Arturo Barea "Ο αντάρτης: η αρχή" Εκδόσεις Γκοβόστη Αθήνα 2010, σελ. 436

 γράφει η Δέσποινα Κούρτη

«Ο αντάρτης» είναι μία ιστορική αυτοβιογραφία του Ισπανού συγγραφέα Arturo Barea, η οποία εκδόθηκε σε τρία μέρη στα μέσα της δεκαετίας του 1940 και προκάλεσε παγκόσμια αίσθηση. Το πρώτο μέρος της τριλογίας αποτελεί μία αφήγηση των παιδικών χρόνων του συγγραφέα στη Μαδρίτη, τα οποία ήταν δύσκολα αφού έχασε τον πατέρα του νωρίς, με αποτέλεσμα η οικογένειά του να αναγκαστεί να εγκατασταθεί σε μία φτωχογειτονιά, όπου η μητέρα του έκανε διάφορες εργασίες για να εξασφαλίσει τον καθημερινό επιούσιο της οικογένειας. Ο Barea, σε αντίθεση με τα αδέλφια του, που παρέμειναν με τη μητέρα τους σε μία φτωχική σοφίτα, φιλοξενήθηκε  στο σπίτι των θείων του, οι οποίοι ανέλαβαν πλήρως την ανατροφή και τη μόρφωσή του. Τον έστειλαν σε ένα σχολείο Ιησουιτών, όπου ο νεαρός θα προετοιμαζόταν να ασκήσει μελλοντικά το επάγγελμα του μηχανικού. Δυστυχώς μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα ο θείος του απεβίωσε και ο Barea αναγκάστηκε να αναλάβει ο ίδιος την επιβίωσή του, ξεκινώντας την πρώτη του εργασία σε ένα κατάστημα και συνεχίζοντας αργότερα ως τραπεζικός υπάλληλος. 

Ήταν ακόμη στην εφηβεία, όταν έγινε μέλος του εργατικού συνδικάτου και άρχισε την πολιτική του δράση δίχως ποτέ, ωστόσο, να τερματίσει τον εσωτερικό διχασμό του ανάμεσα στη νοοτροπία του προλετάριου και σε εκείνη του αστού. Το δεύτερο μέρος αυτής της αυτοβιογραφίας, με τίτλο «Η Πορεία», που εκδόθηκε το 1945, διηγείται τα πρώτα συγγραφικά εγχειρήματά του καταγράφοντας παράλληλα με γλαφυρότητα τις έντονες εμπειρίες του από τον πόλεμο του Ρίφ, στο Μαρόκο. Το τρίτο και τελευταίο μέρος, με τίτλο «Η Φλόγα», το οποίο είχε τεράστια απήχηση, αφηγείται τα «πέτρινα» χρόνια του Ισπανικού Εμφυλίου πολέμου και κυκλοφόρησε το 1946. Ας σημειωθεί ότι το έργο του Barea εθεωρείτο «απαγορευμένο» εκείνη τη ζοφερή πολιτική περίοδο. Εντούτοις κυκλοφορούσε παράνομα κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Φράνκο. Το βιβλίο αυτό αποτελεί για τους αναγνώστες ένα «ταξίδι» μέσα από τα σκοτεινά περάσματα μιας ταραγμένης εποχής, επειδή ακριβώς έχει γραφτεί από έναν άνθρωπο που πρωταγωνίστησε σε εκείνα τα συνταρακτικά γεγονότα…