Η αδιάσπαστη ενότητα της Ιστορίας και της συλλογικής ταυτότητας των Ελλήνων και η σύγχρονη αμφισβήτηση τους

Εδώ και 2 δεκαετίες γίνεται μια συστηματική προσπάθεια και μια μαζική προπαγάνδα ώστε να επιβληθεί η αντίληψη ότι η εξέγερση του το 1821 ήταν ένα τεχνητό κατασκεύασμα που ήρθε από την αλλοδαπή και σχεδόν επιβλήθηκε !! στους αγράμματους χωρικούς από τους αστούς και τους Έλληνες λόγιους (Κοραής κτλ). Η προπαγάνδα αυτή περιλαμβάνει ρατσιστικές φαλμεραγιερικές αναλύσεις αίματος (είμαστε μείγμα Σλάβων και Αλβανών, αν και οι οπαδοί της θεωρίας αυτής την ίδια στιγμή αρνούνται και την ύπαρξη ξεχωριστών φυλών ως βιολογικών οντοτήτων), περιλαμβάνει την αντίθεση Έλληνα (ειδωλολάτρη)-Ορθοδόξου και τέλος, το εντυπωσιακότερο όλων, περιλαμβάνει θετικές αποτιμήσεις γα την σκοταδιστική Οθωμανική Αυτοκρατορία, σε σημείο να μπορούμε να ονομάσουμε το Ιστοριογραφικό αυτό ρεύμα ως "Οθωμανισμό".

Προφανώς υπάρχουν και μονόπλευρες υπερβολές στην διήγηση της Ελληνικής Ιστορίας όπως αυτή έχει αποτυπωθεί στο κοινωνικό υποσυνείδητο. Αλλά από εκεί ως το σημείο κάποιοι κρατικοδίαιτοι καθηγητές του Παντείου Πανεπιστημίου και καναλάρχες διαπλεκόμενοι να αναπολούν με λαγνεία τα καλά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και να επιχειρούν την συνολική κατεδάφιση της Εθνικής Ελληνικής ταυτότητας υπάρχει πολύ δρόμος να διανυθεί. Θα επιχειρήσω μια μικρή ανάλυση και μια αντίκρουση των βασικών επιχειρημάτων των "Οθωμανιστών".


Η επανάσταση του 1821 επιβλήθηκε από το Εξωτερικό με τις Ιδέες περί Έθνους του Γαλλικού Διαφωτισμού και την προσπάθεια των αστών εμπόρων και των Ελλήνων λογίων

Αναμφίβολα οι προσπάθειες των Ελλήνων λογίων για την διάδοση των ιδεωδών του Έθνους ήταν σημαντικές και με προεκτάσεις τόσο για τον ξεσηκωμό όσο και για την διαμόρφωση της ιδεολογίας των Ελλήνων Επαναστατών. Είναι όμως ένα νοητικό άλμα στο κενό να ισχυριστούμε πως όσοι εξεγέρθηκαν δεν είχαν την παραμικρή θέληση η συνείδηση αλλά παρασύρθηκαν να επαναστατήσουν και να παίξουν το κεφάλι τους και τις οικογένειες τους κορώνα-γράμματα από τα...βιβλία του Κοραή και του Μοισιόδακα τα οποία εκτός του ότι κυκλοφορούσαν σε λίγα αντίτυπα, απευθύνονταν σε ένα κλειστό και περιορισμένο κύκλο γραμματιζούμενων που στον Ελλαδικό χώρο ήταν μερικές εκατοντάδες. Το κίνητρο λοιπόν πίσω από μια επανάσταση που αρχικώς φαινόταν καταδικασμένη σε αποτυχία (είχαν προηγηθεί τα "Ορλωφικά") δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι αποκλειστικά και μόνο οι ιδέες της Γαλλικής επανάστασης και η παρακίνηση των Ελλήνων εμπόρων. Βασικό κίνητρο των επαναστατών ήταν η αποτίναξη της καταπίεσης και της αυθαιρεσίας της Οθωμανικής εξουσίας, αλλά και η διαφοροποίηση της ταυτότητας τους σε σχέση με το Θρήσκευμα και την γλώσσα.

Οι σημερινοί "Έλληνες" δεν έχουν στάλα αίμα Αρχαίων Ελλήνων αλλά είναι "μίξη" Αλβανών και Σλάβων, Αράβων κτλ
Ισοκράτης
Το επιχείρημα αυτό βέβαια προϋποθέτει την βιολογική διάκριση των φυλών, όπως και ότι οι θεωρίες περί "φυλετικής καθαρότητας" έχουν βάση. Περιέργως όμως οι υποστηρικτές του επιχειρήματος αυτού όχι μόνο καταδικάζουν απερίφραστα τις θεωρίες αυτές, αλλά κακοποιώντας ένα εδάφιο του Ισοκράτη υποστηρίζουν πως "Έλληνας είναι όποιος μετέχει της Ελληνικής παιδείας". Προφανώς θα εννοούν τους μετέχοντες μετά το 1950, αν και ο Ισοκράτης έγραψε τον "Πανηγυρικό" δυο χιλιετηρίδες παλαιότερα. Εδώ όμως υπάρχει σαφέστατα μια αντίφαση. Εμείς ως επίδοξοι "φιλίστωρες" δεν έχουμε την τεχνογνωσία να κάνουμε αναλύσεις αίματος και DNA στους σύγχρονους Έλληνες (άλλωστε δεν πιστεύω στην φυλετική καθαρότητα και στην καθαρότητα του αίματος έτσι η αλλιώς). Εγώ (και όχι μόνο εγώ) ανιχνεύω συστηματικά την αδιάσπαστη πολιτιστική συνέχεια του Ελληνισμού από την Αρχαιότητα ως σήμερα στην Γλώσσα, στα ήθη τα έθιμα και τον τρόπο ζωής, στην νοοτροπία, στην γεωγραφία των τόπων, στα ψυχικά γνωρίσματα των σημερινών Ελλήνων, αλλά και στην συνείδηση τους για κοινή καταγωγή. Τώρα αν ήρθαν Σλάβοι και έχτισαν σπίτια στην Πελοπόννησο τον 8ο αιώνα μ.Χ., η κάποιοι Αλβανοί εποίκισαν τα Σπάτα τον 13ο αιώνα μ.Χ.και πρέπει να ανιχνεύσουμε πόσο "αραίωσαν" το "καθαρό" Ελληνικό αίμα των κατοίκων της περιοχής, κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό αλλά και κατά την γνώμη μας δεν έχει καμία σημασία.

"Ἡ τωρινὴ ἑλληνικὴ φυλὴ δὲν εἶναι ἴδια μὲ τὴν ἀρχαία… Μήπως καὶ οἱ Ἕλληνες τῆς ἐποχῆς τῶν περσομάχων ἦταν ἡ ἴδια ράτσα μὲ τοὺς Ἕλληνες τοὺς προομηρικούς;… Τὴν ψυχὴ τὴν ἑλληνική, μ’ ὅλα τὰ σμιξίματα, τὴ διατήρησαν ἀρκετὰ ὅμοια μὲ τὴν πρωτινή της μορφὴ τὰ χώματα τὰ ἑλληνικὰ καὶ τὰ κλίματα…"
Ίων Δραγούμης 

Στην Οθωμανική Αυτοκρατορία οι Χριστιανοί διαβιούσαν σχετικά καλά, δεν αντιμετώπιζαν διώξεις σε θέματα θρησκεύματος, γλώσσας και εκπαίδευσης και μάλιστα λίγα χρόνια πριν την επανάσταση είχε βελτιωθεί δραματικά το βιωτικό τους επίπεδο


Ο πλέον ανιστόρητος ισχυρισμός, κατά την γνώμη μου, είναι ο παραπάνω. Ειλικρινά μου προκαλεί μεγάλη εντύπωση ότι Έλληνες "επιστήμονες" (η "Ελληνόφωνους" σύμφωνα με έναν πρόσφατο αυτοπροσδιορισμό τους) θα υποστήριζαν ένα από τα θεοκρατικότερα και σκοταδιστικότερα καθεστώτα καταπίεσης που έχουν επιβληθεί ποτέ σε πληθυσμό. Στην πρώτη εκατονταετηρίδα της Τουρκοκρατίας οι Χριστιανοί πλήρωσαν μεγάλο φόρο αίματος με τους μαζικούς εξισλαμισμούς και το παιδομάζωμα, ενώ αυτά ελαττώθηκαν αργότερα, όχι λόγω κάποιας ανθρωπιστικής μεταστροφής των σουλτάνων, αλλά καθαρά για φορολογικούς λόγους (οι ραγιάδες πλήρωναν περισσότερους φόρους). Όσον αφορά την "καραμέλα" περί ελευθερίας της εκπαίδευσης στην Αυτοκρατορία, έχουμε να παρατηρήσουμε πως η Ελληνική Παιδεία ήταν ελεύθερη επί Τουρκοκρατίας γιατί επί 3 αιώνες στην κυριολεξία δεν υπήρχε. Οι Χριστιανοί ήταν θεωρητικά ελεύθεροι να ιδρύσουν σχολεία, αφού πρώτα είχαν φορολογηθεί και καταπιεστεί άγρια και τους είχαν μείνει μόνο τρόφιμα για να επιζήσουν. Σαν να αναρωτιόμαστε πως η Αφρική έχει μεγάλα ποσοστά αναλφαβητισμού, ενώ η Παιδεία είναι ελεύθερη!!

Η αντίθεση Έλληνα (ειδωλολάτρη) με Ορθόδοξο


Η αντινομία αυτή έχει καθιερωθεί από τον Κ. Θ Δημαρά και αναπαράγεται συνεχώς ως βασικό επιχείρημα της ασυνέχειας των Ελλήνων από την Αρχαιότητα ως σήμερα. Είναι όντως γεγονός πως ο κλήρος και η Εκκλησία τόσο στο Βυζάντιο όσο και μεταγενέστερα είχε καταφέρει να νοηματοδοτήσει το όνομα "Έλλην" ως ονομασία για τον μισητό ειδωλολάτρη, τον δωδεκαθεϊστή. Αυτή η "μετονομασία" όμως μπορεί να σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή σε μια συνιστώσα της συλλογικής ταυτότητας, δεν καταλαβαίνω όμως πως συνεπάγεται αυτόματα και την παντελή κατάργηση των υποκειμένων της (του λαού δηλαδή). Όπως όμως ξέρουμε το νόημα της λέξης "Έλλην" δεν ήταν προσδιορισμένο με αυτόν τον τρόπο από όλους και σε όλες τις περιόδους του Βυζαντίου. Στα τείχη της Βασιλεύουσας λίγο πριν την Άλωση, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος σύμφωνα με τον αυτόπτη μάρτυρα Φραντζή απευθύνθηκε στους "Έλληνες", παρακινώντας τους να αμυνθούν υπέρ πατρίδας τους. Την έννοια του "Έλληνα" με εθνικό περιεχόμενο την βρίσκουμε στο έργο του Ψελλού, του Πλήθωνα Γεμιστού, του Χαλκοκονδύλη, του Χωνιάτη. Επίσης πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι για τον απλό λαό επί Τουρκοκρατίας οι "Έλληνες" ήταν ένας λαός γιγάντων που ζούσαν στα μέρη εκείνα πριν πολλούς αιώνες, άρα η ανάμνηση του ονόματος είχε επιβίωσει δια μέσου των αιώνων.

Ταυτόχρονα πιστεύω πως η ακατάσχετη αυτή πάλη για την ονοματοδοσία ενός λαού, έχει την επιστημονική της σημασία της βέβαια, αλλά τελικώς έχει αποκτήσει περισσότερη βαρύτητα από αυτή που οφείλουμε να της αποδώσουμε. Αν ένας λαός στην μακρά πορεία του στην Ιστορία αυτοπροσδιορίζεται κατά καιρούς με άλλη ονομασία, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αυτοκαταργείται και ως λαός η ότι η Ιστορία του είναι ασυνεχής. Είναι φυσιολογικό σε μια πορεία χιλιάδων ετών οι ανάγκες και οι κοινωνικές προτεραιότητες να αλλάζουν και αυτό να επηρεάζει την εκάστοτε ονοματοδοσία. Τελικώς όμως οι μεταμορφώσεις και οι αλλαγές ενός ονόματος δεν απαλλοτριώνουν την ύπαρξη και την ουσία του υποκειμένου που περιγράφουν.

Όλες οι παραπάνω θέσεις είναι ακραίες και για ένα ακόμη σημαντικό λόγο: αναιρούν πλήρως όλα τα πορίσματα της επιστήμης της Ιστορίας και των μεγαλύτερων Ελλήνων Ιστορικών (Βακαλόπουλος, Σβορώνος) μέχρι και πριν 20 χρόνια. Η Ιστορική έρευνα εξελίσσεται αλλά ποτέ τα πορίσματα της δεν καταργούν τις θεμελιώδεις βάσεις της από τις οποία ξεκίνησε. Αυτό, στην περίπτωση που εξετάζουμε, συμβαίνει γιατί οι "Οθωμανιστές" "ερευνούν" έχοντας προειλημμένες ιδεολογικές θέσεις που καθορίζουν τις προτεραιότητες τους και διαμορφώνουν τα τελικά τους πορίσματα.

Ι. Β. Δ.

Πηγές

Απόστολος Βακαλόπουλος, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, εκδόσεις Σταμούλη

Ι. Θ. Κακριδής, Οι Αρχαίοι Έλληνες στην νεοελληνική λαϊκή παράδοση

Σχόλια

  1. παντως παρολο που κι εγω δεν δινω ιδιαιτερη βαση σε "καθαρα αιματα" κλπ, υπαρχουν και τα αντιστοιχα επιχειρηματα απο τους κλαδους της βιολογιας και της ανθρωπολογιας που επιβεβαιωνουν τη συνεχεια των Ελληνων απο την αρχαιοτητα εως σημερα! Βεβαιως αυτη η συνεχεια δεν εχει καμια σχεση με τη "συνεχεια" την οποια προωθουν διαφοροι γελοιοι οπως ο Γεωργιαδης και ο εκδοτικος του οικος, οι οποιοι εχουν κανει τεραστια ζημια στον εθνικιστικο(με την πραγματικη εννοια του ορου)χωρο! Εξαιρετικα ενδιαφερουσα σελιδα σχετικα με τα ζητηματα βιολογιας που ανεφερα, ειναι η παρακατω
    http://greekgenetics.blogspot.com/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Φίλε φιλίστορα,

    Πολύ ενδιαφέρον το άρθρο σου, το οποίο εστιάζει σε ένα σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει όποιος προσπαθεί σήμερα να ασχοληθεί με την ελληνική ιστορία μετά την Άλωση. Ένα σχόλιο μόνο σχετικά με όσα αναφέρεις ότι οι Έλληνες ζούσαν καλά υπό το τουρκικό καθεστώς.

    Η αλήθεια είναι ότι τον πρώτο ενάμιση αιώνα μετά την Άλωση η ζωή ήταν (σε γενικές γραμμές) καλλίτερη για τους ραγιάδες. Πριν από την Άλωση δεν υπήρχε ουσιαστικά η Βυζαντινή Αυτοκρατορία, η οποία ήταν περιορισμένη σε μερικές πόλεις κοντά στη Βασιλεύουσα και στην Πελοπόννησο. Η ελληνική επαρχία ήταν χωρισμένη σε πολλά κρατίδια που κυβερνούσαν Φράγκοι. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα συνεχείς πολέμους μεταξύ των Φράγκων ή εναντίον των Βυζαντινών και τελικώς εναντίων των Τούρκων. Ως γνωστόν, ο πόλεμος επιβαρύνει τους αγροτικούς πληθυσμούς διότι δεν μπορούν να καλλιεργήσουν τη γη, η περιουσία τους (που δεν είναι χρηματική) καταστρέφεται ενώ συχνά στρατολογούνταν βίαια από τους αντιμαχομένους (ως στόχοι για τα βέλη).

    Ο Μωάμεθ Β΄ ουσιαστικώς ενοποίησε την τουρκική κατοχή ολόκληρου του ελλαδικού χώρου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ενταχθεί η ηπειρωτική Ελλάδα σε μια συγκεντρωτική εξουσία για πρώτη φορά έπειτα από το 1204. Η παύση των πολέμων, η ανενόχλητη καλλιέργεια της γης για πρώτη φορά έπειτα από δυόμιση-τρεις αιώνες, η συγκεντρωτική εξουσία (η οποία μπορούσε αποτελεσματικά να επιβάλει τη τάξη στην επαρχία), σε συνδυασμό με το γεγονός ότι οι Τούρκοι ήταν περισσότερο καλοδεχούμενοι απ’ ό,τι οι Φράγκοι (έχω ακούσει στην Κρήτη ιστορίες για το πόσο σκληροί ήταν οι Φράγκοι), είναι προφανές ότι οδήγησαν σε μια άνευ προηγουμένου ευημερία του τοπικού πληθυσμού – άνευ προηγουμένου βέβαια, για τα δεδομένα της εποχής εκείνης. Επίσης, το τιμαριακό σύστημα της εποχής ήταν αρκετά ευνοϊκό για τους ραγιάδες ενώ ο Τούρκος φοροεισπράκτορας (αν δεν ήταν ελαστικότερος), ήταν τουλάχιστον εξ ίσου αυστηρός με τον Βυζαντινό.

    Ότι απήλαυναν σημαντικής ελευθερίας οι Έλληνες είναι γεγονός. Διατηρήθηκε η τοπική αυτονομία των κοινοτήτων ενώ το γεγονός ότι ταχύτατα οι Φαναριώτες πλούτισαν και αναρριχήθηκαν στα ανώτατα κλιμάκια της Οθωμανικής ιεραρχίας φανερώνει την καλή θέση των Ελλήνων στην Αυτοκρατορία. Άλλωστε, ο πληθυσμός του ελλαδικού χώρου αυξήθηκε ταχύτατα, πράγμα που πιστοποιεί την καλυτέρευση των συνθηκών ζωής.

    Τα ανωτέρω δεν μπορούν να αμφισβητηθούν. Εμείς σήμερα, όταν μιλάμε για Οθωμανική Αυτοκρατορία, έχουμε στο μυαλό μας τους δυο αιώνες πριν από την επανάσταση του 1821, όπου η κατάσταση ήταν πραγματική οικτρή. Δεν πρέπει να λησμονούμαι ότι η τουρκοκρατία διήρκεσε περισσότερους από τρεισήμισι αιώνες, επομένως είναι φυσικό να υπήρξαν διακυμάνσεις.

    Εν τούτοις, δίπλα στα θετικά, δεν πρέπει να παραβλέπονται και τα αρνητικά της πρώτης οθωμανικής περιόδου. Η Άλωση διέκοψε τη λεγομένη «αναγέννηση των Παλαιολόγων», και γενικότερα κάθε πολιτιστική κίνηση. Σημειώθηκαν εξισλαμισμοί οι οποίοι, αν και συνήθως οικειοθελείς, απείλησαν τον Ελληνισμό. Οι Έλληνες (και γενικότερα οι χριστιανοί) ήταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας, και με αυτόν τον τρόπο αντιμετωπίζονταν από τον κατακτητή. Δεν κατασκευάζονταν πλέον δημόσια έργα, και αυτά που κατασκευάζονταν εξυπηρετούσαν τους Οθωμανούς κατοίκους (π.χ. χαμάμ) ή τον στρατό (δρόμοι) – για να μην αναφερθεί ότι εργάζονταν αναγκαστικά (αγγαρεία) ως εργάτες οι Έλληνες – ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου εκκλησίες μετατράπηκαν σε τζαμιά.

    Αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι η θρησκευτική ανοχή ή γενικότερα η ανοχή στους χριστιανούς δεν ήταν απόλυτη. Είναι άλλωστε φυσιολογικό διαφορετικά να συμπεριφέρεται στους ραγιάδες ένας διοικητής κοντά στην Κωνσταντινούπολη και διαφορετικά ένας διοικητής κάπου στην Πελοπόννησο, όπου κανέναν κίνδυνο δεν διάτρεχε από την Πύλη (παρόμοια συμπεριφορά ζήσαμε και κατά τη γερμανική κατοχή). Αν και υπάρχουν ιστορίες για τίμιους Τούρκους αγάδες, οι περισσότερες είναι αρνητικές.

    συνεχ. κατωτέρω

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Όσον αφορά το παιδομάζωμα, ως θεσμός εξυπηρέτησε αποκλειστικά το Οθωμανικό κράτος. Παρά το δυσβάσταχτο του γεγονότος ότι οι γονείς αναγκαζόντουσαν να δώσουν τα αγόρια τους (τα οποία μπορούσαν να εργαστούν στα χωράφι και δεν επιβάρυναν τους γονείς τους με προίκα) στον άπιστο, οι συνέπειες δεν υπήρξαν σοβαρές για τον Ελληνισμό καθώς ο πληθυσμός εξακολουθούσε να αυξάνει την πρώιμη εποχή της τουρκοκρατίας. Επί πλέον, πολλοί γενίτσαροι που ανήλθαν στα ύπατα αξιώματα της Αυτοκρατορίας, έδειχναν μεγαλύτερη συμπάθεια και κατανόηση για τους ραγιάδες παρά απ’ ό,τι έδειχναν οι Τούρκοι. Πολλοί ραγιάδες κατάφεραν να διακριθούν• ακόμη και ο Σινάν, ο μεγαλύτερος Οθωμανός αρχιτέκτονας, ήταν Έλληνας από το παιδομάζωμα. Βέβαια, η άποψη ότι το παιδομάζωμα έδινε την ευκαιρία στους χριστιανούς να αναδειχθούν είναι παραπλανητική – οι περισσότεροι γενίτσαροι μάλλον σκοτώνονταν στους διάφορους πολέμους ενώ θα μπορούσαν οι νεαροί Έλληνες να γίνουν ιερείς ή να αναζητήσουν την τύχη τους στην Πόλη.

    Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και στο παιδομάζωμα ταιριάζει η ρήση «ουδέν κακόν αμιγές καλού». Αυτό που πρέπει να επισημανθεί όμως (και το οποίο δεν μειώνει στο ελάχιστο το φρικτό του μέτρου) είναι ότι το παιδομάζωμα αντιμετωπίζεται (φυσιολογικά άλλωστε) από τη συναισθηματική πλευρά. Από την πρακτική πλευρά, η ζημιά που προκάλεσε στον Ελληνισμό, χωρίς να είναι αμελητέα, δεν φαίνεται να είναι τόσο μεγάλη όσο συνήθως παρουσιάζεται, καθώς ελάμβανε χώρα κάθε 4/5 χρόνια και εξαιρούνταν οι κάτοικοι των πόλεων και οι τεχνίτες.

    Σε γενικές γραμμές, έστω και αν σε αρκετούς τομείς η πρώτη οθωμανική περίοδος ευνόησε τους Έλληνες, δεν πρέπει να λησμονούμαι ότι ο Τούρκος ήταν ο κύριος και ο χριστιανός ήταν ιδιοκτησία του, οπότε του άνηκε (του Τούρκου) οτιδήποτε είχε ο ραγιάς – ακόμη και η γυναίκα και τα παιδιά του. Και μόνο αυτό φανερώνει ότι η ζωή των Ελλήνων ήταν πολύ περισσότερο σκληρή απ’ όσο θέλουν αρκετοί σύγχρονοι Έλληνες «ιστορικοί» να την παρουσιάσουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. πως και δεν σου επιτέθηκαν ακόμα οι ρωμαιολάγνοι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Αγαπητέ Κλέωνα,

    Σύμφωνα με τον Παπαρηγόπουλο το παιδομάζωμα ξεκίνησε στα μισά του 14ου αιώνα και συνεχίστηκε ως το 1638. Σε αυτά τα διακόσια χρόνια το γεννιτσαρικό τάγμα ήταν 15 με 20.000 άνδρες. Οι γεννίτσαροι δεν παντρεύονταν, ενώ οι πόλεμοι ήταν συνεχείς και η νοσηλεία των τραυματιών πλημμελέστατη. Οι ετήσιες απώλειες του σώματος πρέπει να ήταν γύρω στις 5.000 άνδρες.

    Αυτό σημαίνει περίπου 1.000.0000 χριστιανοί που αποσπάστηκαν από τις οικογένειες τους, ένας βαρύτατος φόρος αίματος που παρά τις εξαιρέσεις ήταν επαχθής, γι΄αυτό πολλοί χριστιανοί πάντρευαν τα παιδιά τους από μικρά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ένα άλλο στοιχείο που αποδεικνύει την δεινή θέση των χριστιανών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στα πρώιμα χρόνια ήταν οι μαζικές οικειοθελείς προσχωρήσεις χριστιανών στο Ισλάμ. Αυτές οι προσχωρήσεις ήταν τόσο εκτεταμμένες στην Μακιεδονία και στην Θεσσαλία ώστε να γνωρίζουμε σήμερα λόγω ενός φιρμανιού ότι η διδασκαλία του Ισλάμ στους εξωμότες δεν γινόταν πλήρης.

    Μέσα σε 30 χρόνια από το 1620 ως το 1650 ο χριστιανικός πληθυσμός της Αλβανίας μειώθηκε από 350.000 σε 50.000 λόγω ακριβώς της αλλαξοπίστησης. όσοι εγκατέλειπαν τον χριστιανισμό διατηρούσαν φυσικά την ανάμνηση του αρχικού θρησκεύματος τους την οποία πολλές φορές περνούσαν στα παιδιά τους, με αποτέλεσμα πολλοί μουσουλμάνοι της Οθ Αυτοκρατορίας (και ανώτατοι αξιωματούχοι της Πύλης) να γνωρίζουν την χριστιανική τους καταγωγή και να διάκεινται ευνοικώς προς τους Χριστιανούς.

    Υπενθυμίζω επίσης την πλήρη απουσία νόμων στην Οθ. Αυτοκρατορία, τις δίκες με τον νόμο της Σαρία, τα ρουσφέτια και την καμαρίλλα της Πύλης.

    Επιμένω λοιπόν πως το σκοτάδι της Οθ. Αυτοκρατορίας κατέστρεψε κάθε προοπτική αναγέννησης του Ελληνισμού, λόγω της αποδημίας όλων των πνευματικών ανδρών του Βυζαντίου. Επίσης θεωρώ άδική την σύγκριση με το Βυζάντιο, καθώς αυτό κάλυπτε μια εποχή ως τον 15ο αιώνα που παγκοσμίως η επιστήμη και ο ανθρωπισμός εξέλειπαν. Κατά την γνώμη μου, η Οθ αυτοκρατορία απομωνωσε τον Ελλδικό χώρο από τις εξελίξεις της Αναγέννησης και του αρχικού Ευρωπαικού Διαφωτισμού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. πολυ ομορφα ολων των φιλων τα σχολια,ειμαι ομως δυσαρεστημενος να βλεπω σκεπτομενους ελληνες να προσπαθουν να αποδειξουν τα αυτονοητα.........σε τουρκολαγνους ''ελληνες΄΄ συστηνω να μαθουν την πραγματικη ιστορια ενος συμβολου της θεσσαλονικης(οχι για τον ΗΡΑΚΛΗ) του λευκου πυργου,να μαθουν πως ξεχειλιζε εκει μεσα η ελληνοτουρκικη φιλια και πως γινοταν ανταλλαγη πολιτισμων...........και φυσικα της ηρωικες σουλιωτισσες που δεν νομιζω να ειχαν στριμωχτη εκει περα στο ζαλλογγο σαν τους αλλους τους μορους στην προβλητα της σμυρνης.........

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Χεχε...σταζει επιστημονικοτητα ο πολυς Κ.Θ.Δημαρας.
    Απλα να υπενθυμισω οτι οι Ιαπωνες κατα την δικη τους αρχαιοτητα αυτοαποκαλουντο "Γιαμάτο", ενω το συγχρονο ονομα τους (Νιχόν) ειναι ονοματοδοσεια των κινεζων απο τους οποιους πηραν παρα πολλα σε γλωσσικο επιπεδο.
    Παρα πολυς λοιπον ο Κ.Θ.Δημαρας, μονο ομως οταν νομιζε οτι απευθυνεται σε ιθαγενεις.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Φίλε Φιλίστωρ,ένα μεγάλο μπράβο για όλα τα άρθρα που ανεβάζεις και ειδικά για αυτό εδώ.Σε διαβάζω πάντα με μεγάλο ενδιαφέρον.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Φίλε Φιλίστορα,

    Ευχαριστώ για την απάντησή σου.

    Σχετικώς με τους γενίτσαρους, οι υπολογισμοί του Παπαρρηγόπουλου πιθανότατα δεν είναι ακριβείς, άλλωστε η «Ιστορία» του αποτελεί ξεπερασμένη πηγή για τα εν λόγω ζητήματα (οι χρονολογίες όμως, πρέπει να είναι σωστές). Επί πλέον, το παιδομάζωμα ελάμβανε χώρα σε ολόκληρη τη βαλκανική χερσόνησο (ακόμη και στην Αρμενία), όχι μόνον στην Ελλάδα, επομένως οι αριθμοί για τον Ελληνισμό, μεγάλο μέρος του οποίου ζούσε άλλωστε στις πόλεις (αντιθέτως, π.χ. των Βουλγάρων), πρέπει να είναι συγκριτικά μικρότεροι απ’ όσο συνήθως παρουσιάζεται (χωρίς ποτέ να παραβλέπουμε το τραγικό του μέτρου).

    Για τις οικειοθελείς ισλαμοποιήσεις έγραψα και εγώ. Σχετικώς με τους Αλβανούς, είναι γνωστό ότι ποτέ δεν είχαν ισχυρή θρησκευτική συνείδηση. Ακόμη και την εποχή της Οθωμανικής κυριαρχίας, έτρωγαν χοιρινό και έπιναν οινόπνευμα. Σε γενικές γραμμές, κάποιος είχε γράψει (δεν θυμάμαι που το έχω διαβάσει) ότι οι Αλβανοί πιστεύουν σε όποιον θεό του επιτρέπει να κρατάνε τουφέκι. Αυτό άλλωστε φαίνεται και από την ελληνική εμπειρία, διότι οι περισσότεροι Αλβανοί μετανάστες στην Ελλάδα βαπτίστηκαν ώστε να μπορέσουν να ενσωματωθούν καλλίτερα.

    Στην απουσία κάθε πολιτιστικής κινήσεως αναφέρθηκα και εγώ. Η σύγκριση που έκανα μεταξύ Οθωμανών και Βυζαντινών αφορούσε μόνον τους φοροεισπράκτορες, και είναι γνωστό πόσο σκληροί, άδικοι και αντιπαθείς στον λαό ήταν οι Βυζαντινοί φοροεισπράκτορες. Στην πλήρη απουσία νόμων υπέρ των Χριστιανών στην Οθωμανική Αυτοκρατορία κτλ. αναφέρθηκα επίσης.

    Συνοψίζοντας, η περίοδος της τουρκοκρατίας στον ελλαδικό χώρο μπορεί να διαιρεθεί σε δύο μεγάλες περιόδους, αυτές της ακμής και της παρακμής της Αυτοκρατορίας. Κατά την περίοδο της ακμής, παρά τα κακά στα οποία λεπτομερώς αναφέρθηκα, υπήρξαν και καλά (όπως έγραψα άλλωστε, ουδέν κακόν αμιγές καλού), τα οποία δεν υπάρχει λόγος να τα αποσιωπούμε ώστε να μπορέσουμε να κατανοήσουμε τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο. Οι σαφές των Ελλήνων από τους Τούρκους, η καταπίεση των ραγιάδων, η μετατροπή των εκκλησιών σε τζαμιά κτλ., αποτελούν γεγονότα γνωστά και άριστα τεκμηριωμένα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Ωραίο το άρθρο,αλλά έχει ένα σοβαρότατο σφάλμα: η έννοια ¨έθνος" δεν προήλθε απο τη Γαλλική Επανάσταση"!!! Οι αρχαίοι Έλληνες την ανέφεραν πρώτοι

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Θα ήθελα να ρωτήσω δύο πράγματα.
    α) Η εικόνα με τον Καποδίστρια και τον Ρήγα να ανασηκώνουν την Ελλάδα έχει μασονική σημειολογία; Υπάρχει ιστορική έρευνα στο θέμα της μασονικής ή μη εμπλοκής στην επανάσταση του 1821; Καποια βιβλιογραφία θα ήταν ευπρόσδεκτη.
    β) Είναι ώριμες πλέον οι συνθήκες για την μελέτη του φαινομένου των αρνησιπάτρηδων, εθνομηδενιστών, αποδομητών της ιστορίας, πρακτόρων και λοιπών προδοτών της νέας εποχής;
    Με εκτίμηση,
    Νικόλαος Β' ο Μεγαλοπρεπής ροφλμαο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το θέμα της μασονικής εμπλοκής στην επανάσταση του 1821 με έχει απασχολήσει πολύ, αλλά η βιβλιογραφία είναι πολύ φτωχή. Θα έλεγα για αρχή ότι το τυπικό της Φιλικής εταιρίας έμοιαζε σε μεγάλο βαθμό με αυτό της μασονίας. Επίσης υπήρχαν τουλάχιστον 5 προσωπικότητες της εποχής που ήταν διαπρεπείς μασόνοι: ο Ρήγας. οι Υψηλάντηδες, οι Ρώμας - Στεφάνου - Δραγώνας από τα επτάνησα και φυσικά ο αρχιμασόνος Ιωάννης Καποδίστριας.

      Επίσης οι έμποροι των νησιών που γνώριζαν γραφή και ανάγνωση χρησιμοποιούσαν μασονικά σύμβολα για να συνεννοούνται μεταξύ τους.

      Από την άλλη όμως, δεν είναι καταγεγραμμένη κάποια ιστορική συνέπεια από την μασονική ιδιότητα όσων προανέφερα. Άλλωστε, μόνο τα ιδανικά του Ρήγα όπως εκφράστηκαν στις προκηρύξεις του ταίριαζαν στα μασονικά ιδανικά που είναι φυσικά υπερεθνικά. Έχω και άλλα στοιχεία που πιθανώς να παρουσιάσω σε ένα αυτοτελές άρθρο.

      Για την μελέτη της πλήρους επικράτησης των μαρξιστών στις ανθρωπιστικές σπουδές δεν είναι ώριμες οι συνθήκες για να καταγραφεί σε μελέτη, καθώς το φαινόμενο αυτό βρίσκεται στην κορύφωση του αλλά όχι στην ολοκλήρωση του.

      Πάντως η μελέτη του θα είναι ιδιαίτερα εύκολη. Το μόνο που θα χρειαστεί θα είναι τα πρακτικά των συνεδριάσεων των τμημάτων των πανεπιστημίων που ανέδειξαν τους εν λόγω καθηγητές, τι διδακτορικά είχαν κάνει και με τι επιβλέποντες. Θα είναι παιχνιδάκι (για όποιον καταφέρει βέβαια ν έχει πρόσβαση σε αυτά, τώρα είναι αδύνατον).

      Το σχόλιο σου το είχα δει και ήθελα να απαντήσω. Αυτόν τον καιρό είμαι ιδιαίτερα πιεσμένος από πολλά ζητήματα, οπότε υπήρξε μια αστοχία. Πάντως κατά κανόνα απαντώ πάντοτε...

      Διαγραφή
    2. Ευχαριστώ για την απάντηση, δεν ήθελα να είμαι πιεστικός, συγγνώμη.
      Μία ενδιαφέρουσα νέα εργασία έχει κάνει ο Σπύρος Χατζάρας για το θέμα του 1821 στα 2 βιβλία του η επανάσταση των Φιλογενών. Απ'ό,τι κατάλαβα την εποχή εκείνη δεν είχε ταυτιστεί απόλυτα ο μασονισμός με τα ιμπεριαλιστικα σχέδια των χρηματιστών και όντως υπήρχε πατριωτική πλευρά στον γερμανο-ρωσικό τεκτονισμό μη αντιχριστιανική, υπέρ ελευθερίας, ανεξαρτησίας κλπ.
      Όσο για το αποδομητικό φαινόμενο δεν είμαι σίγουρος πως είναι μόνο μαρξιστικό. Διαβάζοντας το βιβλίο του Κεκαυμένου για το κρυφό σχολειό, νομίζω πως περιγράφεται μία αόρατος δύναμη η οποία στρεβλώνει επιστήμονες και ιστορικούς να γράφουν όποως αυτή ορίζει, διακινδυνεύοντας ακόμα και την αξιοπιστία τους!!
      Θα αποτελούσε υπηρεσία στο έθνος η φώτιση αυτών των μηχανισμών. Σήμερα βέβαια που ο κάθε άρπαγας μπορεί να αποχωρεί από την χώρα με λάφυρα από το θυσαυροφυλάκιό της ατουφέκιστος, φαντάζει λίγο παρακινδυνευμένο. Οψόμεθα λοιπόν.

      Διαγραφή
  16. η μασωνια αφου δεν την αρχισε την επανασταση προσπαθησε στην πορεια να την ελεγξει [ οτι ακριβως κανουν τα κατα τοπους ΚΚ με τους τοπικους ξεσηκωμους...στην αρχη δεν νοιαζοντε- ειναι ως και αντιθετοι...οταν ομως δουν τι παει να γινει προσπαθουν να μπλεχτουν Ως οργανωση -να μπλεξουν τους διαφορους ηγετες των επαναστασεων με πλαγιους τροπους με σκοπο να τους ελεγξουν αργοτερα] ....γνωστη ειναι η σημαια με την θεα αθηνα και τον πανεποπτη οφθαλμο που ειχανε δωσει στον κολοκοτρωνη ...ειναι σημαιες που δωσανε διαφοροι '''τεκτονες'''' των επτανησων στον κολοκοτρωνη...ποτε βεβαια δεν του ειπανε τι εκπροσωπουν οι ιδιοι η ακομα τι σημαινει ο πανεποπτης οφθαλμος, η τι ειναι η εβραικη καμπαλα και για ποιον λογο την ακολουθουν κλπ κλπ κλπ....αλλωστε ξερανε οτι ολοι οι απλοι ανθρωποι, τους κατα τοπους τεκτονες τους θεωρουσανε ανθρωπους που ειχανε μεγαλη αγαπη με την εξουσια που ξεπουλουσανε τα παντα για αυτη - για να την εχουν...
    ΣΕ ΟΤΙ ΑΦΟΡΑΤΟΥΣ ΑΛΒΑΝΟΥΣ...ΓΡΑΦΕΙ ΕΝΑΣ ΦΙΛΟΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ....
    Σχετικώς με τους Αλβανούς, είναι γνωστό ότι ποτέ δεν είχαν ισχυρή θρησκευτική συνείδηση. Ακόμη και την εποχή της Οθωμανικής κυριαρχίας, έτρωγαν χοιρινό και έπιναν οινόπνευμα. ..... ΣΩΣΤΟ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ..ΠΑΝΤΩΣ ΥΠΗΡΧΕ ΜΙΑ ΦΥΛΗ ΜΕ ΙΣΧΥΡΗ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ .. ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΤΣΑΜΗΔΕΣ ΤΗΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ....ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΗΓΕΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΑΚΡΙΒΩΣ ΑΥΤΟ ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ .....
    Σε γενικές γραμμές, κάποιος είχε γράψει (δεν θυμάμαι που το έχω διαβάσει) ότι οι Αλβανοί πιστεύουν σε όποιον θεό του επιτρέπει να κρατάνε τουφέκι.
    ΕΠΙΣΗΣ ΣΩΣΤΑ..ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΑΙ ΠΑΡΟΙΜΙΑ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΑ ΑΛΒΑΝΙΑ....''ΚΟΥ ΕΣΤΕ ΣΠΑΤΑ , ΕΣΤΑ ΜΠΕΣΑ''' ΔΗΛΑΔΗ '''ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΣΠΑΘΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ Η ΠΙΣΤΗ'''

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΤΣΑΜΗΔΩΝ,ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ ΕΩΣ ΤΗΝ ΑΠΟΠΟΜΠΗ ΤΟΥΣ, ΟΥΔΟΛΩΣ ΕΙΧΕ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΜΕ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΑ ΑΙΤΙΑ ΑΛΛΑ ΜΕ ΚΑΘΑΡΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟΥΣ-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ...
      ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΣΑΝ ΠΟΤΕ ΝΑ ΧΩΝΕΨΟΥΝ ΟΤΙ ΕΧΑΣΑΝ ΤΑ ΠΡΟΝΟΜΙΑ ΠΟΥ ΕΙΧΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ,ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ ΚΟΜΜΑΤΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΤΣΙΦΛΙΚΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΧΕΣΗ ΑΦΕΝΤΙΚΟΥ-ΔΟΥΛΟΥ ΠΟΥ ΕΙΧΑΝ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ-ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ...
      ΓΙ΄ΑΥΤΟ ΠΑΝΤΑ ΑΛΟΙΘΩΡΙΖΑΝ ΠΡΟΣ ΑΝΘΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ, ΜΕ ΤΗΝ ΚΡΥΦΗ ΕΛΠΙΔΑ ΠΩΣ ΘΑ ΕΠΑΝΑΚΤΟΥΣΑΝ ΤΑ ΑΠΟΛΕΣΘΕΝΤΑ...
      ΜΕ ΑΠΟΚΟΡΥΦΩΜΑ ΤΗΝ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΤΟΥΣ ΜΕ ΤΙΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΗ ΤΟΥΣ ΔΡΑΣΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΝΤΟΠΙΩΝ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ...
      ΥΓ. ΟΙ "ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ" ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ ΤΟΥΣ, ΔΕΝ ΕΘΕΤΑΝ ΠΟΤΕ ΘΕΜΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΕΝΩΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ, ΚΑΘ΄ΟΤΙ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΑΛΒΑΝΟΙ(ΓΙ ΑΥΤΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΗΘΕΛΑΝ, ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΠΛΗΘΥΣΜΩΝ, ΝΑ ΠΑΝΕ ΟΥΤΕ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΣΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ) ...
      ΠΑΡΑ ΜΟΝΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ "ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΤΣΑΜΟΥΡΙΑΣ"-ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ...

      Διαγραφή
  17. Άκλαφτο πήγε το σχόλιο.
    Ίσως την επόμενη χιλιετία αποφασίσετε οι ιστορικοί να κάνετε επιτέλους την δουλειά σας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. ο καποδιστριας απο που και ως που ηταν μασωνος;;;υπαρχει καμια πηγη;;;....τους νομους που εβγαλε εναντιων των Στοων δεν τους εχετε ακουσει;;;;μηπως εννουσες ο κοραης;;;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. http://www.eleysis-ellinwn.gr/el/articles/nea_taxi_pragmaton/masonia/gi_auto_skotosan_ton_kapodistria_aporriti_egkuklios_kata_ton_masonikon_stoon.html
    ας μην ονοματηζουμε ετσι ευκολα ειδικα τον καποδιστρια ως μασωνο...τονμοναδικο πολιτικο που καταφερθηκε εναντιων των στοων

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Άλλο οι μυστικές εταιρίες των αντιπολιτευόμενων Υδραίων που είχαν σκοπό να ανατρέψουν την κυβέρνηση και άλλο οι μασωνικές στοές του εξωτερικού όπου σύχναζε ο κερκυραίος πολιτικός και έκανε παρέα με τον τσάρο και την αφρόκρεμα των Ευρωπαίων διπλωματών. Δεν ταυτίζονται τα δύο...

    Το είχα υπόψιν μου το άρθρο έτσι και αλλιώς. Από την άλλη βέβαια, δεν θέλω σε καμία περίπτωση να κατηγορήσω τον Καποδίστρια, αν κάποιος θεωρεί αρνητικό να είσαι μασώνος. Χωρίς να ειδικεύομαι στο ζήτημα η μασωνία του 19ου αιώνα δεν ταυτίζεται με αυτή του 20ου....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. τελικά ο Φαλμεράυερ τι ήταν; μικροβιολογος και τον παίρνουν τσ σοβαρά παρά τηην αναασκευή του από τον Χοπφ και άλλους;

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας