Η "οργάνωση Θεσσαλονίκης" (σύντομη αναφορά στο νέο βιβλίο του Χρίστου Γούδη "Η αλήθεια για τον Μακεδονικό Αγώνα")

Το βιβλίο του Χρίστου Γούδη "Η αλήθεια για τον Μακεδονικό Αγώνα 1904-1908" αποτελεί μια εξαιρετική εισαγωγή για το σημαντικό αυτό κεφάλαιο της νεοελληνικής Ιστορίας. Ο συγγραφέας στην εισαγωγή προσπαθεί να αναλύσει χωρίς φανατισμούς την έννοια και το περιεχόμενο της Μεγάλης Ιδέας", ενώ μελετά το Μακεδονικό ζήτημα εντοπίζοντας τις ρίζες του στην δεκαετία του 1860 με τις πανσλαβιστικές ιδέες που υποκινούνταν από την Ρωσία και το "ξύπνημα" του Βουλγαρικού εθνικισμού. Είναι σημαντικό πως ο συγγραφέας δεν διστάζει να παρουσιάσει αρκετά εκτεταμένα τόσο τις θέσεις όσο και τους πρωταγωνιστές της Βουλγαρικής πλευράς, ενώ το φωτογραφικό υλικό που περιλαμβάνεται είναι πλουσιότατο και τεκμηριώνει αρκετά ικανοποιητικά τους ισχυρισμούς και τις βασικές θέσεις του. Εκτεταμένες αναφορές γίνονται στον Ίωνα Δραγούμη, τον Παύλο Μελά, τον Σαράντο Αγαπηνό, τον Γερμανό Καραβαγγέλη, τον Μαζαράκη-Αινιάν κτλ

Εμείς εδώ θα παραθέσουμε τα στοιχεία από το βιβλίο που αφορούν την "Οργάνωση Θεσσαλονίκης", μια πολύ σημαντική μυστική Ελληνική οργάνωση που οι δραστηριότητες της δεν είναι ιδιαιτέρως γνωστές. Η οργάνωση αυτή ξεκίνησε να δραστηριοποιείται το 1905 στην Θεσσαλονίκη ως ένα ισχυρό δίκτυο συλλογής πληροφοριών που είχε στηθεί με άξονα το Ελληνικό προξενείο και τον Έλληνα πρόξενο Λάμπρο Κορομηλά. Πρωταγωνιστής της προσπάθειας αναδείχθηκε ο δραστήριος Αθανάσιος Σουλιώτης από την Σύρο επιστήθιος φίλος του Ίωνος Δραγούμη. Μετά τον θάνατο του Παύλου Μελά, ο Σουλιώτης αποφάσισε να αναλάβει δράση ως Έλληνας κατάσκοπος στην Μακεδονία παραιτούμενος από τον Ελληνικό στρατό. Έτσι έφτασε στην Μακεδονία υπό το πλαστό όνομα Νικολαΐδης ως δήθεν αντιπρόσωπος επώνυμης Γερμανικής βιομηχανίας ραπτομηχανών. Αργότερα παρουσιαζόταν ως αντιπρόσωπος μιας ασφαλιστικής εταιρείας υπό τον τίτλο "Αμοιβαία".

Χάρις την δραστηριότητα του Σουλιώτη σύντομα μυήθηκαν στην "οργάνωση Θεσσαλονίκης" τα πλέον ευυπόληπτα και εύπορα μέλη της Ελληνικής κοινότητας της Τουρκοκρατούμενης τότε Θεσσαλονίκης που τότε αριθμούσε 150.000 Έλληνες. Τα μέλη της οργάνωσης ήταν κατανεμημένα σε έξι ομάδες και χρησιμοποιούσαν συνθηματικά και όλους τους κανόνες της συνωμοτικότητας στις επαφές και τις συνεννοήσεις τους. Οι κύριοι σκοποί της Οργάνωσης ήταν η προπαγάνδα και η κατασκοπεία. Η προπαγάνδα διεξαγόταν μέσω της διανομής φυλλαδίων σε όλη την Μακεδονία που παρουσίαζαν την Ελλάδα ως την μόνη δύναμη στα Βαλκάνια που μπορούσε να απελευθέρώσει την Μακεδονία. Τα φυλλάδια αυτά ήταν γραμμένα και στα Ελληνικά αλλά και στην σλαβική διάλεκτο που κυριώς την χρησιμοποιούσαν στην ύπαιθρο.

Μια άλλη δραστηριότητα που ανέπτυξε η "οργάνωση Θεσσαλονίκης" ήταν ο καταιγιστικός οικονομικός πόλεμος κατά των "Εξαρχικών". Τα μέλη της οργάνωσης απαγόρευσαν σε Έλληνες να προσλαμβάνουν "Εξαρχικούς" είτε να τους πουλούν πρώτες ύλες που χρειάζονταν. Επίσης επιβλήθηκε αυστηρό μποϋκοτάζ σε οποιοδήποτε κατάστημα ήταν "Εξαρχικό" ασχέτως του τι πουλούσε. Παράλληλα η "οργάνωση" προσπάθησε και αγόρασε και γη στις Βουλγαρίζουσες συνοικίες όπου της δόθηκε η ευκαιρία. Τα αποτελέσματα ήταν καταστροφικά για τους Βουλγαρίζοντες της Θεσσαλονίκης. Πολλές εταιρείες και μαγαζιά τους χρεοκόπησαν, ενώ πολλοί "Εξαρχικοί" αναγκάστηκαν τελικώς να εγκαταλείψουν την Θεσσαλονίκη καθώς αδυνατούσαν να αυτοσυντηρηθούν. Σύντομα τα αποτελέσματα αυτά επεκτάθηκαν και στην υπόλοιπη Μακεδονία.

Τα χρήματα που χρειάζονταν για τις δραστηριότητες αυτές τα εισέπραττε ο ίδιος ο Σουλιώτης ως "ασφάλιστρα" για την υποτιθέμενη ασφαλιστική "εταιρεία" του. Κατά κανόνα τα "ασφάλιστρα" αυτά καταβάλλονταν εθελοντικά από τους επιφανείς Έλληνες της Θεσσαλονίκης για τον Εθνικό Σκοπό. Αν τυχόν κάποιος καθυστερούσε η δεν ήθελε να καταβάλλει το ποσό που του αναλογούσε, δεχόταν μια προειδοποίηση να πληρώσει εντός 24ων ωρών. Αν συνέχιζε να μην συμμορφώνεται τον αναλάμβανε ο εκτελεστικός βραχίωνας της οργάνωσης με επικεφαλής τον Γαβριήλ Πεντζίκη. Το "εκτελεστικό" αυτό στοχοποίησε και τα ηγετικά στελέχη των "εξαρχικών", καταφέρνοντας είτε τελικώς να τα εκτελέσει, είτε να τους εξαναγκάσει να εγκαταλείψουν την πόλη. Οι εκτελέσεις αυτές ήταν περιορισμένες και είχαν πιο πολύ ψυχολογικούς στόχους παρά πρακτικούς.

Με τις δραστηριότητες της η "οργάνωση Θεσσαλονίκης" κατάφερε να εμπεδώσει την ασφάλεια στις Ελληνικές κοινότητες της Μακεδονίας, ενώ παρείχε την ευκαιρία σε αυτούς που από ανάγκη η από φόβο είχαν ενταχθεί στην "Εξαρχική εκκλησία" να επιστρέψουν αν ήθελαν στο Πατριαρχείο. Σύντομα η ελληνική οικονομική και πολιτιστική υπεροχή είχε εμπεδωθεί σε όλη την νοτιοδυτική Μακεδονία χάρις τις άοκνες αλλά και τολμηρές προσπάθειες του Αθανασίου Σουλιώτη, της "Οργάνωσης Θεσσαλονίκης" υπό την εποπτεία και την βοήθεια του Έλληνα προξένου Λάμπρου Κορομηλά.

πηγη

Χρίστου Γούδη, Η αλήθεια για τον Μακεδονικό αγώνα 1904-1908, εκδόσεις PATRIA

Σχόλια

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας