Η ομηρία και η απαγωγή χιλιάδων πολιτών από τον ΕΛΑΣ τον Ιανουάριο του 1945

Όταν στις 3 Δεκεμβρίου 1944 ξέσπασε πόλεμος μεταξύ του ΕΑΜ - ΚΚΕ και των Βρετανικών και κυβερνητικών δυνάμεων, οι αριστεροί βρέθηκαν να έχουν υπό τον έλεγχο τους τα 4/5 της Αθήνας. Όταν η αναμέτρηση κορυφώθηκε με μεγάλες απώλειες από την πλευρά του ΕΛΑΣ, οι κατά τόπους κομμουνιστικές οργανώσεις ξεκίνησαν να συλλαμβάνουν πολίτες, οι οποίοι ήταν γνωστοί για τα πολιτικά τους φρονήματα είτε υπέρ της υφιστάμενης τότε κοινωνικής κατάστασης και υπέρ των αστικών κομμάτων είτε υπέρ του τροτσκισμού και άλλων κομμουνιστικών ιδεολογικών παραφυάδων. Οι συλλήψεις αυτές δεν έγιναν τυχαία, αλλά βασίζονταν σε καταλόγους προγραφών που είχαν ετοιμαστεί από την Κατοχή ακόμη. Πολύ συχνά αρκούσε να είναι κανείς εύπορος η απλά φίλος κάποιου "ταξικού εχθρού", για να συμπεριληφθεί στους καταλόγους αυτούς.


Σύμφωνα με τον ιστορικό Ι. Ιατρίδη, ως τις 5 Ιανουαρίου, ο ΕΛΑΣ είχε συλλάβει 30.000 πολίτες περίπου (άλλες φιλοκυβερνητικές πηγές αναφέρουν 40.000). Στις 6 Ιανουαρίου η ηγεσία του ΕΛΑΣ αποφασίζει ότι δεν έχει πλέον νόημα να συνεχίσει τον αγώνα για την κατάληψη της Αθήνας και δίνει διαταγή για υποχώρηση. Λίγο πριν την υποχώρηση ομάδες του ΕΛΑΣ και της Οργάνωσης Περιφρούρησης Λαϊκού Αγώνα (Ο.Π.Λ.Α.), διαβόητης κομμουνιστικής οργάνωσης που αναλάμβανε την "βρώμικη" δουλειά, πραγματοποίησαν μαζικές εκτελέσεις χιλιάδων αντιφρονούντων που είχαν συλληφθεί (ο αριθμός τους σύμφωνα με μετριοπαθείς πηγές, πρέπει να ήταν γύρω στις 10.000). Τους υπολοίπους αιχμαλώτους, ο ΕΛΑΣ τους απήγαγε ως ομήρους υποχρεώνοντας τους σε αναγκαστική πεζοπορία υπό ιδιαίτερα αντίξοες καιρικές συνθήκες στην ύπαιθρο της Αττικής.

Ανάμεσα στις φάλαγγες των ομήρων που πεζοπορούσαν προς την Μάνδρα Αττικής που είχε οριστεί ως αρχικό σημείο συγκέντρωσης τους, ήταν καθηγητές πανεπιστημίου (Πετρόπουλος, Αγγελόπουλος, Λογοθέτης), δικαστικοί, στρατιωτικοί (Κατσιγιαννάκης, Τρεπεκλής), αξιωματούχοι του κράτους, ιερείς (μητροπολίτης Κορυτσάς Ευλόγιος) μουσικοί, καλλιτέχνες (Εμπειρίκος) κτλ. Πολλές γυναίκες επίσης, κυρίως σύζυγοι όσων είχαν προγραφεί, είχαν συλληφθεί και εξαναγκαστεί να μετακινηθούν πεζοπορώντας προς την Μάνδρα. Η πεζοπορία ήταν συνεχής με πολύ μικρά διαλείμματα ξεκούρασης, χωρίς παροχή τροφής και υπό συνεχή χιονόπτωση, υπό τα βλέμματα οπλισμένων ανταρτών του ΕΛΑΣ. Σύμφωνα με μαρτυρίες, πολλές ήταν οι εκτελέσεις όσων βραδυπορούσαν η δεν μπορούσαν να ακολουθήσουν τον ρυθμό των άλλων. Οι ένοπλοι που συνόδευαν την φάλαγγα αυτή, συχνά λήστευαν τους ομήρους, τους χτυπούσαν η τους χλεύαζαν. Τα μαρτύρια των ομήρων ήταν συνεχή, από τους περισσοτέρους είχαν αφαιρεθεί τα παπούτσια, ενώ υπήρξαν μαρτυρίες και για λαϊκά δικαστήρια ομήρων στην Αράχοβα.

Η συνεχής υποχώρηση των Ελασιτών μπροστά στην υπεροχή πυρός των Βρετανικών και κυβερνητικών δυνάμεων, ανάγκαζε τις φάλαγγες των ομήρων να μετακινούνται πεζοί συνεχώς, διασχίζοντας μια απόσταση πάνω από 200 χλμ μέσα σε δέκα ημέρες. Να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία των απαχθέντων ήταν ηλικιωμένοι που μοιραία είχαν μικρές φυσικές αντοχές. Υπολογίζεται ότι πάνω από 4000 όμηροι έχασαν την ζωή τους, από τις κακουχίες, τις εκτελέσεις, την καταπόνηση και την στέρηση τροφής.

"Είχομεν δύο ευκαιρίας κατά την διάρκειαν της επισκέψεως μας να συναντηθώμεν με ομήρους , μόλις απελευθερωθέντας απο τον ΕΛΑΣ. Με την πρώτην ομαδα συνηντήθημεν εις τα Αθηνας. Η κατάστασις αυτών των ανθρώπων ητο αξιοθρήνητος. Κανείς απο αυτούς δεν είχεν υποδήματα και ήσαν πολύ ελαφρά ενδεδυμένοι ή έφερον παλαιά ράκη ενδυμάτων. Όλοι διηγούντο φρικτάς ιστορίας κακομεταχειρίσεως της οποίας έτυχον από τους φρουρούς του ΕΛΑΣ..." αναφέρει ο Γουόλτερ Σιτρίν, Βρετανός πολιτικός του Εργατικού κόμματος που βρισκόταν στην Ελλάδα.

Από τις 10 Ιανουαρίου αντιπρόσωποι του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ είχαν έρθει σε επαφή με τον στρατηγό Σκόμπυ για την σύναψη ανακωχής. Η ανακωχή αυτή υπογράφτηκε στις 15 Ιανουαρίου 1945 αλλά δεν περιελάμβανε όρο για την άμεση απελευθέρωση των ομήρων. Τόσο ο νέος πρωθυπουργός τότε, Νικόλαος Πλαστήρας, όσο και ο αντιβασιλέας Αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός, διαμαρτυρήθηκαν έντονα στον Σκόμπυ για την παράλειψη αυτή, χωρίς όμως να εισακουστούν. Λίγες μέρες μετά ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις στην Βάρκιζα για μια συμφωνία ειρήνευσης μεταξύ των εμπολέμων. Εν τω μεταξύ, οι σφαγές, οι ακρότητες και η αδιάκριτος και αναιτιολόγητη ομηρία τόσων πολιτών, είχαν ξεσηκώσει ένα μεγάλο τμήμα της κοινής γνώμης κατά του ΕΛΑΣ και του ΕΑΜ. Αυτό οδήγησε την ηγεσία των αριστερών να απελευθερώσει σταδιακά πολλούς ομήρους ως τα τέλη Ιανουαρίου. Οι τελευταίοι όμηροι απελευθερώθηκαν στις 12 Φεβρουαρίου 1945 μετά την συμφωνία της Βάρκιζας, αφού το άρθρο 4 της συμφωνίας τους κατονόμαζε ως "πολιτικούς αιχμαλώτους" και προέβλεπε την απελευθέρωση τους.

Η ΑΠΟΨΗ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΤΩΝ ΟΜΗΡΩΝ

Η επίσημη θέση του ΚΚΕ για τις εκτελέσεις πολιτών, ήταν αρχικά να αρνηθεί την τέλεση τους. Όταν όμως με την πάροδο του χρόνου βρέθηκαν πολλά πτώματα που ταυτοποιήθηκαν και αναγνωρίστηκαν από τους συγγενείς τους, υποστήριξε πως ήταν καταδικαστέες μεμονωμένες ενέργειες "ακραίων στοιχείων" εν καιρώ πολέμου όπως επίσης ότι δεν υπήρχε επίσημη απόφαση η διαταγή για αυτές. Για την ομηρία των πολιτών όμως, η άρνηση τέλεσης της ήταν αδύνατη. Η πρώτη επίσημη θέση του ΚΚΕ για το θέμα ήταν ότι η ομηρία των πολιτών έγινε ως αντίποινα για την σύλληψη από τους Άγγλους, 7.000 αριστερών και την μεταφορά τους στην Μ. Ανατολή. Βέβαια η δικαιολογία αυτή δεν ήταν ιδιαιτέρως πειστική, καθώς όλοι οι συλληφθέντες ήταν αιχμάλωτοι από τις μάχες και η μεταφορά κάποιων από αυτούς στην Μ. Ανατολή έγινε, καθώς δεν μπορούσαν να τους φρουρούν στο κέντρο της Αθήνας.

Όταν η κομμουνιστική ηγεσία κατάλαβε πως η κοινή γνώμη είχε στραφεί εναντίον της για το θέμα αυτό, παραδέχθηκε δημοσίως -εμμέσως- ότι έκανε λάθος στο θέμα αυτό. Σε σχετικό υπόμνημα προς τον Αντιβασιλέα Δαμασκηνό που συμπεριλήφθηκε στο φύλλο του "Ριζοσπάστη" (3.4.1945) αναφέρεται "έγινε ένα κίνημα όπου όλοι αναγνωρίζουν ότι δεν έπρεπε να γίνει, ότι έπρεπε να έχει αποφευχθεί. Και δυστυχώς κατά το κίνημα αυτό έγιναν όσα έγιναν, εναντίον αμάχων και αθώων". Το υψηλόβαθμο στέλεχος του ΚΚΕ Κ. Καραγιώργης αναφέρει το 1948: "...στο λάθος της συλλήψεως ομήρων, είμαι και εγώ συνυπεύθυνος γιατί συμφώνησα...."

Τέλος ο Νίκος Ζαχαριάδης αναφέρει σχετικά στην 12η ολομέλεια της κεντρικής επιτροπής τον Ιούνιο του 1945: " ...το λάθος δεν είναι ότι διατάχθηκε μια ομηρία από πάνω. Το λάθος είναι ότι, διατάχθηκε η ομηρία χωρίς πειθαρχία και σχέδιο και εκφυλίστηκε σε εξωπολιτική πράξη...".

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Ο λόγος που αναφέρομαι στα θλιβερά αυτά γεγονότα, δεν είναι για να υποδαυλίσω και να αναμοχλεύσω τα πάθη του παρελθόντος, όπως πολύ πιθανά να κατηγορηθώ. Θεωρώ ότι οι ακρότητες της αριστεράς στα "Δεκεμβριανά" (ανάμεσα σε αυτές και η "ομηρία"), ήταν αυτές που συντέλεσαν αποφασιστικά για την μεταστροφή της κοινής γνώμης εις βάρος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, που ως εκείνη την στιγμή φαινόταν να είναι θετική στο κοινωνικό περιεχόμενο του πολιτικού τους προγράμματος.

Η τυφλή βία και η αδικαιολόγητη ομηρία χιλιάδων πολιτών, στέρησε από το ΕΑΜ ένα πολυάριθμο ακροατήριο μετριοπαθών κεντροαριστερών και ενίσχυσε την εγκυρότητα και το κύρος της Ελληνικής Κυβέρνησης. Στα περισσότερα έργα ιστορίας που θεωρούνται έγκυρα και μετριοπαθή, η ομηρία και οι αριστερές ακρότητες είτε εξισώνονται με αυτές των κυβερνητικών, είτε εξαντλούνται με αναφορές μιας παραγράφου, είτε παραλείπονται ως ασήμαντες. Περιγράφουν την ανοικοδόμηση του μεταπολεμικού κράτους της "Δεξιάς" ως μια στατική ρηχή διαδικασία όπου αυταρχικές κυβερνήσεις επιβλήθηκαν μέσω κατασταλτικών μηχανισμών στην ελληνική κοινωνία ερήμην της. Κάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει (η μάλλον δεν ισχύει μόνο αυτό). Η Ελληνική κοινωνία στράφηκε προς αυτές τις λύσεις, όταν υποχώρησαν τα λαοκρατικά συνθήματα του ΕΑΜ και φανερώθηκε το σκληρό πρόσωπο του ΚΚΕ μέσα από ένα όργιο μαζικής βίας.

ΠΗΓΕΣ

Ι. Ιατρίδη, Εξέγερση στην Αθήνα, εκδόσεις "Νέα σύνορα"

Ευλόγιου Κουρίλα, Δεκεμβριανή τραγωδία των ομήρων, εκδόσεις Ελευθερη Σκέψις

Heinz Richter, Η συμφωνία της Βάρκιζας από το "Η ελλάδα την δεκαετία 1940-1950", εκδόσεις Θεμέλιο

David Close, ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος, εκδόσεις φιλίστωρ

ΚΚΕ , Τα Επίσημα κείμενα, τόμος πέμπτος

http://anarchypress.wordpress.com/2009 (μια ενδιαφέρουσα αναρχική άποψη για τα γεγονότα)

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_05/07/2009_321168 (ένα ενδιαφέρον άρθρο στην Καθημερινή)

http://xrisaxatzivasiliou.blogspot.com/2009/12/blog-post_13.html (σχετικό ενδιαφέρον άρθρο αριστερής κατεύθυνσης)

http://www2.rizospastis.gr/wwwengine/story.do?id=29512&publDate=11/12/1999
(αναφορά στον εκτοπισμό των 7000ων κομμουνιστών στην Μ. Ανατολή. στην ηλεκτρονική μορφή του "ριζοσπάστη" δεν βρήκα τίποτε σχετικό για την ομηρία)

Ι. Β. Δ.

Σχόλια

  1. "Υπολογίζεται ότι πάνω από 4000 όμηροι έχασαν την ζωή τους, από τις κακουχίες, τις εκτελέσεις, την καταπόνηση και την στέρηση τροφής."

    Απο τις πηγές μου το νούμερο αυτό πρέπει να θεωρηθεί τουλάχιστον αστείο.

    Αν θέλετε πάντως να σας παραμπέμψω στην μαρτυρία της χήρας του Μεταξά οπου διηγήθηκε -παρόλες τις πιέσεις- οτι δεν την πείραξε κανείς οταν ήταν ομηρος του ΕΛΑΣ που πολεμούσε τους Βρετανούς.

    Ο Λόρδος Σίτριν και η "εκθεση" του,είναι γνωστό το τι ήθελε να προδικάσει.
    Αξίζει να ρίξετε μια ματιά...
    http://metwpoistorias.blogspot.com/2010/01/blog-post_10.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. η υπερσύνδεση που βάζεις έχει ένα (ανάμεσα στα άλλα) βασικό ελλάτωμα: δεν υπάρχει καμμία πηγή!

    όλες οι πηγές που χρησιμοποίησα θεωρούνται οι πιο ψύχραιμες και αντικειμενικές. Την ομηρία (όχι την δολοφονία των πολιτών) την παραδέχεται το ίδιο το ΚΚΕ. Όσον αφορά τους 4.000 νεκρούς, αυτούς υπολογίζει ο Ιατρίδης που μόνο για φιλοδεξιό δεν μπορείς να τον χαρακτηρίσεις.

    Σε όλα τα νούμερα που ανέφερα έβαλα τα μικρότερα που συνάντησα. Αλλά επειδή δεν αντιλαμβάνομαι τον τρόπο σκέψης σου, αν υποθέταμε ότι οι νεκροί από την ομηρία ήταν 400 η 40 και όχι 4000 το κακό θα ήταν μικρότερο;

    Τι σόι αντιπερισπασμός είναι αυτός που αιχμαλωτίζει αμάχους φίρδην-μίγδην και τους κάνει βόλτες στο υπόλοιπο Αττικής χειμωνιάτικα;

    Πιστεύεις ειλικρινά ότι ξέθαψαν χιλιάδες άτομα τους έκοψαν τις μύτες και τα αυτιά για να τα .....παρουσιάσουν σε ένα ανταποκριτή από την Αγγλία;

    Και αυτή η γιγαντιαία επιχείρηση που απαιτεί 500 ανθρώπους τουλάχιστον, έγινε εν καιρώ πολέμου με άκρα μυστικότητα, χωρίς γραπτή διαταγή, χωρίς κανείς να μάθει τίποτε και κανείς από τους συμμετάσχοντες να πει το παραμικρό μετά από χρόνια; Όταν έχουμε στοιχεία για τα πάντα που έγιναν τότε;

    Και την διέταξε την τυμβωρυχεία αυτή, είτε ο παπανδρέου είτε ένας....παπάς (Δαμασκηνός) η ένας άγγλος στρατηγός η ο Βεντήρης;

    Μετέφεραν τα πτώματα (μιλάμε για χιλιάδες) και κανείς δεν είδε τίποτε;

    αλήθεια τα πιστεύεις αυτά;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Προσωπικά ναι τα πιστεύω.Αλλώστε το νήμα του μ.ι αναφέρει σοβαρούς Ιστορικους οπως ο Ριχτερ.Αλλά για το φιάσκο της επιτροπής Σίτριν έχουνε ασχολήθει πολλοί Ιστορικοί που φτάσανε στα ιδια αποτελέσματα.

    Ο Ιατρίδης δεν θεωρείται πολύ αξιόπιστος,και σίγουρα είναι ξεπερασμένος.

    Οσον αφορά τους ομήρους,η δική μου έρευνα -μέχρι στιγμης-μπορεί να κάνω σοβαροτατο λάθος και ζητώ εκ των προτέρων συγγνώμη,δεν έχει βρει οτι υπήρξε κάποιος νεκρός από την αιχμαλωσία.Αλλώστε και η εκθεση Σιτριν δεν αναφέρει κάποιον...

    Το αστείο της υπόθεσης είναι οτι συγγενείς μου φιλοξένησαν υποχρεωτικά στο σπίτι τους ομήρους του ΕΛΑΣ κατά την υποχώρηση του και τους τάισαν.

    Πάντως αυτή η επιχείρηση έγινε,και οι ιδιοι οι Αγγλοι δημοσιογράφοί την αντιμετώπισαν με σκεπτικότητα καθώς και το ΕΑΜ άμεσα,έδωσε στην δημοσιοτητα στοιχεία που αποδεικνυαν το κολπο
    http://parekklisi.wordpress.com/2009/02/22/elliniko-katyn/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ο Ριχτερ σοβαρός ιστορικός........... Ελεος. Δεν ακουσες τι έγινε με το πανεπιστήμιο Κρήτης. Του ανακαλεσαν το επιτιμο διδακτορικό τουhttps://www.google.gr/url?sa=t&source=web&rct=j&url=https://www.efsyn.gr/sites/efsyn.gr/files/wysiwyg/aitiologiki-ekthesi-anaklisis-titloy-i-richter-1_0.pdf&ved=0ahUKEwi4peGQ4MHOAhWFOBQKHbxDAfEQFggrMAU&usg=AFQjCNG4ZHIg3qfHvQB4U27yy24DXcgCxQ

      Διαγραφή
  4. επειδή γεννήθηκα και μεγαλωσα στα Πατήσια άκουγα τούς μεγαλύτερους να λένε οτι έβλεπαν τους κομουνιστές κατά τά Δεκεμβριανά να οδηγούν πολίτες από τήν οδό Μηλιαράκη στόν Κηφισσό όπου τούς εκτελούσαν. Φυσικά δέν υπάρχει κάποιο μνημείο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Κατά κανόνα δεν χρησιμοποιώ ποτέ προσωπικές συνεντεύξεις από ανώνυμους καθώς λογικό είναι να μην πείθουν.

    Πάντως ένας πολύ γνωστός παλαιός βιοτέχνης καλτσοποιίας (αρκετά ηλικιωμένος σήμερα) στα βόρεια προάστεια μου είπε πως είδε ζωντανά κάποια από τα ειδεχθή εγκλήματα...

    το αστείο είναι πως κάποια από αυτά τα παραδέχτηκε και το επίσημο ΚΚΕ, ώσπου να έρθει επιτέλους το "μέτωπο ιστορίας" και να βάλει τα πράγματα στην θέση του...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Το βιβλίο της Λέλας Μεταξά (ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΟΜΗΡΙΑΣ ΜΟΥ 1944 - 1975 - ΛΕΛΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΕΤΑΞΑ - ΑΘΗΝΑΙ 1989) μπορείτε να το κατεβάσετε από εδώ: http://rapidshare.com/files/402745260/LELA_IOANNOY_METAKSA__hmerologio_omirias.rar

    Με το "Μέτωπο Ιστορίας" δεν αξίζει να ασχολείσαι σοβαρά, είναι 2-3 γνωστοί σταλινικοί κομμουνιστολάγνοι, τους ξέρω από διάφορα forums εδώ και αρκετά χρόνια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Οταν λέμε ομήρους εννούμε τους ομήρους στους οποίους αναφέρεται ο Λόρδος Σίτριν στην περιβόητη έκθεση του,και φύγανε απο την Αττική.

    Απο περισσότερες ψάξιμο έχω βρει οτι εκτελέστηκαν τουλάχιστον 12 άτομα κοντά στην Αραχωβα.

    Ευχαριστώ για τις ειρωνειες σας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ο τυπος που υποστηριζει οτι δεν εγινε ομηρια σιγουρα ΔΕΝ στεκει καλα απο μυαλα

    Αν δεν σταθεις ακομα και στις προσωπικες εμπειριες που θα σταθει;; Στα απμνημονευματα του καθε φθειροπωγωνα καπετανιου που το επαιζε αντιστασικος ενω στην πραγματικοτητα ητνα ενας κοινος εγκληματιας;; Εμει στηριζομαστε και σε ντοκουμεντα και συνετευξεις και σε εγγραφα και για την ΟΜΗΡΙΑ υπαρχουν πολλα εγγραφα του ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ

    μερικα θα τα βρειτε εδω

    https://rs324tl5.rapidshare.com/#!download|324tl|90801375|__915___917___931__1944.part1.rar|100431|R~59AD831CA72218F467071534ADAA4415|0|0

    και εδω

    https://rs26l33.rapidshare.com/#!download|26tl3|90803549|__915___917___931__1944.part2.rar|59343|R~04152FB48EFAADF1BB4C7CD5ABDAEF96|0|0

    ειναι οτι επισημωτερο υπαρχει για την περιπτωση και για περισοετρα βιβλια εδω

    http://istoria.forumotion.com/f4-forum

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. η ομηρία δεν τέθηκε ποτέ σε αμφισβήτηση από το επίσημο ΚΚΕ.-

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Ο σχολιασμός του αναγνώστη (ενημερωμένου η μη) είναι το καύσιμο για το ιστολόγιο αυτό, έτσι σας προτρέπουμε να μας πείτε την γνώμη σας. Τα σχόλια οφείλουν να είναι κόσμια, εντός θέματος και γραμμένα με Ελληνικούς χαρακτήρες (όχι greeklish και κεφαλαία).

Καλό είναι όποιος θέλει να διατηρεί την ανωνυμία του να χρησιμοποιεί ένα ψευδώνυμο έτσι ώστε σε περίπτωση διαλόγου, να γίνεται αντιληπτό ποιος είπε τι. Κάθε σχόλιο το οποίο είναι υβριστικό η εμπαθές, θα διαγράφεται αυτομάτως.

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας