όρθωσε το ανάστημα του σε κάποιες πρωτοφανείς απαιτήσεις των ξένων, ενώ έδιωξε από το γραφείο του τον γραμματέα της Αγγλικής πρεσβείας γιατί μίλησε απρεπώς για τον Βασιλιά.

  Ο βίος του "υπουργείου Κατοχής" ήταν βραχύς και διήρκεσε ως τον Σεπτέμβριο του 1855, καθώς
Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος
τότε η κυβέρνηση αναγκάστηκε σε παραίτηση υπό το βάρος ενός μεγάλου κοινωνικού σκανδάλου που αφορούσε τον Καλέργη και την Βασίλισσα Αμαλία. Ακολούθησε νέα κυβέρνηση υπό τον Δημήτριο Βούλγαρη με τα ίδια υποτελή χαρακτηριστικά. Ο στρατός κατοχής αποχώρησε από τον Πειραιά στις 15 Φεβρουαρίου 1857, μετά το τέλος του Κριμαϊκού πολέμου και την οριστική συντριβή  όλων των εστιών επανάστασης στις επαρχίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που συνόρευαν με την Ελλάδα.

Το Ελληνικό Βασιλικό ζεύγος υπέμεινε τους συνεχείς εξευτελισμούς από τα στρατεύματα κατοχής και τους πρεσβευτές με καρτερία και υπερηφάνεια και η γενναία τους στάση, τους είχε καταστήσει ιδιαίτερα αγαπητούς σε όλους τους Έλληνες. Η δημοτικότητα του Όθωνα άγγιξε το απόγειο της στους δημόσιους πανηγυρισμούς για την εικοσιπενταετία της Βασιλείας του στις 25 Ιανουαρίου 1858. Στους πανηγυρισμούς συμμετείχαν με ανυπόκριτο ενθουσιασμό όλοι οι Έλληνες επιβραβεύοντας την ανδροπρεπή στάση του Όθωνα στην μεγάλη κρίση του Κριμαϊκού πολέμου που μόλις είχε  τερματιστεί. Παρά το πανηγυρικό κλίμα, η κρίση για τον Θρόνο του Όθωνα πλησίαζε....

Ι. Β. Δ.

Πηγές

Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, συλλογικό έργο, Εκδοτική Αθηνών

Επαμεινώνδας Κυριακίδης, Ιστορία του νέου Ελληνισμού

Σχόλια

  1. plus ça change... που λέει και ο Σαρκοζύ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εύχομαι, να έτρεφαν τον ελληνισμό μέσα τους οι σύγχρονοι κυβερνώντες, κατά το μέγεθος και την ποιότητα που τον βίωνε το βασιλικό ζεύγος Όθων-Αμαλία. Ήταν δυστύχημα για την Ελλάδα η απομάκρυνσή τους....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Για τον «Ήπειρος, η πατρίδα μας» :

    Δεν παρακαλάμε να πάθουμε ηπατίτιδα προκειμένου να γλιτώσουμε τον ιό έμπολα. Αυτή η "λογική" πάσχει ανεπανόρθωτα. Δεν αναπολούμε τους βασιλείς συγκρίνοντας τους με τα σημερινά χάλια μας. Το ότι δεν υπάρχει Δημοκρατία σήμερα - που είναι ο κύριος λόγος άνθισης και εξέλιξης ενός κράτους - με την κυριολεκτική έννοια του όρου (Δήμος + κράτει) οφείλεται κατ'εμέ στην παντελή ανικανότητα του λαού μας να την διατήρηση στην πράξη. Να την διεκδικήσει έχει δείγματα ότι κάπως τα καταφέρνει, αλλά στην διατήρηση και εξέλιξη της αποτυγχάνει παταγωδώς ! Με χαρακτηριστικά όπως του ραγιά του ανεκπαίδευτου σε θέματα πολιτικά - οικονομικά - κοινωνικά - ιστορικά με την άκρατη ιδιοτέλεια την ολοκληρωτική έλλειψη παιδείας και την κοντή , με την έννοια του χρόνου , ιστορική μνήμη δεν υπάρχει περίπτωση στα επόμενα 500 χρόνια να έχουμε άμεση δημοκρατία. Και στο κάτω-κάτω της γραφής δεν μας αξίζει κιόλας. Αν μας άξιζε πραγματικά θα την είχαμε χρόνια τώρα ! Το μεγάλο πρόβλημα της Ελλάδος είναι οι ίδιοι οι Έλληνες._

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τι να την κάνουμε την δημοκρατία;
      Στρατιωτικό καθεστώς χρειαζόμαστε τύπου Β.Κορέας, να φύγουν όλοι αυτοί που έχουν ρουφήξει το αίμα του λαού. Ξένοι και εγχώριοι...

      Διαγραφή
    2. «Ανακάλυψα» κάπως αργά, ίσως κι «εκπρόθεσμα» θα έλεγα, το άρθρο σας με τον παραπάνω τίτλο. Θα ήθελα λοιπόν, μια κι έχω κάπως ασχοληθεί με το τι έγινε τότε στον Πειραιά και την Αθήνα να μου επιτρέψετε κάποιες παρατηρήσεις, που –έστω και καθυστερημένα- θα διαφωτίσουν τους αναγνώστες.
      1. Ο Ιω. Κωλέττης είχε ήδη πεθάνει από το καλοκαίρι του 1847. Η «Μεγάλη Ιδέα» όμως, που αυτός πρώτος διατύπωσε, «πέθανε» πολύ αργότερα στις στάχτες της Σύρνης…
      2. Όσον αφορά την Ήπειρο, στις 15 Ιανουαρίου 1854 οι «Πρόκριτοι του Ραδοβιζίου» συγκεντρώθηκαν στο χωριό Μπότσι (σήμερα Μεγαλόχαρη) και με σχετική Προκήρυξη επαναστάτησαν επισήμως θα λέγαμε. Η ημέρα αυτή εορτάζεται σαν τοπική Εορτή.
      3. Ο Όθων την εποχή εκείνη παρά τις «έξωθεν πιέσεις» είχε απειλητικά διακηρύξει ότι θα περάσει τα σύνορα και θα τεθεί επικεφαλής των επαναστατών, οι Άγγλοι και οι Γάλλοι, σαν εγγυήτριες -δήθεν- δυνάμεις έλαβαν προληπτικά μέτρα για να τον αποτρέψουν. Και τούτο γιατί στον Κριμαϊκό πόλεμο ήταν σύμμαχοι με τους τούρκους !
      4. Επί πλέον ο Όθων οργάνωσε και απέστειλε μέσω Βουκουρεστίου στην Κριμαία την «Ελληνική Λεγεώνα», με αρχηγούς τον Αριστείδη Χρυσοβέργη και τον Πάνο Κορωναίο. Είχε δύναμη 1.000 περίπου ανδρών και παρέμεινε στις περιοχές αυτές από τον Ιούλιο του 1854 έως τον Μάρτιο του 1855.
      5. Τα περί διπλωματικών παρασκηνίων και πιέσεων σωστά αναφέρονται στο εν λόγω άρθρο.
      6. Πράγματι στις 13 Μαΐου 1854 γαλλικά πολεμικά πλοία εμφανίστηκαν στον Πειραιά και αποβίβασαν στρατεύματα. Διοικητής τους ήταν ο Ναύαρχος Marie Charles Adelbert Le Barbier de Tinan και όχι ο Στρατηγός Élie Frédéric Forey [που αναφέρεται στο άρθρο], ο οποίος ήταν Διοικητής Μεραρχίας στην Κριμαία και διακρίθηκε στην πολιορκία της Σεβαστούπολης.
      7. Η συμπεριφορά του Ναυάρχου de Tinan και των στρατευμάτων του ήταν σκαιότατη και εξευτελιστική κυρίως προς τον Όθωνα και την Αμαλία, στέλνοντας σχεδόν κάθε μέρα αγήματα να παρελάσουν εμπρός από τ’ ανάκτορα.
      8. Οι Γάλλοι ναύτες «στρατοπέδευσαν» αρχικά κοντά στην Εκκλησία του Αγ. Σπυρίδωνα, στο κέντρο του Πειραιά, στο σημείο ακριβώς όπου υπάρχει σήμερα ο επονομαζόμενος «Τινάνειος» κήπος. Τον κήπο αυτό τον δημιούργησαν οι Γάλλοι ναύτες, κατά διαταγή του διοικητή τους ναυάρχου de Tinan, γιατί το μέρος ήταν τελείως ξερό κι ζέστη τους ενοχλούσε. Η δημιουργία του κήπου αυτού είναι το μόνο «καλό» που έκαναν στον τόπο.

      Διαγραφή
    3. ΣΥΝΕΧΕΙΑ :

      9. Μιά κι ήταν κατακαλόκαιρο κι οι Γάλλοι ναύτες ζούσαν χωρίς μέτρα υγιεινής, δεν άργησε να εμφανισθεί επιδημία χολέρας, που υποτίθεται ότι έφθασε με τα πολεμικά πλοία, αν κι υπάρχουν γνώμες κι ενδείξεις περί του ότι η χολέρα μεταδόθηκε από τη Σύρο στον Πειραιά, και κατόπιν στην Αθήνα. Το αποτέλεσμα ήταν να πεθάνει 10% του πληθυσμού της Αθήνας μια κι η χολέρα δεν γνώριζε φραγμούς. Σαν «θεία δίκη» όμως, χτύπησε ιδιαίτερα και τους Γάλλους ναύτες, σε τέτοιο βαθμό [λεγόταν ότι οι νεκροί Γάλλοι έφθασαν τους 800 ! ] ώστε να χρειαστεί να δημιουργηθεί ιδιαίτερο νεκροταφείο γι’ αυτούς, στον χώρο πίσω από το σημερινό Στάδιο Καραϊσκάκη και κοντά στις γραμμές του –μετέπειτα- ηλεκτρικού σιδηροδρόμου, όπου είχε στηθεί και το γνωστό στους παλιούς Πειραιώτες «Μνήμα του Γάλλου» !
      10. Τον Μάϊο του 1854 ο Αλ. Μαυροκορδάτος δεν βρισκόταν στην Ελλάδα, αλλά στο Παρίσι σαν πρεσβευτής. Έτσι σε πρώτη φάση ανέλαβε την Πρωθυπουργία ο ναύαρχος Κων. Κανάρης και το φθινόπωρο ανάλαβε ο Μαυροκορδάτος. Τα υπόλοιπα περί αυτού σωστά αναφέρονται.
      11. Εκτός από την αντικατάσταση της Κυβέρνησης οι αγγλογάλλοι απαίτησαν και την αλλαγή πολλών αξιωματούχων με άλλους της αρεσκείας ή ανοχής τους. Έτσι το καίριο πόστο του «Διευθυντή της Διοικητικής Αστυνομίας Αθηνών και Πειραιώς» [όχι της Χωροφυλακής] ανέλαβε ο βουλευτής Κυνουρίας Εμμαν. Χ# Τσούχλος (από το Λεωνίδιον), ο οποίος αν και παρέμεινε στο πόστο αυτό λίγους μήνες επειδή ασθένησε κι ο ίδιος, διευθέτησε με επιτυχία πολλές εκκρεμότητες αστυνομικής φύσεως όπως το θέμα των αμαξηλατών, αλλά και θέματα δημόσιας υγιεινής, αφού τότε δημιουργήθηκε η πρώτη «Επιτροπή της επιτοπίου Υγείας των Αθηνών» της οποίας ήταν μέλος.
      12. Την ίδια περίοδο τρείς μεγάλες πυρκαϊές συγκλόνισαν την Αθήνα και αποτέφρωσαν το Εθνικό Τυπογραφείο, το Αστυνομικό Μέγαρο και το Βουλευτήριο, με αποτέλεσμα να ιδρυθεί αμέσως μετά και για πρώτη φορά «Λόχος Πυροσβεστών».
      13. Εν τω μεταξύ κατά την έκρυθμη αυτή κατάσταση πέθανε στις 2/14 Μαΐου η περίφημη φιλέλληνας Δούκισσα της Πλακεντίας, σε ηλικία 69 ετών, στην Έπαυλη των Ιλισσίων στην Αθήνα, και ετάφη στην Πεντέλη όπου υπάρχει ο τάφος της μέχρι σήμερα.
      14. Λόγω της χολέρας απεβίωσαν μεταξύ πολλών άλλων ακόμη οι εξής : ο επίσκοπος Άνδρου Προκόπιος, ο δάσκαλος του Γένους Ιω. Γεννάδιος, ο ιδρυτής της Φιλικής Εταιρείας Αναγνωστόπουλος και οι Βουλευτές Κυνουρίας Αναγνώστης Κονδάκης (παλιός Αγωνιστής κλπ), και Ιωάννης Ζαφειρόπουλος (κατά την Επανάσταση οπλαρχηγός ).
      15. Αλλά ο Μαυροκορδάτος δεν θα παραμείνει για πολύ στην πρωθυπουργία. Στις 28 Σεπτεμβρίου 1855 παραιτήθηκε διαπιστώνοντας ότι δεν είχε τη στήριξη ούτε των δυτικών Δυνάμεων ούτε του Όθωνος. Έτσι έληξε η άδοξη θητεία του «Υπουργείου Κατοχής» και αντικαταστάθηκε από τήν κυβέρνηση του Υδραίου Δημ. Βούλγαρη, του επιλεγόμενου «Τζουμπέ».

      Θα μπορούσαν να γραφούν ακόμα περισσότερα αλλά νομίζω οτι αυτά αρκούν.

      Γεώρ. Γαλ.
      Ιστορ.Ερευνητής

      Διαγραφή
    4. Ο Γενναίος Κολοκοτρώνης πάντως παρέμεινε πιστός στον Όθωνα μέχρι το τέλος.

      Διαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας