Η προσχώρηση των Κυθήρων στο Βενιζελικό κίνημα της "Άμυνας" κατά τον Α΄ παγκόσμιο πόλεμο

( σημ. Φιλίστωρος: Επισκέφθηκα το νησί των Κυθήρων για τις καλοκαιρινές διακοπές μου, την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου (2009). Μελετώντας πρόχειρα την σύγχρονη Ιστορία του Νησιού συνάντησα μια ενδιαφέρουσα πτυχή της κατά την διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, την οποία και θα σας παρουσιάσω συνοπτικά.)

Στις 17 Αυγούστου 1916 κηρύσσεται το "Κίνημα της Εθνικής Άμυνας" στην Θεσσαλονίκη από Βενιζελικά στοιχεία και υπό την απροκάλυπτη κάλυψη και αρωγή του Αρχηγού του Συμμαχικού εκστρατευτικού Σώματος ΄της Αντάντ στην Θεσσαλονίκη, στρατηγού Μορίς Σαράιγ. Το "κίνημα", χάρις την βοήθεια από τα Ανταντικά στρατεύματα επιβάλλεται στην πόλη, μετά από ένοπλη αιματηρή αντιπαράθεση (3 νεκροί, 7 τραυματίες) με τα πιστά στρατεύματα στην Ελληνική Κυβέρνηση. Μετά την επικράτηση στην Θεσσαλονίκη η "Επιτροπή Αμύνης" καλεί τον Ελευθέριο Βενιζέλο να αναλάβει την αρχηγεία.


Όταν ο Βενιζέλος βρισκόμενος στην Κρήτη αποδέχτηκε την αρχηγία, επιδόθηκε με τους συνεργάτες του σε προσπάθειες ώστε και άλλα τμήματα της Ελληνικής Επικράτειας να ενταχθούν στο Κίνημα, ώστε να ενισχύσει τους σκοπούς του, να εδραιώσει το γόητρο του Κινήματος" στην Αντάντ, αλλά και να παρατάξει μεγαλύτερα ένοπλα τμήματα στο μέτωπο της Μακεδονίας. Έτσι μετά την Κρήτη, τις Σέρρες και νησιά όπως η Μυτιλήνη, καταβλήθηκε προσπάθεια να ενταχθεί στην "Άμυνα" και το νησί των Κυθήρων. Η βούληση αυτή είχε προέλθει από την στρατηγική θέση του Νησιού που θα παρείχε στους Βρετανούς μια επίκαιρη ναυτική βάση στον αγώνα τους κατά των Γερμανικών υποβρυχίων στην Μεσόγειο. Παράλληλα και οι Βρετανικές μυστικές υπηρεσίες υπέδειξαν στους Βενιζελικούς αξιωματούχους πόσο σημαντική ήταν η κατοχή του νησιού.

Έτσι μετά από συνεννοήσεις, ενεργοποιήθηκαν όλα τα Βενιζελικά στοιχεία του νησιού και με επικεφαλής τον παλαιό Βενιζελικό Βουλευτή Παναγιώτη Τσιτσίλια ζήτησαν επίμονα την κατάληψη του νησιού και την σύνδεση του με τις τύχες του Βενιζελισμού. Τον Δεκέμβριο του 1916 μια μικρή ομάδα Κρητών Χωροφυλάκων πέμπεται από την Κρήτη και καταλαμβάνει την Νήσο. Λόγω της έντονης αντίδρασης από την Ελληνική Κυβέρνηση, η κατάληψη τερματίστηκε με την αποχώρηση των Χωροφυλάκων, αλλά ο Παναγιώτης Τσιτσίλιας υπό την καθοδήγηση και προστασία των Βενιζελικών και της Αντάντ συγκάλεσε στις 7 Φεβρουαρίου 1917 συνέλευση των εκπροσώπων των κοινοτήτων των Κυθήρων στο χωριό Ποταμός (σήμερα από τα μεγαλύτερα χωριά των Κυθήρων που είχα την ευκαιρία να επισκευθώ).

Η Συνέλευση αυτή αποφάσισε ομόφωνα την ανακήρυξη "Αυτονομίας" από την Ελλάδα. Η απόφαση πάρθηκε αφού πρώτα αποκλείστηκαν όλοι οι φιλοβασιλικοί εκπρόσωποι ιστορικών οικογενειών του νησιού προερχόμενοι κυρίως από την Χώρα των Κυθήρων. Η "Αυτονομία" είχε ως στόχο την ένταξη του νησιού στο πλευρό του Βενιζέλου παρακάμπτοντας τις αντιρρήσεις των Αθηνών. Στον Ποταμό στις 5 Μαρτίου 1917 δημιουργείται η πενταμελής "Αυτόνομος Διοίκησις" υπό τον Παναγιώτη Τσιτσίλια που ως οιονεί "Κυβέρνηση" του Νησιού κηρύσσει τον Πόλεμο των "ανεξάρτητων" Κυθήρων κατά των Κεντρικών Αυτοκρατοριών και με 22 διατάγματα ως τον Μάιο του 1917 εκκαθαρίζει πλήρως τις υποτυπώδεις κρατικές υπηρεσίες των Κυθήρων (τελωνείο κτλ) από κάθε αντιβενιζελικό στοιχείο.

Ταυτόχρονα η "Αυτόνομος Διοίκησις" αποδέχεται όλες τις ενέργειες και τις πράξεις της Βενιζελικής "Άμυνας" της Θεσσαλονίκης. Μετά την κατάργηση της Ελληνικής Κυβέρνησης από τους Αγγλογάλλους τον Μάιο του 1917 και την ενοποίηση του Κράτους υπό την ηγεσία του Βενιζέλου, τα Κύθηρα επιστρέφουν τυπικά στον Εθνικό κορμό......

ΠΗΓΕΣ

-Εμμανουήλ Καλλίγερος, Συνοπτική ιστορία των Κυθήρων, εκδόσεις "Κυθηραικά"

-http://www.kythira.gr/pages/culture/history_4.htm

Σχόλια

"Encompass worlds but do not try to encompass me..."

Walt Whitmann

Αναγνώστες

Συνολικές προβολές σελίδας